Μίκης Θεοδωράκης, Νίκος Γκάτσος: Θαλασσινά φεγγάρια (1967/1974)

Όπως συνέβη με τα "Γράμματα από τη Γερμανία", την ίδια τύχη είχε και ο κύκλος λαϊκών τραγουδιών "Έξι φεγγάρια της θάλασσας" που έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης πάνω σε στίχους του Νίκου Γκάτσου και τα ηχογράφησε το 1967 με σκοπό να εκδοθούν σε δίσκο 45 στροφών (extended), όπως το συνήθιζε τότε ο συνθέτης και με πολλούς άλλους ανάλογους κύκλους 6-8 τραγουδιών που είχε εκδώσει τα προηγούμενα χρόνια. Η ατυχής συγκυρία της προγραμματισμένης κυκλοφορίας του δίσκου ανήμερα της 21ης Απριλίου 1967 είχε ως μοιραία συνέπεια τη ματαίωση της έκδοσης κι έτσι το ηχογράφημα κλειδώθηκε στα συρτάρια της Columbia για το άγνωστο μέλλον. 

Πρόκειται για έναν αριστουργηματικό κύκλο λαϊκών τραγουδιών με έντονη λυρική διάθεση και στίχους δυνατούς και καθαρούς, από τις μεγάλες στιγμές του Νίκου Γκάτσου, κάτι σαν ρωμαλέα μοιρολόγια, όπως ο ίδιος τους χαρακτήρισε, με νησίδες αισιοδοξίας, αλλά πάντα κυρίαρχη την πεσιμιστική του αντίληψη για τον κόσμο, τον αδυσώπητο χρόνο, την ερωτική απώλεια σε μιαν ατέρμονη προσμονή με υποδόριες αναδρομές στις παιδικές μνήμες. Ερμηνευτές των τραγουδιών ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, στην τελευταία του συνάντηση με τον συνθέτη πριν από την αναγκαστική απόκλιση των δρόμων τους λόγω της δικτατορίας, και η Βίκυ Μοσχολιού, στη μοναδική συνεργασία της με τον μεγάλο συνθέτη.

Χρειάστηκε λοιπόν να φτάσει η ώρα της μεταπολίτευσης, για να ανασυρθεί το πολύτιμο αυτό αρχείο και να εκδοθεί σε δίσκο 33 στροφών πλέον, με τελικό τίτλο "Θαλασσινά φεγγάρια", αλλά επειδή το αρχικό υλικό των έξι τραγουδιών δεν επαρκούσε, για να καλύψει τη διάρκεια ενός μεγάλου δίσκου, η παραγωγή επιστράτευσε πέντε ακόμη τραγούδια ανάλογου μουσικού ύφους από παλιότερες ηχογραφήσεις του συνθέτη, πάντα σε στίχους του Νίκου Γκάτσου. Τρία από αυτά ("Τ' όνειρο καπνός", "Το εκκρεμές", "Στου κόσμου την ανηφοριά") προέρχονται από τον λεγόμενο "Κύκλο Φαραντούρη" (ηχογράφηση 1964) που είχε ήδη ενσωματωθεί και στο δίσκο "Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν", με ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη, μόνο που ένα από αυτά ("Στου κόσμου την ανηφοριά") το πήραν από μια άλλη ηχογράφηση του 1965 με τη φωνή του Μπιθικώτση σε δεύτερη εκτέλεση. 

Μίκης Θεοδωράκης, Στέλιος Καζαντζίδης: Στην Ανατολή (1974)

Το πρώτο καινούργιο έργο του Μίκη Θεοδωράκη που κυκλοφόρησε λίγο πριν από τη μεταπολίτευση ήταν τα "18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας" από τη Minos σε διπλή μάλιστα ηχογράφηση, μία με επικεφαλής τη Μαρία Φαραντούρη κι άλλη μία με τον Γιώργο Νταλάρα. Την ίδια χρονιά, δηλαδή το 1973, γράφτηκε κι ένας κύκλος λαϊκών τραγουδιών προορισμένων για τη φωνή του Στέλιου Καζαντζίδη που εκείνη την περίοδο είχε αποκλειστικό συμβόλαιο με την ίδια εταιρία.

Αναφέρομαι στο δίσκο "Στην Ανατολή" που ξαναζωντανεύει τη θρυλική συνεργασία του συνθέτη με τον μεγάλο βάρδο δεκατρία χρόνια μετά τα τραγούδια της πρώτης "Πολιτείας". Ο Καζαντζίδης ήταν δύσκολος συνεργάτης και έδειχνε πολύ επιφυλακτικός απέναντι στο λεγόμενο "έντεχνο" λαϊκό τραγούδι σε πλήρη αντίθεση με τον συνοδοιπόρο του Γρηγόρη Μπιθικώτση που μεγαλούργησε στο συγκεκριμένο πεδίο. Δέχθηκε ωστόσο να ερμηνεύσει αυτά τα τραγούδια, κυρίως γιατί ο μεγάλος συνθέτης τα έγραψε για τη φωνή του πάνω σε ορθόδοξους λαϊκούς δρόμους ικανοποιώντας ουσιαστικά τις αισθητικές προτιμήσεις του τραγουδιστή.

Τα τραγούδια βασίστηκαν σε στίχους των Μιχάλη Κακογιάννη, Γιάννη Καλαμίτση, Κώστα Στυλιάτη και Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος έκανε την ενορχήστρωση και διηύθυνε την ορχήστρα που είχε επικεφαλής τα μπουζούκια του Λάκη Καρνέζη, του Χρήστου Νικολόπουλου και του Θανάση Πολυκανδριώτη. Κάθε πλευρά του δίσκου ξεκινά με το αυτοσχεδιαστικό θέμα "Τα πατροπαράδοτα" που ερμηνεύεται από τον συνθέτη μαζί με τον τραγουδιστή. Από τα υπόλοιπα τραγούδια ξεχωρίζουν το ομότιτλο, το "Άστατο πουλί" που ακούστηκε περισσότερο με τη δεύτερη εκτέλεση της Μαργαρίτας Ζορμπαλά, και πάνω απ' όλα το συγκλονιστικό ζεϊμπέκικο "Άπονες εξουσίες" που συνιστά και μια κορυφαία ερμηνευτική στιγμή του Στέλιου Καζαντζίδη.

Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι ο δίσκος περιέχει άλλα δυο όμορφα τραγούδια, αλλά σε ...δεύτερη μελοποίηση! Πρόκειται για τα τραγούδια "Και δε μίλησε κανείς" και "Μ' ένα καράβι όνειρα", τα οποία νωρίτερα την ίδια χρονιά είχαν μελοποιηθεί από τους άσημους Γιώργο Κυριαζή και Άρη Καπετανάκη αντίστοιχα για ένα διαγωνισμού τραγουδιού με ερμηνευτή τον Μανώλη Μητσιά και μπήκαν στο δίσκο "Χρυσός δίσκος 74". Και να πω την αμαρτία μου: Αυτές οι δυο πρώτες μελοποιήσεις μάλλον ακούγονται πιο ωραίες από τις αντίστοιχες του Μίκη! 

Μίκης Θεοδωράκης: Γράμματα από τη Γερμανία (1966/1975)

Επανέρχομαι - για πολλοστή φορά - στον Μίκη Θεοδωράκη, αυτή τη φορά για να κλείσουμε κάποια σημαντικά κενά στην παρουσίαση της δισκογραφίας από την πρώτη μεταπολιτευτική περίοδο, δηλαδή το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '70 ως τις αρχές του '80, όταν ο συνθέτης ξεχύθηκε σαν ωκεανός στο μουσικό προσκήνιο μετά τη μακρόχρονη αναγκαστική "απουσία" του λόγω της ολοκληρωτικής απαγόρευσης του έργου του από το απριλιανό καθεστώς. 

Σ' αυτό λοιπόν το αφιέρωμα θα παρουσιαστούν μερικά καινούργια έργα του συνθέτη που κυκλοφορούν για πρώτη φορά στη δισκογραφία και δείχνουν τη νέα κατεύθυνση του ανεξάντλητου δημιουργικού οίστρου του. Για την ακρίβεια, το πρώτο έργο που θα σας παρουσιάσω δεν ήταν και τόσο καινούργιο, αφού είχε γραφτεί λίγο πριν από το πραξικόπημα, την άνοιξη του 1966, αλλά στη δισκογραφία πέρασε μόλις το 1975. Πρόκειται για τον κύκλο τραγουδιών "Γράμματα από τη Γερμανία" (αρχικός του τίτλος: "Ο μικρός όμηρος") βασισμένο σε στίχους του Φώντα Λάδη, έργο γραμμένο για τη φωνή του Γιώργου Ζωγράφου, ο οποίος το ερμήνευε στη μπουάτ Εσπερίδες μπροστά στο πιστό κοινό του, ενώ είχε παρουσιαστεί και σε δυο συναυλίες στο Λυκαβηττό.

Οι στίχοι των τραγουδιών αυτών χαρακτηρίζονται από έναν κυνικό ρεαλιστικό λόγο απογυμνωμένο από καλλωπίσματα και με έντονο το στοιχείο της αιχμηρής σάτιρας. Η θεματολογία τους παραπέμπει στα αιώνια πάθη του μετανάστη, τους καημούς, τις γραφειοκρατικές εμπλοκές και τις δύσκολες συνθήκες ζωής των ανθρώπων του αναγκαστικού ξενιτεμού που σφράγισαν ανεξίτηλα το νεολελληνικό βίο, ιδιαίτερα στα μεταπολεμικά χρόνια.

Από μουσικής πλευράς έχουμε τραγούδια λαϊκού χρώματος με στρωτές μελωδίες που ακούγονται εύκολα και μερικές στιγμές συγκινούν τον ακροατή, παρόλο που δεν τα κατατάσσω στις πιο εμπνευσμένες στιγμές του συνθέτη. Ίσως βαραίνει λίγο παραπάνω για λαϊκά τραγούδια ο εμβατηριακός ρυθμός που έχουν αρκετά από αυτά. Από τις καλές στιγμές του έργου ξεχωρίζω το κλασικό "Κίνησ' ο Μάης για ναρθεί", αλλά και το "Έλληνες, Τούρκοι κι Ιταλοί".

Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι το 1975 που επιτέλους πέρασαν στη δισκογραφία και κυκλοφόρησαν για το ευρύ κοινό, είχαμε διπλή ηχογράφηση του έργου, μία επίσημη από τη Minos με ερμηνευτές τον Γιώργο Ζωγράφο, την Άννα Βίσση και τον Γιάννη Θωμόπουλο με τον ίδιο τον συνθέτη να διευθύνει την ορχήστρα, καθώς και μία παράλληλη εκτέλεση για τη Lyra με μουσική επιμέλεια του Θάνου Μικρούτσικου και ερμηνευτές την Αφροδίτη Μάνου, τον Αντώνη Καλογιάννη και τον Γιάννη Συρρή. Η έκδοση της Lyra μάλιστα έχει ένα επιπλέον τραγούδι ("Ήρθαν κάτι στρατηγοί")!  

Γιώργος Κατσαρός, Μαρινέλλα: Κρασί, θάλασσα και τ' αγόρι μου (1974)

Θα κλείσουμε αυτό το μικρό αφιέρωμα στον πολυγραφότατο κερκυραίο συνθέτη Γιώργο Κατσαρό με μια ξεχωριστή στιγμή της μεγάλης του καριέρας, όταν το 1974, λίγους μήνες πριν από την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος, του δόθηκε η τιμή να γράψει το τραγούδι της πρώτης ελληνικής συμμετοχής στο φεστιβάλ τραγουδιού της Eurovision, το οποίο διεξήχθη στις 6 Απριλίου στην αίθουσα The Dome Theatre στην πόλη Μπράιτον της Αγγλίας. Το τραγούδι είχε τίτλο: "Κρασί, θάλασσα και τ' αγόρι μου". Οι στίχοι γράφτηκαν από τον Πυθαγόρα, στενότατο και διαχρονικό συνεργάτη του συνθέτη.

Η μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού, η Μαρινέλλα, ανέλαβε την ερμηνεία του τραγουδιού και είχε μια εντυπωσιακή σκηνική εμφάνιση, έστω κι αν το τραγούδι κατέλαβε μόλις την 11η θέση. Μαζί της ο κορυφαίος μπουζουξής Στέλιος Ζαφειρίου και χορωδία αποτελούμενη από τους Μήτσα Ρούτση, Δαμιανό Σερέφογλου, Θεώνη Βασιλάκη και Σταμάτη Γκιουζέλη. Και ήταν λογικό βέβαια να μη διακριθεί ένα τέτοιο τραγούδι με ύφος ελαφρολαϊκό και με το μπουζούκι επικεφαλής της ορχήστρας, παρά την προσπάθεια να έχει πιασάρικο ρυθμό και φολκλορικά χαρακτηριστικά που αποσκοπούσαν στην εύνοια του κοινού. Και νομίζω πως είναι εμφανής η πρόθεση του συνθέτη να φτιάξει ένα τραγούδι που να κουβαλάει τον απόηχο του διάσημου οσκαρικού τραγουδιού του Μάνου Χατζιδάκι ("Τα παιδιά του Πειραιά") μέσα από το επαναλαμβανόμενο ρυθμικό μοτίβο στα κουπλέ του. Ωστόσο το φεστιβάλ τότε ευνοούσε άλλου είδους αισθητικές και σπανιότατα μπορούσε να διαρραγεί αυτή η γραμμή. Εκείνη το χρονιά άλλωστε συμμετείχε και το δημοφιλέστατο σουηδικό γκρουπ των Abba που απέσπασε εύκολα το πρώτο βραβείο με το θρυλικό "Waterloo".

Το τραγούδι πάντως του Κατσαρού γνώρισε μια αξιόλογη εμπορική απήχηση στη διεθνή αγορά χάρις στην έκδοσή του από την πολυεθνική Philips. Κυκλοφόρησε σε δίσκο βινυλίου 45 στροφών μαζί με το όμορφο τραγούδι "Ξύπνα φεγγάρι μου", που προσωπικά το βρίσκω ωραιότερο από το φεστιβαλικό και πάντως υπέροχα ερμηνευμένο από τη Μαρινέλλα, αν και παραμένει μάλλον άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Γιώργος Κατσαρός: Ζητείται επειγόντως γαμπρός (1971) ανέκδοτο soundtrack

Η παραγωγικότατη ενασχόληση του Γιώργου Κατσαρού με την κινηματογραφική μουσική συνδέθηκε κυρίως με τον σκηνοθέτη Κώστα Καραγιάννη, αλλά και άλλους σημαντικούς ανθρώπους της έβδομης τέχνης στο χώρο του εμπορικού κινηματογράφου. 

Σήμερα λοιπόν θέλω να σταθώ σε μια ενδιαφέρουσα συνεργασία του συνθέτη με τον πολυμήχανο κινηματογραφάνθρωπο Αλέκο Σακελλάριο, ο οποίος μας χάρισε δεκάδες έξοχες κωμωδίες κατά τις δεκαετίες του '50 και '60 με πρωταγωνιστές τους κορυφαίους ηθοποιούς της εποχής (Βασίλης Λογοθετίδης, Ντίνος Ηλιόπουλος, Μίμης Φωτόπουλος, Βασίλης Αυλωνίτης, Ορέστης Μακρής, Γεωργία Βασιλειάδου, Δημήτρης Χορν, Νίκος Σταυρίδης, Κώστας Χατζηχρήστος, Θανάσης Βέγγος, Τζένη Καρέζη, Αλίκη Βουγιουκλάκη, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Αλέκος Αλεξανδράκης, Λάμπρος Κωνσταντάρας κλπ.).

Το 1971 γυρίστηκε η έγχρωμη κωμωδία "Ζητείται επειγόντως γαμπρός" του Αλέκου Σακελλάριου για λογαριασμό της Finos Film. Είναι η εποχή που πλέον ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος έμοιαζε να έχει φτάσει σε κορεσμό και οι δημιουργοί του να αναμασούν τα κεκτημένα κωμικά τους ευρήματα. Μια τέτοια ταινία είναι κι αυτή, όπου πλέον το πηγαίο χιούμορ του παρελθόντος έδωσε τη θέση του σε στυλιζαρισμένα λεκτικά σχήματα ή κινήσεις που υπερτονίζονται από τους πρωταγωνιστές και επαναλαμβάνονται μεγαλόστομα. Στην ταινία πρωταγωνιστεί η Ρένα Βλαχοπούλου, η οποία διέθετε έμφυτο κωμικό ταλέντο και πάνω σ' αυτό προσπαθεί να χτίσει το σενάριό του ο Σακελλάριος. Το αποτέλεσμα είναι ευχάριστο, αλλά δυστυχώς καθόλου πηγαίο και πρωτότυπο.

Πάντως η ταινία διαθέτει ένα προσόν: Την καλογραμμένη μουσική από το έμπειρο χέρι του Γιώργου Κατσαρού. Και μάλιστα με μπόλικα τραγούδια, τέσσερα πρωτότυπα του συνθέτη, καθώς και μερικά παλιότερα που ακούγονται για τις ανάγκες του σεναρίου, όπως το θρυλικό "Άσ' τα τα μαλλάκια σου". Όλα τα τραγούδια έχουν στίχους φυσικά του Αλέκου Σακελλάριου. Το πρώτο ("Μου αρέσει ένα αγόρι") είναι γραμμένο σε ποπ ρυθμό και το ερμηνεύει η Μαρίνα. Δύο τραγούδια είναι γραμμένα σε ρετρό ύφος. Το ένα ("Μας δένει μια ντροπή") το τραγουδά ο Κώστας Προκοπίου και το δεύτερο ("'Ηρθες") η Ρένα Βλαχοπούλου συνοδευόμενη από τον συμπρωταγωνιστή της Ανδρέα Μπάρκουλη. Το τέταρτο με τίτλο "Άνθρωπε φιλοσόφησε" κινείται σε ύφος ελαφρολαϊκό και το ερμηνεύει ο ανερχόμενος τότε αστέρας του ελληνικού πενταγράμμου Γιάννης Πάριος.

Γιώργος Κατσαρός: Τρία κορίτσια απ' την Αμέρικα (1964) ανέκδοτο soundtrack

Το 1964 υπήρξε η παραγωγικότερη χρονιά του Γιώργου Κατσαρού στον τομέα της κινηματογραφικής μουσικής, αφού εκείνη τη χρονιά η υπογραφή του μπήκε σε δεκατέσσερις συνολικά ελληνικές ταινίες, κυρίως κωμωδίες. Είδαμε χθες τη μουσική του για τη δραματική ταινία "Κραυγή" και σήμερα θα δούμε άλλο ένα δείγμα από την ίδια χρονιά, αυτή τη φορά από μια κωμωδία. 

Πρόκειται για την έγχρωμη παραγωγή "Τρία κορίτσια απ' την Αμέρικα" που σκηνοθέτησε ο Ντίμης (Δημήτρης) Δαδήρας έχοντας για πρωταγωνίστρια τη σύζυγό του Γκιζέλα Γκάλι, από τα ακαταμάχητα σύμβολα του σεξ εκείνης της εποχής, και μαζί της μια πλειάδα καλών ηθοποιών, όπως ο Βασίλης Αυλωνίτης, η Μαρίκα Κρεβατά, ο Ανδρέας Μπάρκουλης, ο Γιώργος Βελέντζας και ο Γιάννης Μαλούχος.

Ο συνθέτης έγραψε τη μουσική και τα τραγούδια της ταινίας με πολύ κέφι και ευρηματικότητα. Τα τραγούδια ερμηνεύουν οι πρωταγωνιστές Ανδρέας Μπάρκουλης και Γκιζέλα Ντάλι, ενώ συμμετέχουν και οι αδελφές Μπρόγιερ. Αξιοσημείωτα είναι δύο θαυμάσια οργανικά θέματα (αυτοσχέδιοι τίτλοι: "Η βραδινή Αθήνα", "Λαϊκή φαντασία") που ερμηνεύει με την απαράμιλλη δεξιοτεχνία και αυτοσχεδιαστική του ευκολία ο Γιώργος Ζαμπέτας. 

