Είμαι δάσκαλος και έχω τη θέση διευθυντή σχολείου. Παράλληλα έχω την τύχη να βρίσκομαι στα θρανία για 40 περίπου χρόνια. Πότε με την ιδιότητα του εκπαιδευτικού, πότε με την ιδιότητα του εκπαιδευόμενου και πότε και με τις δυο παράλληλα.
Έχω διδάξει και διδαχθεί σε όλων των ειδών τα σχολικά κτήρια. Και σε αυτά τα υπέροχα νεοκλασικά που κατασκευάστηκαν ενάμιση αιώνες πριν, και σε κτήρια της δεκαετίας του 60, και σε άλλα της δεκαετίας του 90, που μάλιστα λόγω κακοτεχνιών των εργολάβων δεν κατάφεραν να τα βγάλουν πέρα με το σεισμό, αλλά και στου τελευταίου τύπου εκπαιδευτικά διδακτήρια, τις περίφημες προκατασκευασμένες, μεταλλικές κατασκευές που ονομάζουμε “προκάτ” και που αποδείχτηκαν ως το πιο «διαδεδομένο», «σύγχρονο», «επίτευγμα» της σημερινής ελληνικής εκπαίδευσης.
Μετά από τόσο χρόνια δάσκαλος η πολιτεία αποφάσισε να με ρωτήσει για το χώρο του διδακτηρίου. Όχι για την παλαιότητά του, όχι για την ακουστική του, όχι για το αν λειτουργεί σωστά η ηλεκτρική εγκατάσταση ή αν έχουν καταφέρει να επιβιώσουν τα σώματα θέρμανσης. Αν βουλώνουν οι απαράδεκτες υδρορροές, αν κλείνουν οι πόρτες, αν διαλύονται τα πόμολα και τα μεταλλικά στόρια (παρεμπιπτόντως δεν έχουν προβλεφθεί κουρτίνες για την καλύτερη ακουστική ή για να αναβαθμιστεί αισθητικά αλλά και παιδαγωγικά ο χώρος) και φυσικά όχι για την υγιεινή του η οποία δεν είναι κατάλληλη ούτε για άλλου είδους θηλαστικά, μια και τα κτήρια δεν ανασαίνουν και δεν μπορούν να καθαριστούν επαρκώς.
Φυσικά δεν ρωτήθηκα ούτε για τον εξωτερικό τους χώρο, ούτε για το που είναι χτισμένα ούτε για το θέμα της λάσπης και του νερού αλλά ούτε και της αποχέτευσης των όμβριων.
Με ρώτησαν όμως για τη χωρητικότητα τους. Προσέξτε με αγαπητοί μου, όχι για τα τετραγωνικά τους, αλλά για το πόσους μαθητές μπορούμε να στοιβάξουμε (συγγνώμη) να τοποθετήσουμε για να διδαχθούν σε αυτές.
Και με ρώτησαν επίσημα, μέσω της βάσης δεδομένων του προγράμματος Survey όπου γίνεται η επίσημη καταγραφή της κατάστασης στην εκπαίδευση σε πανελλήνιο επίπεδο.
Επειδή όμως στις οδηγίες συμπλήρωσης αναφέρεται ότι για κάθε μαθητή προβλέπεται από τον κανονισμό 1,5 τ.μ., θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μου μαζί σας.
Οι αίθουσες προκάτ είναι περίπου 22 τ.μ. Άρα 22:1,5 = 16 μαθητές περίπου. Κάτι που έχουν ήδη συμπληρώσει οι περισσότεροι διευθυντές. Έτσι είμαστε «σύννομοι» και δεν έχουμε ξεφύγει από τον προβλεπόμενο κανονισμό. Μπράβο μας!
Βέβαια το 1,5 τ.μ. είναι βάσει ερευνών και δεν μπορώ να αμφισβητήσω την αγγλοσαξονική μεθοδικότητα, ακρίβεια και οργάνωση. Διερευνώντας μάλιστα προηγούμενα επιτεύγματα στο λίγο παλαιότερο παρελθόν αυτών των ερευνητών για την κατανομή ατόμων στο χώρο (μπορείτε μάλιστα να το κάνετε κι εσείς διερευνώντας στο διαδίκτυο με λέξεις κλειδιά όπως χωρητικότητα, χώρος ανά άτομο κλπ) βρέθηκα μπροστά και σε άλλους παρόμοιους κανονισμούς κατανομής ατόμων όπως για παράδειγμα στο πώς ήταν σχεδιασμένα τα βρετανικά δουλεμπορικά πλοία σύμφωνα με τους κανονισμούς.
