Τρίτη 21 Απριλίου 2020

Σπύρος Σαμοΐλης: Βάστα καρδιά (1974)

Μιας και σήμερα έχουμε τη ...μεγάλη επέτειο της Επαναστάσεως, όχι του '21, αλλά της 21ης Απριλίου (αυτής μωρέ με το πουλί που αναδύεται μέσα από τις φλόγες!!!), σκέφτηκα να σας παρουσιάσω τη δουλειά ενός συνθέτη που ξεκίνησε τη μουσική του περιπέτεια στα τελευταία χρόνια της δικτατορίας κι αμέσως με τη Μεταπολίτευση μπήκε δυναμικά στη δισκογραφία με έργα πολιτικού προσανατολισμού.
Μιλώ για τον κερκυραίο συνθέτη Σπύρο Σαμοΐλη (γενν. 1947) που αποτελεί μία από τις χαρακτηριστικότερες μεταθεοδωρακικές μεταλλάξεις του πολιτικού τραγουδιού στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Στη διάρκεια της δεκαετίας του '70 μας έδωσε τους τρεις από τους τέσσερις συνολικά κύκλους τραγουδιών του ("Βάστα καρδιά", "Κραυγή στα πέρατα", "Οι γειτονιές του κόσμου"), για να ολοκληρώσει το 1985 με τις "Λαϊκές εικόνες". Στη συνέχεια περιορίστηκε σε σποραδικές μόνο επανεμφανίσεις με σκόρπια τραγούδια ασχολούμενος κυρίως με το θέατρο, αλλά και την αγιογραφία, ενώ επί σειρά ετών πραγματοποίησε εκατοντάδες συναυλίες. Πληροφορίες μιλούν για περισσότερες από 2000 συναυλίες σε μια δεκαετία (1977-1987)!
Με υλικό λοιπόν γραμμένο επί επταετίας ηχογράφησε το 1974 τον πρώτο προσωπικό του δίσκο με τίτλο "Βάστα καρδιά" παρμένο από το ομώνυμο ποίημα του Κώστα Βάρναλη, το οποίο μελοποιημένο περιέχεται στο δίσκο. Τα υπόλοιπα τραγούδια βασίζονται σε λαϊκά ποιήματα του επίσης κερκυραίου Νίκου Πανδή, ξάδερφου του σπουδαίου τραγουδιστή Πέτρου Πανδή, τα οποία περιέχουν αναφορές στην ταραγμένη πολιτική κατάσταση που είχε προηγηθεί. Το όμορφο "Χτυπάνε σήμαντρα" έχει στίχους του Σαράντη Αλιβιζάτου στην πρώτη του (νομίζω) δισκογραφική εμφάνιση. 
Όλα τα τραγούδια έχουν λαϊκό χρώμα με μια ροπή προς τον εμβατηριακό ρυθμό, πράγμα που υποβάλλεται και από το περιεχόμενο των στίχων, αλλά και από την περιρρέουσα αισθητική του κυρίαρχου πολιτικού τραγουδιού. Πάντως ο Σαμοΐλης δίνει μ' αυτή την πρώτη του δουλειά μερικά πολύ καλά δείγματα λαϊκής γραφής, όπως με τα τραγούδια "Σου το 'λεγα" και "Στο χέρι ένα γαρούφαλο"
Την ερμηνεία των τραγουδιών μοιράζονται ο θεοδωρακικός Πέτρος Πανδής και η νεοφώτιστη του χώρου Ελένη Βιτάλη. Το έξοχο χαρακτικό του εξωφύλλου είναι του Α. Τάσσου.

Και μια μικρή παρατήρηση: Ήταν πολύ χρήσιμη η πρωτοβουλία του εκδότη Κώστα Γιαννίκου που προχώρησε εκεί στο γύρισμα του αιώνα στη μαζική επανέκδοση του ρεπερτορίου της Lyra, όταν περιήλθε στα χέρια του, με τη διαφορά ότι σε κάποιες περιπτώσεις κακοποιήθηκε λίγο η ιστορία ορισμένων εκδόσεων με τις αυθαίρετες επεμβάσεις στο υλικό, άλλοτε αλλάζοντας τα εξώφυλλα κι άλλοτε ακόμη και τον τίτλο κάποιων δίσκων προκαλώντας σύγχυση στο μουσικόφιλο αγοραστικό κοινό.
Και στο δίσκο λοιπόν "Βάστα καρδιά" έχουμε κάποιες αυθαιρεσίες. Η μία είναι ευτυχώς θετική, αφού η ψηφιακή επανέκδοση περιέχει ένα επιπλέον τραγούδι ("Σπαθάτο χελιδόνι¨). Η δεύτερη όμως είναι  αδικαιολόγητη, καθώς στο εμπροσθόφυλλο της επανέκδοσης αντιστράφηκε η σειρά στην αναγραφή των ονομάτων των τραγουδιστών κι έτσι ξαφνικά πρώτο όνομα φιγουράρει η Ελένη Βιτάλη και δεύτερο ο Πέτρος Πανδής, ενώ η κανονική σειρά ήταν αντίστροφη, όπως ήταν και το λογικό, μιας και το 1974 η Ελένη Βιτάλη ήταν ακόμη στο ξεκίνημά της, ενώ ο Πανδής ήταν ήδη σημαντική οντότητα στο τραγούδι με τη μακρά θητεία του δίπλα στον Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και με άλλες συνεργασίες του (Νότης Μαυρουδής, Σπήλιος Μεντής). Εμπορική αυθαιρεσία άνευ νοήματος!

(c) Lyra | 1974 | Ψηφιακή επανέκδοση: 2007 | πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: