Νίκος Μαμαγκάκης: 6 Σπάνια λαϊκά τραγούδια

Στις αρχές του '60, λίγο πριν κυκλοφορήσει ο "Ερωτόκριτος" (1964), που ήταν η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά του Νίκου Μαμαγκάκη, είχαν εκδοθεί σε δίσκους 45 στροφών αρκετά τραγούδια του σε ύφος λαϊκό. Τα τραγούδια αυτά βασίζονταν σε ποιητικά κείμενα και τα τραγούδησαν γνωστοί τραγουδιστές της εποχής με συνοδεία τυπικής λαϊκής ορχήστρας.
Έχω εδώ μαζέψει έξι τέτοια τραγούδια από εκείνη την εποχή. Άλλα είναι παρμένα από βινύλιο κι άλλα από διάφορες νεότερες ψηφιακές συλλογές. Τα τραγούδια βασίζονται σε ποιήματα των Κώστα Βάρναλη (το πασίγνωστο "Μοιραίοι" που εδώ ονομάζεται "Η ταβέρνα"), Κώστα Καρυωτάκη και Γιώργου Θέμελη.
Τα ερμηνεύουν ο Φώτης Δήμας κι ο Μανώλης Καναρίδης. Ο πρώτος προερχόταν από το χώρο του ελαφρού τραγουδιού, αλλά στη δεκαετία του '60 δοκίμασε τις δυνάμεις του και σε πιο λαϊκούς δρόμους, μέχρι που εκτέθηκε ανεπανόρθωτα ως ερμηνευτής του περίφημου ύμνου της Χούντας (σύνθεση Γιώργου Κατσαρού σε στίχους Γιώργου Οικονομίδη). Ο δεύτερος είχε μια ενδιαφέρουσα διαδρομή στο χώρο του καθαρόαιμου λαϊκού τραγουδιού.

Το ποίημα "Δώδεκα χτύπησαν οι δείχτες" το έχει πει σε νεότερη εκτέλεση και η Μελίνα Κανά στο δίσκο "Τραγούδια για τη Μελίνα" (ΙΔΑΙΑ, 2003), ενώ μία τρίτη εκτέλεσή του βρίσκουμε στο δίσκο "Σμύρνη, κερί κι ασήμι" (ΙΔΑΙΑ, 2006).

Πραγματικά, προκαλούν έκπληξη στο πρώτο τους άκουσμα τα τραγούδια αυτά, γιατί είναι μάλλον απίθανο να σκεφτεί κανείς ότι γράφτηκαν από ένα συνθέτη σαν τον Μαμαγκάκη, που τον ξέρουμε με τελείως διαφορετικό μουσικό πρόσωπο. Παρόλα αυτά, το παράδοξο εξηγείται, αν υπολογίσει κανείς ότι ο συνθέτης στα νιάτα του είχε μακρά θητεία πλάι στους μεγάλους ρεμπέτες λειτουργώντας ως ένα είδος γραμματέα τους είτε καταγράφοντας σε νότες τις αυτοσχέδιες μελωδίες τους είτε επιμελούμενος ακόμα και τις ενορχηστρώσεις τους!

Ακούστε τα...