Φυσικά κι αυτό το soundtrack είναι ανέκδοτο και δημιουργήθηκε με αυτοσχέδιο τρόπο μέσα από την ψηφιακή έκδοση της ταινίας.

Γιώργος Κατσαρός: Κραυγή (1964) ανέκδοτο soundtrack

Μιας και καταπιαστήκαμε τις τελευταίες ημέρες με τους κερκυραίους συνθέτες Γεράσιμο Λαβράνο και Σπύρο Σαμοΐλη, σκέφτηκα ότι θα άξιζε μια επιστροφή και στον παλιότερο και διασημότερο κερκυραίο δημιουργό στο χώρο της τραγουδοποιίας, τον παραγωγικότατο συνθέτη Γιώργο Κατσαρό (γενν. 1934), τη βασική δισκογραφία του οποίου κατά την ακμαία δεκαετία του '70 έχουμε ήδη παρουσιάσει. 

Ο Γιώργος Κατσαρός ασφαλώς αποτελεί εμβληματική μορφή στο χώρο της λαϊκής μας μουσικής, ένας χαλκέντερος δημιουργός με αδιάλειπτη παρουσία στο μουσικό προσκήνιο ήδη από τη δεκαετία του '50 και με ένα τεράστιο σε όγκο έργο που καλύπτει διάφορα πεδία, από το απλό τραγούδι μέχρι την ορχηστρική μουσική, αλλά και τη μουσική για το θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο. 

Ειδικά στο χώρο της κινηματογραφικής μουσικής ο Γιώργος Κατσαρός αποτελεί έναν από τους πλέον παραγωγικούς συνθέτες με την υπογραφή του σε περισσότερες από 100 ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου! Έχουμε ήδη παρουσιάσει στο Δισκοβόλο ένα δείγμα της κινηματογραφικής δουλειάς του, την "Έξοδο κινδύνου" (1980), από τα λίγα δικά του soundtrack που πέρασαν στη δισκογραφία. Θέλω λοιπόν να πάρουμε μια μικρή γεύση και από ανέκδοτο κινηματογραφικό υλικό του συνθέτη αρχίζοντας με ένα soundtrack φτιαγμένο από την ψηφιακή έκδοση της ταινίας. 

Πρόκειται για το ασπρόμαυρο αστυνομικό θρίλερ "Κραυγή", παραγωγής 1964, σε σκηνοθεσία Κώστα Ανδρίτσου και σενάριο Νίκου Φώσκολου με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Φούντα, Μαίρη Χρονοπούλου, Γιώργο Μούτσιο, Ίλυα Λιβυκού και Παύλο Λιάρο. Μαζί με τα οργανικά θέματα περιλαμβάνονται και μερικά τραγούδια σε στίχους του Νίκου Φώσκολου, τα οποία ερμηνεύουν οι πρωταγωνιστές της ταινίας, με εξαίρεση το θαυμάσιο λαϊκό τραγούδι "Η μπαλάντα της νύχτας" που ερμηνεύει η Μάρω Κοντού.

Σπύρος Σαμοΐλης: Το Κάλλος το Ιόνιον (2021) ανέκδοτο

Έχουμε ήδη αναφερθεί διεξοδικά στην πολύ ενδιαφέρουσα τραγουδοποιητική δισκογραφία του κερκυραίου συνθέτη Σπύρου Σαμοΐλη και επισημάναμε τη σταδιακή απόσυρσή του από το δισκογραφικό προσκήνιο μετά τα μέσα της δεκαετίας του '80. 

Ωστόσο μπορεί έκτοτε να μη δίνει το δισκογραφικό παρών έχοντας εγκατασταθεί μόνιμα στην ιδιαίτερη πατρίδα του τη Λευκίμμη και ασχολούμενος περισσότερο με την αγιογραφία, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι παραμένει ανενεργός στο πεδίο της μουσικής και του πολιτισμού ευρύτερα. Άλλωστε από το 2000 έχει ξεκινήσει με δική του πρωτοβουλία στον τοπικό δήμο η εξαιρετική πολιτιστική δραστηριότητα των Πανελλήνιων Ποιητικών Αγώνων, ονομασία που ίσως μας θυμίζει τους περίφημους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού που είχε διοργανώσει με μαγάλη επιτυχία στις αρχές του '80 (1981-1982) στην Κέρκυρα ο Μάνος Χατζιδάκις!

Με μεγάλη χαρά λοιπόν πληροφορήθηκα - και θέλω σήμερα να μοιραστώ μαζί σας - την είδηση για μια νέα και ιδιαίτερα φιλόδοξη μουσική σύνθεση του Σπύρου Σαμοΐλη με τίτλο "Το Κάλλος το Ιόνιον". Το έργο έχει τη μορφή λαϊκού ορατορίου για ορχήστρα, αφηγητή, τραγουδιστές και μικτή χορωδία. Βασίζεται σε κείμενο το κεφαλλονίτη ποιητή Σπύρου Ζαχαράτου που τον γνωρίσαμε στο παρελθόν με κάποια σκόρπια τραγούδια σε δικούς του στίχους, όπως το πολύ όμορφο "Το σοκκάκι που μεγάλωσες" του Λουκιανού Κηλαηδόνη με τη φωνή της Άλκηστης Πρωτοψάλτη.

Όπως περιγράφει το έργο ο ίδιος ο συνθέτης, πρόκειται για έναν ύμνο αφιερωμένο σε όλα τα Επτάνησα με διαχρονική αναφορά στα χρόνια της ξενοκρατίας μέχρι και τη σύγχρονη εποχή μέσα από τραγουδισμένα πάθη, πόθους κι ελπίδες, με περάσματα από το λόγο ενός Σολωμού, ενός Κάλβου, ενός Σικελιανού. Μια σύνθετη μουσική και ποιητική μυσταγωγία για την άφραστη ομορφιά του Ιονίου των μύθων, της αλήθειας, του έρωτα, της αρμονίας, των απλών ανθρώπων της δουλειάς, των αρωμάτων της φύσης.

Το έργο βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της σύνθεσης και προγραμματίζεται να είναι ολοκληρωμένο σύντομα, ώστε να προετοιμαστεί για μια σειρά συναυλιών που θα παρουσιαστούν σε όλα τα Επτάνησα το ερχόμενο καλοκαίρι, εφόσον το επιτρέψουν ασφαλώς τα υγειονομικά δεδομένα. Ο συνθέτης πάντως φρόντισε να μας προϊδεάσει για το εγχείρημά του με μια πρώτη εκδοχή ενός μέρους του έργου που έχει ανεβάσει στον ιστότοπο του Youtube. 

Η προσωπική μου εντύπωση από το πρώτο αυτό δείγμα είναι ότι έχουμε ένα πολύ αξιόλογο δημιούργημα που αποδεικνύει την ακμαία ακόμη έμπνευση του διακριτικού δημιουργού. Θαυμάσια τραγούδια που περιμένουν τις σωστές φωνές, για να αναδειχθούν. Μορφολογικά θα έλεγα ότι το έργο παραπέμπει στο υψηλό πρότυπο του "Άξιον Εστί" του Μίκη Θεοδωράκη και του Οδυσσέα Ελύτη. Κι αυτό ισχύει και για το μουσικό, αλλά και για το ποιητικό μέρος. Ασφαλώς η τελική μορφή του έργου είναι εκείνη που θα μας βοηθήσει να το αποτιμήσουμε πιο ολοκληρωμένα...

Σπύρος Σαμοΐλης: Υποθήκη Νίκου Μπελογιάννη (1976)

Ας παραμείνουμε λίγο παραπάνω στη νεότερη κερκυραϊκή μουσική παράδοση επιστρέφοντας σ' έναν συνθέτη που ήδη γνωρίσαμε στο Δισκοβόλο πιο παλιά με την παρουσίαση της περιορισμένης δισκογραφικής του παρακαταθήκης. 

Αναφέρομαι στον Σπύρο Σαμοΐλη (γενν. 1947), έναν πολύ ενδιαφέροντα δημιουργό που ξεκίνησε λίγο πριν από την επιβολή της χούντας των συνταγματαρχών δίπλα στον Μίκη Θεοδωράκη, ενώ στη συνέχεια βρέθηκε κοντά στον Χρήστο Λεοντή σμιλεύοντας έτσι ένα πρότυπο συνθέτη που τον οδήγησε στο πολιτικό τραγούδι, το οποίο εκφράστηκε δισκογραφικά στις τρεις πρώτες και σημαντικότερες ηχογραφήσεις του στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης ("Βάστα καρδιά", "Κραυγή στα πέρατα", "Οι γειτονιές του κόσμου").

Το 1974 λοιπόν μας παρουσίασε τον κύκλο τραγουδιών "Βάστα καρδιά". Το τραγούδι του τίτλου, ερμηνευμένο επικά από τον Πέτρο Πανδή, αποτελεί μελοποίηση του ομώνυμου ποιήματος του Κώστα Βάρναλη, το οποίο δυο χρόνια αργότερα (1976) αποσπάστηκε από το δίσκο και επανακυκλοφόρησε σε δισκάκι 45 στροφών από τη Zodiac (κωδικός ZS8374). 

Την άλλη πλευρά του μικρού αυτού δίσκου κάλυπτε ένα ακυκλοφόρητο τραγούδι του συνθέτη με τίτλο: "Υποθήκη Νίκου Μπελογιάννη". Οι στίχοι αυτού του τραγουδιού γράφτηκαν από τον Νίκο Πανδή, εξάδελφο του Πέτρου Πανδή, ο οποίος είχε γράψει τους στίχους στα περισσότερα τραγούδια του μεγάλου δίσκου "Βάστα καρδιά". Ο ιστορικός αγωνιστής της αριστεράς Νίκος Μπελογιάννης εμφανίζεται ως ταπεινός συμβουλάτορας και καθοδηγητής των επόμενων γενεών για το δρόμο προς την εκπλήρωση του σοσιαλιστικού οράματος. Ερμηνευτής του τραγουδιού ο Νίκος Λαδοβρέχης συνοδευόμενος από χορωδία. Τη λαϊκή ορχήστρα διευθύνει ο συνθέτης.

