Ο μοναχικός βαρκάρης της λίμνης

Αυτός είναι ο Παναγιώτης, ο μοναχικός άρχοντας της λίμνης! Επίμονος κι επιδέξιος, φροντίζει ακούραστος με ασίγαστο μεράκι το μικρό σκαρί του. 

Το "καράβι" του Παναγιώτη είναι δώρο των μαθητών του 2ου Λυκείου. Το είχαν μαστορέψει πιο παλιά για κάποιο σχολικό πρόγραμμα, αλλά ξέμεινε στην αυλή να το δέρνουν αλύπητα η βροχή κι ο χιονιάς, έτσι που σιγά σιγά είχε αρχίσει να σαπίζει. Εκείνος το είχε "βάλει στο μάτι" κι όταν είπε μια κουβέντα στον διευθυντή, δε χρειάστηκε πολύ για να παρθεί η απόφαση να του το χαρίσουν, γιατί ήξεραν καλά πως έτσι θα το έσωζαν. Τα θαυματουργά χέρια του βαρκάρη δεν άργησαν να το ξαναζωντανέψουν κι έτσι πια εκείνο περήφανο απλώνει το ξανανιωμένο του κορμί νωχελικά στα νερά της λίμνης. 

Από τότε ο Παναγιώτης περνάει τις περισσότερες ώρες της ημέρας του πάνω στο καράβι του αρμενίζοντας περήφανος στ' ανοιχτά της λίμνης, πότε ψαρεύοντας και πότε ονειροπολώντας!

Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος διαβάζει Λευτέρη Παπαδόπουλο

Πριν από λίγες μέρες, στις 14 Νοέμβρη, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος γιόρτασε τα ογδοηκοστά του γενέθλια συμπληρώνοντας ταυτόχρονα 50 χρόνια συνεχούς παρουσίας στο ελληνικό τραγούδι με περισσότερα από 1200 τραγούδια, πολλά από τα οποία αποτελούν διαχρονικές επιτυχίες κι εξακολουθούν να βρίσκονται στα χείλη ολωνών μας, χωρίς πολλές φορές να ξέρουμε καν ότι είναι γραμμένα από αυτόν. Μαζί με τον Νίκο Γκάτσο και τον Μάνο Ελευθερίου αποτελεί αδιαφιλονίκητο μέλος της κορυφαίας τριάδας των Ελλήνων στιχουργών από την εποχή της εμφάνισης του "έντεχνου" λαϊκού τραγουδιού. Αναλογικά μάλιστα με τους άλλους δύο πιστώνεται τις περισσότερες ποσοτικά επιτυχίες, αλλά και τις περισσότερες συνεργασίες με συνθέτες συχνά εντελώς διαφορετικού ύφους και φυσικά με όλους τους μεγάλους τραγουδιστές. Μόνο με τον Μάνο Χατζιδάκι δε συνεργάστηκε, αν και φαίνεται πως υπήρχε κάποιο ανεκπλήρωτο σχέδιο μιας τέτοιας συνεργασίας, ενώ η εκτίμηση του μεγάλου συνθέτη για εκείνον ήταν απεριόριστη.
Στα 50 και παραπάνω αυτά χρόνια, από το 1963 που έγραψε την "Άπονη ζωή", ξεχωρίζουν κάποιες μεγάλες συνεργασίες του με Έλληνες συνθέτες που πραγματικά χάραξαν ανεξίτηλα την πορεία του ελληνικού τραγουδιού: Πρώτα με τον Σταύρο Ξαρχάκο, μια συνεργασία όχι μεγάλη ποσοτικά, αλλά κορυφαία ποιοτικά, αφού περιλαμβάνει αριστουργηματικά τραγούδια, όπως η "Άπονη ζωή", η "Φτωχολογιά", η "Καισαριανή", το "Βάλε κι άλλο πιάτο

