Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2018

Ανδρέας Χατζηαποστόλου: Περασμένα ναι, ξεχασμένα όχι (1989)

Μιας και αναφερθήκαμε στον παλιό συνθέτη της οπερέτας Νίκο Χατζηαποστόλου, ευκαιρία σήμερα να σταθούμε και στον γιο του Ανδρέα Χατζηαποστόλου (γενν. 1930), επίσης συνθέτη με πολυάριθμα τραγούδια από την όψιμη εποχή του ελαφρού μέχρι την ακμή του ελαφρολαϊκού στα χρόνια του '70-'80.
Ο Ανδρέας Χατζηαποστόλου σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, ενώ διετέλεσε επί σειρά ετών διευθυντής της ελαφράς ορχήστρας του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών. Είχε πάμπολλες συμμετοχές και βραβεύσεις σε διάφορα φεστιβάλ τραγουδιού, ενώ έλαβε μέρος και στην πολυσυζητημένη "Ολυμπιάδα" τραγουδιού που διοργάνωσε η Χούντα στο Καλλιμάρμαρο το 1968. Το 1976 μάλιστα βραβεύτηκε και από τη Γαλλική Ακαδημία!
Από την πρώιμη συνθετική περίοδο του Χατζηαποστόλου σας παρουσιάζω ένα διπλό άλμπουμ που εκδόθηκε το 1989 από τη μικρή εταιρία Athenaeum με τίτλο "Περασμένα ναι, ξεχασμένα όχι". Περιλαμβάνει ένα ευρύ απάνθισμα ελαφρών τραγουδιών με μια πλειάδα σημαντικών ερμηνευτών του είδους, μεταξύ των οποίων: Σώτος Παναγόπουλος, Μαίρη Λίντα, Γιάννης Βογιατζής, Μαίρη Λω, Λάουρα, Ρένα Βλαχοπούλου, Κλειώ Δενάρδου, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Τρίο Κιτάρα, Μουζάς-Λιγνός κ.ά.

Κυριακή 30 Δεκεμβρίου 2018

Νίκος Χατζηαποστόλου: Η Χρυσή Εποχή (1969)

Συνεχίζοντας την αναδίφηση του προπολεμικού ελαφρού τραγουδιού θα ήθελα σήμερα να σταθούμε σε έναν από τους πρωτεργάτες του είδους και σημαντικό συνθέτη σκηνικής μουσικής. Πρόκειται για τον Νίκο Χατζηαποστόλου (1884-1941), γέννημα θρέμμα της Αθήνας, την οποία τραγούδησε και αποθανάτισε σε πάμπολλα από τα πανέμορφα τραγούδια και τις καντάδες του.
Ο Νίκος Χατζηαποστόλου ξεκίνησε ως μέλος της χορωδίας στο "Ελληνικό Μελόδραμα" του Διονύση Λαυράγκα, ενώ συμπορεύτηκε με τον στενό του φίλο και βαρύτονο Γιάννη Αγγελόπουλο, ερμηνευτή πολλών ρόλων σε έργα του. Γύρω στα τριάντα του στράφηκε στο είδος της οπερέτας, επηρεασμένος από την επιτυχία στο είδος του Θεόφραστου Σακελλαρίδη. Έγραψε καμιά σαρανταριά οπερέτες με ήπια κωμικό περιεχόμενο. Η πρώτη είχε τίτλο "Μοντέρνα καμαριέρα", αλλά η κορυφαία του στιγμή υπήρξε η διαχρονική οπερέτα "Οι απάχηδες των Αθηνών", γραμμένη το 1921, ένα έργο που έκτοτε έχει γνωρίσει πολυάριθμες νεότερες παραστάσεις, ενώ μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο. 
Ο Χατζηαποστόλου συνέθεσε επίσης πάμπολλα τραγούδια ελαφρού και κανταδόρικου ύφους, ενώ σήμερα υπάρχει η προτομή του στην Πλάκα, την οποία επανειλημμένα τραγούδησε στις συνθέσεις του. Γιος του ήταν ο επίσης συνθέτης Ανδρέας Χατζηαποστόλου που υπηρέτησε το ελαφρό και ελαφρολαϊκό τραγούδι στις δεκαετίες του '60 και '70.
Η παρούσα συλλογή περιλαμβάνει ένα μικρό δείγμα από το σκηνικό έργο του Νίκου Χατζηαποστόλου με αυθεντικές προπολεμικές ηχογραφήσεις υπό τη διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη. Ερμηνεύουν οι: Γιάννης Αγγελόπουλος (βαρύτονος), Μιχάλης Θωμάκος (τενόρος) και Μίνα Κυριακού-Χατζηαποστόλου (σύζυγος του συνθέτη).

Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2018

Νίκος Τσιλίφης: Παλιές καντάδες (1968)

Με ελαφρώς παραλλαγμένο τίτλο, από "Καντάδες του παλιού καιρού" (1965) που ονομαζόταν προηγούμενος δίσκος του, ο μαέστρος και διευθυντής χορωδίας Νίκος Τσιλίφης ηχογράφησε το 1968 για τη Philips το δίσκο "Παλιές καντάδες" με παρόμοιο υλικό και κάποια κοινά κομμάτια σε νέα εκτέλεση.
Φυσικά μιλάμε πάντα για τραγούδια ρετρό, γραμμένα σε πολύ παλιότερες εποχές, άλλα από γνωστούς συνθέτες, όπως ο Διονύσης Λαυράγκας (1860-1941), ο Νικόλαος Κόκκινος (1861-1920) και ο Αργύρης Κουνάδης (1924-2011), και άλλα από ανώνυμους δημιουργούς, όλα επεξεργασμένα και εναρμονισμένα για χορωδία και μαντολινάτα από τον Νίκο Τσιλίφη.

Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2018

Νίκος Τσιλίφης: Καντάδες του παλιού καιρού (1965)

Ο Κεφαλονίτης μαέστρος και συνθέτης Νίκος Τσιλίφης (1910-1978) αποτελεί μια μεγάλη μορφή στο εγχώριο χορωδιακό τραγούδι με πολύχρονη διαδρομή τόσο στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Ληξούρι, όπου ίδρυσε τα πρώτα χορωδιακά σχήματα, όσο και στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα το 1944 και ίδρυσε κατά καιρούς διάφορα σχήματα, όπως την περίφημη "Αθηναϊκή καντάδα" κι αργότερα τη "Μικτή Χορωδία Νίκου Τσιλίφη" μαζί με αξιόλογη μαντολινάτα (ορχήστρα με μαντολίνα και κιθάρες). Επί σειρά ετών έκανε θαυμάσιες ραδιοφωνικές εκπομπές και αμέτρητες ζωντανές εμφανίσεις σε διάφορους χώρους.
Στα μέσα της δεκαετίας του '60 η νεοσύστατη τότε δισκογραφική εταιρία Lyra του Αλέκου Πατσιφά έδωσε την ευκαιρία στον Νίκο Τσιλίφη να ηχογραφήσει μια σειρά δίσκων με καντάδες και τραγούδια της παλιάς εποχής, πάντα σε χορωδιακή μορφή με συνοδεία μαντολινάτας. 
Ο δεύτερος δίσκος αυτής της σειράς με τίτλο "Οι ωραιότερες καντάδες του παλιού καιρού" κυκλοφόρησε το 1965 και περιλαμβάνει ένδεκα πανέμορφα ρετρό τραγούδια που ήταν πολύ δημοφιλή στην προπολεμική Αθήνα και στις γειτονιές της Πλάκας. Μερικά γράφτηκαν από μεγάλους ποιητές, όπως ο Διονύσιος Σολωμός ("Η φαρμακωμένη"), ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης ("Η αγράμπελη") και ο Τίμος Μωραϊτίνης ("Στης Πλάκας τις ανηφοριές"). Όλα διασκευάστηκαν από τον Νίκο Τσιλίφη που διευθύνει τη χορωδία και τη μαντολινάτα. Tο γραφικό εξώφυλλο σχεδίασε ο Μίνως Αργυράκης.

Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2018

Θεόδωρος Αντωνίου: Διάλογοι για φλάουτο και άρπα (2008)

Έφυγε από τη ζωή σήμερα, 26 Δεκεμβρίου 2018, ο συνθέτης Θεόδωρος Αντωνίου (1935-2018), μια κορυφαία μορφή στο χώρο της σύγχρονης λόγιας ελληνικής μουσικής, πολυγραφότατος και πρωτοπόρος δημιουργός με πολυσύνθετη δραστηριότητα που κάλυπτε όλα τα πεδία της μουσικής έκφρασης (συνθέτης, εκτελεστής/αρχιμουσικός, δάσκαλος). Ευτύχησε να έχει δασκάλους του τον Μανόλη Καλομοίρη και τον Γιάννη Α. Παπαϊωάννου, όταν αποφοίτησε το 1961 από το Ελληνικό Ωδείο, ενώ συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία, όπου ήρθε σε επαφή με την ηλεκτρονική μουσική. Εκεί συνέθεσε και το πρώιμο Κοντσέρτο για Βιολί, το οποίο κέρδισε το πρώτο βραβείο της πόλης της Στουτγκάρδης το 1964. Στη συνέχεια βρέθηκε στην Αμερική, όπου είχε σημαντικές συνεργασίες με μεγάλα Πανεπιστήμια, όπως του Στάνφορντ, της Γιούτα, της Φιλαδέλφειας και κυρίως της Βοστώνης. 
Το έργο του υπήρξε ογκώδες και πολύπλευρο. Μας άφησε πάνω από 150 συνθέσεις σκηνικές (για θέατρο, κινηματογράφο και τηλεόραση), πάμπολλα έργα ηλεκτρονικής μουσικής, φωνητικά έργα, συμφωνικές συνθέσεις, αρκετές όπερες εμπνευσμένες από την αρχαιοελληνική μυθολογία και άφθονη μουσική δωματίου.
Από το τελευταίο αυτό είδος, τη μουσική δωματίου του Θεόδωρου Αντωνίου, διάλεξα ως ένα μικρό αφιέρωμα στη μνήμη του δύο συνθέσεις για φλάουτο. Η πρώτη έχει τίτλο "Διάλογοι για Φλάουτο και Άρπα" και γράφτηκε το 2004 βασισμένη στην παλιότερη σύνθεση του 1961, όπου τη θέση της άρπας είχε η κιθάρα. Το έργο παίχτηκε το 2005 στο 9ο Παγκόσμιο Συνέδριο Άρπας στο Δουβλίνο από το αξιόλογο ελληνικό σχήμα Duo Χορίαμβος, που αποτελούν οι μουσικοί Νίκος Νικόπουλος (φλάουτο) και Γωγώ Ξαγαρά (άρπα). Στην πλήρη του μορφή το έργο αναπτύσσεται σε εννέα μέρη, αλλά στη δισκογραφική του έκδοση τα μέρη περιορίστηκαν στα έξι.
Η δεύτερη σύνθεση είναι ένα τρίλεπτο ελεγειακό κομμάτι για σόλο Φλάουτο με τίτλο "Lament for Michelle" και γράφτηκε το 1988 με αφορμή τον απροσδόκητο θάνατο μιας στενής συνεργάτιδας του συνθέτη. Η μελωδία του βασίζεται πάνω σε ένα ηπειρώτικο μοιρολόι.

Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2018

Δόμνα Σαμίου: Ελληνικά κάλαντα (1974)

Η Δόμνα Σαμίου (1928-2012) υπήρξε κορυφαία ερμηνεύτρια του παραδοσιακού μας τραγουδιού, αλλά και συστηματική ερευνήτρια του συγκεκριμένου πεδίου με πολύτιμες καταγραφές αυθεντικών ερμηνειών και λησμονημένων διαμαντιών της ελληνικής παράδοσης από κάθε γωνιά του ελληνισμού.
Σήμερα λοιπόν, ανήμερα Χριστούγεννα, τι πιο φυσικό από μια τέτοια επιμελημένη εργασία της Δόμνας Σαμίου που περιλαμβάνει ένα υπέροχο απάνθισμα με κάλαντα από όλη την Ελλάδα, ίσως με κάποια μεγαλύτερη αναλογικά έμφαση στα νησιά και τη Θράκη. 
Η συλλογή μοιράζεται εμφανώς σε τέσσερα μέρη, αφιερωμένα το καθένα και σε μία από τις μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Φώτα, του Λαζάρου), όταν και τραγουδιούνται τα αντίστοιχα κάλαντα από μικρούς και μεγάλους. 
Στην εκτέλεση των καλάντων μαζί με τη Δόμνα Σαμίου συμμετέχουν ανδρικές και γυναικείες χορωδίες, καθώς και η Παιδική Χορωδία του Μικτού Γυμνασίου "Εστίας" Νέας Σμύρνης. Το εξώφυλλο του δίσκου κοσμείται από τον περίφημο πίνακα "Τα κάλαντα" του Νικολάου Λύτρα.

Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2018

Ελένη Λιάκου: Όλα τα τραγούδια της (1968-1977)

Στην ελληνική στιχουργική δεν είναι και πολλά τα γυναικεία ονόματα που κέρδισαν μια θέση στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Θυμίζω τα πιο γνωστά: Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Σώτια Τσώτου, Βαρβάρα Τσιμπούλη, Λίνα Νικολακοπούλου. Τα τελευταία χρόνια βέβαια η γυναικεία παρουσία έχει ενισχυθεί σημαντικά, αλλά και πάλι υπολείπεται φανερά της ανδρικής.
Βρίσκω λοιπόν την ευκαιρία να σταθώ σε μια παλιότερη, μάλλον άγνωστη δυστυχώς, Ελληνίδα στιχουργό που για μια δεκαετία περίπου είχε αξιόλογη παρουσία στο ελληνικό πεντάγραμμο γράφοντας μερικά πολύ γνωστά τραγούδια, έστω κι αν το όνομά της παρέμεινε πάντα στην αφάνεια.
Πρόκειται για την Ελένη Λιάκου (1925-2003), η οποία δραστηριοποιήθηκε κατά το διάστημα 1968-1977 γράφοντας κάμποσα ωραία τραγούδια σε συνεργασία κυρίως με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση την εποχή που ο μεγάλος βάρδος είχε αρχίσει την πιο προσωπική του πορεία συνθέτοντας ο ίδιος τα τραγούδια του.
Η Ελένη Λιάκου γεννήθηκε στην Ιτέα Φωκίδας, αλλά μικρή έζησε στη Ναύπακτο, ενώ είχε συγγένεια με τον ποιητή Γιάννη Σκαρίμπα. Από μικρή έγραφε ποιήματα, ενώ όταν μεγάλωσε ήρθε στην Αθήνα, όπου παντρεύτηκε τον Δημήτρη Ρεπάνη, αδελφό του Αντώνη Ρεπάνη, ο οποίος γνωριζόταν από το στρατό με τον Μπιθικώτση κι έτσι έγινε η γνωριμία της Ελένης με τον μεγάλο τραγουδιστή. Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης λοιπόν ήταν ο συνθέτης που μελοποίησε τους περισσότερους στίχους της φτιάχνοντας μερικά πολύ όμορφα λαϊκά τραγούδια που αρχικά κυκλοφόρησαν σε 45άρια, αλλά στη συνέχεια μπήκαν και σε δίσκους 33 στροφών. Ιδού μερικοί πασίγνωστοι τίτλοι: "Επίσημη αγαπημένη", "Το παρελθόν σου θα γίνει καπνός", "Το μεσημέρι καίει το μέτωπό σου", "Η κουρελού", "Πόσο γελάστηκα", "Μια γυναίκα φεύγει" και κάμποσα άλλα. 
Η συνεργασία της με τον Μπιθικώτση κράτησε μια τριετία περίπου (1968-1971), ενώ στη συνέχεια έγραψε μερικά τραγούδια με τον Αντώνη Ρεπάνη, τον Στέφανο Ιωαννίδη, αλλά και δικά της, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, ώσπου εκεί στα 1977 αποσύρθηκε οριστικά από το χώρο. Ευτύχησε πάντως να ακούσει τα τραγούδια της με μεγάλες φωνές του ελληνικού πενταγράμμου, όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Βίκυ Μοσχολιού, ο Σταμάτης Κόκοτας και ο Λευτέρης Μυτιληναίος.

Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας: Καημοί της αυλής (1971)

Το 1971 ο ακούραστος συνθέτης Μίμης Πλέσσας είχε μια σύντομη συνεργασία με τη μικρή εταιρία Rally που είχε ιδρύσει μερικά χρόνια νωρίτερα ο παραγωγός Σπύρος Ράλλης, με την οποία άλλωστε έκανε και την πρώτη δισκογραφική του εμφάνιση το 1969 ο σπουδαίος τραγουδιστής Νίκος Δημητράτος (όπως μας πληροφορεί ο πάντα σωστά ενημερωμένος Θανάσης Γιώγλου).
Εκεί λοιπόν ο συνθέτης ηχογράφησε το δίσκο "Καημοί της αυλής", έναν από τους 3-4 συνολικά που έκανε στη συγκεκριμένη εταιρία την ίδια περίοδο. Πρόκειται για έναν μικτό δίσκο που περιλαμβάνει τραγούδια και οργανικά κομμάτια, τα περισσότερα του ίδιου του Πλέσσα, αλλά και μερικά άλλων δημιουργών (Μ. Χατζιδάκις, Στ. Ξαρχάκος). Κάποια είναι σε πρώτη εκτέλεση κι άλλα σε δεύτερη. 
Στο επιτελείο των ερμηνευτών, πέρα από τη σχετικά γνωστή τότε λαϊκή τραγουδίστρια Ρένα Βιολάντη, όλοι οι άλλοι ήταν καινούργιοι και άγνωστοι στο χώρο. Πρόκειται για τους Σπύρο Πολυκανδριώτη, Νατάσα Ροδίνη, Άννα Μαριάννα, Ανδρέα Αρμπετίνο και τον Νίκο Δημητράτο. Ο τελευταίος βέβαια στη συνέχεια έγινε πολύ γνωστός μέσα από μεγάλες συνεργασίες που είχε με σημαντικούς συνθέτες και ιδιαίτερα με τον Σταύρο Ξαρχάκο ("Το μεγάλο μας τσίρκο", "Νυν και αεί", "Ρεμπέτικο"), αλλά εδώ έκανε την πρώτη του συμμετοχή σε μεγάλο δίσκο. Στα ορχηστρικά κομμάτια μπουζούκι παίζει ο Στέλιος Ζαφειρίου.
Σημειώνω ότι ο δίσκος είναι σπανιότατος και τα τραγούδια συγκεντρώθηκαν από διάφορες πηγές, ακόμη και από το διαδίκτυο, ενώ τα εξώφυλλα με μεγάλη δυσκολία αποκαταστάθηκαν σε ανεκτό επίπεδο.

Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας, Καίτη Χρυσολωρά: Αγάπη μου (1966)