Βέβαια τα πράγματα στις ελληνικές αίθουσες είναι καλύτερα από ένα δουλεμπορικό σε ό,τι αφορά την κατανομή των μαθητών. Ο χώρος που προβλέπεται ότι αναλογεί σε κάθε μαθητή (1,5 τμ) είναι σαφώς μεγαλύτερος. Δεν φτάνει όμως τις προδιαγραφές που έχουν αποφασίσει βάσει κανονισμού άλλοι πρόγονοι, Βαυαρών αυτή τη φορά, ερευνητών για άλλου είδους άτομα σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως στην Πολωνία. Ούτε βέβαια τολμάμε να κάνουμε σύγκριση με την προβλεπόμενη από τους κανονισμούς αναλογία «αμνοεριφίων» ανά τ.μ στους στάβλους της ελληνικής επικράτειας. Καθαρά για λόγους ενημέρωσης να σας πληροφορήσω ότι για κάθε αρσενικό πρόβατο ή γίδι σε σύγχρονες εγκαταστάσεις προβλέπονται μόνο για την ανάπαυσή του 1,4 – 1,7 τμ. Χωρίς να υπολογίζεται ο χώρος που καταλαμβάνουν οι διάδρομοι οι ταΐστρες κλπ, κάτι που ανεβάζει την αναλογία σε πάνω από 2τ.μ ανά ζώο. Και συγκεκριμένα 661τ.μ. στάβλου : 240 προβατίνες = 2. 75 τμ ανά προβατίνα ή 661τ.μ.: 200 = 3.31 ανά γίδι.
Και φυσικά δε γράφω αυτό το άρθρο για σας βάλω να κάνετε τέτοιου είδους συγκρίσεις. Δεν πιστεύω ότι η «Ελληνική Πολιτεία» βλέπει τις σχολικές αίθουσες ως δουλεμπορικά, στρατόπεδα συγκεντρώσεως ή στάβλους. Απλά κάπου πρέπει να «μαζέψουμε» τους μαθητές και ζητάει από τους διευθυντές των σχολείων την σύμφωνη γνώμη.
Το πρόβλημα είναι ότι η Πολιτεία δεν συνυπολογίζει πως μέσα στην αίθουσα δεν υπάρχουν μόνο μαθητές. Στην κάθε αίθουσα, εκτός από μαθητές, υπάρχουν πρώτ’ απ’ όλα βιβλιοθήκες. Βέβαια είναι φυσικό η πολιτεία να μην το γνωρίζει γιατί, στο δικό μας σχολείο για παράδειγμα, οι βιβλιοθήκες και τα βιβλία είναι κατά κύριο λόγο δωρεά των απλών γονέων και χωριανών και όχι του κράτους. Αυτό σημαίνει 22 τ.μ εμβαδό – 1.5 τ.μ (για μια τουλάχιστον βιβλιοθήκη) = 20,5 τ.μ. ελεύθερος χώρος.
Απ’ αυτό το χώρο θα πρέπει να αφαιρέσουμε και τον ηλεκτρονικό υπολογιστή που πάλι δεν μας τον έχει προμηθεύσει η πολιτεία και δυστυχώς πρέπει να βρίσκεται πάνω σε γραφείο. Άρα: 20,5 τ.μ – 1 τμ = 19,5 τ.μ.
Φυσικά δεν μπορούμε να συνυπολογίζουμε ξεχωριστό χώρο με μοκέτα που τα παιδιά θα δουλεύουν σε κύκλο ή θα τη χρησιμοποιούν ως γωνιά βιβλίου ή ξεκούρασης. Αυτές είναι «παιδαγωγικές υπερβολές και πολυτέλειες» για το σύγχρονο ελληνικό κράτος. Ούτε φυσικά για χώρο του ψυγείου ολοήμερου σχολείου ή φούρνου μικροκυμάτων. Ας πούμε ότι για ένα σύντομο χρονικό διάστημα 6 χρόνων που τα παιδιά φοιτούν στο δημοτικό σχολείο δε χρειάζονται να φάνε κάτι. Άλλωστε θα προκαλέσουν τη ζήλια των συμμαθητών τους που οι γονείς τους είναι άνεργοι και πραγματικά πεινάνε.