στο τραπέζι", το "Κλάψτε ουρανοί κι αστέρια", ο "Δεληβοριάς" και κάμποσα ακόμη. Ακολούθησε η συνεργασία με τον Μίμη Πλέσσα που απέφερε τις τεράστιες κινηματογραφικές επιτυχίες με τη φωνή του Γιάννη Πουλόπουλου, συνεργασία που κορυφώθηκε το 1969 με το δίσκο "Ο Δρόμος", ο οποίος σημείωσε το μεγαλύτερο ρεκόρ πωλήσεων διαχρονικά στην ελληνική δισκογραφία. Εκεί όμως που βρήκε τον πραγματικό εαυτό του ήταν πλάι στον αγαπημένο φίλο του τον Μάνο Λοΐζο, με τον οποίο έγραψε τραγούδια το ένα καλύτερο από το άλλο ("Δελφίνι δελφινάκι", "Το παλιό ρολόι", "Γοργόνα", "Παποράκι", 'Ήλιε μου σε παρακαλώ", "Έχω ένα καφενέ", "Σεβάχ ο Θαλασσινός", "Τζαμάικα", "Κουταλιανός", "Μάνα δε φυτέψαμε", "Αχ, χελιδόνι μου", "Νανούρισμα", "Δέκα παλικάρια", "Παραμυθάκι μου", "Ο αρχηγός", "Μη με ρωτάς"). Παράλληλα είχε μια θαυμάσια συνεργασία με τον Γιάννη Σπανό που απέφερε μια σειρά ιδιαίτερα τρυφερών τραγουδιών ("Μια Κυριακή", "Πες πως μ' αντάμωσες", "Τα χέρια", "Ξύπνησε η πόλη", "Βροχή και σήμερα", "Μια βραδιά του Μαγιού", "Είπα να φύγω", "Οδός Αριστοτέλους", "Κίτρινη πόλη", "Οι Κυριακές στην Κατερίνη"). Εκείνη την εποχή με τον Απόστολο Καλδάρα έγραψε έναν από τους καλύτερους ελληνικούς δίσκους, τον "Βυζαντινό Εσπερινό", ενώ παράλληλα είχε μικρή συνεργασία με τον Σταύρο Κουγιουμτζή ("Στα ψηλά τα παραθύρια", "Κάποιος χτύπησε την πόρτα") και τον Γιώργο Χατζηνάσιο. Στη δεκαετία του '80 γνώρισε μεγάλες επιτυχίες με τον Χρήστο Νικολόπουλο, ενώ η τελευταία μεγάλη του συνεργασία ήταν με τον Μίκη Θεοδωράκη, η οποία μάλιστα κράτησε μέχρι τα πρόσφατα χρόνια. 

Ο δίσκος της Legend αποτελεί ένα ωραίο αφιέρωμα στη μεγάλη αυτή διαδρομή του Λευτέρη Παπαδόπουλου στο ελληνικό τραγούδι. Εδώ είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής, αφού εκτός από τους δικούς του στίχους έχουμε και την παρουσία του ίδιου που διαβάζει τους στίχους του. Και μάλιστα τους διαβάζει με απόλυτα εκφραστικό τρόπο δείχνοντας ολοφάνερα τη βιωματική του σχέση μ' αυτό το ακριβό υλικό και αναδεικνύοντας τους ζουμερούς χυμούς αυτής της καθαρής λαϊκής ποίησης. 75 επιλεγμένα τραγούδια συνοδευόμενα από διακριτικές μελωδικές υπομνήσεις του πιάνου που παίζει o Γιώργος Παγιάτης.

(c) Legend | 2009

"Λόπου σετς" της Σοφίας Κλειούση

Λόπου σετς σημαίνει «Το λημέρι του λύκου» και είναι η ονομασία  μιας απόκρημνης περιοχής του Γράμμου, κοντά στο Μονόπυλο του Νομού Καστοριάς. Τα γεγονότα του μυθιστορήματος διατρέχουν μια τριακονταετία, από το 1910 ως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και το υλικό οργανώνεται γύρω από τρεις βασικούς θεματικούς άξονες: τον πόλεμο, το θάνατο και - πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’  όλα - τον έρωτα.

 Τα πρόσωπα και οι χώροι ανήκουν στην προσωπική γενεαλογία της συγγραφέως, είναι δηλαδή αληθινά. Με την πορεία όμως της αφήγησης η ιστορία ακολούθησε τον δικό της τρόπο, κάποιοι ήρωες τραβήχτηκαν στη σκιά, ενώ άλλοι αυτονομήθηκαν και βγήκαν μπροστά στο φως.

Η αφήγηση ρέει αβίαστα και οδηγεί στις κορυφώσεις με ηρεμία και νηφαλιότητα, χωρίς έντονες εξάρσεις.  Εξίσου καλοδουλεμένη και η γλώσσα: στιβαρή και περίτεχνη στα περιγραφικά μέρη, απλή και φυσική στους διαλόγους.

(από την ιστοσελίδα των εκδόσεων ΔΩΔΩΝΗ) 

Σύντομη περιγραφή του έργου:
Αύγουστος του 1910. Μια τυχαία συνάντηση στον Πειραιά θα κινήσει τα νήματα μιας απρόβλεπτης ιστορίας. Ο νόστος του Γιάννη και η χειμωνιάτικη νυφούλα, το κόκκινο μαντήλι στον λαιμό του φυγά, τ΄ ανδραγαθήματα της νιότης στις απάτητες "γειτονιές" των αμάραντων, οι πινελιές του έρωτα στην ακουαρέλα του κοριτσιού και οι σειρήνες του πολέμου συνθέτουν την ανθρωπογεωγραφία του "Λόπου Σετς". Στο μυθιστόρημα ζωντανεύουν ιστορίες παλιές, ανθρώπων απλών, καθημερινών, που έζησαν τα πάθη τους, τους έρωτές τους, τους αποχωρισμούς και τις ενοχές τους στο δικό τους μικρό κόσμο με φόντο τη μεγάλη ιστορία του τόπου.

Μικρό βιογραφικό της συγγραφέως:

Η Σοφία Κλειούση γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καστοριά, όπου ζει μόνιμα. Σπούδασε στο τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με ειδικότητα στον τομέα Μεσαιωνικών και Νεοελληνικών Σπουδών. Από το 2001 υπηρετεί στη δημόσια μέση εκπαίδευση. Ασχολείται συστηματικά με το θέατρο στην εκπαίδευση οργανώνοντας θεατρικές παραστάσεις στα πλαίσια σχολικών πολιτιστικών προγραμμάτων. Τον Φεβρουάριο του 2015 τιμήθηκε με έπαινο στον 33ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Πανελλήνιας  Ένωσης Λογοτεχνών για το διήγημα της "Οδός Κυρίτση", ενώ τον Ιούνιο του ίδιου έτους απέσπασε έπαινο στους Λ' Πανελλήνιους Αγώνες Ποίησης Δελφών για το ποίημά της "Σήμερα". Είναι παντρεμένη και μητέρα μιας εννιάχρονης κόρης. Το "Λόπου Σετς" είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

(από την ιστοσελίδα του Συνδέμου Φιλολόγων Καστοριάς)

Οι "Τέσσερις Εποχές" του Vivaldi (ιστορική ηχογράφηση του 1955)

Το ιστορικό ιταλικό μουσικό σύνολο δωματίου I Musici ιδρύθηκε στη Ρώμη το 1951 κι έκτοτε διέγραψε μια υπέρλαμπρη πορεία στο χώρο της ερμηνείας έργων του Μπαρόκ με επίκεντρο τα κοσμαγάπητα κοντσέρτα του Antonio Vivaldi. Το συγκρότημα ανέδειξε εξαιρετικούς σολίστ, μεταξύ των οποίων οι: Felix Ayo, Roberto Michelucci, Bruno Giuranna, Maria Teresa Garatti, Salvatore Accardo, Severino Gazzeloni, Federico Agostini, Pina Carmirelli και πολλοί άλλοι. Ήταν το ίδιο μουσικό σύνολο που ηχογράφησε τον πρώτο ψηφιακό δίσκο για τη Philips στα τέλη της δεκαετίας του '70.

Η πρώτη ηχογράφηση του συγκροτήματος πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ τον Ιούλιο του 1955. Ήταν μια κορυφαία στιγμή στην ιστορία της κλασικής δισκογραφίας αυτή. Το έργο που επιλέχθηκε ήταν το διαχρονικότερο "σουξέ" της λόγιας μουσικής, οι περίφημες Τέσσερις Εποχές του Vivaldi, δηλαδή η πρώτη τετράδα από τα 12 κοντσέρτα του opus 8 ("Il cimento dell' armonia e dell' inventione") (Διαγωνισμός αρμονίας και επινοητικότητας). Το έργο γράφτηκε γύρω στο 1723 και δημοσιεύτηκε στο Άμστερνταμ το 1725. 

Εκεί ακριβώς πραγματοποιήθηκε 230 χρόνια αργότερα αυτή η ιστορική ηχογράφηση. Πρώτο βιολί ο Felix Ayo, ένας χαλκέντερος μουσικός που υπήρξε ενεργός μέχρι πρόσφατα! Η ηχογράφηση είναι μονοφωνική, αλλά με υψηλά ηχητικά στάνταρ, ώστε να ακούγεται πολύ ευχάριστα, ενώ η εκτέλεση του συγκροτήματος αποτέλεσε διαχρονικά σημείο αναφοράς για τις αμέτρητες μεταγενέστερες εκτελέσεις του έργου. Άλλωστε το ίδιο το συγκρότημα επανηχογράφησε το έργο καμιά δεκαριά φορές μέσα στα επόμενα 50 χρόνια!

Η σύγχρονη Γκουέρνικα...

Το 1937 ο Πάμπλο Πικάσο κατέγραψε τη φρίκη του πολέμου με τη "Γκουέρνικα" (ή Γκερνίκα), τον πιο διάσημο πίνακά του. Σχεδόν 80 χρόνια μετά η αμείλικτη επικαιρότητα της προσφυγικής τραγωδίας εμπνέει έναν Βούλγαρο σκιτσογράφο να ξαναστήσει μια σύγχρονη Γκουέρνικα με τα υλικά της παλιάς και με πλαίσιο τα αφιλόξενα νερά του Αιγαίου...