Ο πολυγραφότατος και πολυδιάστατος συνθέτης Μίμης Πλέσσας ξεκίνησε από τη δεκαετία του '50 υπηρετώντας αρχικά το λεγόμενο "ελαφρό" τραγούδι, πριν τον κερδίσει ο κινηματογράφος και το λαϊκό τραγούδι, όπου κατάφερε να κατακτήσει την κορυφή για πολλά χρόνια με αλλεπάλληλες λαοφιλείς επιτυχίες.
Στο χώρο του "ελαφρού" λοιπόν τραγουδιού ανέδειξε το πηγαίο μελωδικό του ταλέντο που στάθηκε το εργαλείο για τη δημιουργία δεκάδων υπέροχων τραγουδιών που ερμήνευσαν μερικές από τις πιο δόκιμες φωνές του είδους, όπως η Τζένη Βάνου, ο Γιάννης Βογιατζής, η Νάνα Μούσχουρη, η Γιοβάννα, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Νέλλη Μάνου, ο Αλέκος Πάντας και άλλοι. 
Συχνά εμπιστευόταν τραγούδια του και σε άγνωστες φωνές, πολλές από τις οποίες στη συνέχεια γίνονταν μεγάλα ονόματα κι άλλες που δεν κατάφεραν να προχωρήσουν. Στη δεύτερη περίπτωση ανήκει μια εξαιρετική ερμηνεύτρια που ανακάλυψε ο συνθέτης το 1966 και της εμπιστεύθηκε έναν θαυμάσιο κύκλο δώδεκα τραγουδιών. Πρόκειται για την Καίτη Χρυσολωρά, η οποία πέρα από τον μοναδικό μεγάλο δίσκο που ηχογράφησε εκείνη τη χρονιά με τον Πλέσσα, είχε μια ακόμη μικρή συνεργασία μαζί του την επόμενη χρονιά με ένα δισκάκι 45 στροφών ("Θαρθείς", "Δεν ξέρω"), αλλά στη συνέχεια χάθηκε ανεξήγητα από το προσκήνιο, ίσως και λόγω μιας κινητικής αναπηρίας που τη δυσκόλευε. 
Ο δίσκος λοιπόν "Αγάπη μου" κυκλοφόρησε το 1966 από τη Philips και περιλαμβάνει δώδεκα μελωδικά τραγούδια του συνθέτη, τα περισσότερα σε δεύτερη εκτέλεση, ενορχηστρωμένα επιδέξια από τον ίδιο με έντονα στοιχεία τζαζ. Ο Κώστας Πρετεντέρης είναι ο στιχουργός στα επτά από τα δώδεκα τραγούδια, ενώ τα υπόλοιπα έγραψαν οι Τάσος Μαστοράκης, Αλέκος Σακελλάριος, Χρήστος Γιαννακόπουλος και Κώστας Κινδύνης. Η Καίτη Χρυσολωρά τα ερμηνεύει υπέροχα με συγκινητική εκφραστικότητα. Στο οπισθόφυλλο σημειώνει ο συνθέτης για την ερμηνεύτρια:
"...Μια φωνή μπορεί να είναι ωραία αλλά άχρωμη ή να είναι ευαίσθητη και όχι σωστή ή να είναι καλή αλλά με περίεργη χροιά. Όλες αυτές οι αρετές μόνον στην σωστή αναλογία δίνουν εκείνο που κάνει το κοινόν να λέη... "Μ' αρέσει γιατί νιώθω ότι τραγουδάει για μένα." Η Καίτη Χρυσολωρά έχει το θείο δώρο της ευαισθησίας, της δροσιάς και της φωνητικής άνεσης και μαζί μ' όλα αυτά την τεχνική και την μόρφωση. Κι' όλα αυτά τα ξοδεύει σπάταλα γιατί αγαπάει με πάθος το τραγούδι. Είμαι συγκινημένος γιατί με το πλούσιο ταλέντο της μουδωσε την ευκαιρία να ξαναφτιάξω 12 από τα πιο αγαπημένα μου ερωτικά τραγούδια μ ένα τρόπο που πιστεύω πως θα τον αγαπήσετε όσο κι' εμείς".

Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας: Soul Dances of the Greeks (1972)

Κλείνουμε σήμερα αυτή τη σειρά των ορχηστρικών δίσκων του Μίμη Πλέσσα που καλύπτουν την περίοδο 1965-1972, την περίοδο δηλαδή της μεγάλης του ακμής με τις αλλεπάλληλες κινηματογραφικές και άλλες δισκογραφικές του επιτυχίες.
Το 1972 λοιπόν εκδόθηκε στη Νέα Υόρκη ο τουριστικού προσανατολισμού ορχηστρικός δίσκος "Soul Dances of the Greeks", ο οποίος στην ελληνική του εκδοχή πήρε τον τίτλο "Αυτή είναι η Ελλάδα"
Ο δίσκος είναι μοιρασμένος δε δυο εμφανώς διαφορετικού ύφους ενότητες. Στην α' όψη έχουμε έξι οργανικές συνθέσεις του Μίμη Πλέσσα που βασίζονται σε κλασικούς λαϊκούς σκοπούς (χασάπικο, ζεϊμπέκικο, χασαποσέρβικο, τσιφτετέλι, καρσιλαμάς και συρτάκι) που ερμηνεύονται από καθαρή λαϊκή ορχήστρα με επικεφαλής τον μεγάλο δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Στέλιο Ζαφειρίου
Η β' όψη περιλαμβάνει έξι παραδοσιακούς σκοπούς από διάφορες περιοχές της Ελλάδας (καλαματιανός, μπάλλος, κρητικός, τσάμικο, συρτό, θρακιώτικο και καλυμνιώτικο). Στη διασκευή και ενορχήστρωση αυτής της ενότητας ο Πλέσσας συνέπραξε με τη μεγάλη θεραπαινίδα της παραδοσιακής μας μουσικής Δόμνα Σαμίου. Εδώ απουσιάζει πλέον το μπουζούκι και πρωταγωνιστές γίνονται τα κλασικά όργανα της ελληνικής παράδοσης: Κλαρίνο, σαντούρι, γκάιντα, βιολί, λύρα.

Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας: Μπουζούκι Πανόραμα (1968;)

Έχω σήμερα ένα σπάνιο extended 45άρι του Μίμη Πλέσσα που εκδόθηκε από το Music Box με κωδικό 45 ΕΜΒ 1407, χωρίς όμως να είμαι σίγουρος για το ακριβές έτος κυκλοφορίας του, αν και εκτιμώ ως πιθανότερο το 1968.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά: Το δισκάκι λοιπόν περιέχει δυο πεντάλεπτες ορχηστρικές σουίτες, μία σε κάθε όψη, με τους επιμέρους τίτλους: Στα μπουζούκια, Σαββατόβραδο στη γειτονιά μου. Η μουσική φυσικά ανήκει στον Μίμη Πλέσσα. Η σουίτα της α' όψης βασίζεται στο υλικό της θεατρικής παράστασης "Οι φτωχοδιάβολοι" του Γιαλαμά-Πρετεντέρη που ανέβηκε το 1963 στο Θέατρο του Εθνικού Κήπου. Θα μπορούσε λοιπόν να εικάσει κανείς ότι εκείνη τη χρονιά εκδόθηκε το 45άρι. Ωστόσο έχω την εντύπωση (και κάποιες αόριστες πληροφορίες) ότι η έκδοση είναι μεταγενέστερη, πιθανότατα του 1968, χωρίς να μπορώ να είμαι κατηγορηματικός. Γιαυτό και το ερωτηματικό στη χρονολογία.
Όπως και να έχει πάντως, το δισκάκι αυτό δείχνει με πολύ πειστικό τρόπο τη μεγάλη ενορχηστρωτική μαστοριά του Μίμη Πλέσσα και την απαράμιλλη δεξιοτεχνία του σολίστα (Ζαμπέτας ή Ζαφειρίου;). Κάθε σουίτα του δίσκου αποτελείται από μικρότερα μέρη με επιμέρους τίτλους που δένονται αριστοτεχνικά μεταξύ τους δίνοντας τη φόρμα μιας καταιγιστικής αυτοσχεδιαστικής πλημμυρίδας ηχοχρωμάτων του μπουζουκιού.

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας: Greece Goes Modern (1967)

Άλλη μια ορχηστρική έκδοση με την υπογραφή του δαιμόνιου Μίμη Πλέσσα. Βρισκόμαστε στα 1966, όταν ο συνθέτης πήρε μέρος σε μια μεγάλη διαφημιστική καμπάνια για τη μπύρα Fix. Συνεργάστηκε λοιπόν με το μοντέρνο συγκρότημα The Orbiters που το αποτελούσαν οι Andrea Ortega (φλάουτο, σαξόφωνο), Igor Raniets (ντραμς), Τίτος Καλλίρης (ηλεκτρική κιθάρα), Νίκος Γκίνος (κλαρίνο) και Ανδρέας Ροδουσάκης (κοντραμπάσο), ενώ ο ίδιος έπαιξε την αγαπημένη του Philicorda. 
Το υλικό που επεξεργάστηκαν και διασκεύασαν ευφάνταστα αποτελούνταν από παραδοσιακούς σκοπούς διαφόρων περιοχών της Ελλάδας (Πελοπόννησος, Ήπειρος, Επτάνησα, Θεσσαλία, Αιγαίο, Κρήτη). Πασίγνωστοι ελληνικοί χοροί που απέκτησαν μια εντελώς καινούργια ηχητική διάσταση με έντονα στοιχεία ποπ και τζαζ ρυθμών.
Σημειώνουμε ότι ο δίσκος που εκδόθηκε το 1967, αποτέλεσε και την παρθενική έκδοση της νεοσύστατης εταιρίας PanVox του ζεύγους Γκεζάρ, αλλά γρήγορα ξεχάστηκε κι εξαφανίστηκε από την αγορά, αν και το 2013 γνώρισε μια νέα επανέκδοση σε λιγοστά αριθμημένα αντίτυπα.

Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας: Athens Today (1966)

Τα ξανάπαμε: Στα μέσα της δεκαετίας του '60 σημειώθηκε μια πρωτοφανής έξαρση των δισκογραφικών εκδόσεων με ορχηστρικό υλικό που είχε μετατραπεί σε μόδα και μάλιστα με διεθνείς προεκτάσεις. Δυο ήταν οι βασικές αφετηρίες αυτής της μόδας: Πρώτα η τεράστια απήχηση του τραγουδιού "Τα παιδιά του Πειραιά" του Μάνου Χατζιδάκι που κέρδισε το 1961 το όσκαρ τραγουδιού κι έγινε παγκόσμιο σουξέ, αφού έγινε ακόμη και ήχος στα κλάξον των αυτοκινήτων! Και δεύτερον η επίσης παγκόσμια αποδοχή του "Ζορμπά" του Μίκη Θεοδωράκη στα 1964 που έκανε μόδα το συρτάκι. Ίσως δεν θα ήταν υπερβολή αν υποστηρίζαμε ότι αυτά τα δυο κομμάτια συνέβαλαν τα μέγιστα και στην ανακάλυψη της Ελλάδας ως ονειρεμένου (και φτηνού) τουριστικού προορισμού!
Ο Μίμης Πλέσσας εκμεταλλεύτηκε σε μεγάλο βαθμό το συγκεκριμένο μουσικό συρμό της εποχής και ηχογράφησε πάμπολλους ορχηστρικούς δίσκους αυτής της αισθητικής. Ήδη σας παρουσίασα δυο τέτοιες δουλειές του και σήμερα περνάω σε μια τρίτη ορχηστρική ηχογράφηση με τη δική του υπογραφή, η οποία εκδόθηκε το 1966, όχι όμως στην Ελλάδα, αλλά στο εξωτερικό. Ο δίσκος λοιπόν "Athens Today" εκδόθηκε παράλληλα στην Αμερική από τη δισκογραφική εταιρία UA International, η οποία είχε επίσης εκδώσει νωρίτερα και κάποιες κινηματογραφικές δουλειές του Μάνου Χατζιδάκι ("Never on Sunday", "Top Kapi"), αλλά και στην Αγγλία από την Sunset Records με τον τίτλο "Holiday in Greece".
Ο δίσκος περιλαμβάνει δώδεκα ορχηστρικά κομμάτια που επιμελήθηκε ενορχηστρωτικά ο Μίμης Πλέσσας, ο οποίος στους εν λόγω δίσκους αναφέρεται ως Dimitri Plessas. Τα μισά κομμάτια (κυρίως στην πρώτη πλευρά) έχουν μουσική του ίδιου, ενώ τα υπόλοιπα είναι συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη, του Κώστα Κλάβα, του Λυκούργου Μαρκέα, του Νίκι Γιάκοβλεφ και του Γιάννη Παπαϊωάννου. 
Παρά τον τουριστικό προσανατολισμό της έκδοσης η δουλειά του Πλέσσα έγινε με μεράκι και γνώση των κανόνων του λαϊκού τραγουδιού, οπότε το αποτέλεσμα είναι απολύτως αξιοπρεπές κι ακούγεται πολύ ευχάριστα.

Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας: Χάντρες, 12 λαϊκοί χοροί (1966)

Λέγαμε στην προηγούμενη ανάρτηση για την πολύ γόνιμη συνεργασία του συνθέτη Μίμη Πλέσσα με τον μεγάλο δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Γιώργο Ζαμπέτα, η οποία κάλυψε το πρώτο μισό της δεκαετίας του '60, τότε που ο συνθέτης προσχωρούσε σιγά σιγά από το ελαφρό στο λαϊκό πεντάγραμμο.
Μετά τα μέσα όμως της ίδιας δεκαετίας βρήκε άξιο συνοδοιπόρο του στα λαϊκά μονοπάτια τον επίσης σπουδαίο μπουζουξή Στέλιο Ζαφειρίου, ο οποίος άλλωστε υπήρξε μαθητής του Ζαμπέτα. Μαζί του ο συνθέτης θα ηχογραφήσει όλα τα μεγάλα σουξέ του τα επόμενα χρόνια, με αποκορύφωμα τα αξεπέραστα τραγούδια του "Δρόμου" (1969).
Ένα από τα πρώτα δείγματα λοιπόν αυτής της συνεργασίας έχουμε με το δίσκο "Χάντρες, 12 λαϊκοί χοροί" που εκδόθηκε από τη Lyra το 1966. Περιλαμβάνει δώδεκα πανέμορφα οργανικά κομμάτια του συνθέτη, άλλα βασισμένα σε γνωστά τραγούδια του ("Οι χάντρες", "Απόψε κλαίει ο ουρανός", "Βρέχει πάλι απόψε") κι άλλα γραμμένα απευθείας για ορχήστρα. Ο Στέλιος Ζαφειρίου χαρίζει υπέροχες πινελιές με το μπουζούκι του, ενώ το ορχηστρικό κουαρτέτο συμπληρώνουν ο συνθέτης στο πιάνο, ο Νότης Μαυρουδής στην κιθάρα και ο Νίκος Τσεσμελής στο μπάσο.
ΥΓ. Στους τίτλους έχω γράψει λανθασμένα το κομμάτι 9 ως "Μικρό ταξίδι", αντί του ορθού "Μικρό ταξίμι".

Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2018

Μίμης Πλέσσας, Γιώργος Ζαμπέτας: Dance the Hassapiko (1965)

Στα μέσα του '60, μετά την παγκόσμια επιτυχία του "Ζορμπά" που έκανε μόδα το "Συρτάκι", δηλαδή το συνδυασμό χασάπικου και χασαποσέρβικου χορού, ήταν φυσικό πια να κυριαρχούν οι δισκογραφικές εκδόσεις με ανάλογους ρυθμούς, άλλες σοβαρές και με στιβαρές υπογραφές κι άλλες ευκαιριακές και καθαρά τουριστικού προσανατολισμού.
Εκείνη την εποχή λοιπόν ο σπουδαίος συνθέτης Μίμης Πλέσσας, γνωστός περισσότερο από την κινηματογραφική του μουσική και τα ελαφρά του τραγούδια, πριν από την ιστορική του συνάντηση με τον Γιάννη Πουλόπουλο, με τον οποίο θα δημιουργήσει τις τεράστιες επιτυχίες του προς τα τέλη της δεκαετίας, αλλά και λίγο πριν συναντηθεί με τον σπουδαίο μπουζουξή Στέλιο Ζαφειρίου, συνεργαζόταν με τον κορυφαίο δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Γιώργο Ζαμπέτα, μαζί με τον οποίο μάλιστα είχαν κάνει ακόμη και διεθνείς τουρνέ με επιτυχία.
Οι δυο τους λοιπόν βρέθηκαν συχνά στο στούντιο για ηχογραφήσεις συνθέσεων του Πλέσσα. Απόρροια αυτής της συνεργασίας τους ήταν και το extended 45άρι που σας παρουσιάζω σήμερα, με τον αγγλόφωνο τίτλο "Dance the Hassapiko", εμφανώς προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της αγοράς εκείνη την εποχή. Το δισκάκι περιλαμβάνει τέσσερα όμορφα οργανικά κομμάτια του Πλέσσα, όλα σε ρυθμό χασάπικου, ερμηνευμένα από τη λαϊκή ορχήστρα του συνθέτη με επικεφαλής τον Γιώργο Ζαμπέτα στο μπουζούκι.

Σάββατο 15 Δεκεμβρίου 2018

Αλέκος Αλεξανδράκης: Έγκλημα και τιμωρία (1966)

Συνεχίζοντας την ανάσυρση σπάνιων θεατρικών ντοκουμέντων θα σταθώ σήμερα σε μια ιστορική θεατρική παράσταση του κοσμαγάπητου ηθοποιού και σκηνοθέτη Αλέκου Αλεξανδράκη (1928-2005), το κορυφαίου ίσως ζεν πρεμιέ του παλιού ελληνικού κινηματογράφου στα χρόνια του '60, ενός πραγματικού καλλιτέχνη που πίσω από τους φανταχτερούς ρόλους, κυρίως σε κωμωδίες του Φίνου, κρυβόταν ένας ανήσυχος δημιουργός με προοδευτικό προσανατολισμό και πολύ εκλεκτικές επιλογές. Άλλωστε στο ενεργητικό του καταγράφεται η σημαντικότερη ίσως ελληνική ταινία νεορεαλιστικού ύφους, η περίφημη "Συνοικία το όνειρο" (1961), την οποία σκηνοθέτησε ο ίδιος και η οποία του έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσει αποθεωτική υποδοχή κατά την προβολή της στη Μόσχα στα χρόνια του σοβιετικού καθεστώτος.
Το 1965 λοιπόν ο Αλέκος Αλεξανδράκης ανέβασε την παράσταση "Έγκλημα και τιμωρία", η οποία φυσικά βασίστηκε στο κλασικό μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι στη θεατρική διασκευή του Gabriel Arout. Το έργο ανέβηκε στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά σε μετάφραση της Αλίκης Γεωργούλη, συζύγου τότε του Αλεξανδράκη, και σκηνοθεσία του σπουδαίου Γιώργου Σεβαστίκογλου. Στην παράσταση έπαιξαν σημαντικοί ηθοποιοί, όπως οι: Αλέκος Αλεξανδράκης, Αλίκη Γεωργούλη, Ζώρας Τσάπελης, Βάσος Ανδρονίδης, Δέσποινα Μπεμπεδέλη, Αλέκος Ουδινότης, Δημήτρης Χρυσομάλλης και Γιώργος Διαλεγμένος.
Η συγκεκριμένη λοιπόν παράσταση ηχογραφήθηκε για το ραδιόφωνο το 1966 και μεταδόθηκε από την εκπομπή "Το Θέατρο της Τετάρτης", ενώ πιο πρόσφατα αναμεταδόθηκε και από το Τρίτο Πρόγραμμα στη σειρά "Το Θέατρο της Κυριακής".

Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2018

Μινωτής-Παξινού-Χορν: Ταξίδι μακριάς ημέρας (1965)

Πίσω και πάλι στη χρυσή δεκαετία του '60, τότε που - κόντρα στις πολιτικές αντιξοότητες της εποχής - η τέχνη στην Ελλάδα γνώριζε τρομαχτική άνθιση και μάλιστα σε πολλαπλά επίπεδα: Μουσική, κινηματογράφος, θέατρο, λογοτεχνία. Ήταν η ευτυχής συγκυρία να συνυπάρξουν σ' αυτή τη μοναδική πολιτιστική ανάταση μεγάλοι συνθέτες, μεγάλοι σκηνοθέτες, μεγάλοι σεναριογράφοι και θεατρικοί συγγραφείς, μεγάλοι ηθοποιοί.
Ένα δείγμα αυτής της υπέροχης καλλιτεχνικής έκρηξης μας δίνει το σημαντικό αρχείο που σας παρουσιάζω σήμερα. Πρόκειται για μια ιστορική θεατρική παράσταση του Εθνικού Θεάτρου που ανέβηκε την άνοιξη του 1965. Τίτλος της: "Ταξίδι μακριάς ημέρας μέσα στη νύχτα". Το έργο γράφτηκε από τον κορυφαίο Αμερικανό δραματουργό Ευγένιο Ο' Νιλ (1888-1953) το 1941 κι έκανε πρεμιέρα το 1956, ενώ ένα χρόνο αργότερα χάρισε ένα βραβείο Πούλιτζερ στον συγγραφέα του. 
Η ελληνική εκδοχή του έργου βασίστηκε σε μετάφραση του Νίκου Γκάτσου, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ένα βαρύ όνομα του ελληνικού θεάτρου, ο μεγάλος Αλέξης Μινωτής που πρωταγωνιστεί μάλιστα μαζί με τη διάσημη σύζυγό του και βραβευμένη με όσκαρ Κατίνα Παξινού. Πλάι τους ο Δημήτρης Χορν, η Ελένη Χατζηαργύρη, ο Πέτρος Φυσσούν, ο Κώστας Καστανάς και αρκετοί άλλοι ηθοποιοί.

Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2018

Δημήτρης Χορν: Εγώ κι ο άλλος (1960)

Άλλη μια θεατρική δουλειά του Δημήτρη Χορν. Παλιά. Από το 1960. Την εποχή της απόλυτης ακμής του μεγάλου αυτού ηθοποιού. 
Πρόκειται για το έργο "Εγώ κι ο άλλος" των Ρότζερ Μακ Ντούγκαλ και Τεντ Άλλαν που παρουσιάστηκε από την ιστορική εκπομπή του ΕΙΡ "Το θέατρο της Κυριακής" το 1960 σε μετάφραση της Δέσπως Διαμαντίδου και ραδιοσκηνοθεσία του Μηνά Χρηστίδη. Πλάι στον Δημήτρη Χορν ακούγονται οι φωνές σημαντικών ηθοποιών της εποχής: Σμάρω Στεφανίδου, Στέλιος Βόκοβιτς, Αλέκος Πέτσος και Βέτα Προέδρου.
Η παρούσα ηχογράφηση προέρχεται από νεότερη μετάδοση του έργου στη σειρά "Το θέατρο της Κυριακής στο Τρίτο".

Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2018

Δημήτρης Χορν: Ο αρχιμάστορας Σόλνες (1983)

Ιδού ένα ακόμη σπάνιο κι ανέκδοτο ντοκουμέντο από τη θεατρική δραστηριότητα του Δημήτρη Χορν. Πρόκειται για ένα ιστορικό ντοκουμέντο, αφού αναφέρεται στην τελευταία θεατρική παράσταση του μεγάλου ηθοποιού. Τίτλος της: "Ο αρχιμάστορας Σόλνες". Βασίζεται φυσικά στο ομώνυμο θεατρικό έργο του κορυφαίου Νορβηγού δραματουργού Ερρίκου Ίψεν (1828-1906) που γράφτηκε και παίχτηκε το 1892 γνωρίζοντας παγκόσμια επιτυχία και πάμπολλες παραστάσεις έκτοτε σε όλο τον κόσμο. Την ελληνική απόδοση έκανε ο Μάριος Πλωρίτης, ενώ τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο Αλέξης Σολομός
Το έργο ανέβηκε τη θεατρική σεζόν 1983-84, μια σημαδιακή χρονιά για τη ζωή του Χορν, αφού εκείνη τη χρονιά έφυγε από τη ζωή η μεγάλη συνοδοιπόρος του στη σκηνή, στην οθόνη και στη ζωή Έλλη Λαμπέτη. Μαζί με τον Χορν πρωταγωνίστησαν πολλοί σημαντικοί ηθοποιοί, μεταξύ των οποίων η Ελένη Χατζηαργύρη και ο Θεόδωρος Μορίδης. Το έργο ανέβηκε στο θέατρο Διονύσια κι, όπως είπαμε, αποτέλεσε το "κύκνειο" άσμα στη σκηνή του σπουδαίου ηθοποιού, ο οποίος στη συνέχεια αποσύρθηκε από την ενεργό δράση σπάζοντας τη σιωπή του μόνο κάμποσα χρόνια αργότερα, όταν έλαβε μέρος στην ηχογράφηση του μουσικού παραμυθιού του Προκόφιεφ "Ο Πέτρος και ο Λύκος".

Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2018

Δημήτρης Χορν: Άμλετ (1954)

Σας παρουσιάζω σήμερα ένα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο από τη δεκαετία του '50 που αποκαλύπτει το τεράστιο θεατρικό ταλέντο του μεγάλου Έλληνα ηθοποιού Δημήτρη Χορν (1921-1998).
Πρόκειται για την κλασική παράσταση του σεξπιρικού δράματος "Άμλετ" σε μετάφραση του Βασίλη Ρώτα που ανέβασε ο Δημήτρης Χορν σε δική του σκηνοθεσία τη θεατρική περίοδο 1954-1955 με τον περιοδεύοντα θίασό του, στον οποίο μετείχαν κορυφαίοι θεράποντες της σκηνικής τέχνης, όπως η Έλλη Λαμπέτη (ως Οφηλία), ο Γιώργος Παππάς (ως Κλαύδιος), ο Λυκούργος Καλλέργης, η Ελένη Ζαφειρίου, ο Γιάννης Μιχαλόπουλος, ο Κώστας Ρηγόπουλος και πολλοί άλλοι. Η παράσταση παίχτηκε σε πολλές πόλεις εντός κι εκτός Ελλάδας, ενώ η παρούσα ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, όπου και έγινε η πρεμιέρα.
Σημειωτέον ότι η ηχογράφηση αυτή μεταδόθηκε ραδιοφωνικά από το Τρίτο Πρόγραμμα τριάντα χρόνια αργότερα (1985), απ' όπου έγινε και η ηχοληψία που σας προσφέρω.

Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018

Γιώργος Θεοδοσιάδης: Καυτές διακοπές (1976/2004)

Επιστρέφοντας από μια πολυήμερη επαγγελματική υποχρέωση θα ήθελα να ολοκληρώσω αυτόν τον κύκλο της κινηματογραφικής μουσικής που μας έδωσε ο συνθέτης και πιανίστας Γιώργος Θεοδοσιάδης για ταινίες που προβλήθηκαν από τα μέσα του '60 μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας και οι οποίες παρέμεναν ανέκδοτες μέχρι τις αρχές του 2000, όταν πρωτοκυκλοφόρησαν από την εταιρία Potfleur.
Kλείνω λοιπόν σήμερα με το soundtrack της ερωτικής περιπέτειας "Καυτές διακοπές", γνωστής και με τους τίτλους "Η σπηλιά της αμαρτίας" και "Lust for Revenge", που γυρίστηκε το 1976 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Κώστα Κατσιμητσούλια με πρωταγωνιστή τον ακαταμάχητο γόη της εποχής Λάκη Κομνηνό πλαισιωμένο από πολλούς Έλληνες και ξένους ηθοποιούς.
Η ταινία βέβαια είναι εντελώς αδιάφορη, αλλά η μουσική του Γιώργου Θεοδοσιάδη έχει το ενδιαφέρον της και είναι γραμμένη πάνω στη γνωστή μανιέρα του συνθέτη με μια πανσπερμία μουσικής υφολογίας έντονα επηρεασμένης από τον διεθνή κινηματογραφικό ήχο της εποχής, αλλά και με εμφανή τη τζαζίστικη καταβολή του συνθέτη. Μικρά ατμοσφαιρικά θέματα διαμορφώνουν ένα υποβλητικό κλίμα, ενώ κυριαρχεί ως leitmotif ένα επαναλαμβανόμενο θέμα ("Hors d' Euvres") εκτελεσμένο κάθε φορά με διαφορετική οργανική σύνθεση.

Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2018

Γιώργος Θεοδοσιάδης: Αεροσυνοδός (1971/2003)

Το 1971 ο Γιώργος Θεοδοσιάδης έγραψε τη μουσική επένδυση της ελληνικής αισθηματικής κωμωδίας "Αεροσυνοδός" που σκηνοθέτησε ο Σούλης Γεωργιάδης σε σενάριο του Κώστα Ασημακόπουλου με πρωταγωνιστικό δίδυμο τους Φαίδωνα Γεωργίτση και Χαριτίνη Καρόλου
Το soundtrack περιλαμβάνει 18 σύντομα ορχηστρικά θέματα σε τζαζ και αυτοσχεδιαστικό ύφος που ερμηνεύονται από τους σταθερούς συνεργάτες του συνθέτη, όπως ο Ρήγας Σαριτζιώτης στο σαξόφωνο και φλάουτο, ο Γιώργος Θεοδωρίδης στο μπάσο, ο Ίων Αλεξάκης στην κιθάρα κ.ά.
Στην ταινία ακούγονταν και κάποια τραγούδια που συμπεριέλαβα στο αρχείο, αν και δεν περιέχονται στην έκδοση της Potfleur που κυκλοφόρησε το 2003. Τραγουδούν: Ρένα Κουμιώτη, Τάμμυ και Δάκης.

Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018

Γιώργος Θεοδοσιάδης: Ο τρελός τα 'χει 400 (1968/2003)

Άλλη μια παλιά ελληνική ταινία που επένδυσε μουσικά ο παραγωγικότατος συνθέτης Γιώργος Θεοδοσιάδης ήταν η έγχρωμη κωμωδία "Ο τρελός τα 'χει 400", παραγωγής 1968 σε σκηνοθεσία Κώστα Καραγιάννη και σενάριο Λάκη Μιχαηλίδη με πρωταγωνιστή τον Λάμπρο Κωνσταντάρα.
Ο Γιώργος Θεοδοσιάδης υπογραμμίζει τη δράση της ταινίας με σύντομα χαρακτηριστικά οργανικά θεματάκια στο γνωστό μουσικό του ύφος παίζοντας με ρυθμούς τζαζ, σόουλ και λάτιν.
Κι αυτό το soundtrack παρέμενε ανέκδοτο μέχρι το 2003, όταν ανέλαβε μαζικά η εταιρία Potfleur να ανασύρει από τη λήθη πάμπολλα ανάλογα soundtrack του παλιού ελληνικού κινηματογράφου των δεκαετιών του '60 και '70.
Σημειώνω ότι στην ταινία ακουγόταν και το τραγούδι "Πήρα τους δρόμους" των Γιώργου Ζαμπέτα και Δημήτρη Χριστοδούλου με τη Μαρινέλλα, αλλά δεν το συμπεριέλαβα στο παρόν soundtrack, όπου όμως υπάρχουν ως bonus τρεις εναλλακτικές εκτελέσεις θεμάτων από τη μουσική του Θεοδοσιάδη.

Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018

Γιώργος Θεοδοσιάδης: Υιέ μου... υιέ μου... (1965/2004)

Ο συνθέτης Γιώργος Θεοδοσιάδης (γενν. 1940) - συχνά συγχέεται με τον συνονόματό του σκηνοθέτη - υπήρξε ένας παραγωγικότατος συνθέτης τραγουδιών, ορχηστρικής και χορευτικής μουσικής και ιδιαίτερα μουσικής για τον κινηματογράφο με σημαντική προσφορά κυρίως στη δεκαετία του '60. Η γραφή του ήταν μοντέρνα με έντονα στοιχεία ποπ, αλλά και τζαζ, μιας και ο ίδιος υπήρξε σπουδαίος τζαζ πιανίστας και επικεφαλής σημαντικού τζαζ συγκροτήματος που έφερε το όνομά του, με το οποίο κατάφερε να έχει και διεθνή αποδοχή και αναγνωρισιμότητα.
Από τις πρώτες κινηματογραφικές μουσικές του Γιώργου Θεοδοσιάδη ήταν το soundtrack της ασπρόμαυρης κωμωδίας "Υιέ μου... Υιέ μου...", παραγωγής 1965, που σκηνοθέτησε με πολύ κέφι ο Γρηγόρης Γρηγορίου ως remake της παλιότερης ταινίας του Αλέκου Σακελλάριου "Δελησταύρου και υιός" (1957). Στην ταινία του Σακελλάριου είχε πρωταγωνιστήσει ο μεγάλος Βασίλης Λογοθετίδης, ενώ στη νέα βερσιόν του 1965 πρωταγωνιστής ήταν ο επίσης εξαιρετικός Λάμπρος Κωνσταντάρας.
Ο συνθέτης έγραψε ένα σύντομο ορχηστρικό μουσικό χαλί με εμφανή στοιχεία τζαζ και χορευτικής μουσικής. Η μουσική αυτή παρέμενε ανέκδοτη μέχρι το 2004 που εκδόθηκε σε μορφή 10/ιντσου βινυλίου από την εταιρία Potfleur. Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνονται οκτώ συνολικά θέματα. Τα επτά είναι σύντομα οργανικά κομμάτια, ενώ ένα τραγούδι ερμηνεύει ο γνωστός Ιταλός ποπ τραγουδιστής Tony Pinelli. Ωστόσο στο αρχείο θα βρείτε ως bonus και δύο επιπλέον τραγούδια που ακούγονται στην ταινία ερμηνευμένα από την ηθοποιό Λίλιαν Μηνιάτη και την ελαφρά τραγουδίστρια Κλειώ Δενάρδου.

Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2018

Παπά-Άγγελος Ψυλλάκης: Τ' αληθινά ριζίτικα (1976)

Πριν από λίγες ημέρες σας είχα παρουσιάσει τον σπουδαίο κρητικό ερμηνευτή του αυθεντικού ριζίτικου τραγουδιού Παπά-Άγγελο Ψυλλάκη, τον περίφημο "Σφακιανομαδαρίτη" με το δίσκο "Τραγούδι του Δασκαλογιάννη" (1978). Μιλήσαμε τότε για την πολύπλευρη δραστηριότητα αυτού του δαιμόνιου ιερωμένου και είχα αναφέρει ότι είχε ηχογραφήσει νωρίτερα έναν ακόμη δίσκο.
Ιδού λοιπόν ο πρώτος του δίσκος που εκδόθηκε το 1976 από την Pan Vox. Τίτλος του: "Τ' αληθινά ριζίτικα". Περιλαμβάνει μια σειρά από αυθεντικές ηχογραφήσεις και ερμηνείες του κρητικού παραδοσιακού τραγουδιού με μουσικά θέματα που ο ίδιος επεξεργάστηκε και ερμήνευσε με τρόπο μοναδικό, εντελώς έξω από τη ραφιναρισμένη εκδοχή αυτών των τραγουδιών που γνώρισε ο πολύς κόσμος μακριά από τη μεγαλόνησο.

Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2018

Ο Σταμάτης Κόκοτας τραγουδά Απόστολο Καλδάρα (1980)

Ο μεγάλος λαϊκός συνθέτης Απόστολος Καλδάρας (1922-1990) στάθηκε ίσως ο μεγαλύτερος στυλοβάτης στην καριέρα του Σταμάτη Κόκοτα. Στο ξεκίνημα του τραγουδιστή ήταν αυτός που του χάρισε την κορυφαία εμπορική στιγμή του με το κλασικό αριστούργημα "'Ονειρο απατηλό", αλλά και πάμπολλα άλλα υπέροχα τραγούδια. Κι όταν στα μέσα της δεκαετίας του '70 η καριέρα του τραγουδιστή χρειάστηκε μια καινούργια ώθηση, πάλι ο Απόστολος Καλδάρας του έδωσε την ευκαιρία που είχε ανάγκη με το δίσκο "Τελευταία νύχτα" (1977), μέσα από τον οποίο ξεπήδησε η σπουδαία επιτυχία "Γιε μου, γιε μου".
Φτάνουμε λοιπόν στο 1980, όταν οι δυο καλλιτέχνες ξανασυντιούνται σε μια καινούργια ολοκληρωμένη συνεργασία με τίτλο "Ο Σταμάτης Κόκοτας τραγουδά για όλους", πάντα από την Columbia. Ο δίσκος περιλαμβάνει δέκα καλογραμμένα λαϊκά κομμάτια που δεν έχουν ίσως την ομορφιά των παλιότερων τραγουδιών τους, αλλά μπορούν να σταθούν με αξιοπρέπεια δείχνοντας τη μαστοριά του μεγάλου συνθέτη και φυσικά την ερμηνευτική πληρότητα του τραγουδιστή. 
Στα περισσότερα οι στίχοι γράφτηκαν από τη Λούλα Αποστόλου, ενώ στα υπόλοιπα έχουμε την παρουσία τριών διαχρονικών συνεργατών του συνθέτη, της μεγάλης Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, του Λευτέρη Παπαδόπουλου και του Δημήτρη Ρήτα. Παραδόξως απ' όλα τα τραγούδια περισσότερο ακούστηκε το "Αγριοκόριτσο", ένα τραγούδι εντελώς έξω από το γνωστό ύφος του συνθέτη με τον χαρακτηριστικό ποπ ήχο του, στα όρια της disco, θα έλεγα, που τότε μεσουρανούσε! Την ενορχήστρωση του δίσκου επιμελήθηκε ο Χάρης Ανδρεάδης.

Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2018

Σταμάτης Κόκοτας: Με αγάπη, Σταμάτης (1979)

Μετά τα μέσα του '70 για λίγο φάνηκε να "κολλάει" η καριέρα του Σταμάτη Κόκοτα, καθώς μπήκαμε κιόλας στην περίοδο της κυριαρχίας του πολιτικού τραγουδιού. Ωστόσο πήρε μια βαθιά ανάσα λίγο αργότερα με δυο πολύ πετυχημένους δίσκους που ηχογράφησε στη διετία 1977-1978 με τραγούδια των σπουδαίων συνθετών Απόστολου Καλδάρα ("Τελευταία νύχτα") και Γιώργου Χατζηνάσιου ("Θα σου χρωστώ"), οι οποίοι μάλιστα έγιναν και χρυσοί.
Η επόμενη ωστόσο δουλειά του Σταμάτη Κόκοτα που κυκλοφόρησε το 1979 με τίτλο "Με αγάπη. Σταμάτης", δεν είχε ανάλογη απήχηση στο κοινό κι έδειχνε φανερά πια την πτωτική πορεία του μεγάλου τραγουδιστή. 
Πρόκειται βέβαια για έναν συνηθισμένο κύκλο δώδεκα ελαφρολαϊκών τραγουδιών στα γνωστά μονοπάτια που ακολουθούσε ο ερμηνευτής όλα τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς πλέον να μπορούν να συγκινήσουν ιδιαίτερα το κοινό του. Ο δίσκος περιλαμβάνει εξ ημισείας συνθέσεις των Χάρη Λυμπερόπουλου και του μεγάλου δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Στέλιου Ζαφειρίου. Οι στίχοι ανήκουν στους Γιώργο Κανελλόπουλο, Η. Λυμπερόπουλο, Τ. Κωλέτη, Κ. Πανάγο και Τ. Παναγιωτούνη. Την ενορχήστρωση επιμελήθηκαν ο Χάρης Λυμπερόπουλος για τα δικά του τραγούδια και ο Χάρης Ανδρεάδης για τα τραγούδια του Ζαφειρίου. Ξεχώρισε μόνο το τραγούδι "Πώς να σου πω", ενώ ακούστηκε λίγο και το "Θα θυμάσαι τον Σταμάτη". Τα υπόλοιπα δεν είχαν τύχη και ξεχάστηκαν νωρίς.

Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2018

Σταμάτης Κόκοτας, Χάρης Λυμπερόπουλος: Μια ζωγραφιά (1975)

Το 1975 στάθηκε πολύ παραγωγικό για τον Σταμάτη Κόκοτα, αφού είναι η χρονιά που εμφανίστηκε με δύο προσωπικούς δίσκους, οι οποίοι παραδόξως δεν έχουν εκδοθεί ποτέ ψηφιακά. Ο ένας είχε τίτλο "Θα συναντηθούμε" και περιλάμβανε τραγούδια του Ευάγγελου Πιτσιλαδή.
Ο δεύτερος δίσκος του Σταμάτη Κόκοτα μέσα στο 1975 ήταν το "Μια ζωγραφιά" με δώδεκα ελαφρολαϊκά τραγούδια του συνθέτη Χάρη Λυμπερόπουλου.
Ο Χάρης Λυμπερόπουλος υπήρξε ένας καλός συνθέτης του ελαφρολαϊκού τραγουδιού με αξιόλογη παρουσία στη δεκαετία του '70 μέσα από συνεργασίες του με τα κορυφαία ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου (Γιάννης Πάριος, Τόλης Βοσκόπουλος, Γιάννης Καλατζής, Φίλιππος Νικολάου, Σταμάτης Κόκοτας, Τζένη Βάνου, Κωστής Χρήστου κ.ά.). Ουσιαστικά ο παρών δίσκος του με τον Σταμάτη Κόκοτα είναι και ο μοναδικός προσωπικός του, αφού προτιμούσε να μοιράζει τα τραγούδια του σε δίσκους των τραγουδιστών της εποχής σημειώνοντας αρκετές επιτυχίες κατά καιρούς.
Ο δίσκος λοιπόν "Μια ζωγραφιά" είναι απολύτως αντιπροσωπευτικός του μουσικού ύφους του συνθέτη. Περιλαμβάνει δώδεκα καλογραμμένα τραγούδια, ενορχηστρωμένα από τον ίδιο, από τα οποία τα οκτώ έχουν στίχους του άγνωστου στιχουργού Ηλία Βεράνη, ενώ από δύο τραγούδια υπογράφουν οι Σώτια Τσώτου και ο ίδιος ο Σταμάτης Κόκοτας. Μάλιστα ένα από τα τραγούδια με στίχους του Κόκοτα, το τσιφτετέλι "Το κόκκινο φουστάνι", αποτέλεσε τη μεγάλη επιτυχία του δίσκου, αν και προσωπικά θα ξεχώριζα ως πιο ενδιαφέροντα τα τραγούδια: "Τι όμορφο εξώφυλλο", "Κοίταξέ με μες στα μάτια" και "Βγάλε σεργιάνι τον καημό".

Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2018

Σταμάτης Κόκοτας, Ευάγγελος Πιτσιλαδής: Θα συναντηθούμε (1975)

Ο Ευάγγελος Πιτσιλαδής εμφανίστηκε στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '60 με δυο οργανικούς δίσκους αρχικά ("Κοράλλια", 1968, "Νεράιδες", 1969), ενώ παράλληλα άρχισε να ηχογραφεί σκόρπια τραγούδια στις 45 στροφές που κινούνταν σε μια ευρεία γκάμα μουσικού ύφους, από ποπ ("Ανάμνησις") μέχρι λαϊκά (Βίκυ Μοσχολιού, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Μαρινέλλα, Σταμάτης Κόκοτας κ.ά.).
Η συνεργασία του συνθέτη με τον Σταμάτη Κόκοτα υπήρξε μακροχρόνια κι απέφερε κατά καιρούς κάμποσες επιτυχίες ευρείας αποδοχής. Πρωτοσυναντήθηκαν το 1969 στο δίσκο "Πυροτεχνήματα" (1969) με δυο τραγούδια, από τα οποία το ένα ("Στις 16 Μάη μήνα") έκανε πολύ μεγάλη επιτυχία. Την επόμενη χρονιά τους βρίσκουμε και πάλι μαζί στο δίσκο "Το ναυτικό μας", ενώ στον 3ο προσωπικό δίσκο του Σταμάτη Κόκοτα υπήρχε κι ένα τραγούδι του Πιτσιλαδή.
Το 1975 λοιπόν ήρθε η στιγμή μιας ολοκληρωμένης συνεργασίας. Πρόκειται για το άλμπουμ "Θα συναντηθούμε" που εκδόθηκε από την Columbia. Περιλαμβάνει 12 ερωτικά τραγούδια με ελαφρολαϊκό και ποπ ύφος σε στίχους του Γιάννη Κιούρκα, σταθερού συνεργάτη του συνθέτη από το ξεκίνημά του. Τα τραγούδια του δίσκου έχουν όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά της μουσικής του Πιτσιλαδή, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν ακούστηκαν και τόσο πολύ. Το εναρκτήριο "Κάψαμε δυο καρδιές" και το "Αποφάσισα" ξεχωρίζουν λίγο παραπάνω, ενώ τα "Νιόβη" και "Ιφιγένεια" με τη χαρακτηριστική λαϊκοπόπ ενορχήστρωση (θυμίζουν αρκετά το μεγάλο σουξέ "Στις 16 Μάη μήνα") ακούστηκαν ίσως λίγο περισσότερο από τα υπόλοιπα.

Παρασκευή 23 Νοεμβρίου 2018

Σταμάτης Κόκοτας Νο.3 (1971)

Το 1971 από την Columbia κυκλοφόρησε ο τρίτος προσωπικός δίσκος του Σταμάτη Κόκοτα με τίτλο το όνομά του. Πρόκειται για ένα δίσκο γεμάτο επιτυχίες, οι οποίες προέρχονται κυρίως από τις συμμετοχές του σε δύο μεγάλους δίσκους που κυκλοφόρησαν το 1970. Ο ένας είχε τίτλο "Ξαρχάκος+Κόκοτας" κι ο άλλος "Σαββατόβραδο" (μουσική Γιάννη Σπανού, στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου).
Στο άλμπουμ λοιπόν "Σταμάτης Κόκοτας" (Νο.3) συγκεντρώθηκαν όλα τα τραγούδια που ερμήνευσε ο τραγουδιστής στο "Σαββατόβραδο" του Γιάννη Σπανού και δύο από το δίσκο του Σταύρου Ξαρχάκου. Μαζί προστέθηκαν και τραγούδια από τις 45 στροφές της διετίας 1970-1971 με μουσική Γιώργου Ζαμπέτα, Ευάγγελου Πιτσιλαδή και Γεράσιμου Λαβράνου. Ένα απ' αυτά, το περίφημο "Ρωμιός αγάπησε Ρωμιά" του Ζαμπέτα σημείωσε τεράστια επιτυχία. Όπως και το τραγούδι των Γιάννη Σπανού και Λευτέρη Παπαδόπουλου "Δεν το μπορείς", γραμμένο ακριβώς στα φωνητικά μέτρα του τραγουδιστή μ' αυτό το χαρακτηριστικό κανταδόρικο ύφος.
Αξίζει να σημειώσουμε (η πληροφορία προέρχεται από το ogdoo.gr) ότι η εκδοχή του δίσκου που σας παρουσιάζω είναι η δεύτερη, καθώς λίγο καιρό νωρίτερα είχε κυκλοφορήσει με τον ίδιο κωδικό μια άλλη εκδοχή με τρία διαφορετικά τραγούδια ("Κάποιο πρωινό", "Έρχομαι, έρχομαι", "Τι μας μέλει")αλλά για άγνωστο λόγο η έκδοση αυτή αποσύρθηκε και στη θέση των τριών τραγουδιών μπήκαν τα: "Τελευταία αγάπη", "Φεύγω" και "Δεν το μπορείς"!
Ο δίσκος τα νεότερα χρόνια πέρασε και στην ψηφιακή τεχνολογία, αλλά εδώ σας δίνω την αυθεντική αναλογική με άριστη ποιότητα ήχου και εξωφύλλων.

Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2018

Σταμάτης Κόκοτας, Αντώνης Κατινάρης: Συναναστροφές (1974)

Ο Αντώνης Κατινάρης (1931-1999) υπήρξε ένας πολυγραφότατος λαϊκός συνθέτης με σημαντικές και διαχρονικές επιτυχίες συνεργαζόμενος με τα πρώτα ονόματα του πενταγράμμου (Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Μιχάλης Μενιδιάτης, Πόλυ Πάνου, Στράτος Διονυσίου, Γιώτα Λύδια, Σταμάτης Κόκοτας, Τόλης Βοσκόπουλος, Λευτέρης Μυτιληναίος, Κωστής Χρήστου κ.ά.).
Το 1971 συνεργάστηκε με τον Σταμάτη Κόκοτα ως διασκευαστής και ενορχηστρωτής στα "12 φύλλα της καρδιάς". Ξαναβρέθηκαν μαζί στην πρώτη ολοκληρωμένη συνεργασία τους - με τον Κατινάρη ως συνθέτη πλέον - στις "Συναναστροφές" που κυκλοφόρησαν από την Columbia το 1974. Ο δίσκος περιλαμβάνει δώδεκα καλογραμμένα και στρωτά λαϊκά τραγούδια ερωτικής θεματολογίας. Οι στίχοι υπογράφονται από τον Θάνο Σοφό, έναν παλιό και ιδιαίτερα παραγωγικό στιχουργό. 
Η ερμηνεία του Σταμάτη Κόκοτα είναι πειστικότατη και δίνει υπόσταση ακόμη και στα μετριότερα τραγούδια αυτού του άλμπουμ που ανέδειξε ως μεγαλύτερη επιτυχία το χαριτωμένο "Κι εν τω μεταξύ", αν και προσωπικά μου αρέσει περισσότερο το εναρκτήριο "Πού πας μέσα στη νύχτα".

Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2018

Σταμάτης Κόκοτας: 12 φύλλα της καρδιάς (1971)

Καιρός ήταν να πιάσουμε και τον μεγάλο ερωτικό τραγουδιστή της γενιάς του '60, τον Σταμάτη Κόκοτα, αυτόν τον χαρισματικό ερμηνευτή με το υπέροχο φωνητικό ηχόχρωμα και το βαρυσήμαντο ρεπερτόριο που κατάφερε να στήσει τις δυο πρώτες δεκαετίες της μεγάλης του καριέρας.
Ο Σταμάτης Κόκοτας εμφανίστηκε στο ελληνικό πεντάγραμμο στα μέσα του '60, αν και είχε νωρίτερα μια πολύχρονη παρουσία σε μπουάτ του Παρισιού παίζοντας με το μπουζούκι και την κιθάρα του διάφορα τραγούδια της ελληνικής και διεθνούς μουσικής σκηνής. Το 1964 μάλιστα ηχογράφησε κι ένα γαλλικό δισκάκι 45 στροφών extended με ελληνικά τραγούδια, μεταξύ των οποίων και το διάσημο τότε θέμα του "Ζορμπά". Στο δισκάκι αυτό εμφανίζεται με το όνομα Takis Coccotas και μάλιστα χωρίς τις περίφημες φαβορίτες του που έγιναν αργότερα το σήμα κατατεθέν του! 
Εκεί λοιπόν τον ανακάλυψε ο Σταύρος Ξαρχάκος που τον έφερε πίσω στην πατρίδα δίνοντάς του το έναυσμα για μια μεγάλη καριέρα μέσα από τη συμμετοχή του στον κλασικό δίσκο "Ένα μεσημέρι" (1966). Η συνέχεια ήταν λαμπρή. Οι συνεργασίες του τραγουδιστή με τους κορυφαίους συνθέτες που διέθετε στο οπλοστάσιό της η κραταιά Columbia (Απόστολος Καλδάρας, Γιώργος Ζαμπέτας, Σταύρος Ξαρχάκος, Δήμος Μούτσης, Βαγγέλης Πιτσιλαδής, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Χατζηνάσιος κ.ά.) πλούτισαν το προσωπικό του ρεπερτόριο με δεκάδες υπέροχα τραγούδια που αγαπήθηκαν πολύ από τον κόσμο.
Το 1971 ο Σταμάτης Κόκοτας ηχογράφησε το δίσκο "12 φύλλα της καρδιάς", που περιλαμβάνει δώδεκα επιλεγμένα, όχι ιδιαίτερα γνωστά, τραγούδια από την εποχή του ρεμπέτικου και λαϊκού, τα οποία διασκεύασε και ενορχήστρωσε σε καθαρή "έντεχνη" λαϊκή γραμμή ο καλός λαϊκός συνθέτης και μαέστρος Αντώνης Κατινάρης. Πρόκειται για τραγούδια των Μάρκου Βαμβακάρη, Βασίλη Τσιτσάνη, Γιώργου Μητσάκη, Απόστολου Χατζηχρήστου και Σπύρου Μαραβέλια. Τα τραγούδια "Μάρω" και "Καρδιά παραπονιάρα" του Χατζηχρήστου έγιναν οι μεγάλες επιτυχίες του δίσκου, αλλά και τα υπόλοιπα ακούστηκαν πολύ. Η ερμηνεία του Σταμάτη Κόκοτα είναι υποδειγματική, απόλυτα ισορροπημένη και λιτή, χωρίς καμία προσπάθεια για φτηνούς φωνητικούς εντυπωσιασμούς.