Γεράσιμος Λαβράνος: Greek Lounge (2007)

Ένα από τα σημαντικότερα μουσικά περιοδικά που εκδόθηκαν ποτέ στην Ελλάδα υπήρξε το περίφημο Jazz & Τζαζ του Γιώργου Χαρωνίτη - έτσι γραμμένο με δίγλωσσο τίτλο δείχνοντας ακριβώς το ενδιαφέρον του για τη διεθνή, αλλά και την ελληνική τζαζ μουσική -, το οποίο διέγραψε έναν εξαιρετικό κύκλο είκοσι ετών (1993-2013), αλλά τελικά υπέκυψε στις οικονομικές πιέσεις που επέφερε η αφόρητη οικονομική κρίση της περασμένης δεκαετίας και παρέδωσε το πνεύμα του στη μνήμη και τη νοσταλγία όσων το αγαπήσαμε και το κρατήσαμε σε μια γωνίτσα της βιβλιοθήκης μας.

Το 2007 λοιπόν μαζί με το τεύχος 169 του περιοδικού μοιράστηκε κι ένας ψηφιακός δίσκος με τίτλο "Greek Lounge" αφιερωμένος στον σημαντικό μουσικό Γεράσιμο Λαβράνο, συνθέτη, ενορχηστρωτή και διευθυντή τζαζ ορχήστρας που διέπρεψε στη δεκαετία του '60, αλλά κάπου στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας χάθηκε ξαφνικά από το προσκήνιο έχοντας προλάβει ωστόσο να μας αφήσει σημαντική κληρονομιά με όμορφες κινηματογραφικές μουσικές, αλλά και τραγούδια ελαφρού κυρίως ηχοχρώματος με εμφανείς τζαζ αποχρώσεις. 

Ο συγκεκριμένος δίσκος του περιοδικού αποτελεί μια συλλογή χορευτικών θεμάτων σε έντονα λάτιν αποχρώσεις με ρυθμούς τουίστ, μάμπο, μποσανόβα, τάγκο, ακόμη και ροκ εντ ρολ, που βασίζονται σε πρωτότυπα θέματα του Λαβράνου, αλλά και προσφυείς διασκευές γνωστών τραγουδιών άλλων συνθετών, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Απόστολος Καλδάρας. Ο Λαβράνος έχει περάσει όλο αυτό το ετερόκλητο υλικό μέσα από το χωνευτήρι της εξαιρετικά δουλεμένης ορχήστρας του δίνοντάς του θαυμαστή ομοιογένεια, ενώ δε διστάζει σε μια λάτιν ορχήστρα να ενσωματώσει ακόμη και τον ήχο του μπουζουκιού. 

Γεράσιμος Λαβράνος: Ένα βράδυ στην Αθήνα (1966)

Ο Γεράσιμος Λαβράνος (1935-2015), αδελφός του Νίκου Λαβράνου, υπήρξε μια σημαντική μορφή της ελληνικής ελαφράς και τζαζ μουσικής με πολύπλευρη μουσική δραστηριότητα, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του '60. 

Κερκυραίος στην καταγωγή, μεγάλωσε μέσα στις φιλαρμονικές του νησιού του, πριν τον κερδίσει η τζαζ, όπου δραστηριοποιήθηκε έντονα επί δύο δεκαετίες ξεκινώντας από το 1958 με ηχογραφήσεις "ελαφρών" τραγουδιών που ερμήνευσαν σημαντικά ονόματα της εποχής, όπως ο Σώτος Παναγόπουλος, ο Τζίμης Μακούλης, ο Γιάννης Βογιατζής, η Τζένη Βάνου, ο Γιώργος Μούτσιος, το Τρίο Μπελκάντο και άλλοι. Το περίφημο "Χάλλυ Γκάλλυ" με τη φωνή της Αλίκης Βουγιουκλάκη είναι ίσως το γνωστότερο κομμάτι με τη δική του υπογραφή. 

Αξιοσημείωτο είναι ότι στη δεκαετία του '60 είχε και σημαντική δραστηριότητα στο πεδίο της κινηματογραφικής μουσικής συνεργαζόμενος με γνωστούς σκηνοθέτες, όπως ο Γιάννης Δαλιανίδης ("Ζητείται ψεύτης", "Ο σκληρός άντρας", "Ο ατσίδας", "Ο Δήμος απ' τα Τρίκαλα", "Νύχτα γάμου") ή ο Αλέκος Σακελλάριος ("Ο φίλος μου ο Λευτεράκης", "Η σωφερίνα").

Το 1966 από την αμερικάνικη εταιρία Audio Spectrum κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Ένα βράδυ στην Αθήνα" (Athens by Night) με υπότιτλο: Ελληνικές επιτυχίες του 1960. Πρόκειται για μια έκδοση τουριστικού προσανατολισμού, αλλά ιδιαίτερα προσεγμένη και με πολύ ενδιαφέρον μουσικό περιεχόμενο. Ο Γεράσιμος Λαβράνος με το συγκρότημά του ερμηνεύουν τραγούδια δικά του, αλλά και άλλων συνθετών, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Γιώργος Κατσαρός. Η ενορχήστρωση κινείται σε λάτιν και ελαφρούς χρωματισμούς, ενώ οι τίτλοι πολλών γνωστών τραγουδιών εμφανίζονται παραλλαγμένοι. Τραγουδούν σόλο ή σε φωνητικούς συνδυασμούς το ντουέτο Μουζάς-Λιγνός, η Αλέκα Κανελλίδου και η Λίτσα Σακελλαρίου. Η ηχογράφηση είναι υψηλής πιστότητας χάρις στην τετρακάναλη τεχνολογία που είχε αρχίσει να εφαρμόζεται.

Χρήστος Νικολόπουλος, Χάρις Αλεξίου: Η νύχτα θέλει έρωτα (1988)

Ο 11ος προσωπικός δίσκος της Χαρούλας Αλεξίου με τίτλο "Η νύχτα θέλει έρωτα" κυκλοφόρησε από τη Minos το 1988, αφού μεσολάβησε η πρώτη πολύ πετυχημένη συνεργασία της με τον Θάνο Μικρούτσικο δυο χρόνια νωρίτερα ("Η αγάπη είναι ζάλη"). 

Πρόκειται ουσιαστικά για το επιστέγασμα της μακροχρόνιας συμπόρευσής της με τον Χρήστο Νικολόπουλο που ξεκίνησε από τα μέσα της δεκαετίας του '70, για να φτάσουμε σ' αυτή την ολοκληρωμένη πλέον συνεργασία τους με δώδεκα λαϊκά τραγούδια, όλα σε μουσική του Νικολόπουλου και στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου.

Η ευκολία του συνθέτη στη δημιουργία εύκολων στο αφτί τραγουδιών πάνω στη δοκιμασμένη προσωπική του μανιέρα στάθηκε κι εδώ ικανή να μας δώσει μερικά πολύ γνωστά και δημοφιλή σουξέ, ώστε ο δίσκος να αναδειχθεί από τους εμπορικότερους διαχρονικά της τραγουδίστριας. Το ομότιτλο τραγούδι μαζί με το "Δεν υπάρχουνε λόγια" και το "Όλα μου τα καράβια" ακούστηκαν και τραγουδήθηκαν πολύ εκείνο τον καιρό, ενώ τα υπόλοιπα έμειναν στη σκιά τους, παρόλο που διαθέτουν ανάλογα χαρακτηριστικά.

Κλείνοντας αυτό το αφιέρωμα στην προσωπική δισκογραφία της Χαρούλας θα ήθελα να σημειώσω ότι η παρουσία της στη Minos περιλαμβάνει ακόμη ένα δίσκο με τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου ("Κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια", 1990) και ολοκληρώνεται στο ξεκίνημα της δεκαετίας του '90 με τη μετακίνησή της στη Philips, όπου θα διανύσει την τελευταία φάση της μεγάλης της καριέρας δίνοντάς μας και πειστικά δείγματα του συνθετικού της ταλέντου.

Χάρις Αλεξίου: Εμφύλιος έρωτας (1984)

Η 9η προσωπική δισκογραφική κατάθεση της Χαρούλας Αλεξίου ήρθε το 1984 με τίτλο "Εμφύλιος έρωτας" και περιλαμβάνει δώδεκα λαϊκά τραγούδια με την υπογραφή του Χρήστου Νικολόπουλου, αλλά και του Νίκου Τάτση μαζί με δύο δικά της.

Η συνεργασία της Χαρούλας με τον Χρήστο Νικολόπουλο είχε ξεκινήσει το 1976 με το 2ο προσωπικό της δίσκο, συνεχίστηκε το 1977 στα "24 Τραγούδια", διευρύνθηκε το 1982 στο δίσκο "Η ζωή μου κύκλους κάνει", όπου κάλυπτε ολόκληρη τη δεύτερη μεριά του, ενώ το 1983 ο Νικολόπουλος είχε επιμεληθεί εξολοκλήρου την ενορχήστρωση στα "Τσίλικα", για να φτάσουμε στον "Εμφύλιο έρωτα", όπου έχουμε οκτώ από τα δώδεκα τραγούδια με τη δική του υπογραφή. Η συνεργασία τους θα ολοκληρωθεί το 1988 με το δίσκο "Η νύχτα θέλει έρωτα".

Τα οκτώ τραγούδια του Νικολόπουλου ακολουθούν τη γνωστή, πετυχημένη εμπορικά, συνταγή του συνθέτη, χωρίς πάντως κάτι το ξεχωριστό, έστω κι αν δύο από αυτά γνώρισαν επιτυχία ("Τώρα κι εγώ θα ζήσω", "Μία είναι η ουσία"), αν και πιο ενδιαφέροντα ίσως είναι άλλα δύο πάντως, το "Βήμα βήμα" και το "Αδιέξοδο". 

Χωρίς αμφιβολία, τα ωραιότερα τραγούδια του δίσκου είναι τα δύο που έγραψε ο Νίκος Τάτσης ("Δεν τη αντέχεις έυκολα την άνοιξη", "Νιώθω τη ζωή να φεύγει") που επίσης είχε μακροχρόνια συνεργασία με τη Χαρούλα ήδη στους δίσκους "24 Τραγούδια" και "Η ζωή μου κύκλους κάνει". Αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι οι στίχοι φέρουν την υπογραφή του ευαίσθητου στιχουργού Ηλία Κατσούλη και αποτελούν την πρώτη του (αν δεν πέφτω τόσο έξω) εμφάνιση στη δισκογραφία.

Χάρις Αλεξίου: Τα τσίλικα (1983)

Επανερχόμαστε και πάλι στην προσωπική δισκογραφία της Χαρούλας Αλεξίου, για να δούμε τρεις ακόμη δισκογραφικές της καταθέσεις μέσα στη δεκαετία του '80, πάντα για λογαριασμό της Minos, όπου θα παραμείνει αμετακίνητη μέχρι το ξεκίνημα της επόμενης δεκαετίας, ενώ στη συνέχεια θ' αλλάξει στέγη και μαζί όλο τον καλλιτεχνικό της προσανατολισμό.

Όπως έχουμε δει και στις προηγούμενες προσωπικές της δουλειές, η Χαρούλα έδειξε ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον για την αναβίωση παλιών λαϊκών τραγουδιών από τη σμυρνέικη και προπολεμική ρεμπέτικη περίοδο καταθέτοντας δεύτερες εκτελέσεις υψηλής ακρίβειας και εκφραστικότητας που της έδωσαν και μεγάλο εμπορικό αντίκρισμα, έστω κι αν η ίδια έδειχνε μια ιδιαίτερη προτίμηση προς τις χαμηλόφωνες μπαλάντες που πάντα συμπεριλάμβανε στους δίσκους της. Το 1983 λοιπόν, ένα χρόνο μετά το "Η ζωή μου κύκλους κάνει", ηχογραφεί το διπλό άλμπουμ "Τα τσίλικα" με 25 συνολικά τραγούδια, δίνοντας έτσι μια ολοκληρωμένη πρόταση πάνω στην ερμηνεία του παλιού λαϊκού τραγουδιού. 

Το υλικό του άλμπουμ προέρχεται από τη σμυρνέικη σχολή, με έμφαση στους δυο αρχιμάστορες του είδους, τον Βαγγέλη Παπάζογλου και τον Παναγιώτη Τούντα, αλλά και από το πρώιμο ρεμπέτικο της προπολεμικής περιόδου μέχρι το 1945, τότε δηλαδή που το είδος αυτό ήταν καταδικασμένο στην περιθωριοποίηση από το συντηρητικό κατεστημένο, ώσπου κάποια στιγμή αργότερα με φωνές σαν του Μάνου Χατζιδάκι κατάφερε να απενοχοποιηθεί και να αναδείξει ανεμπόδιστα τον απίστευτο μελωδικό του πλούτο. Στο άλμπουμ λοιπόν ανθολογούνται ρεμπέτικα του Απόστολου Χατζηχρήστου, του Κώστα Καρίπη, του Κώστα Σκαρβέλη και άλλων. Θα έλεγα ότι αυτή η δουλειά της Χαρούλας, μαζί με τις ανάλογες προγενέστερες προσεγγίσεις στο ρεμπέτικο από τον Γιώργο Νταλάρα ("50 Χρόνια ρεμπέτικο", "Τα ρεμπέτικα της Κατοχής"), συνέβαλε αποφασιστικά στο νεόκοπο ρεύμα των αρχών του '80 με τις πολυάριθμες νεορεμπέτικες κομπανίες που δημιούργησαν έναν πανίσχυρο συρμό για πολλά χρόνια.

Μάνος Χατζιδάκις, Φλέρυ Νταντωνάκη: Σ' αγαπώ

Τούτη τη μέρα που γιορτάζει ο φτερωτός Θεός, δε γίνεται να μην πάει το μυαλό του κάθε εκλεκτικού μουσικόφιλου στο κατεξοχήν ερωτικό έργο που έχει κατατεθεί ποτέ στην ελληνική δισκογραφία, τον αγέραστο "Μεγάλο Ερωτικό" του Μάνου Χατζιδάκι, το έργο που φωτίζει το ερωτικό συναίσθημα από κάθε οπτική μέσα από την ερωτική ποίηση των αιώνων που διάλεξε να μελοποιήσει με ακριβή ευιασθησία και υψηλή μουσική έμπνευση ο μεγάλος συνθέτης. 

Για σήμερα λοιπόν ξεχώρισα το τραγούδι "Σ' αγαπώ" γραμμένο πάνω στο τρυφερό ποίημα της Μυρτιώτισσας, της κατά κόσμον Θεώνης Δρακοπούλου (1885-1968), ηθοποιού και ποιήτριας, μητέρας του μεγάλου ηθοποιού Γιώργου Παππά. Εδώ το ακούμε από τη Φλέρυ Νταντωνάκη, όχι στην κλασική εκτέλεση του "Μεγάλου Ερωτικού", αλλά σε μια μεταγενέστερη, απολύτως απέριττη, με συνοδεία σόλο κλασικής κιθάρας από τον Βαγγέλη Μπουντούνη.

Σ’ αγαπώ

Σ’ αγαπώ, δεν μπορώ |  τίποτ’ άλλο να πω | πιο βαθύ, πιο απλό | πιο μεγάλο!

Μπρος στα πόδια σου εδώ | με λαχτάρα σκορπώ | τον πολύφυλλο ανθό | της ζωής μου.

Τα δυο χέρια μου, να…| σ' τα προσφέρω δετά | για να γείρεις γλυκά | το κεφάλι

Κι η καρδιά μου σκιρτά | κι όλη ζήλια ζητά | να σου γίνει ως αυτά | προσκεφάλι.

Ω μελίσσι μου, πιες | απ’ αυτόν τις γλυκές | τις αγνές ευωδιές | της ψυχής μου!

Σ’ αγαπώ, τι μπορώ | ακριβέ να σου πω | πιο βαθύ, πιο απλό | πιο μεγάλο;

Αντώνης Καλογιάννης: Μικρό πορτρέτο (1971-1984)

Ο Αντώνης Καλογιάννης (1940-2021) ξεκίνησε δίπλα στον Μίκη Θεοδωράκη που αμέσως τον ενσωμάτωσε στο μόνιμο σχήμα, με το οποίο πραγματοποίησε αμέτρητες συναυλίες σε πολλά μέρη του ελεύθερου κόσμου στα χρόνια της δικτατορίας, ενώ παράλληλα τον αξιοποίησε και στις ηχογραφήσεις έργων του που κυκλοφόρησαν είτε στο εξωτερικό, είτε στην Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση, όπως: "Πνευματικό Εμβατήριο", "Τα τραγούδια του αγώνα", "Τα τραγούδια του Ανδρέα", "Τα λαϊκά", "Νύχτα θανάτου", "Ο ήλιος και ο χρόνος", "Επιφάνια Αβέρωφ".

Το 1972 έκανε το πρώτο βήμα διεύρυνσης του ρεπερτορίου του συμμετέχοντας στο δίσκο "Συνοικισμός Α" του Δήμου Μούτση και την επόμενη χρονιά στο δίσκο "Για μια σταγόνα αλάτι" των Μίμη Πλέσσα και Δημήτρη Χριστοδούλου, ενώ από τη μεταπολίτευση και μετά άρχισε να χτίζει την προσωπική του καριέρα με πολύ αξιόλογο ρεπερτόριο μέσα από ποικίλες συνεργασίες, χωρίς το άγχος να παρουσιάζει τακτικά προσωπικούς δίσκους, όπως ήταν ο συρμός της εποχής. Η πιο ενδιαφέρουσα συνεργασία του αυτό το διάστημα ήταν με τον Αργύρη Κουνάδη που έχει καταγραφεί σε τρεις συνολικά δίσκους κατά την τριετία 1975-1977 ("Το ταξίδι", "Εν Αθήναις", "Made in Greece"), απ' όπου ξεπήδησαν και μερικές εμπορικές επιτυχίες, όπως η "Φρεγάδα" (σε 2η εκτέλεση), "Στην πλατεία Αβησσυνίας", "Όρτσα τα πανιά" κλπ. 

Προσωπικές συνεργασίες σε ολοκληρωμένες δουλειές είχε με τον Χρήστο Γκάρτζο ("Κάτι φταίει"), τον Ζορζ Μουστακί, τον Σπύρο Παπαβασιλείου ("Τα σημερινά"), τον Δημήτρη Λάγιο ("Εδώ που γεννηθήκαμε"), τον Μάριο Τόκα ("Μικρά ερωτικά") και κάποιες μεταγενέστερες. 

Αν και η μεγάλη καριέρα του ήταν συνδεδεμένη αποκλειστικά με τη δισκογραφική εταιρία Philips (Polydor), είναι αξιοσημείωτες δυο παρασπονδίες του στη Lyra με τη συμμετοχή του στoυς αξιόλογους δίσκους "Γράμματα στον Μακρυγιάννη" του Ηλία Ανδριόπουλου και "Μικραίνει ο κόσμος" του Σταύρου Κουγιουμτζή.

Στερνό αντίο στον Αντώνη Καλογιάννη...

Έφυγε σήμερα από τη ζωή ο αγαπημένος λαϊκός τραγουδιστής Αντώνης Καλογιάννης στα 81 χρόνια του. Ζεστή κι εκφραστική φωνή, άμεσα αναγνωρίσιμη. Ένας αυθεντικός λαϊκός καλλιτέχνης.

Ξεκίνησε δίπλα στον Μίκη Θεοδωράκη στα χρόνια της χούντας κι ευτύχησε στη συνέχεια να βρεθεί στο πλάι πολλών άλλων σημαντικών δημιουργών καταθέτοντας εμβληματικές ερμηνείες σε δεκάδες όμορφα τραγούδια του Μίμη Πλέσσα, του Δήμου Μούτση, του Γιώργου Χατζηνάσιου, του Ζορζ Μουστακί, του Αργύρη Κουνάδη, του Χρήστου Γκάρτζου, του Ηλία Ανδριόπουλου, του Σταύρου Κουγιουμτζή, του Δημήτρη Λάγιου και πολλών άλλων συνθετών.

Στο Δισκοβόλο είναι ήδη επιβλητική η παρουσία του μέσα από κλασικές ηχογραφήσεις με έργα των παραπάνω δημιουργών. Τα παραθέτω εδώ συγκεντρωτικά με χρονική αλληλουχία:

• Μίκη Θεοδωράκη: Πνευματικό Εμβατήριο (1970/1974)
• Μίκη Θεοδωράκη: Κατάσταση πολιορκίας (1970/1974)
• Μίκη Θεοδωράκη: Τα λαϊκά (1971/1974)
• Μίκη Θεοδωράκη: Τα τραγούδια του Ανδρέα (1971/1974)
• Μίκη Θεοδωράκη: Ο Ήλιος και ο Χρόνος (1972/1975)
• Μίκη Θεοδωράκη: Νύχτα θανάτου / Μιλώ (1974)
• Δήμου Μούτση: Συνοικισμός Α (1972)
• Μίμη Πλέσσα: Για μια σταγόνα αλάτι (1973)

Χάρις Αλεξίου: Η ζωή μου κύκλους κάνει (1982)

Αφού μας έδωσε μια ισχυρή δόση των ανεξάντλητων φωνητικών της δυνατοτήτων το 1977 με το διπλό άλμπουμ "24 Τραγούδια", την επόμενη χρονιά η Χάρις Αλεξίου έμεινε μακριά από τα στούντιο ηχογραφήσεων, για να επανέλθει δυναμικά το 1979 με έναν σπουδαίο προσωπικό δίσκο αποκλειστικά με τραγούδια του Μάνου Λοΐζου ("Τα τραγούδια της Χαρούλας") και τη συμμετοχή της στο δίσκο "Προστάτες" του Θωμά Μπακαλάκου. Ένα χρόνο αργότερα είχε μια ολοκληρωμένη συνεργασία με τον Αντώνη Βαρδή ("Ξημερώνει") και άνοιξε τη νέα δεκαετία με ένα δίσκο αποκλειστικά αφιερωμένο στη δημοτική μας παράδοση ("Τα τραγούδια της γης μου"), αλλά και μια πολύ δυνατή συνεργασία με τη Δήμητρα Γαλάνη στο τρυφερό άλμπουμ "Τα τραγούδια της χθεσινής μέρας".

Κι έτσι φτάνουμε πια στο 1982, όταν μας παρουσιάζει την 7η κατά σειρά προσωπική της δουλειά με τίτλο "Η ζωή μου κύκλους κάνει", πάντα από τη Minos. Πρόκειται για ένα άλμπουμ δεκατριών τραγουδιών που χωρίζονται σε δυο μικρές ενότητες αντίστοιχες με τις δυο πλευρές του δίσκου. Η πρώτη πλευρά περιλαμβάνει έξι τραγούδια με παραδοσιακά και ανατολίτικα χρώματα. Δύο από αυτά προέρχονται από την παράδοση της Ανατολής κι έχουν ελληνικούς στίχους γραμμένους από τον Μιχάλη Φακίνο και τη Χαρούλα, ενώ άλλα δύο έχουν μουσική του Νίκου Τάτση που εκείνη την εποχή είχε επικεντρωμένο το συνθετικό του ενδιαφέρον σε ένα παρόμοιο μουσικό ύφος στο κλίμα της διεθνούς φολκ ("Έρανα", 1978). Έχουμε επίσης σε επανεκτέλεση τον "Καϊξή" του Απόστολου Χατζηχρήστου με έντονα ανατολίτικο χρώμα και το σουξέ των Νίκου Ξυδάκη και Μανώλη Ρασούλη "Οι μάγκες δεν υπάρχουν πια" από τα "Δήθεν" (1979).

Η δεύτερη πλευρά είναι αποκλειστικά αφιερωμένη σε τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου βασισμένα σε στίχους των Μανώλη Ρασούλη, Μάνου Ελευθερίου, Κώστα Κινδύνη και Μιχάλη Φακίνου προαναγγέλλοντας έτσι την ευρύτερη συνεργασία της Χαρούλας με τον καλό λαϊκό συνθέτη δυο χρόνια αργότερα με το δίσκο "Εμφύλιος έρωτας", αλλά και την ολοκληρωμένη του 1988 με το δίσκο "Η νύχτα θέλει έρωτα". Δύο από αυτά τα τραγούδια ("Αν πεθάνει μια αγάπη", "Ζήλεια μου") είναι αυτά που έσυραν το άρμα της μεγάλης εμπορικής απήχησης που γνώρισε ο δίσκος.

Χάρις Αλεξίου: 24 Τραγούδια (1977)

Το διπλό άλμπουμ "24 Τραγούδια" που κυκλοφόρησε από τη Minos το 1977, αποτελεί την 4η προσωπική κατάθεση της Χαρούλας Αλεξίου και μοιάζει σαν μια κωδικοποίηση του μέχρι τότε ερμηνευτικού της ρεπερτορίου που απλώνεται από το σμυρνέικο και προπολεμικό ρεμπέτικο μέχρι το κλασικό λαϊκό και "έντεχνο" τραγούδι, χωρίς να παραλείπει και το δημοτικό, στο οποίο άλλωστε αργότερα θα αφιερώσει μια ολοκληρωμένη δισκογραφική εργασία ("Τα τραγούδια της γης μου", 1981).

Από τη σμυρνέικη λοιπόν σχολή ξεχώρισε εμπορικά η πολυτραγουδισμένη "Μανταλιώ" διασκευασμένη από τον Γιάννη Κυριαζή, το τρίτο μεγάλο σουξέ της τραγουδίστριας στο ίδιο ύφος μετά τη "Δημητρούλα" και τη "Γκαρσόνα".

Από τα υπόλοιπα τραγούδια αξιοσημείωτο είναι ότι τα περισσότερα έχουν στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου σε ξεχωριστές συνεργασίες με τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Χρήστο Νικολόπουλο, τον Νίκο Τάτση, τον Τάσο Καρακατσάνη και τον Μιχάλη Τερζή. Ξεχωρίζουν οι δυο όμορφες μπαλάντες του Γιάννη Σπανού ("Οι Κυριακές στην Κατερίνη", "Σε ψάχνω"), επίσης δυο ωραιότατες λαϊκές μπαλάντες του Γιώργου Ζαμπέτα ("Τι γλυκό να σ' αγαπούν", "Το ξέρω πια δε μ' αγαπάς"), αλλά και δυο όμορφα λαϊκά τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου ("Χρόνια χελιδόνια", "Όλες του κόσμου οι Κυριακές"). Πάνω απ' όλα όμως ξεχωρίζει το αριστουργηματικό τραγούδι "Το Ανεστάκι" του Νίκου Τάτση γραμμένο σε παραδοσιακούς χρωματισμούς, ένα έξοχο δείγμα της υψηλής ποιητικής στιχουργικής του Λευτέρη Παπαδόπουλου και μια από τις ακρώρειες στην ερμηνευτική πορεία της Αλεξίου. 

Χάρις Αλεξίου, αρ. 2 (1976)

Ένα χρόνο μετά τον πρώτο προσωπικό της δίσκο η Χάρις Αλεξίου μας έδωσε και τον δεύτερο, την ίδια χρονιά που συγχρόνως ηχογράφησε κι έναν ακόμη αποκλειστικά δικό της δίσκο, τις "Λαϊκές Κυριακές", με τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή.

Ο δεύτερος λοιπόν δίσκος της τραγουδίστριας, όπως ήταν αναμενόμενο - σύμφωνα και με τις επιταγές του marketing - επαναλαμβάνει την πετυχημένη συνταγή του πρώτου κι έτσι έχουμε και πάλι μια επιλογή τραγουδιών σε επανεκτέλεση από τη σμυρνέικη σχολή μαζί με πρωτότυπα λαϊκά τραγούδια σύγχρονων δημιουργών.

Από την πρώτη κατηγορία έχουμε τέσσερα τραγούδια, δύο και πάλι του αρχιμάστορα της σμυρνέικης σχολής Παναγιώτη Τούντα ("Το Ερηνάκι", "Η γκαρσόνα") και άλλα δύο παραδοσιακά μικρασιάτικα σε διασκευή του Γιάννη Κυριαζή ("Ο ντόκτορ", "Καληνυχτιά"). Η "Γκαρσόνα" αναδείχθηκε στο μεγάλο σουξέ του δίσκου, ανάλογης εμβέλειας με το "Δημητρούλα μου" της προηγούμενης χρονιάς.

Το υπόλοιπο υλικό του δίσκου μοιράζονται εξίσου, με τρία τραγούδια ο καθένας, οι συνθέτες Δήμος Μούτσης, Χρήστος Νικολόπουλος και Γιάννης Σπανός. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα τραγούδια του Μούτση, όλα σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, στην αρχική έκδοση έφεραν το όνομα του αδελφού της τραγουδίστριας Γιώργου Σαρή ως συνθέτη, προφανώς λόγω της συμβατικής δέσμευσης του Μούτση εκείνη την περίοδο με την ανταγωνιστική (τότε) εταιρία Columbia. Τα τραγούδια του Νικολόπουλου έχουν στίχους του Πυθαγόρα και κινούνται στον απόηχο της τεράστιας επιτυχίας των δύο δημιουργών την προηγούμενη χρονιά με το "Υπάρχω" του Στέλιου Καζαντζίδη.

Χάρις Αλεξίου: 12 Λαϊκά τραγούδια (1975)

Ξεκινώ σήμερα ένα θεματικό κύκλο αφιερωμένο στην προσωπική δισκογραφία της μεγάλης λαϊκής ερμηνεύτριας Χαρούλας Αλεξίου που κυριάρχησε στις δεκαετίες του '70 και '80, πριν μας συστηθεί και ως ολοκληρωμένη τραγουδοποιός την τελευταία περίοδο της μεγάλης της καριέρας.

Η Χάρις Αλεξίου, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Χαρίκλειας Ρουπάκα, που της το χάρισε ο φίλος της ηθοποιός και νεοκυματικός τραγουδιστής Αλέξης Γεωργίου, εμφανίστηκε στη δισκογραφία το 1971 με έναν αρκετά περιπετειώδη τρόπο, όταν ηχογράφησε για τη Minos το ζεϊμπέκικο "Όταν πίνει μια γυναίκα" σε μουσική Βασίλη Βασιλειάδη και στίχους του Πυθαγόρα. Ωστόσο το ίδιο τραγούδι ταυτόχρονα είχε ηχογραφηθεί και με τη φωνή της Καίτης Πετράκη και κάπου εκεί έγινε ένα αδικαιολόγητο μπέρδεμα της παραγωγής, αφού το 45άρι που κυκλοφόρησε είχε την εκτέλεση με τη φωνή της Πετράκη, αλλά στην ετικέτα το όνομα της Αλεξίου! Ευνόητο ήταν ότι το δισκάκι αποσύρθηκε λίγο μετά την κυκλοφορία του.

