Ξεκινώ σήμερα ένα θεματικό κύκλο αφιερωμένο στην προσωπική δισκογραφία της μεγάλης λαϊκής ερμηνεύτριας Χαρούλας Αλεξίου που κυριάρχησε στις δεκαετίες του '70 και '80, πριν μας συστηθεί και ως ολοκληρωμένη τραγουδοποιός την τελευταία περίοδο της μεγάλης της καριέρας.
Η Χάρις Αλεξίου, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Χαρίκλειας Ρουπάκα, που της το χάρισε ο φίλος της ηθοποιός και νεοκυματικός τραγουδιστής Αλέξης Γεωργίου, εμφανίστηκε στη δισκογραφία το 1971 με έναν αρκετά περιπετειώδη τρόπο, όταν ηχογράφησε για τη Minos το ζεϊμπέκικο "Όταν πίνει μια γυναίκα" σε μουσική Βασίλη Βασιλειάδη και στίχους του Πυθαγόρα. Ωστόσο το ίδιο τραγούδι ταυτόχρονα είχε ηχογραφηθεί και με τη φωνή της Καίτης Πετράκη και κάπου εκεί έγινε ένα αδικαιολόγητο μπέρδεμα της παραγωγής, αφού το 45άρι που κυκλοφόρησε είχε την εκτέλεση με τη φωνή της Πετράκη, αλλά στην ετικέτα το όνομα της Αλεξίου! Ευνόητο ήταν ότι το δισκάκι αποσύρθηκε λίγο μετά την κυκλοφορία του.
Παρόλα αυτά ο δρόμος είχε ανοίξει για τη Χαρούλα που είχε την τύχη να την ακούσει σ' αυτή την πρώτη της ηχογράφηση ο Απόστολος Καλδάρας, ο οποίος δε δίστασε να τη συμπεριλάβει στους ερμηνευτές της "Μικράς Ασίας" την επόμενη χρονιά κι αμέσως μετά στο "Βυζαντινό Εσπερινό", δυο έργα που συνέβαλαν αποφασιστικά στην καθιέρωσή της. Κατά τη διετία 1973-1974 μάλιστα συμμετείχε σε επτά σημαντικούς δίσκους που εδραίωσαν την παρουσία της: "Καλημέρα ήλιε", "Οδός Αριστοτέλους", "Άσπρο μαύρο", "Ω, τι κόσμος μπαμπά", "Προδομένος λαός", "Για ρεμπέτες και για φίλους", "Ροβινσώνες". Κι αμέσως μετά ήρθε η στιγμή της πρώτης προσωπικής της δουλειάς.
Φτάσαμε λοιπόν στο 1975, όταν η Χάρις Αλεξίου παρουσίασε τον πρώτο εξολοκλήρου δικό της δίσκο με τον απέριττο τίτλο: "12 λαϊκά τραγούδια". Πρόκειται για ένα δίσκο που αποκαλύπτει όλο το ερμηνευτικό εύρος της σπουδαίας τραγουδίστριας που τη συνδέει άμεσα με την παλιά παράδοση των θρυλικών λαϊκών ερμηνευτριών της σμυρνέικης σχολής. Γιαυτό και κορωνίδα αυτής της δουλειάς αναδείχθηκε το κλασικό σμυρνέικο "Δημητρούλα μου" του Παναγιώτη Τούντα, το οποίο εκτόξευσε μεμιάς τη Χαρούλα στην κορυφή της δημοτικότητας. Ο δίσκος περιλαμβάνει άλλες δύο επανεκτελέσεις τραγουδιών της ίδιας εποχής, την "Ελενίτσα" του Γιάννη Δραγάτση (Ογδοντάκη) και το παραδοσιακό μικρασιάτικο "Τσαχπίν".