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2018

Νίκος Λαβράνος, Μίλλη: Φεμινιστικά (1982)

Ο Νίκος Λαβράνος (γενν. 1933) προέρχεται από μεγάλη μουσική οικογένεια. Ο αδελφός του Γεράσιμος έγινε γνωστός από τα χρόνια του '60 γράφοντας μουσική για τον κινηματογράφο (π.χ. "Σωφερίνα"). Μουσικός επίσης ήταν ο άλλος αδελφός του Γιώργος. Ο ίδιος πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία το 1971 με το δίσκο "Μαρία" υπογράφοντας με το ψευδώνυμο Σκέμπρης. Με το κανονικό του όνομα τον βρίσκουμε πρώτη φορά το 1973 με δυο συνεχόμενους δίσκους που περιείχαν τραγούδια νεανικού ύφους ("Τι είναι η αγάπη", "Νέα γενιά") με ερμηνεύτρια τη Μίλλη Καραλή. Αργότερα συνεργάστηκε με τον Γιώργο Νταλάρα ("Οι Μάηδες οι ήλιοι μου") και τη Βίκυ Μοσχολιού ("Λαϊκά τραγούδια απ' όλο τον κόσμο"), αλλά και πάλι με τη Μίλλη Καραλή ("Τραγούδια δίχως σύνορα"), ενώ παράλληλα ασχολήθηκε συστηματικά και με την ενορχήστρωση.
Το 1982 λοιπόν έγραψε τον κύκλο τραγουδιών "Φεμινιστικά" πάνω στους εύστοχους στίχους του αξιόλογου στιχουργού Γιάννη Νεγρεπόντη ("Μικροαστικά", "Νέγρικα" κλπ.). Στίχοι σκληροί, σαρκαστικοί και ειρωνικοί, αλλά και λυρικοί με νησίδες τρυφερότητας και ευαισθησίας. Ίσως λίγο ξεπερασμένοι για την εποχή μας, παρόλο που η στόχευσή τους παραμένει - δυστυχώς - πάντα επίκαιρη. Τα φαλλοκρατικά σύνδρομα, φανερά ή συγκαλυμμένα, της κοινωνίας και των ανθρώπινων σχέσεων αποτελούν τα θεματικά κέντρα που διατρέχουν τα περισσότερα τραγούδια, αλλά ταυτόχρονα προβάλλουν και μικρά ξέφωτα αισιοδοξίας κι ελπίδας για το διαχρονικό διακύβευμα της ισότητας μεταξύ των φύλων και των φυλών. 
Η μουσική είναι απλή κι ευχάριστη με γοργούς ρυθμούς. Θυμίζει συχνά τη μουσική του Κηλαηδόνη στα "Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας" (1975) που επίσης είχαν στίχους του Νεγρεπόντη. Η ενορχήστρωση είναι σε μοντέρνο ύφος και αναδεικνύει με καθαρό τρόπο τη μελωδική γραμμή.
Τα τραγούδια ερμηνεύει η ξεχασμένη πλέον τραγουδίστρια της 10ετίας του '70 Μίλλη Καραλή, συνεργάτιδα επί πολλά χρόνια του συνθέτη. Η φωνή της μοιάζει μάλλον ακατάλληλη για τραγούδια με σοβαρές στοχεύσεις. Ίσως στο ποπ είδος που αρχικά υπηρέτησε να ταιριάζει περισσότερο, καθώς και για παιδικά τραγούδια, όπως αυτά που ηχογράφησε το 2000 ("Τα τρία γουρουνάκια"). 

Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2018

Νίκος Λαβράνος, Μίλλη: Τραγούδια δίχως σύνορα (1979)

Ακολουθώντας εν πολλοίς την πετυχημένη συνταγή της διασκευής ξένων μελωδιών για τη φωνή της Βίκυς Μοσχολιού στο δίσκο "Λαϊκά τραγούδια απ' όλο τον κόσμο" (1978), ο συνθέτης και μαέστρος Νίκος Λαβράνος επανέρχεται ένα χρόνο μετά με το άλμπουμ "Τραγούδια δίχως σύνορα" που εκδόθηκε το 1979 από τη Minos.
Ο δίσκος περιέχει κυρίως παραδοσιακές μελωδίες από διάφορες χώρες διασκευασμένες κατάλληλα από τον Λαβράνο, ώστε να λειτουργούν ως κανονικά τραγούδια. Επιστρατεύτηκαν μάλιστα τρεις δόκιμοι στιχουργοί, για να προσθέσουν λόγο στις μελωδίες: Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο Μάνος Ελευθερίου και ο Δημήτρης Ιατρόπουλος. Μεταξύ των μελωδιών που χρησιμοποιήθηκαν περιλαμβάνονται και δυο κλασικά θέματα των Franz Suppe και Frederic Chopin.
Τα τραγούδια ερμηνεύει η Μίλλη Καραλή, μια νεανική φωνή της δεκαετίας του '70 που είχε ξεκινήσει το 1973 με δυο δίσκους που έφεραν και πάλι την υπογραφή του Νίκου Λαβράνου ("Τι είναι η αγάπη", "Νέα γενιά"). Με τον καιρό η φωνή της ωρίμασε κι άρχισε να δοκιμάζει πιο σοβαρά πράγματα, όπως το υλικό του παρόντος δίσκου, ενώ λίγα χρόνια αργότερα μας έδωσε την πιο αξιόλογη δουλειά της, τα "Φεμινιστικά" (1982).

Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Λαϊκά τραγούδια απ' όλο τον κόσμο (1978)

Το 1978, ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του υπέροχου άλμπουμ "Η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδά Σπανό", η μεγάλη ερμηνεύτρια Βίκυ Μοσχολιού ηχογραφεί έναν κύκλο λαϊκών τραγουδιών με τίτλο "Λαϊκά τραγούδια απ' όλο τον κόσμο".
Όπως δηλώνει κι ο τίτλος, πρόκειται για μια συλλογή διασκευασμένων λαϊκών τραγουδιών από διάφορα μέρη του κόσμου. Έχουμε λοιπόν τραγούδια ελληνικά (ένα στην αρχή κι ένα στο τέλος), εβραϊκά, ισπανικά αιγυπτιακά, αγγλικά και ιρλανδικά. Ένα ετερόκλητο υλικό που ομογενοποιείται χάρις στην καταλυτική ερμηνεία της Βίκυς Μοσχολιού. Τα τραγούδια διασκεύασε κατάλληλα ο Νίκος Λαβράνος, ενώ η ελληνική απόδοση των στίχων υπογράφεται από τον σπουδαίο Λευτέρη Παπαδόπουλο.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το τραγούδι "Πέφτει η Μαδρίτη" (με έντονες αναφορές στα δικτατορικά καθεστώτα της Ισπανίας και των λατινοαμερικάνικων χωρών) προέκυψε από ειδική εναρμόνιση του κλασικού κιθαριστικού θέματος "Romance" ανώνυμου δημιουργού που έγινε πασίγνωστο από την ταινία "Απαγορευμένα παιχνίδια" (1952) του Ρενέ Κλεμάν εκτελεσμένο από τον κορυφαίο κλασικό κιθαριστή Narciso Yepes.

Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2018

Made in Greece: Πολιτικά ηχητικά ντοκουμέντα 1967-1974 (2007)

Μέρα που 'ναι σήμερα, σκέφτηκα ότι αξίζει τον κόπο να παρουσιάσω μια άκρως ενδιαφέρουσα συλλογή ηχητικών ντοκουμέντων από την περίοδο της Απριλιανής δικτατορίας μέχρι τη Μεταπολίτευση του 1974.
Πρόκειται για μια συλλογή σκόρπιων ηχογραφήσεων με ομιλίες και τραγούδια που έχουν ως κοινό θεματικό άξονα την αναφορά στην επταετία. Ξεκινά από μια προφητική ομιλία του Γεώργιου Παπανδρέου το 1966, ακολουθεί ο περίφημος "ύμνος" του καθεστώτος, γραμμένος από τον Γιώργο Κατσαρό σε στίχους του Γιώργου Οικονομίδη με ερμηνευτή τον Φώτη Δήμα και στη συνέχεια παρατίθενται αποσπάσματα από ομιλίες του επικεφαλής των χουντικών Γεώργιου Παπαδόπουλου διανθισμένα και με κάποια τραγούδια ...βαθιάς πνοής που υμνούν το καθεστώς, για να φτάσουμε στο Πολυτεχνείο του 1973 και στην ανατροπή της χούντας τον Ιούλιο του 1974 με έναν εξίσου βαθιάς πνοής διθύραμβο υπέρ του Κωνσταντίνου Καραμανλή γραμμένο από τον Γιάννη Σπάρτακο. Στο κλείσιμο του ηχογραφήματος φιλοξενούνται χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τις απολογίες των αρχιπραξικοπηματιών και του Ιωαννίδη, μέχρι την ανακοίνωση της καταδικαστικής απόφασης από τον δικαστή Ντεγιάννη (1975).
Την επιμέλεια της παραγωγής υπογράφει ο ακαταπόνητος ερευνητής της ελληνικής μουσικής, συνθέτης ο ίδιος και υπέροχος σολίστας στο κανονάκι, Πέτρος Ταμπούρης.
Με την ευκαιρία, να σας θυμίσω κι ένα άλλο ανάλογου περιεχομένου ηχητικό ντοκουμέντο με τίτλο "Ελλάς, η χώρα των εμβατηρίων" που εκδόθηκε το 1990 από τον Σείριο με τη φροντίδα του Μάνου Χατζιδάκι.