Παρόλα αυτά ο δρόμος είχε ανοίξει για τη Χαρούλα που είχε την τύχη να την ακούσει σ' αυτή την πρώτη της ηχογράφηση ο Απόστολος Καλδάρας, ο οποίος δε δίστασε να τη συμπεριλάβει στους ερμηνευτές της "Μικράς Ασίας" την επόμενη χρονιά κι αμέσως μετά στο "Βυζαντινό Εσπερινό", δυο έργα που συνέβαλαν αποφασιστικά στην καθιέρωσή της. Κατά τη διετία 1973-1974 μάλιστα συμμετείχε σε επτά σημαντικούς δίσκους που εδραίωσαν την παρουσία της: "Καλημέρα ήλιε", "Οδός Αριστοτέλους", "Άσπρο μαύρο", "Ω, τι κόσμος μπαμπά", "Προδομένος λαός", "Για ρεμπέτες και για φίλους", "Ροβινσώνες". Κι αμέσως μετά ήρθε η στιγμή της πρώτης προσωπικής της δουλειάς.

Φτάσαμε λοιπόν στο 1975, όταν η Χάρις Αλεξίου παρουσίασε τον πρώτο εξολοκλήρου δικό της δίσκο με τον απέριττο τίτλο: "12 λαϊκά τραγούδια". Πρόκειται για ένα δίσκο που αποκαλύπτει όλο το ερμηνευτικό εύρος της σπουδαίας τραγουδίστριας που τη συνδέει άμεσα με την παλιά παράδοση των θρυλικών λαϊκών ερμηνευτριών της σμυρνέικης σχολής. Γιαυτό και κορωνίδα αυτής της δουλειάς αναδείχθηκε το κλασικό σμυρνέικο "Δημητρούλα μου" του Παναγιώτη Τούντα, το οποίο εκτόξευσε μεμιάς τη Χαρούλα στην κορυφή της δημοτικότητας. Ο δίσκος περιλαμβάνει άλλες δύο επανεκτελέσεις τραγουδιών της ίδιας εποχής, την "Ελενίτσα" του Γιάννη Δραγάτση (Ογδοντάκη) και το παραδοσιακό μικρασιάτικο "Τσαχπίν".

Μίμης Πλέσσας: Τραγούδια από τον ελληνικό κινηματογράφο, αρ.2 (1985)

Η δεύτερη συλλογή με τίτλο "Τραγούδια από τον ελληνικό κινηματογράφο", αφιερωμένη στα κινηματογραφικά τραγούδια του σπουδαίου δημιουργού Μίμη Πλέσσα, κυκλοφόρησε από τη Lyra το 1985, ένα χρόνο μετά την έκδοση της πρώτης.

Κι εδώ το υλικό είναι παρμένο από τη χρυσή εποχή του παλιού ελληνικού κινηματογράφου και συγκεκριμένα από την περίοδο 1961-1970, όταν ο συνθέτης είχε αφιερώσει το μεγαλύτερο κομμάτι της δουλειάς του σ' αυτό το πεδίο με λαμπρά αποτελέσματα, αφού μας έδωσε μερικές δεκάδες κλασικών κι αγαπημένων τραγουδιών που πάντα εξακολουθούμε να ψιθυρίζουμε ή να τα χαιρόμαστε κάθε φορά που προβάλλονται εκείνες οι αλησμόνητες ταινίες. 

Η συλλογή περιλαμβάνει δεκατέσσερα τραγούδια, από τα οποία παλιότερο είναι ο κλασικό "Αν σ' αρνηθώ" σε στίχους της Δανάης με τζαζ απόχρωση γραμμένο για την ταινία "Φτωχαδάκια και λεφτάδες" και ερμηνευμένο από τον Κώστα Χατζή, αν και ακολούθησαν αμέτρητες ακόμη εκτελέσεις του σπουδαίου αυτού τραγουδιού. Επίσης έχουμε και μερικά ακόμη τραγούδια σε ύφος "ελαφρό", είδος που υπηρέτησε με μεγάλη επιτυχία ο συνθέτης στα πρώτα χρόνια της καριέρας του. Ο Αλέκος Ζαχαράτος μαζί με τη Νέλλη Μάνου τραγουδούν το ατμοσφαιρικό "Αυτή τη νύχτα" από την ταινία "Κάτι να καίει" (1963), ενώ από τα "Κορίτσια για φίλημα" (1964) έχουμε τρία τραγούδια, δύο με τη Ρένα Βλαχοπούλου ("Κοντά σου Ελλάδα μου", "Η Αθήνα τη νύχτα") κι άλλο ένα πάλι με τον Αλέκο Ζαχαράτο ("Ήρθες εσύ"). Η πρώτη εποχή κλείνει με το αγαπημένο "Νύχτα καλοκαιριού" από την ταινία "Ραντεβού στον αέρα" (1965) που ερμηνεύει υπέροχα ο Γιάννης Βογιατζής.

Μίμης Πλέσσας: Τραγούδια από τον ελληνικό κινηματογράφο, αρ.1 (1984)

Ολοκληρώνουμε αυτό το μικρό αφιέρωμα στην πλούσια κινηματογραφική μουσική του Μίμη Πλέσσα με δύο αναδρομικές συλλογές που εκδόθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του '80 από τη Lyra και ανθολογούν 26 συνολικά τραγούδια από τη χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου που υπηρέτησε πιστά και εξαιρετικά γόνιμα ο πολυγραφότατος συνθέτης. Κοινός τίτλος των δύο συλλογών: "Τραγούδια από τον ελληνικό κινηματογράφο".

Ο πρώτος δίσκος εκδόθηκε το 1984 και περιλαμβάνει δώδεκα τραγούδια από την περίοδο 1962-1970. Γνωστά και άγνωστα τραγούδια του Μίμη Πλέσσα συνιστούν το σώμα του ενδιαφέροντος αυτού άλμπουμ. Ο Δημήτρης Χορν ερμηνεύει δύο αγαπημένα τραγούδια που είχαν ακουστεί πολύ εκείνα τα χρόνια. Πρόκειται για τις περίφημες "Χάντρες" από την ταινία "Η Αθήνα τη νύχτα" (1962) και το τρυφερό "Ποιος το ξέρει" από την άγνωστη ταινία "Ημέρες του Οκτώβρη", αμφότερα σε στίχους του Κώστα Πρετεντέρη που εκδόθηκαν μαζί σε δίσκο 45 στροφών. Εδώ έχουμε και το υπέροχο τραγούδι "Τι κρίμα" στην πρώτη του εκτέλεση με τη σπαρακτική ερμηνεία της Τζένης Βάνου που ακούστηκε στην ταινία "Ο ανήφορος" (1964).

Η συλλογή επίσης περιλαμβάνει και τρία τραγούδια από κάποιες επικο-ιστορικές παραγωγές. Το πρώτο, γραμμένο σε ύφος δημώδες, έχει τίτλο "Αητέ και παλικάρι" και προέρχεται από την ταινία "Το χώμα βάφτηκε κόκκινο" (1966) με ερμηνευτή τον Νίκο Κούρκουλο. Το δεύτερο είναι το συγκινητικό "Αν βουληθώ" με τον Μιχάλη Βιολάρη από την ταινία "Το νησί της Αφροδίτης" (1969), όπου συμμετείχε και η μεγάλη Κατίνα Παξινού. Το τρίτο είναι το συγκλονιστικό "Μοιρολόι" σε ποίηση Τάσου Λειβαδίτη από την ταινία "Ο Αστραπόγιαννος" (1970) με ερμηνεία της Καίτης Αμπάβη στην αρχική αλογόκριτη εκδοχή του. 

Μίμης Πλέσσας: Γοργόνες και μάγκες (1968)

Νομίζω πως η τόσο ευδόκιμη συνεργασία του σκηνοθέτη των μεγάλων μιούζικαλ της Finos Film Γιάννη Δαλιανίδη με τον παραγωγικότατο συνθέτη Μίμη Πλέσσα έφτασε στην απόλυτη κορύφωσή της το 1968 με την κοσμαγάπητη μουσικοχορευτική ταινία "Γοργόνες και μάγκες", έστω κι αν εισπρακτικά κινήθηκε σε κάπως χαμηλότερα επίπεδα κόβοντας 414.724 εισιτήρια στην πρώτη της προβολή. 

Και το λέω αυτό για δυο λόγους: Πρώτα πρώτα για το καστ των ηθοποιών με την εντυπωσιακή παρέλαση τόσων πολλών λαμπερών αστέρων, όπως η Μαίρη Χρονοπούλου, η Μάρθα Καραγιάννη, ο Φαίδων Γεωργίτσης, ο Λάκης Κομνηνός, ο Βαγγέλης Σειληνός, η Νόρα Βαλσάμη, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Χρόνης Εξαρχάκος, ο Γιάννης Βογιατζής, η Μαρία Φωκά, ο Χρήστος Δοξαράς και πάμπολλοι άλλοι!

Ο δεύτερος λόγος είναι φυσικά η έξοχη μουσική του Μίμη Πλέσσα που νομίζω πως εδώ γράφει το πιο ολοκληρωμένο και δημοφιλές κινηματογραφικό του soundtrack. Μια πλημμυρίδα εμπνευσμένων μελωδιών και λαϊκών τραγουδιών που έχουν αφήσει εποχή ακούγονται σ' αυτή την ταινία. Κόντρα στη συνήθη πρακτική να διανθίζονται τα οργανικά κομμάτια με 3-4 τραγούδια, εδώ έχουμε οκτώ τραγούδια, από τα οποία το ένα, η περίφημη "Καμαρούλα", ακούγεται σε διπλή εκτέλεση με τον Γιάννη Πουλόπουλο και τη Μαίρη Χρονοπούλου που εναλλάσσονται σε ρόλο πρώτου και δεύτερου ερμηνευτή. Εδώ ακούγεται και η αξεπέραστη ερωτική σερενάτα "Θα πιω απόψε το φεγγάρι" που αποτελεί μία από τις ερμηνευτικές στιγμές αναφοράς στη μεγάλη καριέρα του Πουλόπουλου. Εδώ επίσης και το συγκλονιστικό ζεϊμπέκικο "Άνοιξε πέτρα" που εκτόξευσε μεμιάς στην κορυφή το όνομα της Μαρινέλλας την ώρα που ξεκινούσε τη σόλο καριέρα της. Μάλιστα το μεγάλο αυτό τραγούδι στην ταινία ακούγεται με μια παραπάνω στροφή, η οποία ωστόσο αφαιρέθηκε από την επίσημη δισκογραφική του έκδοση! Και φυσικά μαζί με όλα αυτά και το ασυναγώνιστο μπουζούκι του Στέλιου Ζαφειρίου στις δόξες του!