Τα υπόλοιπα τραγούδια είναι σύγχρονων λαϊκών δημιουργών. Έχουμε λοιπόν επιτέλους εδώ την αποκατάσταση του τραγουδιού "Όταν πίνει μια γυναίκα" του Βασίλη Βασιλειάδη, ο οποίος υπογράφει άλλα δυο δυνατά λαϊκά τραγούδια σε διασκευή, τα "Πώς το λένε" και "Πέργαμε", πάντα σε στίχους του Πυθαγόρα. Έχουμε επίσης και δυο τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα σε επανεκτέλεση ("Σ' ένα βράχο", "Μια στεναχώρια"), τα οποία ωστόσο είχαν συμπεριληφθεί την προηγούμενη χρονιά και στο δίσκο "Για ρεμπέτες και για φίλους". Μαζί μ' αυτά ένα ωραίο τραγούδι του Γιώργου Ζαμπέτα ("Σουρουπώματα") κι άλλο ένα του νεοφώτιστου τότε συνθέτη Αντώνη Βαρδή ("Έτσι που το πας") ως προπομπό της ολοκληρωμένης συνεργασίας τους μερικά χρόνια αργότερα ("Ξημερώνει", 1980).
Τέλος, ο δίσκος περιλαμβάνει και δυο τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου που παράλληλα είχαν συμπεριληφθεί και στο δίσκο του συνθέτη "Ανεξάρτητα" με διαφορετικές εκτελέσεις. Πρόκειται για τα τραγούδια: "Η Ρόζα η ναζιάρα" σε στίχους Μιχάλη Φακίνου που τραγούδησε και η Βίκυ Μοσχολιού και η εμβληματική "Λένγκω" σε στίχους του συνθέτη, ο οποίος το ερμήνευε ζωντανά σε μπουάτ της εποχής και σ' αυτή τη μορφή το συμπεριέλαβε στα "Ανεξάρτητα".
(c) LP | Minos | 1975 | Πηγή: d58
5 σχόλια:
Τεράστιο κεφάλαιο για την Ελληνική μουσική και πολύ αγαπημένη.
Πολύ καλή η ιδέα μπράβο
Το κομμάτι με τίτλο "Πέργαμε" είναι παραδοσιακό τόσο η μελωδία όσο και οι στίχοι του. Δεν έχω υπόψιν αν πρόσθεσαν ή άλλαξαν κάτι οι φερόμενοι ως δημιουργοί, πάντως στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσαμε να μιλάμε για διασκευή. Και αυτό με πολλά ερωτηματικά. Φαντάζομαι πως στην εποχή που κυκλοφόρησε ο δίσκος δεν υπήρχε η σημερινή ευκολία πρόσβασης στις παλιότερες ηχογραφήσεις του συγκεκριμένου τραγουδιού. Παραθέτω ενδεικτικά σύνδεσμο για ηχογράφηση του Αρμένη ουτίστα-τραγουδιστή Μάρκου Μελκον ο οποίος το τραγουδάει με άλλους στίχους στα ελληνικά και στα τούρκικα:
https://www.youtube.com/watch?v=WExlyVUs7D8
Κώστα, ισχύει αυτό που λες για την αρχική προέλευση του τραγουδιού και προφανώς η Αλεξίου τραγουδάει μια διασκευή του από τον Βασίλη Βασιλειάδη, αλλά οι στίχοι νομίζω πως είναι πρωτότυποι του Πυθαγόρα. Το σωστό θα ήταν να υπάρχει η σχετική επισήμανση τουλάχιστον στη νεότερη ψηφιακή remaster επανέκδοση του 2005, όπου δυστυχώς δεν αναγράφεται τίποτε σχετικό, ενώ για κάποια άλλα τραγούδια που στον αναλογικό δίσκο αναφερόταν απλώς η φράση "παραδοσιακό", φρόντισαν να αποκαταστήσουν το όνομα του αρχικού δημιουργού (Π. Τούντας κλπ.).
Πολλές φορές σε αυτούς τους πρώτους δίσκους της Αλεξίου αναφερόταν "από παλιό λαϊκό" έτσι αόριστα. Με έκπληξη μου άκουσα σε πρόσφατη συνέντευξή της Χ.Αλεξίου στον Κώστα Μπαλαχούτη να αναφέρει ότι οι στίχοι στο τραγούδι του Βαρδή "Έτσι που το πας" είναι γραμμένοι από τον Νίκο Γκάτσο (?) χωρίς να έχουν κάτι από τον χαρακτήρα του η το στυλ του
Δημοσίευση σχολίου