Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2021

Μίκης Θεοδωράκης: Γράμματα από τη Γερμανία (1966/1975)

Επανέρχομαι - για πολλοστή φορά - στον Μίκη Θεοδωράκη, αυτή τη φορά για να κλείσουμε κάποια σημαντικά κενά στην παρουσίαση της δισκογραφίας από την πρώτη μεταπολιτευτική περίοδο, δηλαδή το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '70 ως τις αρχές του '80, όταν ο συνθέτης ξεχύθηκε σαν ωκεανός στο μουσικό προσκήνιο μετά τη μακρόχρονη αναγκαστική "απουσία" του λόγω της ολοκληρωτικής απαγόρευσης του έργου του από το απριλιανό καθεστώς. 
Σ' αυτό λοιπόν το αφιέρωμα θα παρουσιαστούν μερικά καινούργια έργα του συνθέτη που κυκλοφορούν για πρώτη φορά στη δισκογραφία και δείχνουν τη νέα κατεύθυνση του ανεξάντλητου δημιουργικού οίστρου του. Για την ακρίβεια, το πρώτο έργο που θα σας παρουσιάσω δεν ήταν και τόσο καινούργιο, αφού είχε γραφτεί λίγο πριν από το πραξικόπημα, την άνοιξη του 1966, αλλά στη δισκογραφία πέρασε μόλις το 1975. Πρόκειται για τον κύκλο τραγουδιών "Γράμματα από τη Γερμανία" (αρχικός του τίτλος: "Ο μικρός όμηρος") βασισμένο σε στίχους του Φώντα Λάδη, έργο γραμμένο για τη φωνή του Γιώργου Ζωγράφου, ο οποίος το ερμήνευε στη μπουάτ Εσπερίδες μπροστά στο πιστό κοινό του, ενώ είχε παρουσιαστεί και σε δυο συναυλίες στο Λυκαβηττό.
Οι στίχοι των τραγουδιών αυτών χαρακτηρίζονται από έναν κυνικό ρεαλιστικό λόγο απογυμνωμένο από καλλωπίσματα και με έντονο το στοιχείο της αιχμηρής σάτιρας. Η θεματολογία τους παραπέμπει στα αιώνια πάθη του μετανάστη, τους καημούς, τις γραφειοκρατικές εμπλοκές και τις δύσκολες συνθήκες ζωής των ανθρώπων του αναγκαστικού ξενιτεμού που σφράγισαν ανεξίτηλα το νεολελληνικό βίο, ιδιαίτερα στα μεταπολεμικά χρόνια.
Από μουσικής πλευράς έχουμε τραγούδια λαϊκού χρώματος με στρωτές μελωδίες που ακούγονται εύκολα και μερικές στιγμές συγκινούν τον ακροατή, παρόλο που δεν τα κατατάσσω στις πιο εμπνευσμένες στιγμές του συνθέτη. Ίσως βαραίνει λίγο παραπάνω για λαϊκά τραγούδια ο εμβατηριακός ρυθμός που έχουν αρκετά από αυτά. Από τις καλές στιγμές του έργου ξεχωρίζω το κλασικό "Κίνησ' ο Μάης για ναρθεί", αλλά και το "Έλληνες, Τούρκοι κι Ιταλοί".
Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι το 1975 που επιτέλους πέρασαν στη δισκογραφία και κυκλοφόρησαν για το ευρύ κοινό, είχαμε διπλή ηχογράφηση του έργου, μία επίσημη από τη Minos με ερμηνευτές τον Γιώργο Ζωγράφο, την Άννα Βίσση και τον Γιάννη Θωμόπουλο με τον ίδιο τον συνθέτη να διευθύνει την ορχήστρα, καθώς και μία παράλληλη εκτέλεση για τη Lyra με μουσική επιμέλεια του Θάνου Μικρούτσικου και ερμηνευτές την Αφροδίτη Μάνου, τον Αντώνη Καλογιάννη και τον Γιάννη Συρρή. Η έκδοση της Lyra μάλιστα έχει ένα επιπλέον τραγούδι ("Ήρθαν κάτι στρατηγοί")!  

(c) LP/CD | Minos/Lyra | 1975 | Πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: