Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2018

Θάνος Μικρούτσικος: Εκκλησιάζουσες (2012)

Άλλη μια ανέκδοτη μουσική εργασία του Θάνου Μικρούτσικου και μάλιστα αρκετά πρόσφατη. Το 2012 λοιπόν έγραψε τη μουσική για την κωμωδία του Αριστοφάνη "Εκκλησιάζουσες" που ανέβασε το Θέατρο Νέου Κόσμου αρχικά στο Θέατρο Βράχων και στη συνέχεια στην Επίδαυρο και σε διάφορους άλλους χώρους ανά την Ελλάδα.
Την παράσταση σκηνοθέτησε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, νυν διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών/Επιδαύρου, σε νεοελληνική απόδοση του κειμένου από τον Βασίλη Μαυρογεωργίου.  Επικεφαλής του θιάσου ήταν τέσσερις ηθοποιοί, γνωστοί περισσότερο από τις τηλεοπτικές τους δουλειές, η Δάφνη Λαμπρόγιαννη, ο Κώστα Κόκλας, ο Γιώργος Πυρπασόπουλος και ο Παντελής Δεντάκης.
Ενημερωτικά αναφέρω ότι ο Θάνος Μικρούτσικος είχε ήδη μια προγενέστερη συνεργασία με τον ίδιο σκηνοθέτη πάλι σε αριστοφάνεια παράσταση και συγκεκριμένα στους "Αχαρνής", η μουσική της οποίας επίσης παραμένει ανέκδοτη.

Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2018

Ο Θάνος Μικρούτσικος μελοποιεί "Άξιον Εστί" (ανέκδοτο)

Το 1977 ο Θάνος Μικρούτσικος βρισκόταν στην απόλυτη δημιουργική ακμή του έχοντας ήδη καταθέσει πολυσήμαντα έργα, όπως τα "Πολιτικά τραγούδια", η "Καντάτα για τη Μακρόνησο" και η "Σπουδή σε ποιήματα του Μαγιακόφσκι". Μέσα στην ίδια χρονιά μάλιστα παρουσίασε δύο κορυφαίους δίσκους του, τον κύκλο τραγουδιών "Τροπάρια για φονιάδες" και τη μουσική για το θεατρικό έργο "Φουέντε Οβεχούνα".
Την ίδια λοιπόν χρονιά ο συνθέτης συναντήθηκε για πρώτη και δυστυχώς μοναδική φορά με τον μεγάλο μας ποιητή Οδυσσέα Ελύτη για τις ανάγκες της επετειακής παράστασης του Εθνικού Θεάτρου "Η μεγάλη ώρα / 28 Οκτωβρίου 1940", η οποία βασίστηκε σε μεγάλες συνθέσεις του ποιητή ("Άξιον Εστί", "Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας", "Ήλιος ο Πρώτος", "Το φωτόδεντρο", "Αλβανιάδα"). Την παράσταση σκηνοθέτησε ο Γιώργος Μεσσάλας, ενώ τους ρόλους ενσάρκωσαν πολλοί και σημαντικοί ηθοποιοί μας, όπως: Νικήτας Τσακίρογλου, Γιώργος Παρτσαλάκης, Λυδία Κονιόρδου, Φάνης Χηνάς, Ελένη Χατζηαργύρη, Μαρία Σκούντζου, Άννυ Πασπάτη, Κάκια Παναγιώτου, Τζέση Παπουτσή και άλλοι.
Ο Θάνος Μικρούτσικος έγραψε τη μουσική της ειδικής αυτής παράστασης που είχε τη μορφή ορατορίου. Δυστυχώς το έργο αυτό δεν πέρασε ποτέ στη δισκογραφία, ενώ φαίνεται πως και ο ίδιος ο συνθέτης το έχει ξεχάσει ολότελα. Ευτυχώς διασώθηκαν δύο ολιγόλεπτα αποσπάσματα από την παράσταση, δυο μελοποιημένα μέρη από το "Άξιον Εστί", ερμηνευμένα από μέλη του θιάσου ή ολόκληρο το θίασο. Πρόκειται για δυο χορωδιακά θέματα που βρίσκονται πολύ κοντά στο ύφος του "Φουέντε Οβεχούνα".

Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2018

Ο Θάνος Μικρούτσικος συναντά τον Νίκο Καββαδία (2007) live

Από τη διαχρονική πλέον (κάπου 40 χρόνια) συμπόρευση του Θάνου Μικρούτσικου με τον ποιητή Νίκο Καββαδία (1910-1975), η οποία έχει καταγραφεί κυρίως σε τρεις ολοκληρωμένες δισκογραφικές εργασίες ("Σταυρός του Νότου", "Γραμμές των Οριζόντων", "Σταυρός του Νότου+Γραμμές των Οριζόντων Live"), αλλά και σε αμέτρητα ζωντανά προγράμματα, ο μεγάλος συνθέτης παρουσίασε ένα σύντομο πρόγραμμα τεσσάρων τραγουδιών του σε ειδική εκδήλωση προς τιμή του ποιητή που οργανώθηκε στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Καστοριάς το Μάρτη του 2007 με πρωτοβουλία εκπαιδευτικών της πόλης. 
Ο φιλόλογος Νίκος Παπαγεωργίου παρουσίασε αναλυτικά την ιστορική αυτή συνάντηση των δύο δημιουργών και την πορεία της μέσα στο χρόνο, ενώ ο ίδιος ο συνθέτης έπαιξε στο πιάνο και τραγούδησε τα μελοποιημένα ποιήματα: "Kuro Siwo", "Θεσσαλονίκη", "Μαχαίρι", "Οι 7 Νάνοι στο s/s Cyrenia". Τα τρία πρώτα ακούστηκαν για πρώτη φορά στο "Σταυρό του Νότου" (1979) με τις φωνές του Γιάννη Κούτρα και του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ενώ το τελευταίο πρωτοεκτελέστηκε  από τη Χαρούλα Αλεξίου στο δίσκο "Η αγάπη είναι ζάλη" (1986), αλλά αναδείχθηκε περισσότερο με τη φωνή του ίδιου του συνθέτη σε πολλαπλές κατά καιρούς εκτελέσεις ("Για πιάνο και φωνή", "Γραμμές των Οριζόντων")
Στη συγκεκριμένη εκδήλωση ο σπουδαίος συνθέτης ανέδειξε για πολλοστή φορά τη μεγάλη δεξιοτεχνία του στο πιάνο συνδυασμένη με μια απίστευτη νεανική εκρηκτικότητα και μιαν απόλυτα πειστική φωνητική ερμηνεία ενθουσιάζοντας το κοινό που γέμισε ασφυκτικά τη μικρή αίθουσα. Ο Θάνος, απλός και προσιτός σ' όλο το κόσμο, μίλησε για τον ποιητή και τη μελοποίηση του έργου του, συνομίλησε με το ακροατήριο, αστειεύτηκε, χειροκρότησε γενναιόδωρα τους παρουσιαστές του αφιερώματος κι έδωσε ένα αποστομωτικό μάθημα σε κάθε κομφορμιστική παρόρμηση φορώντας ο ίδιος ένα φτηνό και - στο φινάλε - καταϊδρωμένο μακό μπλουζάκι και παπούτσια σπορτέξ!

Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2018

Θάνος Μικρούτσικος: Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης (1991) [ανέκδοτο OST]

Tο 1991 ο Θάνος Μικρούτσικος έγραψε τέσσερα λαϊκά τραγούδια για την ταινία "Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης" που σκηνοθέτησε η Φρίντα Λιάππα (1948-1994). 
Η ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο της σκηνοθέτιδας που είχε κυκλοφορήσει νωρίτερα από τις εκδόσεις Λιβάνη. Πρωταγωνίστησαν οι: Ηλέκτρα Αλεξανδροπούλου, Περικλής Μουστάκης, Μαριτίνα Πάσσαρη, Σοφία Σεϊρλή, Μάνια Παπαδημητρίου. 
Οι στίχοι των τραγουδιών γράφτηκαν από τη Λίνα Νικολακοπούλου. Τα τραγούδια ερμήνευσαν η  Αφεντούλα Ραζέλη και ο Γιώργος Σαρρής. Η ηχογράφηση έγινε κανονικά σε στούντιο, αλλά, παρόλο που πρόκειται για τραγούδια με ρυθμούς αβανταδόρικους και θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη και σουξέ, ποτέ μέχρι τώρα δεν κυκλοφόρησαν σε δίσκο, οπότε παραμένουν ανέκδοτα.

Παρασκευή 26 Ιανουαρίου 2018

Γιώργος Χρονάς, Τάσος Καρακατσάνης: Ο αναιδής θρίαμβος (1993)

Ο συγγραφέας και εκδότης Γιώργος Χρονάς γεννήθηκε στον Πειραιά το 1948. Ανήκει στη λεγόμενη «γενιά του ‘70», καθώς το πρώτο του βιβλίο εκδόθηκε το 1973 («Βιβλίο Ι»). Ακολούθησαν τα βιβλία «Οι λάμπες» και «Τα μαύρα τακούνια», ενώ το 1983 συγκέντρωσε το έργο του στο βιβλίο «Αρχαία βρέφη». Το έργο του μοιράζεται μεταξύ πεζογραφίας και ποιητικού λόγου. Βαθιά επηρεασμένος από τον κόσμο του καλλιτεχνικού στερεώματος (κινηματογράφος, θέατρο, μουσική), αλλά κι από τις αθέατες λεπτομέρειες της καθημερινότητας, γράφει κείμενα με ανάστροφες διαδρομές προς το παρελθόν, απ' όπου αναδύεται μια διακριτική και λεπτεπίλεπτη διάθεση νοσταλγίας. Ο χρόνος συχνά συμπυκνώνεται και μορφές που ανήκουν σε χρόνους ιστορικούς λειτουργούν κάποτε ως ζωντανές και παρούσες μέσα στο σύγχρονο περιβάλλον. Χαρακτηρίστηκε ποιητής των μικρών στιγμών των ανθρώπων και των εξαιρετικών αισθημάτων. Ο ίδιος υποστηρίζει πως τα καλά ποιήματα δεν έχουν καμία σχέση ούτε με την εξουσία ούτε με τα χρήματα, κάνει λόγο για την εικονική πραγματικότητα που ζουν οι Έλληνες, ενώ αρνείται την αξία της διαδικτυακής επικοινωνίας κι επιμένει στο γραπτό λόγο υποστηρίζοντας με σθένος ότι «πάντοτε είναι καιρός για ποιητές!».
Η δραστηριότητα του Γιώργου Χρονά είναι πολυδιάστατη. Ήδη από τη δεκαετία του ’80 εκδίδει το λογοτεχνικό (και όχι μόνο) περιοδικό «Οδός Πανός», όπου φιλοξενούνται άνθρωποι του πνεύματος και του καλλιτεχνικού χώρου, άνθρωποι συνήθως που βρίσκονται έξω από το προσκήνιο και την τρέχουσα επικαιρότητα. Σταδιακά η «Οδός Πανός» έχει εξελιχθεί σε έναν μικρό εκδοτικό οίκο με δραστηριότητα όχι μόνο στο χώρο του βιβλίου, αλλά και της δισκογραφίας. Εκεί, για παράδειγμα,  εκδόθηκαν τα "Ημερολόγια" της Λένας Πλάτωνος. Ο ίδιος επίσης από πολύ νωρίς ενδιαφέρθηκε και για το χώρο του ελληνικού τραγουδιού και δεν είναι λίγα τα τραγούδια που στηρίζονται σε δικούς του στίχους και ποιήματα. Στη δεκαετία του '70 συμμετέχει σε πολλούς δίσκους του Γιάννη Μαρκόπουλου, με τον οποίο έγραψε το εξαιρετικό τραγούδι «Όχι δεν πρέπει». Συνεργάστηκε επίσης με τον Δήμο Μούτση ("Μαρτυρίες"), τον Μιχάλη Τρανουδάκη («Μυθολογία του Σαββάτου»), τον Τάσο Καρακατσάνη («Καπέλα», «Ο αναιδής θρίαμβος»), τον Γιώργο Ανδρέου, τον Γιώργο Καζαντζή (δικό του το υπέροχο "Ήτανε αέρας"), τον Λάκη Παπαδόπουλο, τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, τον Ηλία Λιούγκο και τον Μάνο Χατζιδάκι (στα "Τραγούδια της αμαρτίας"). 

Ο δίσκος «Ο αναιδής θρίαμβος» περιλαμβάνει μια σειρά ποιημάτων του Γιώργου Χρονά, τα οποία διαβάζει ο ίδιος στο μεγαλύτερο μέρος τους. Το ομώνυμο ποιητικό έργο εκδόθηκε πρώτη φορά το 1984 από την «Οδό Πανός», ενώ ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1993 με τη μουσική επιμέλεια του Τάσου Καρακατσάνη

Ο συνθέτης έγραψε μια διακριτική μουσική συνοδεία που υπογραμμίζει με λεπτότητα την ανάγνωση των κειμένων. Στην αφήγηση παρεμβάλλεται ένα τραγούδι («Προσωπογραφία») που ερμηνεύει ο Κώστας Ζαχαράκης, ενώ τη σειρά ποιημάτων με τίτλο «Ποιος σας είπε πως δεν μπορώ ν’ αγαπήσω το Σικάγο» διαβάζει η Έφη Βενιανάκη και τραγουδούν η Άννα Μιχαήλου, ο Θοδωρής Σκούρτης και ο συνθέτης. Η μουσική που συνοδεύει αυτό το τελευταίο μέρος πρωτοπαρουσιάστηκε στο μονόπρακτο «Εσείς οι απέξω» του Σαρογιάν σε σκηνοθεσία Έρσης Βασιλικιώτη, αλλά στην ολοκληρωμένη της μορφή συνδυασμένη με το ποίημα του Χρονά παρουσιάζεται σ’ αυτόν εδώ το δίσκο.
Η μουσική υπόκρουση του έργου βασίζεται κυρίως στο πιάνο, ενώ γρήγορα περάσματα έχουμε από άλλα όργανα, όπως η τρομπέτα, το κόρνο, το φαγκότο, το φλάουτο, το τρομπόνι και το βιολοντσέλο. 

Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Ο 2ος προσωπικός της δίσκος (1967)

Ας κλείσουμε τους λογαριασμούς μας με τους προσωπικούς δίσκους-ανθολογίες της Βίκυς Μοσχολιού επιστρέφοντας στα χρυσά χρόνια της Columbia στη δεκαετία του '60. Πρόκειται για τον δεύτερο προσωπικό της δίσκο με τίτλο, όπως πάντα, το όνομά της. 
Άφησα τελευταίο το δίσκο αυτό, γιατί δεν τον έχω δυστυχώς στη συλλογή μου, αλλά μιας και με πολύ κόπο κατάφερα να αποκαταστήσω αξιοπρεπώς τα εξώφυλλα (πανομοιότυπα σχεδόν με το δίσκο του 1966), δεν ήταν πλέον δύσκολο να συμμαζέψω τα τραγούδια που συνιστούν το περιεχόμενό του.
Η συλλογή περιλαμβάνει δώδεκα υπέροχα τραγούδια με τις υπογραφές μεγάλων συνθετών που εκείνη την εποχή τροφοδοτούσαν το ακαταμάχητο ρεπερτόριο της μεγάλης ερμηνεύτριας. Έχουμε λοιπόν τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα, του Γιώργου Ζαμπέτα, του Γιάννη Μαρκόπουλου, του Δήμου Μούτση και του Ευάγγελου Πιτσιλαδή.
Αξιοσημείωτο είναι ότι πέντε από τα τραγούδια αυτού του δίσκου ("Ένα αστέρι πέφτει πέφτει", "Σ' έβλεπα στα μάτια", "Δεν ξέρω πόσο σ' αγαπώ", "Πού να 'βρω ταχυδρόμο", "Άδειο το λιμάνι") τα βρίσκουμε και στον τρίτο προσωπικό δίσκο της Μοσχολιού κι αυτό ίσως εξηγεί γιατί ο δεύτερος αυτός δίσκος εξαφανίστηκε από την αγορά κι έγινε πανσπάνιος...

Τρίτη 23 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Τα ωραιότερα τραγούδια μου (1974)

Λίγο μετά την αποχώρησή της Βίκυς Μοσχολιού από τη Philips η εταιρία της ετοίμασε ένα αποχαιρετιστήριο άλμπουμ με τα "Ωραιότερα τραγούδια" της, όπως το ονόμασε, για να θυμίσει μερικές πραγματικά υπέροχες στιγμές που απέφερε αυτή η σύντομη συνεργασία. 
Το άλμπουμ περιλαμβάνει 14 τραγούδια με τη μερίδα του λέοντος να ανήκει στον Δήμο Μούτση που συμμετέχει με επτά τραγούδια παρμένα από τους δίσκους "Συνοικισμός Α" (1972) και "Στροφές" (1973). Ο Γιώργος Ζαμπέτας επίσης έχει δυναμική παρουσία με τέσσερα τραγούδια, τα οποία - με εξαίρεση τον εμβληματικό "Αλήτη" - προέρχονται από το δίσκο "Περιπέτειες" (1972). Επίσης έχουμε άλλα τρία εξαιρετικά τραγούδια, δύο του Άκη Πάνου ("Πρέπει", "Θα κλείσω τα μάτια") και τη "Μεσόγειο" του Ζορζ Μουστακί διασκευασμένη στα ελληνικά με στίχους του Δημήτρη Χριστοδούλου.
Όπως είναι φανερό, όλα τα τραγούδια του άλμπουμ είναι πασίγνωστα και βρίσκονται εύκολα σε αμέτρητες συλλογές της τραγουδίστριας, αν και ο δίσκος στη συγκεκριμένη αναλογική μορφή που σας παρουσιάζω δεν έχει ψηφιοποιηθεί ποτέ και είναι πια σπάνιος και ξεχασμένος.

Δευτέρα 22 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Τραγουδά Ξαρχάκο, Σπανό, Κηλαηδόνη (1973)

Μετά από τρία χρόνια παραμονής στη Philips και τη συμμετοχή της σε τρεις μεγάλους δίσκους ("Ιερά Οδός", "Περιπέτειες", "Συνοικισμός Α"), καθώς και με έναν απολύτως προσωπικό δίσκο ("Στροφές") σε μουσική του Δήμου Μούτση, η Βίκυ Μοσχολιού επανήλθε στην κοιτίδα της, στην Columbia, όπου θα παραμείνει την επόμενη τριετία, πριν μετακομίσει εκ νέου, αυτή τη φορά στη Lyra, όπου θα ολοκληρώσει τη διαδρομή της στη δεκαετία του '70. 
Σαν προανάκρουσμα λοιπόν της νέας τους συνεργασίας η Columbia έδωσε στην κυκλοφορία το 1973 μια ακόμη προσωπική συλλογή της τραγουδίστριας με επιλεγμένες στιγμές από τη σύμπραξή της με τρεις σημαντικούς συνθέτες από το τεράστιο οπλοστάσιό της εταιρίας, τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Γιάννη Σπανό και τον Λουκιανό Κηλαηδόνη. Εύλογα λοιπόν ο δίσκος πήρε τον τίτλο: "Η Βίκη Μοσχολιού τραγουδά Ξαρχάκο-Σπανό-Κηλαηδόνη". Μάλιστα στο εξώφυλλο ξαναθυμήθηκαν την παλιά γραφή του μικρού ονόματος της τραγουδίστριας με "η"!
Ο δίσκος είναι σπάνιος, αν και περιέχει πασίγνωστα τραγούδια που εύκολα μπορεί να τα βρει κανείς σε άλλες αναλογικές ή ψηφιακές εκδόσεις. Είναι μια προσωπική ανθολογία με μερικές ξεχωριστές δισκογραφικές στιγμές της μεγάλης λαϊκής τραγουδίστριας παρμένες από δίσκους που κυκλοφόρησαν κατά το διάστημα 1966-1970. Συγκεκριμένα, τα τραγούδια σταχυολογήθηκαν από τους δίσκους: "Ένα μεσημέρι" (1966), "Χρώματα" (1968) και "Κόσμε αγάπη μου" (1969) του Σταύρου Ξαρχάκου, "Μια Κυριακή" (1969) και "Σαββατόβραδο" (1970) του Γιάννη Σπανού και "Η πόλη μας" (1970) του Λουκιανού Κηλαηδόνη. Οι στίχοι υπογράφονται από τους Νίκο Γκάτσο, Ιάκωβο Καμπανέλλη, Λευτέρη Παπαδόπουλο, Κωστούλα Μητροπούλου, Ντίνο Δημόπουλο και Γιώργο Παπαστεφάνου.

Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Ομώνυμο (Olympic/1971)

To 1971 η Βίκυ Μοσχολιού εντάχθηκε στο δυναμικό της Philips, όπου θα παραμείνει για τρία χρόνια συνεχίζοντας τη λαμπρή πορεία της στο ελληνικό πεντάγραμμο με αλλεπάλληλες επιτυχίες. Αυτή την περίοδο τροφοδοτούν το ρεπερτόριό της τρεις κυρίως συνθέτες, ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο Δήμος Μούτσης και ο Άκης Πάνου. Με τον Μούτση άλλωστε θα ηχογραφήσει και τον πρώτο προσωπικό της δίσκο ("Στροφές") με τραγούδια γραμμένα αποκλειστικά για τη συγκεκριμένη έκδοση.
Το 1971 λοιπόν, την ώρα που η Columbia αποχαιρετούσε τη μεγάλη ερμηνεύτρια με το δίσκο-πορτρέτο που ήδη σας παρουσίασα, η νέα της εταιρία υπό την ετικέτα της Olympic την καλωσόριζε με το πρώτο άλμπουμ της συνεργασίας τους που και πάλι είχε για τίτλο απλώς το όνομά της. 
Ο δίσκος περιλαμβάνει δώδεκα μάλλον άνισα τραγούδια, ίσως όχι και από τα καλύτερα αυτής της νέας περιόδου της. Παρόλα αυτά, μερικά είναι πανέμορφα και έχουν γίνει κλασικά. Εδώ θα βρούμε τον εμβληματικό "Αλήτη" του Γιώργου Ζαμπέτα που έγινε το σήμα κατατεθέν της τραγουδίστριας εφεξής επισκιάζοντας άδικα μερικά ακόμη ωραιότερα τραγούδια του συνθέτη που είχε πει παλιότερα ("Ξημερώματα", "Δειλινά", "Χωρισμός"). Εδώ επίσης το υπέροχο "Θα κλείσω τα μάτια" (σε δεύτερη εκτέλεση) του Άκη Πάνου.
Εδώ έχουμε και την πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση της Μοσχολιού με τον Χρήστο Λεοντή που της έγραψε δυο θαυμάσια τραγούδια. Το ένα από αυτά ("Στου γιαλού την άκρη") είναι από τα πολύ αγαπημένα μου. Κι ακόμα εδώ έχουμε άλλα δυο από τα ελάχιστα τραγούδια του Μίμη Πλέσσα που ερμήνευσε στην καριέρα της η τραγουδίστρια. Τέλος, έχουμε άλλα τέσσερα συμπαθητικά τραγούδια που έγραψαν ο Γιώργος Κατσαρός και ο Γιώργος Χατζηνάσιος. Το "Μεροδούλι μεροφάι" του Χατζηνάσιου σημείωσε επιτυχία εκείνα τα χρόνια απ' όσο θυμάμαι.
Ο δίσκος επανεκδόθηκε με διαφορετικό εξώφυλλο το 1973, όταν η τραγουδίστρια ετοίμαζε τις αποσκευές της για την επιστροφή στην Columbia, ενώ σε ανύποπτο χρόνο μέσα στη δεκαετία του '90 εκδόθηκε και ψηφιακά, αλλά αυτή την κυκλοφορία δεν την πήραν και πολλοί χαμπάρι και φυσικά είναι εξαφανισμένη προ πολλού! 

Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Ομώνυμο (ΕΜΙ/1971)