Μίμης Πλέσσας: Οι θαλασσιές οι χάντρες (1967)

Άλλο ένα πρωτότυπο soundtrack του Μίμη Πλέσσα που κυκλοφόρησε παράλληλα με την ταινία το 1967 από τη Lyra είναι η μουσική και τα τραγούδια για το κλασικό μιούζικαλ του Γιάννη Δαλιανίδη "Οι θαλασσιές οι χάντρες", έγχρωμη υπερπαραγωγή της Finos Film, με ένα φαντασμαγορικό καστ δημοφιλών ηθοποιών, όπως η Ζωή Λάσκαρη, η Μάρθα Καραγιάννη, η Μαίρη Χρονοπούλου, ο Κώστας Βουτσάς, ο Φαίδων Γεωργίτσης, ο Γιάννης Βογιατζής, η Αλέκα Μαβίλη και ο Νίκος Φέρμας. Η ταινία υπήρξε άλλος ένας εισπρακτικός θρίαμβος με συνολικά 531.287 εισιτήρια στην πρώτη της προβολή καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση των πιο εμπορικών ταινιών της χρονιάς.

Προφανώς ο τίτλος της ταινίας παραπέμπει στο μεγάλο σουξέ του Μίμη Πλέσσα "Οι χάντρες" που είχε τραγουδήσει ο Δημήτρης Χορν, μόνο που το τραγούδι αυτό δεν έχει σχέση με τη συγκεκριμένη ταινία, αφού είχε γραφτεί πολύ νωρίτερα για την ταινία του Νίκου Τσιφόρου "Η Αθήνα της νύχτα" (1962). Επίσης, παρόλο που στο soundtrack ακούγεται σε οργανική εκδοχή το τραγούδι "Βρέχει πάλι απόψε" παιγμένο από τον μεγάλο δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Χάρη Λεμονόπουλο, στην πραγματικότητα το τραγούδι με στίχους του Άκου Δασκαλόπουλου και ερμηνεία του Γιάννη Πουλόπουλου είχε κυκλοφορήσει ένα χρόνο νωρίτερα σε δίσκο 45 στροφών μαζί με το μάλλον άγνωστο "Ν' ανθίσει το χαμόγελο". Στην ταινία πάντως το τραγούδι ακούγεται από τη φωνή της Αλέκας Μαβίλη που ωστόσο δεν περιλήφθηκε στο δίσκο.

Ο Πλέσσας έγραψε τη μουσική της ταινίας με το γνωστό ανεξάντλητο και πηγαίο τρόπο του παίζοντας με διάφορα μουσικά είδη, ανάλογα με τις ανάγκες του σεναρίου. Ξεχωρίζουν φυσικά οι λαϊκές στιγμές, είτε στα οργανικά θέματα που ερμηνεύουν ο Γιώργος Ζαμπέτας και ο Στέλιος Ζαφειρίου, είτε στα υπέροχα τραγούδια, όπως τα κλασικά "Έκλαψα χτες" και "Απόψε κάποιος θα χαθεί" σε στίχους του Άκου Δασκαλόπουλου που ερμηνεύει με αξεπέραστο τρόπο ο Γιάννης Πουλόπουλος μαζί με το μάλλον άγνωστο "Πίσω από το παράθυρο" σε στίχους του Βαγγέλη Γκούφα. 

Μίμης Πλέσσας: Η Παριζιάνα (1969/1991)

Το 1969 προβλήθηκε η μουσική κωμωδία "Η Παριζιάνα" (αρχικός τίτλος: Η Παριζιάνα απ' τα Τρίκαλα), έγχρωμη παραγωγή της Finos Film σε σενάριο και σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη, με πρωταγωνίστρια τη Ρένα Βλαχοπούλου και δίπλα της τους Χρόνη Εξαρχάκο, Κώστα Καρρά, Βαγγέλη Σειληνό, Έρρικα Μπρόγιερ και Δημήτρη Καλλιβωκά. Η ταινία γνώρισε τεράστια εισπρακτική επιτυχία κόβοντας 554.428 εισιτήρια στην πρώτη της προβολή, ενώ είναι απροσδιόριστος ο αριθμός των τηλεοπτικών της προβολών που συνεχίζονται ακατάπαυστα μέχρι και σήμερα.

Ο Μίμης Πλέσσας ήταν και πάλι ο συνθέτης που έντυσε την εύπεπτη αυτή ταινιούλα με την πλούσια μουσική της συνοδεία. Εκτός από τα οργανικά κομμάτια που εξυπηρετούν την πλοκή του σεναρίου, έχουμε και πάλι μια σειρά όμορφων λαϊκών τραγουδιών που ακούγονται στην ταινία, τα οποία αγαπήθηκαν πολύ και γνώρισαν τη δική τους αυτόνομη πορεία στη δισκογραφία. Τα δύο από αυτά έχουν στίχους του Άκου Δασκαλόπουλου και ερμηνεύονται με μπρίο από τη Μαρινέλλα ("Ζωγραφισμένα στο χαρτί", "Δος μου τ' αθάνατο νερό"), ενώ τα άλλα δύο έχουν στίχους της Λουκίας Πλέσσα, αδελφής του συνθέτη, και ερμηνεύονται από τον Γιάννη Πουλόπουλο ("Όταν μιλάς για χωρισμό", "Τρεχαντήρι θ' αρματώσω"). 

Στην ταινία ακούγονται επίσης και κάποια τραγούδια επιθεωρησιακού χαρακτήρα που ερμηνεύει η πρωταγωνίστρια σε στίχους του Δαλιανίδη, ενώ συμμετέχει και ο Δημήτρης Ταμπόσης σε ένα αγγλόφωνο τραγουδάκι.

Μίμης Πλέσσας: Μια κυρία στα μπουζούκια (1967)

Από την αστείρευτη έμπνευση του χαλκέντερου συνθέτη Μίμη Πλέσσα επωφελήθηκε περισσότερο ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος, όπου κατέθεσε ο συνθέτης το μεγαλύτερο όγκο της δουλειάς του γνωρίζοντας μάλιστα τεράστια δημοτικότητα, συγκρίσιμη μόνο με τις κινηματογραφικές μουσικές του Μάνου Χατζιδάκι που είχαν προηγηθεί. Ιδιαίτερα ευρεία απήχηση μάλιστα γνώρισε η μουσική του Πλέσσα για τα κοσμαγάπητα μιούζικαλ του Γιάννη Δαλιανίδη σε ολόκληρη τη δεκαετία του '60 και ως τις αρχές του '70, μέσα από τα οποία ξεπήδησαν και υπέροχα τραγούδια που αγαπήθηκαν πολύ και ανέδειξαν μεγάλα ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου με κορυφαίο τον Γιάννη Πουλόπουλο.

Στο Δισκοβόλο έχουμε ήδη κάποια soundtrack του Μίμη Πλέσσα. Δείτε: "Νά πεθερός, νά μάλαμα" (1959), "Χριστίνα" (1960), "Η ψεύτρα" (1963), "Κορίτσια για φίλημα" (1964). Κάποια από αυτά δεν έχουν εκδοθεί ποτέ επίσημα, όπως συμβαίνει δυστυχώς με το μεγαλύτερο όγκο της κινηματογραφικής μουσικής όχι μόνο του Πλέσσα, αλλά και πολλών άλλων συνθετών. Το καλό ωστόσο με τη μουσική αυτή είναι ότι διασώζεται τουλάχιστον μέσω των αντίστοιχων ταινιών που λίγο πολύ έχουν όλες εκδοθεί ψηφιακά, σε αντίθεση με τη μουσική για το θέατρο που χάνεται με το τέλος των παραστάσεων και σπάνια έχει την τύχη να αποτυπωθεί στη δισκογραφία.

Μια από τις δημοφιλέστερες λοιπόν μουσικές ταινίες του Γιάννη Δαλιανίδη ήταν και το "Μια κυρία στα μπουζούκια", έγχρωμη παραγωγή της Finos Film του 1967 με πρωταγωνιστές τους: Μαίρη Χρονοπούλου, Ζωή Λάσκαρη, Φαίδωνα Γεωργίτση, Κώστα Βουτσά, Μάρθα Καραγιάννη και Γιάννη Βογιατζή. Όλο το επιτελείο του Δαλιανίδη επί σκηνής! Τις ευφάνταστες μουσικές και τα τραγούδια της ταινίας έγραψε φυσικά ο Μίμης Πλέσσας έχοντας στη διάθεσή του μεγάλη ορχήστρα και χορωδία με επικεφαλής το μπουζούκι του Στέλιου Ζαφειρίου. Στην ταινία ακούγονται και τέσσερα πολύ γνωστά τραγούδια του συνθέτη, τα δυο με τη φωνή της Μαίρης Χρονοπούλου: "Είμαι γυναίκα" (στίχοι Γ. Δαλιανίδη), "Του αγοριού απέναντι" (στίχοι Λ. Παπαδόπουλου), και τα άλλα δύο με τη φωνή του Γιάννη Πουλόπουλου: "Απόψε κλαίει ο ουρανός" (στίχοι Κ. Πρετεντέρη), "Μην του μιλάτε του παιδιού" (στίχοι Λ. Παπαδόπουλου). Το τελευταίο έγινε τεράστια επιτυχία και είναι από τα πρώτα μεγάλα σουξέ του Γιάννη Πουλόπουλου.