Τα τραγούδια της Χούντας

21η Απριλίου 1967 - 21η Απριλίου 2024. Σήμερα οι απανταχού νοσταλγοί του πατριδοκαπηλικού παρελθόντος γιορτάζουν την 57η επέτειο της Επαναστάσεως! Είναι απίστευτη η παράδοξη υστεροφημία ενός καθεστώτος ακραία αυταρχικού που ήρθε να ανατρέψει μια εύθραυστη δημοκρατία, η οποία είχε περιπέσει ήδη σε κατάσταση φαυλοκρατίας με τις συνεχείς παρεμβάσεις του Παλατιού στα πολιτικά πράγματα, τις αποστασίες εκλεκτών στελεχών του δημοκρατικού κέντρου, γόνος των οποίων σήμερα εξουσιάζει ως μονοκράτορας τον τόπο, και φυσικά τις συνεχείς διώξεις ενεργών αριστερών πολιτών. Σχεδόν φυσιολογική λοιπόν ήταν η πολιτική μετεξέλιξη σε ένα ακραιφνώς φασιστικό καθεστώς που εκμεταλλεύτηκε την αδύναμη δημοκρατία της εποχής. 

Το πώς κατάφερε ωστόσο αυτό το καθεστώς να χτίσει μια ισχυρή βάση πιστών οπαδών, οι οποίοι μισόν αιώνα μετά επιμένουν ότι επρόκειτο για ένα ήπιο και πολιτισμένο σύστημα ...δημοκρατικής διακυβέρνησης, χωρίς σκάνδαλα, χωρίς ρεμούλες και με τεράστια ανάπτυξη της χώρας που δημιούργησαν άνθρωποι αντικειμενικά αγράμματοι και άσχετοι με τους επιστημονικούς κανόνες της οικονομίας, αυτό είναι προς ανάλυση με ψυχιατρική επιστασία! Πάντως σήμερα αν ακούσει ένας νεότερος στο καφενείο κάποιον από αυτούς τους γραφικούς νοσταλγούς, μπορεί και να πιστέψει ότι εκείνη την εποχή η Ελλάδα πλημμύρισε από μεγάλα έργα, τότε για πρώτη φορά γίνανε δρόμοι και εργοστάσια. Τύφλα νάχουν τα σύγχρονα δρομάκια, όπως οι Εγνατίες, οι Ιόνιες Οδοί ή η Ολυμπία και ο Μορέας της Πελοποννήσου ή η ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου!

Τέλος πάντων. Πέρα απ' όλες αυτές τις θλιβερές γραφικότητες, λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε την πραγματική αλήθεια για την Απριλιανή Χούντα. Γνωρίζουμε επίσης πόσο βαθιά επηρέασε τον πολιτισμό και την τέχνη με τη στυγνή λογοκρισία που εφάρμοσε από την πρώτη στιγμή εκτοπίζοντας παράλληλα και φυλακίζοντας κάθε αριστερό δημιουργό με πρώτο και καλύτερο τον Μίκη Θεοδωράκη που πάντως, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, συνέχισε να γράφει μουσική αναπροσαρμόζοντας βέβαια το ύφος του. Διασώζεται μάλιστα μια λαθραία ηχογράφηση με τίτλο "Την Πέμπτη ήμουν λεύτερος" που έγινε τον Ιούλιο του 1967 με τον ίδιο τον Μίκη να τραγουδά χτυπώντας το αριστερό του χέρι στο τραπέζι, για να δίνει το ρυθμό!

Βέβαια έχουν μείνει ιστορικές οι περίφημες Εορτές Πολεμικής Αρετής των Ελλήνων και οι Ολυμπιάδες τραγουδιού στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο που οργανώνονταν τα πρώτα χρόνια κατά την ημέρα της επετείου του καθεστώτος. Είχαν καταφέρει μάλιστα να συγκεντρώνουν εκόντες άκοντες τους πιο γνωστούς ανθρώπους του ελληνικού τραγουδιού σ' αυτές τις φιέστες, όπως ο Γιώργος Ζαμπέτας, η Βίκυ Μοσχολιού και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης παρά τις επίμονες παροτρύνσεις του Μίκη προς τον τελευταίο να το αποφύγει. Εκεί λοιπόν πρωτοακούστηκε και ο διαβόητος "Ύμνος της 21ης Απριλίου" με τη φωνή του ελαφρού τραγουδιστή και δεδηλωμένου υποστηρικτή του καθεστώτος Φώτη Δήμα. Το τραγούδι είχε στίχους του Γιώργου Οικονομίδη, ενώ τη μουσική φέρεται να είχε γράψει ο Γιώργος Κατσαρός! Πάντως αμφισβητείται η εγκυρότητα της σχετικής πληροφορίας, καθώς ο ίδιος ο Γιώργος Κατσαρός, ο οποίος ποτέ δεν εκδήλωσε φανερά κάποιου είδους συμπάθεια για το απριλιανό καθεστώς, έχει διευκρινίσει ότι η μουσική αυτού του εμβατηριακού τραγουδιού δεν ήταν δική του και ότι το όνομά του μπήκε εν αγνοία του, ενώ ο ίδιος απλώς δεν τόλμησε να αντιδράσει! Δεν ξέρω τι ισχύει στην πραγματικότητα, αλλά έτσι κι αλλιώς μιλάμε για ένα άθλιο προπαγανδιστικό κατασκεύασμα, ενδεικτικό πάντως των αισθητικών προτιμήσεων του καθεστώτος. 

Το ίδιο ενδεικτικό είναι και το χορωδιακό εμβατήριο "Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών" των Αλ. Κουντουρά και Γ. Καρυδάκη που αξιοποίησε το κυρίαρχο σύνθημα του χουντικού καθεστώτος. Και βέβαια δεν ξεχνάμε οι παλιότεροι ότι στα γλέντια και τα πανηγύρια της εποχής απαραίτητο ήταν το εμβληματικό καλαματιανό "Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε" που αποθέωνε τον δικτάτορα ως ...κλειδοκράτορα της Ελλάδας! 

Άιντε και του χρόνου!