Πάλι όμως κάτι λείπει…Κάτι άλλο πιάνει χώρο στην αίθουσα…! Α, ναι! Μα πώς και της διέφυγε της Πολιτείας;
Σε κάθε αίθουσα υπάρχει και η έρμος ο δάσκαλος ή η δασκάλα που αγνοήσαμε την ύπαρξή τους. Καλό θα ήταν να τον ή την συνυπολογίσουμε δίνοντάς τους τουλάχιστον 1.5 τ.μ. (όσο χώρο δίνουμε και σε κάθε μαθητή) για να βάλει και την έδρα αλλά και μια καρέκλα. Άρα 19 τ.μ. – 1,5 = 17,5 τ.μ.. ελεύθερος χώρος. Αν το διαιρέσουμε λοιπόν με το 1,5 αναλογούν 11,66 μαθητές. Ας πούμε 12 για να μη χρειαστεί να «διαμελιστεί» κανένας. Τουλάχιστο με τη δική μου λογική αυτό το νούμερο πρέπει να γράψουμε στην ηλεκτρονική φόρμα για την μέγιστη χωρητικότητα μαθητών σε αίθουσες προκάτ.
Αγαπητοί αναγνώστες.
Όπως ανέφερα παραπάνω, είμαι δάσκαλος και έχω τη θέση διευθυντή σχολείου. Παράλληλα έχω την τύχη να βρίσκομαι στα θρανία για 40 περίπου χρόνια. Πότε με την ιδιότητα του εκπαιδευτικού, πότε με την ιδιότητα του εκπαιδευόμενου και πότε και με τις δυο παράλληλα.
Δε με διόρισε κανένας, δε με μετέθεσε κανένας αλλά ούτε και με σπούδασε ποτέ, πριν ή μετά το διορισμό μου. Δεν πέρασα ποτέ την πόρτα πολιτικού γραφείου κι αν έχω κάτι που να θυμάμαι από τη δουλειά μου αυτό είναι μόνο μια συνάντηση με μια παλιά μου μαθήτρια που μου είπε ένα απλό: «Ευχαριστώ δάσκαλε» μέσα από την ψυχή της…!
Και σήμερα για πρώτη φορά έχω κλειστεί στο καβούκι μου, χωρίς καμία υποστήριξη από το συνδικαλιστικό μου φορέα. Για πρώτη φορά δεν τολμάω να κάνω απεργία γιατί θα χάσω το σπίτι μου, δεν τολμώ να διαμαρτυρηθώ γιατί θα χάσω τη δουλειά μου, δεν τολμώ να πληρώσω τις φορολογικές μου υποχρεώσεις γιατί θα πεινάσουν τα παιδιά μου.
Πρώτη φορά ντρέπομαι για τον εαυτό μου και γι’ αυτό που η ανοχή μου και, γιατί όχι, οι πολιτικές μου επιλογές έφεραν στον τόπο.
Είμαι, όπως κι εσείς, ένας άνθρωπος που βλέπει να τα χάνει όλα. Το μισθό μου, το αυτοκίνητό μου, την υγειονομική μου περίθαλψη, όλα. Εκτός από δυο πράγματα. Το ένα είναι η παιδεία μου, που τη χρωστάω στους δικούς μου δασκάλους και το άλλο είναι κάποιο ίχνος από την αξιοπρέπειά μου, που απορρέει από το λόγια μου, τα έργα μου και τις παραλείψεις μου. Και με αυτές τις λέξεις θέλω να χτυπήσω δυνατά την καμπάνα στην πολιτεία και να επαναλάβω το να μην ξεχνάει ότι υπάρχει και ο δάσκαλος και η δασκάλα.
Κι αν έγραψα αυτές τις γραμμές είναι για έναν απλό λόγο. Για να μπω αύριο στην τάξη και να διδάξω στους μαθητές μου πόσα άτομα πρέπει να χωράει η κάθε αίθουσα και να μπορέσω, χωρίς πια να ντρέπομαι, να τους κοιτάξω για μια ακόμα φορά στα μάτια.
Τόκας Δημήτριος, δάσκαλος