Το 1970 ήταν η τελευταία χρονιά της Βίκυς Μοσχολιού στην ΕΜΙ/Columbia συμπληρώνοντας οκτώ χρόνια από το 1962 που έκανε τις πρώτες ηχογραφήσεις της. Το 1974 θα επιστρέψει βέβαια στη φυσική της εστία, αλλά αυτή η πρώτη περίοδος ήταν η πιο λαμπρή της καριέρας της με τεράστιες επιτυχίες που την καθιέρωσαν στην κορυφή της δημοτικότητας έχοντας χτίσει ένα ασυναγώνιστο ρεπερτόριο γεμάτο υπέροχα τραγούδια με βαριές υπογραφές. Στο διάστημα αυτό συμμετείχε σε αρκετούς κύκλους τραγουδιών, ενώ ηχογράφησε δεκάδες δισκάκια 45 στροφών, καθώς και πέντε προσωπικούς δίσκους, όλους με τίτλο το όνομά της, χωρίς αρίθμηση (όπως γινόταν με άλλους καλλιτέχνες), σε μορφή ετήσιων συλλογών με υλικό από σκόρπιες ηχογραφήσεις που είχαν προηγηθεί. 
Το 1971 η Βίκυ Μοσχολιού υπέγραψε το νέο της συμβόλαιο με την εταιρία Philips, όπου θα παραμείνει τα επόμενα τρία χρόνια συνεχίζοντας να παράγει επιτυχίες. Την ίδια χρονιά λοιπόν η Columbia, αποχαιρετώντας τη μεγάλη ερμηνεύτρια, κυκλοφόρησε το έκτο προσωπικό της άλμπουμ με τίτλο και πάλι το όνομά της. Πρόκειται για μια αναδρομική συλλογή με χαρακτηριστικές στιγμές της οκτάχρονης διαδρομής της στην εταιρία μέσα από δώδεκα υπέροχα τραγούδια ηχογραφημένα στο διάστημα 1964-1970. 
Η συλλογή ξεκινά με το κλασικό "Τι έχει και κλαίει το παιδί" του Σταύρου Ξαρχάκου σε στίχους της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, ένα τραγούδι που είχε γνωρίσει ταυτόχρονα τρεις σημαντικές ερμηνείες το 1964 που πρωτοακούστηκε. Οι άλλες δύο ανήκουν στη Μελίνα Μερκούρη και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Ξαρχάκος συμμετέχει με άλλα δύο σημαντικά τραγούδια ("Τα τρένα που φύγαν", "Ο Λευτέρης"). Στο δίσκο περιλαμβάνονται επίσης τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου ("Πέρα από τη θάλασσα"), του Απόστολου Καλδάρα ("Μην τα φιλάς τα μάτια μου", "Πήρα απ' τη νιότη χρώματα"), του Άκη Πάνου ("Δεν κλαίω για τώρα"), του Γιάννη Σπανού ("Τα χέρια", "Πειραιωτάκι"), του Νίκου Δαλέζιου και (μόλις ένα) του Γιώργου Ζαμπέτα. Η δεύτερη πλευρά του δίσκου ξεκινά με το σχετικά άγνωστο διαμάντι του Μίμη Πλέσσα "Οι άδειες τσέπες", ένα από τα ελάχιστα τραγούδια του συνθέτη που ερμήνευσε η Μοσχολιού. Δε νομίζω πως ξεπερνούν τα 4-5 όλα κι όλα.
Ο δίσκος εκδόθηκε από την ετικέτα Regal της ΕΜΙ και επανεκδόθηκε το 1975, ενώ είναι ο μοναδικός προσωπικός δίσκος της τραγουδίστριας στη συγκεκριμένη εταιρία που έχει γνωρίσει και ψηφιακή έκδοση. Εδώ πάντως θα τον βρείτε στην αυθεντική αναλογική του μορφή με πλήρη τα εξώφυλλα και των δύο αρχικών του εκδόσεων.

Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Τον αγαπώ, τον αγαπώ (1969)

Το 1969 η Βίκυ Μοσχολιού βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας της, εφτά χρόνια μετά το ξεκίνημά της στην Columbia κι έχοντας ήδη καταγράψει σημαντικότατες συνεργασίες με σπουδαίους δημιουργούς, όπως ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Απόστολος Καλδάρας, ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο Άκης Πάνου και άλλοι. 
Τη χρονιά εκείνη λοιπόν κυκλοφόρησε o 4ος προσωπικός της δίσκος με βασικό τίτλο το όνομά της και υπότιτλο "Τον αγαπώ, τον αγαπώ" παρμένο από την ομώνυμη μεγάλη επιτυχία που της έγραψε ο Γιώργος Κατσαρός. Ο δίσκος ουσιαστικά είναι μια συλλογή με σκόρπιες ηχογραφήσεις της διετίας 1968-1969, οι περισσότερες για δισκάκια 45 στροφών, με εξαίρεση κάποια τραγούδια που είχαν περιληφθεί στα LP "Χρώματα" και "Μάρκος ο δάσκαλός μας" (1968) του Σταύρου Ξαρχάκου, "Μια Κυριακή" (1969) του Γιάννη Σπανού και "Πυροτεχνήματα" (1969) του Βαγγέλη Πιτσιλαδή. Περιλαμβάνονται επίσης συνθέσεις του Γιώργου Ζαμπέτα και του Άκη Πάνου, καθώς κι ένα του Μάρκου Βαμβακάρη διασκευασμένο και ενορχηστρωμένο από τον Σταύρο Ξαρχάκο.
Τα περισσότερα τραγούδια σημείωσαν επιτυχία συμβάλλοντας αποφασιστικά στην εκτόξευση της Μοσχολιού στην κορυφή της δημοτικότητας. Ανάμεσά τους και 3 από τα πιο αγαπημένα μου, τα "Ξέχασες" και "Τι σου 'φταιξαν τα νιάτα μου" του Γιάννη Σπανού και το κορυφαίο "Παλικάρι διψασμένο" του Σταύρου Ξαρχάκου. 
Διευκρινίζω ότι κι αυτός ο δίσκος δεν έχει κυκλοφορήσει σε ψηφιακή μορφή, αλλά σχεδόν όλα τα τραγούδια υπάρχουν σε διάφορες ψηφιακές συλλογές της τραγουδίστριας. Προσέξτε την αισθητική του εξωφύλλου, χαρακτηριστική της εποχής. Μου θυμίζει τα λαοφιλή περιοδικά Ρομάντσο και Ντομινό! Και βέβαια δείτε για άλλη μια φορά πόσο όμορφη γυναίκα ήταν η Μοσχολιού στα νιάτα της!

Πέμπτη 18 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Ο 3ος προσωπικός δίσκος (1968)

Οι πρώτες ηχογραφήσεις της Βίκυς Μοσχολιού χρονολογούνται στις αρχές της δεκαετίας του '60, αλλά το μεγάλο ξεπέταγμα της καριέρας της σημειώθηκε το 1964 με τη συμμετοχή της στα τραγούδια της ταινίας "Λόλα" που έγραψε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Ακολούθησαν απανωτές επιτυχίες με πανέμορφα τραγούδια που ηχογραφούσε σε εντατικούς ρυθμούς τα επόμενα χρόνια, γραμμένα από τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Απόστολο Καλδάρα κι αργότερα από τον Άκη Πάνου, τον Δήμο Μούτση, τον Γιώργο Κατσαρό, τον Μίμη Πλέσσα και πολλούς άλλους συνθέτες πρώτης γραμμής.
Το 1966 κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός της δίσκος που περιλάμβανε μερικές από τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες της στο διάστημα 1964-1966. Ακολούθησαν αρκετοί τέτοιοι δίσκοι στη συνέχεια, όλοι με μορφή συλλογής σκόρπιων ηχογραφήσεων από τις 45 στροφές και όχι πρωτότυπων τραγουδιών.
Ο δεύτερος δίσκος της σειράς κυκλοφόρησε το 1967, ενώ αμέσως μετά κυκλοφόρησε ο υπ' αριθμόν 3 δίσκος της. Το περιεχόμενο αυτών των δύο δίσκων σε μεγάλο βαθμό αλληλοεπικαλύπτεται, αφού τα πέντε από τα δώδεκα τραγούδια είναι τα ίδια! Δεν ξέρω για ποιο λόγο έγινε αυτό, τη στιγμή που άνετα μπορούσαν να επιλεγούν διαφορετικά τραγούδια από τις δεκάδες επιτυχίες της ερμηνεύτριας κατά τη διετία 1966-1967.

Πάντως κι ο τρίτος προσωπικός δίσκος της Βίκυς Μοσχολιού περιέχει διαμάντια αδάμαστα από το χρόνο! Εδώ πλέον απουσιάζουν ο Ξαρχάκος και ο Ζαμπέτας και πήραν σειρά τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα, του Δήμου Μούτση και του Άκη Πάνου μαζί με δυο τραγούδια του Γρηγόρη Μπιθικώτση κι από ένα του Βασίλη Τσιτσάνη και του Ευάγγελου Πιτσιλαδή. Όλα υπέροχα και πάλι. Ιδού μερικοί τίτλοι: "Σ' εβλεπα στα μάτια", "Ένα πουλί πληγώθηκε", "Ήρθ' ο χειμώνας", "Άδειο το λιμάνι", "Δεν ξέρω πόσο σ' αγαπώ","Τα καραβάνια", "Δεν είναι όνειρο η ζωή", "Πού να 'βρω ταχυδρόμο", "Πήρα απ' το χέρι σου νερό" και το αξεπέραστο "Ένα αστέρι πέφτει πέφτει"
Στο αρχείο έχω περιλάβει το τραγούδι του Άκη Πάνου "Πήρα απ' το χέρι σου νερό" σε δύο εκτελέσεις της ίδιας εποχής με εμφανείς όμως διαφορές στην ενορχήστρωση και στην ερμηνεία.

Τετάρτη 17 Ιανουαρίου 2018

Βίκυ Μοσχολιού: Βίκη Μοσχολιού (1966)

Η Βίκυ Μοσχολιού (1943-2005) υπήρξε, μαζί με τη Μαρία Φαραντούρη ίσως, η μεγαλύτερη ερμηνεύτρια του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού που γεννήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60 και καρποφόρησε για δυο τουλάχιστον δεκαετίες μέχρι τη σταδιακή παρακμή της δεκαετίας του '80.
Η ίδια ξεκίνησε στις αρχές του '60 με κάποια καθαρά λαϊκά τραγούδια, λίγο πριν την ανακαλύψει ο Σταύρος Ξαρχάκος και τη χρησιμοποιήσει στα τραγούδια του για την ταινία "Λόλα" (1964), οπότε και αναδείχθηκε αμέσως σε μεγάλο όνομα και είχε έτσι την ευκαιρία στα επόμενα χρόνια να συνεργαστεί με τους κορυφαίους μας συνθέτες στις καλύτερες μάλιστα στιγμές τους χτίζοντας ένα ασυναγώνιστο ρεπερτόριο.
Κι όμως, η μεγάλη αυτή ερμηνεύτρια ηχογράφησε τον πρώτο προσωπικό της δίσκο στην πραγματικότητα μόλις το 1973. Μιλώ για τις "Στροφές" του Δήμου Μούτση, που είναι και ο πρώτος δίσκος που περιέχει τραγούδια γραμμένα αποκλειστικά για το συγκεκριμένο δίσκο της Μοσχολιού!
Τυπικά ωστόσο ο πρώτος προσωπικός της δίσκος με τίτλο το όνομά της - το μικρό της όνομα τότε ακόμη γραφόταν ως Βίκη - κυκλοφόρησε το 1966, όταν ήδη ήταν στην κορυφή. Συγκεντρώθηκαν λοιπόν σ' αυτόν το δίσκο μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια εκείνης της πρώτης περιόδου (1964-1966), τα οποία είχαν αρχικά κυκλοφορήσει σε 45άρια και υπογράφονταν από δυο σημαντικούς συνθέτες μας, τον Σταύρο Ξαρχάκο και τον Γιώργο Ζαμπέτα, ενώ δυο τραγούδια έγραψε ο Ευάγγελος Πιτσιλαδής. "Τα τρένα που φύγαν", "Ξημερώματα", "Πάει πάει", "Με τα θλιμμένα μάτια μου", "Χωρισμός", "Τα δειλινά", "Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι", "Χάθηκε το φεγγάρι"... Ποιο να ξεχωρίσει κανείς; Σπουδαία τραγούδια που άφησαν εποχή και δεν έχουν χάσει ούτε ίχνος από τη γοητεία τους μετά από μισόν αιώνα και βάλε!

Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2018

Γιάννης Πετρόπουλος: Το παλιό κανόνι (1972)

Ο δίσκος αυτός με γυρίζει στα παιδικά μου χρόνια, στην εποχή της μεγάλης δόξας του Φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης. Εκείνο το φθινόπωρο του 1971 στη λαοπρόβλητη αυτή γιορτή του τραγουδιού αναδείχθηκε νικητής ένας μάλλον άγνωστος τραγουδιστής με το όνομα Γιάννης Πετρόπουλος και ένα τραγούδι που έγινε μεγάλο σουξέ, το "Παλιό κανόνι". Ένα τραγούδι του άγνωστου συνθέτη Γ. Μαυρομουστάκη, που έγραψε και τα λόγια, τα οποία μοιάζουν σαν μια καλοπροαίρετη και ευγενική χειρονομία προς την αφέλεια των "παιδιών των λουλουδιών" και τα τότε ειρηνιστικά κινήματα.
Ο δίσκος στο σύνολό του αποτελεί τυπικό δείγμα του ελαφρολαϊκού τραγουδιού εκείνου του καιρού. Ο ανερχόμενος συνθέτης Γιώργος Κριμιζάκης μαζί με τον Βαγγέλη Πιτσιλαδή και τον Χάρη Λυμπερόπουλο υπογράφουν τα υπόλοιπα τραγούδια. Ήταν ο πρώτος μεγάλος δίσκος του Γιάννη Πετρόπουλου κι αν απορείτε τι έχει απογίνει ο τραγουδιστής αυτός από τότε, σας πληροφορώ ότι εξακολούθησε να έχει δισκογραφική παρουσία για πολλά χρόνια και μάλιστα το 2006 είχε συμμετοχή στο δίσκο "Σχέδιο συνάντησης", όπου πραγματοποιήθηκε το ραντεβού αρκετών ξεχασμένων (δικαίως ή αδίκως) τραγουδιστών του παλιού καιρού, όπως της υπέροχης Πετρής Σαλπέα, της Καίτης Αμπάβη, του Λάκη Τζορντανέλι, αλλά και του Σπύρου Ζαγοραίου!
Στο δίσκο τώρα πάλι πίσω, για να σημειώσω ότι 2-3 τραγουδάκια αξίζουν λίγη προσοχή παραπάνω, όπως το "Έτσι είμαστε" του Κριμιζάκη και το "Κόμπο δένω, κόμπο λύνω" του Πιτσιλαδή. Για τα υπόλοιπα απαιτείται κατανόηση και επιείκεια.
Ο δίσκος πια είναι εξαφανισμένος. Το παρόν βινύλιο προέρχεται από επαρχιακό ραδιοφωνικό σταθμό και βέβαια είναι πολυπαιγμένο με τα σημάδια της κακής μεταχείρισης σε κάποιες περιπτώσεις εμφανή. Αλλά νομίζω πως αυτό πια έχει μικρή σημασία.

Παρασκευή 12 Ιανουαρίου 2018

Σταύρος Ξαρχάκος: Γλυκιά πατρίδα (OST/1987)

Η μουσική του μεγάλου μας συνθέτη Σταύρου Ξαρχάκου είναι στενά συνυφασμένη με την εικόνα. Προπαντός την κινηματογραφική εικόνα. Ήδη από την αρχή της καριέρας του, στα πρώτα χρόνια του '60, αναπτύχθηκε αυτή η στενή σχέση που απέδωσε τις περισσότερες φορές πολύ αξιόλογα αποτελέσματα. Συνολικά ο συνθέτης έχει γράψει μουσική και τραγούδια για 40 περίπου ταινίες.
Η ταινία "Sweet Country" (Γλυκιά Πατρίδα) είναι η 14η από τις 16 συνολικά ταινίες του διάσημου Ελληνοκύπριου σκηνοθέτη Μιχάλη Κακογιάννη. Πρόκειται για μια ελληνο-αμερικανική παραγωγή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου με τη συμμετοχή πολλών μεγάλων ονομάτων της διεθνούς κι ελληνικής κινηματογραφίας: Jane Alexander, John Cullum, Franco Nero, Ειρήνη Παπά, Κάτια Δανδουλάκη, Γιάννης Βόγλης, Μπέττυ Βαλάση, Δημήτρης Πουλικάκος και πολλοί άλλοι. Η υπόθεση τοποθετείται στη Χιλή στα δύσκολα χρόνια των αρχών του '70 με τα γεγονότα της ανατροπής του Αλλιέντε και την επικράτηση του δικτάτορα Πινοσέτ.
Ο Σταύρος Ξαρχάκος έγραψε ένα συμφωνικό έργο σε 14 μέρη, τα οποία παρατίθενται σε μορφή σουίτας, χωρίς να φέρουν ξεχωριστή ονομασία το καθένα. Αρχίζει με μια λυρική εισαγωγή και αναπτύσσεται με μια σειρά ορχηστρικών θεμάτων. Η συμφωνική ορχήστρα έχει τον κυρίαρχο ρόλο, ενώ συχνά η φόρμα παίρνει χαρακτήρα concertante, καθώς διαμορφώνεται σε συνομιλία του ορχηστρικού σώματος με σόλο όργανα, όπως το υποβλητικό όμποε ή το βιολί. Ξεχωρίζουν δύο θέματα: Το υπ' αριθμόν 8, μια πανέμορφη μελωδία, καθώς και το υπ' αριθμόν 10, όπου ο συνθέτης περνάει με άνεση στα μονοπάτια της jazz. Το έργο αποδίδεται με ακρίβεια και ισορροπία από τη δοκιμασμένη Πειραματική Ορχήστρα Αθηνών υπό τη διεύθυνση του συνθέτη.
Να σημειώσω ότι το έργο κάποια στιγμή μέσα στη δεκαετία του '90 εκδόθηκε και σε ψηφιακή μορφή, αλλά δυστυχώς πια είναι εκτός κυκλοφορίας και φυσικά δυσεύρετη.

Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 2018

Άγγελος Σκορδίλης: Στην Ελλάδα κάτι φταίει (1992)

Ο Άγγελος Σκορδίλης έφυγε νωρίς από το μάταιο τούτο κόσμο, πάνω στο απόγειο της πορείας του στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1959 και πέθανε το 2011, στα 52 μόλις χρόνια του. Υπήρξε αξιόλογος τραγουδοποιός με μπόλικους προσωπικούς δίσκους από το 1986 που πρωτοεμφανίστηκε μέχρι το τέλος της ζωής του. Ήταν πολύ ικανός κιθαρίστας έχοντας μάλιστα σπουδάσει κλασική κιθάρα και μουσική θεωρία. Έπαιζε επίσης και πολλά άλλα όργανα, όπως μπάσο, φυσαρμόνικα και πιάνο. Η ανάγκη βιοπορισμού τον έφερε νωρίς στον κόσμο της νύχτας, όπου ανάλωσε μεγάλο μέρος των δυνάμεών του, αλλά η πραγματική μουσική του φύση εκφράστηκε μέσα από τη δισκογραφία του, αλλά και από πολυάριθμες εμφανίσεις του με μικρά σχήματα που δημιούργησε κατά καιρούς. Συνεργάστηκε με μεγάλα ονόματα του τραγουδιού, όπως ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, οι αδελφοί Κατσιμίχα, ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ο Βλάσης Μπονάτσος, η Ελένη Βιτάλη και πολλοί άλλοι.
Ο δίσκος "Στην Ελλάδα κάτι φταίει" κυκλοφόρησε το 1992 από την Cosmic Records και διανεμήθηκε από τη Lyra. Περιλαμβάνει ένδεκα απλά τραγούδια με ροκ διάθεση και αιχμηρό και ενίοτε σαρκαστικό λόγο που ερμηνεύει ο ίδιος με την καθαρή φωνή του. Συμμετέχουν οι Ονειροπόλοι Ακροβάτες. Ο δίσκος δεν εκδόθηκε ποτέ ψηφιακά και δυστυχώς δεν ακούστηκε όσο θα του άξιζε. Σήμερα είναι δυσεύρετος.

Γιώργος Ζαμπέτας: Viva Zambetas (1966)

Ξεκινήσαμε τη χρονιά, έτσι για το γούρι, με έναν κεφάτο ορχηστρικό δίσκο του μεγάλου Γιώργου Ζαμπέτα. Αλλά δεν κλείνουν εύκολα οι λογαριασμοί με τον ασυναγώνιστο αυτόν δεξιοτέχνη της πενιάς, τον σπουδαίο συνθέτη, τον γενναιόδωρο μέντορα πολλών εκκολαπτόμενων συναδέλφων του, αλλά και ταπεινό υπηρέτη της τέχνης των μεγάλων έντεχνων συνθετών του καιρού του.
Έχω λοιπόν τώρα έναν ακόμη απολαυστικό ορχηστρικό δίσκο του Γιώργου Ζαμπέτα. Ο τίτλος του: Viva Zambetas. Καθαρά τουριστικής λογικής. Αλλά τι σημασία έχει αυτό; Ο μεγάλος αυτός μάστορας του μπουζουκιού μας χαρίζει υπέροχες στιγμές ερμηνεύοντας σε οργανική εκδοχή μερικά πασίγνωστα δικά του τραγούδια και μελωδίες. Σε κάποια τον συνοδεύει ο μαθητής του και μετέπειτα σπουδαίος σολίστ του μπουζουκιού Στέλιος Ζαφειρίου.
Να σημειώσω ότι ο δίσκος γνώρισε αλλεπάλληλες επανεκδόσεις κατά καιρούς. Αρχικά εκδόθηκε από τη Lyra. Το 1973 επανεκδόθηκε από τη Minerva, ενώ το 1998 γνώρισε και μια ψηφιακή επανέκδοση, η οποία όμως γρήγορα εξαφανίστηκε από την αγορά.

Δευτέρα 8 Ιανουαρίου 2018

Λάκης Αλεξάνδρου: Πες πως σήμερα σε γνώρισα (1976)

Ας κλείσουμε λοιπόν εδώ τους λογαριασμούς μας με τον Λάκη Αλεξάνδρου, αυτόν τον καλλίφωνο ελαφρολαϊκό τραγουδιστή της γενιάς του '70 με το όμορφο παρουσιαστικό και τις συνθετικές απόπειρες, ιδίως στα ξεκίνημά του, που τον κράτησαν για μερικά χρόνια στην κορυφή.
Είπαμε λοιπόν ότι μετά τη μέτρια αποδοχή από το κοινό του δεύτερου δίσκου του, ο τραγουδιστής μετακινήθηκε από την Columbia στο αντίπαλο τότε δισκογραφικό δέος, τη Minos, όπου το 1974 ηχογράφησε τον πολύ πετυχημένο εμπορικά δίσκο του "Μια προσευχή". Ο συγκεκριμένος δίσκος έχει επανεκδοθεί και ψηφιακά, οπότε δεν μπορώ να τον παρουσιάσω. 
Προχωρώ λοιπόν στο επόμενο βήμα, στο δίσκο "Πες πως σήμερα σε γνώρισα", που κυκλοφόρησε το 1976 από τη Minos. Περιλαμβάνει δώδεκα τραγούδια με μουσική και στίχους του Νίκου Ιγνατιάδη, ενός μοντέρνου συνθέτη με ευρωπαϊκό χρώμα στις ενορχηστρώσεις των τραγουδιών του, τα οποία ωστόσο δεν ξεφεύγουν από τη μανιέρα του κυρίαρχου ελαφροαλαϊκού ερωτικού ήχου. Το ομότιτλο τραγούδι του δίσκου σημείωσε μεγάλη επιτυχία και συνέβαλε στη συντήρηση για λίγο ακόμη του ενδιαφέροντος για τον τραγουδιστή, του οποίου όμως η συνέχεια ήταν φθίνουσα, ώσπου χάθηκε οριστικά από το προσκήνιο, παρόλο που συνέχισε για αρκετά χρόνια ακόμη να ηχογραφεί νέα τραγούδια.

Λάκης Αλεξάνδρου: Νο 2 (1973)

Δυο χρόνια μετά την πρώτη δισκογραφική του εμφάνιση ο Λάκης Αλεξάνδρου επανέρχεται με έναν καινούργιο προσωπικό δίσκο ανάλογου ύφους. Τίτλος του: Λάκης Αλεξάνδρου Νο 2. Πάλι από την Columbia. Αυτή τη φορά εκτός από δικές του συνθέσεις φιλοξενούνται και συνθέσεις άλλων δημιουργών. Ο Γιώργος Μαλλίδης, ο οποίος επωμίζεται και την ευθύνη για τη διεύθυνση ορχήστρας, συμμετέχει με πέντε τραγούδια, ενώ ο μεγάλος Μίμης Πλέσσας υπογράφει δυο τραγούδια, καθένα από τα οποία κλείνει την κάθε πλευρά του δίσκου.
Τα τραγούδια του δίσκου κινούνται πάντα στο γνώριμο ελαφρολαϊκό ύφος που εκείνη την εποχή ήταν πολύ δημοφιλές. Δεν ξεχώρισε κάποιο ιδιαίτερα, παρόλο που μερικά δείχνουν να καλύπτουν τις τυπικές προδιαγραφές του σουξέ. Ίσως γιαυτό ο τραγουδιστής αποφάσισε λίγους μήνες αργότερα να μετακινηθεί στη Minos και να επανέλθει βιαστικά με καινούργιο δίσκο ("Μια προσευχή") κυνηγώντας την πολυπόθητη επιτυχία.

Κυριακή 7 Ιανουαρίου 2018

Λίτσα Σακελλαρίου: Ομώνυμο (1977)

Μετά τα "Φθινοπωρινά" που κυκλοφόρησαν το 1973 και γνώρισαν επιτυχία, η πορεία της Λίτσας Σακελλαρίου πήρε σταδιακά την κατιούσα, καθώς μάλιστα μεσολάβησε και η εισβολή του πολιτικού τραγουδιού που οδήγησε τα πράγματα σε τελείως διαφορετικούς δρόμους. Έτσι για τα επόμενα 3-4 χρόνια περιορίστηκε σε κάποιες σκόρπιες συμμετοχές, ώσπου το 1977 επανήλθε με τον τέταρτο προσωπικό της δίσκο.
Ο δίσκος λοιπόν αυτός είχε για τίτλο το όνομά της, πράγμα που έδινε μάλλον την εντύπωση ενός αποχαιρετισμού στο ελληνικό τραγούδι, αφού συνήθως το όνομά τους οι τραγουδιστές το έβαζαν ως τίτλο στην παρθενική τους κατάθεση. Παρόλα αυτά ο δίσκος είχε τις προδιαγραφές μιας καλής δουλειάς με όλες τις εμπορικές εγγυήσεις. Δώδεκα τραγούδια ελαφρολαϊκού ύφους με τις υπογραφές γνωστών δημιουργών. Ο Γιώργος Κατσαρός και πάλι παρών με τέσσερα τραγούδια, που είναι και τα ωραιότερα του δίσκου, το καθένα και με διαφορετικό στιχουργό (Πυθαγόρας, Ηλίας Λυμπερόπουλος, Δημήτρης Ιατρόπουλος, Μάνος Κουφιανάκης). Με τρία τραγούδια ο καθένας συμμετέχουν η Νινή Ζαχά και ο Νίκος Καρβέλας (στην ελαφρολαϊκή του ακόμη περίοδο), ενώ ο Λυκούργος Μαρκέας υπογράφει τα άλλα δύο. Την ευθύνη της ενορχήστρωσης έχουν επωμιστεί ο Γιώργος Κατσαρός κι ο Κώστας Κλάββας. 
Κάμποσα τραγούδια του δίσκου γνώρισαν σχετική επιτυχία, αλλά πολύ γρήγορα ξεχάστηκαν συμπαρασύροντας και την καλή τραγουδίστρια στο περιθώριο του δισκογραφικού κατεστημένου.

Σάββατο 6 Ιανουαρίου 2018

Γιώργος Κατσαρός, Λίτσα Σακελλαρίου: Φθινοπωρινά (1973)

Εκείνα τα χρόνια, στα 15 μου, θυμάμαι καλά πόσο μού άρεσε η φωνή της Λίτσας Σακελλαρίου. Κι αν σήμερα δεν έχω πια τα ίδια γούστα, εξακολουθώ ν' ακούω τη φωνή της με συμπάθεια και μια διάθεση νοσταλγίας και αναπόλησης. 
Εντάξει, η Λίτσα Σακελλαρίου δεν έκανε δα και καμιά σπουδαία καριέρα, αφού μας έδωσε μόλις πέντε όλους κι όλους προσωπικούς δίσκους σε μια δεκαπενταετία περίπου που παρέμεινε στο προσκήνιο. Είχε βέβαια ξεκινήσει από τα μέσα του '60 με ποπ τραγουδάκια χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, αλλά η καλή της εποχή ήταν το διάστημα 1969 ως 1973, με απαρχή τον ωραίο ποπ δίσκο "Δώδεκα βράδια" (1969) του Γιώργου Γεωργιάδη, ενώ ακολούθησε μια μάλλον άτυχη επιλογή της με τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι σε δεύτερη εκτέλεση ("Άμα λευτερωθεί η Κρήτη", 1971), ώσπου ήρθαν τα "Φθινοπωρινά" το 1973 που της έδωσαν την ευκαιρία να γνωρίσει και εμπορική επιτυχία με κάποια σουξέ που ακούστηκαν πολύ εκείνον τον καιρό. 
Τα "Φθινοπωρινά" λοιπόν, σε μουσική του Γιώργου Κατσαρού και στίχους του Πυθαγόρα, ήταν ο εμπορικότερος δίσκος της τραγουδίστριας με ένδεκα τραγούδια σε ύφος ελαφρολαϊκό, που ίσως δεν ταίριαζαν και τόσο στη λεπτεπίλεπτη φωνητική της χροιά, χωρίς ωστόσο αυτό να σταθεί εμπόδιο, για να γνωρίσουν ευρεία απήχηση στο τότε κοινό. Το ύφος του Γιώργου Κατσαρού είναι άμεσα αναγνωρίσιμο, ιδιαίτερα σε κάποια γρήγορα ρυθμικά τραγούδια ("Σταμάτα τρένο", "Δέκα παιδιά", "Οι ναυτικοί"). Το εισαγωγικό κομμάτι ("Σ' αγαπώ") λειτουργεί περισσότερο ως αφορμή για επίδειξη της δεξιοτεχνίας του συνθέτη στο σαξόφωνο. Το ωραιότερο τραγούδι του δίσκου είναι το "Μού λείπει αυτός" για την εκφραστική ερμηνεία της Λίτσας Σακελλαρίου, αλλά και για την όμορφη εισαγωγή του με πιάνο.

ΥΓ. Παρεμπιπτοντως, να πω ότι μ' αρέσει πολύ το εξώφυλλο του δίσκου. Θα μου πείτε, γιατί. Ένα τυπικό εξώφυλλο είναι με το πρόσωπο της τραγουδίστριας, όπως συνηθιζόταν τότε που είχε αρχίσει σιγά σιγά η κυριαρχία των τραγουδιστών σε βάρος των δημιουργών. Μα, ναι. Γιαυτό μου αρέσει. Για το πανέμορφο πρόσωπο της γλυκύτατης Λίτσας...

Παρασκευή 5 Ιανουαρίου 2018

Σπύρος Σαμοΐλης: Λαϊκές εικόνες (1985)

Έχουμε ξαναμιλήσει για την ενδιαφέρουσα περίπτωση του συνθέτη Σπύρου Σαμοΐλη και την αξιόλογη δισκογραφική του δραστηριότητα στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '70 με τρεις ακραιφνώς πολιτικούς δίσκους βασισμένους σε ποίηση του Κώστα Βάρναλη ("Βάστα καρδιά"), του Μενέλαου Λουντέμη ("Κραυγή στα πέρατα") και του Γιάννη Ρίτσου ("Οι γειτονιές του κόσμου").
Η συνέχεια όμως φάνηκε δύσκολη για τον συνθέτη, όταν πια το πολιτικό τραγούδι είχε αρχίσει να περνάει σε δεύτερη μοίρα. Ο ίδιος πάντως επιδόθηκε συστηματικά για πολλά χρόνια στις συναυλιακές παρουσιάσεις των τραγουδιών του, ενώ καταπιάστηκε πολύ δραστήρια και στη μουσική για το θέατρο.
Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια, μέχρι να επανέλθει στο στούντιο για το δίσκο "Λαϊκές εικόνες" που κυκλοφόρησε το 1985 από τη Venus. Πρόκειται για έναν λαϊκό δίσκο με μικρούς απόηχους της προηγούμενης θητείας του συνθέτη στο πολιτικό τραγούδι. Άλλωστε τo υλικό είναι παλιότερο, αφού τα τραγούδια γράφτηκαν την περίοδο 1973-1978. Τα περισσότερα έχουν στίχους του Νίκου Περγιάλη, ενώ υπάρχει ένα τραγούδι σε ποίηση του Κώστα Βάρναλη ("Ένας, όλοι"), άλλο ένα σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου ("Ειρήνη"), καθώς και το θαυμάσιο τραγούδι "Οι κερασιές" σε ποίηση Μενέλαου Λουντέμη, εδώ όμως σε δεύτερη εκτέλεση, αφού πρώτη το ερμήνευσε η Ισιδώρα Σιδέρη στο δίσκο "Κραυγή στα πέρατα". Το ακροτελεύτιο τραγούδι του δίσκου ("Νυχτέρι") έχει στίχους του Σαράντη Αλιβιζάτου που εκείνη την εποχή έχτιζε το δικό του όνομα συνεργαζόμενος με δημοφιλείς συνθέτες, όπως ο Αντώνης Βαρδής ή ο Μάριος Τόκας.
Τα τραγούδια ερμηνεύει ο καλός λαϊκός τραγουδιστής Βασίλης Πάτσιος που μας τον είχε συστήσει λίγο νωρίτερα ο Ηλίας Ανδριόπουλος στις "Επιλογές" (1983). Συμμετέχει με δυο τραγούδια και η Ελένη Βιτάλη. Ο δίσκος δεν ακούστηκε πολύ, αλλά το υλικό του είναι ενδιαφέρον και ίσως αξίζει να το ξανακούσουμε. Πάντως αυτή ήταν και η τελευταία επίσημη δισκογραφική προσφορά του συνθέτη, ο οποίος έκτοτε, παρόλο που δεν εγκατέλειψε το χώρο της μουσικής (ηχογράφησε και κάποια μεμονωμένα τραγούδια), προτιμά να υπηρετεί την τέχνη με άλλους τρόπους ασχολούμενος συστηματικά με την αγιογραφία.

Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2018

Κώστας Κοσμίδης: Όχι (1977)

Το 1974 ήταν μια οριακή χρονιά για το ελληνικό τραγούδι λόγω της Μεταπολίτευσης και της δυναμικής επιστροφής του Μίκη Θεοδωράκη στο προσκήνιο αλλάζοντας άρδην το σκηνικό με την ολοκληρωτική κυριαρχία του πολιτικού τραγουδιού. Υπήρξα κάποτε φανατικός λάτρης αυτών των τραγουδιών και φυσικά πέρασα από τη φάση της πρακτικής χρήσης τους στις αμέτρητες διαδηλώσεις και άλλες ακτιβιστικές δραστηριότητες εκείνων των χρόνων της εθνικής και ιδεολογικής ανάτασης. Ο χρόνος βέβαια έκρινε κι εκείνη την εποχή και μας άφησε το αυστηρό του απόσταγμα στέλνοντας στην αφάνεια ένα μεγάλο κομμάτι αυτού του οργισμένου υλικού και κρατώντας ένα απόθεμα μερικών αληθινά όμορφων και ουσιαστικών τραγουδιών, τα οποία επέζησαν από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της επικαιρότητας και κατέκτησαν τη διαχρονικότητα. 
Οι πρωτεργάτες του πολιτικού τραγουδιού, ο Μίκης, ο Μάνος Λοΐζος, ο Χρήστος Λεοντής, ο Θάνος Μικρούτσικος, όπως ήταν φυσικό, δημιούργησαν και μια γενιά επιγόνων, οι οποίοι εξάντλησαν το είδος και το οδήγησαν στην παρακμή. Στο μεταίχμιο αυτής της εξέλιξης ήταν συνθέτες, όπως ο Σπύρος Σαμοΐλης που μας έδωσε μερικούς ενδιαφέροντες δίσκους με στοιχεία αληθινής έμπνευσης. 
Στην ίδια κατηγορία ανήκει κι ο άγνωστος συνθέτης Κώστας Κοσμίδης που ηχογράφησε το 1977 έναν ακραιφνώς πολιτικό δίσκο με τον συμβολικό τίτλο "'Οχι". Συνεργάστηκε με τον στιχουργό Ηλία Μαργιώλα και την τραγουδίστρια Αφροδίτη Οικονόμου. Οι τρεις τους ξαναβρέθηκαν μαζί σε μια δεύτερη και τελευταία δουλειά τους με τίτλο "Κυνηγημένα μεσημέρια" (1989).
Ο τίτλος του δίσκου "Όχι" δεν έχει καμία σχέση με το ιστορικό "όχι" του '40, αλλά αναφέρεται σε μια διάθεση αντίστασης και άρνησης των στρεβλών χαρακτηριστικών του συστήματος. Στα δώδεκα τραγούδια του δίσκου περιγράφονται συχνά προσωπικές εμπειρίες διωκόμενων αριστερών από το καθεστώς της χούντας και του πρώτου μεταπολιτευτικού διαστήματος. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται έχει τον γνωστό στόμφο της κραυγής και της διαμαρτυρίας, ενώ η μουσική είναι απλή, με γοργούς συνήθως ρυθμούς, για να είναι πιο εύκολη στο άκουσμα, χωρίς όμως να αφήνει στο τέλος κανένα αποτύπωμα μουσικής ουσίας. Το ίδιο και η δυναμική και φωνακλάδικη σχεδόν ερμηνεία της τραγουδίστριας που πασχίζει μάταια να φτάσει στα πρότυπα μιας Μαρίας Φαραντούρη. 

Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2018

Λάκης Αλεξάνδρου: Ομώνυμο (1971)

Ο Λάκης Αλεξάνδρου (1941-2010) ήταν ένα από τα μεγάλα αστέρια του ελαφρολαϊκού μας τραγουδιού στο πρώτο μισό της δεκαετίας του '70, καλλίφωνος και ερωτικός, κάτι σαν Αλ Μπάνο της Ελλάδας, όπως τόσο μεγαλόστομα τον χαρακτήρισαν κάποιοι. Ήταν η εποχή που μεσουρανούσε ο Τόλης Βοσκόπουλος, είχε ήδη ανατείλει το άστρο του Γιάννη Πάριου, ενώ ο Γιάννης Πουλόπουλος περνούσε σταδιακά σε δεύτερο πλάνο κι έβγαινε στο προσκήνιο ο Κωστής Χρήστου. Όλοι αυτοί ήταν τραγουδιστές του ερωτικού μελοδραματικού καημού που είχε μεγάλη πέραση στο πλατύ κοινό λίγο πριν ξεσπάσει η καταιγίδα του πολιτικού τραγουδιού. 
Ο Λάκης Αλεξάνδρου κατάφερε να γίνει αμέσως πρώτο όνομα χάρις σε μεγάλες δισκογραφικές επιτυχίες, όπως το "Όνειρο", "Μια προσευχή", "Πες πως σήμερα σε γνώρισα" και μερικές ακόμη που σήμερα πια έχουν ξεχαστεί. Ηχογράφησε καμιά δεκαριά δίσκους, αρχικά με τακτικό ρυθμό ένα κάθε χρόνο, αλλά αργότερα πολύ πιο αραιά. 
Ο πρώτος προσωπικός του δίσκος κυκλοφόρησε το 1971 με τίτλο το όνομά του. Περιλαμβάνει δώδεκα ερωτικά τραγούδια, όλα σε δική του μουσική, αλλά και στίχους, με εξαίρεση το συμπαθητικό "Σε καρτερώ" που έγραψε ο παλιός λαϊκός συνθέτης Νίκος Καρανικόλας. Το εναρκτήριο τραγούδι ("Όνειρο") γνώρισε μεγάλη επιτυχία και τον καθιέρωσε αμέσως. Κι αυτό όμως, όπως όλα τα υπόλοιπα, δε λένε πια τίποτε στο σημερινό ακροατή. Και όχι άδικα...

Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2018

Γιώργος Ζαμπέτας: Η ιστορία γράφεται με νότες (1970/1971)

Έτσι σαν ευχή, είπα να ξεκινήσω την καινούργια χρονιά μ' ένα δίσκο κεφάτο, χορευτικό και αισιόδοξο. Έναν ορχηστρικό δίσκο του δαιμόνιου Γιώργου Ζαμπέτα, αυτού του αξεπέραστου δεξιοτέχνη του μπουζουκιού, στην ακαταμάχητη τέχνη του οποίου αφέθηκαν με περισσή εμπιστοσύνη όλοι οι μεγάλοι μας συνθέτες, όταν δοκίμαζαν τις δυνάμεις τους στους ορθόδοξους λαϊκούς δρόμους. Το έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης, το έκανε ακόμα περισσότερο ο Μάνος Χατζιδάκις, αλλά κι ο Μίμης Πλέσσας κι ο Σταύρος Ξαρχάκος και πολλοί άλλοι.
Ο Γιώργος Ζαμπέτας ήταν ένας πολύ γενναιόδωρος καλλιτέχνης. Παρόλο που μας έχει χαρίσει - κυρίως στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '60 - μερικές δεκάδες δικά του υπέροχα τραγούδια, δεν είχε καμία απολύτως δυσκολία να αφήνει τον εαυτό του στο παρασκήνιο και να βάζει στο πρώτο πλάνο συνθέσεις άλλων δημιουργών. Έτσι προέκυψαν ουκ ολίγοι οργανικοί δίσκοι, συχνά τουριστικής αισθητικής, αλλά πάντα εξαιρετικά παιγμένοι με τον γνωστό και άμεσα αναγνωρίσιμο διονυσιακό οίστρο του μεγάλου δεξιοτέχνη.
Ο δίσκος "Η ιστορία γράφεται με νότες" πρωτοκυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά το 1970 από την Polydor, ενώ ένα χρόνο αργότερα επανεκδόθηκε στην Αμερική. Περιλαμβάνει δώδεκα οργανικά θέματα, κάποια δικά του και κάποια ξένα, σε μεγάλη ποικιλία χορευτικών ρυθμών, όπως τσάμικα, καρσιλαμάδες, καλαματιανά. χασάπικα, ζεϊμπέκικα, αλλά και βαλς, ρούμπες κλπ. Ο μεγάλος δεξιοτέχνης δεν έχει καμία δυσκολία να προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες κάθε ρυθμού καταφέρνοντας συγχρόνως να ομογενοποιεί το ετερόκλητο υλικό με τη σφραγίδα της εκτελεστικής του μανιέρας.