Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2025

Με αφορμή τη «Μυγδαλιά» του Δημήτρη Σιμιτσή

Ολοκληρώνουμε σήμερα αυτό το άτυπο λεσβιακό τρίπτυχο που ξεκίνησε προχθές με το καινούργιο βιβλίο του ντόπιου συγγραφέα Παναγιώτη Ν. Βέη, συνεχίστηκε χθες με το μικρό αφιέρωμα στη συμπλήρωση 114 χρόνων από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη, για να κλείσει ο κύκλος αυτός με έναν άλλο Λέσβιο ποιητή που μπορεί να μην έχει την αίγλη και την παγκόσμια καταξίωση του νομπελίστα ομολόγου του, αλλά αποτελεί χωρίς αμφιβολία μια πολύ ενδιαφέρουσα και πηγαία ποιητική φωνή που χαίρει της εκτίμησης τουλάχιστον της τοπικής κοινωνίας.
Ο λόγος για τον ερασιτέχνη ποιητή Δημήτρη Σιμιτσή, γεννημένο στη Μυτιλήνη το 1934, έναν αυτοδημιούργητο εραστή του λόγου, άνθρωπο του καθημερινού μόχθου με την καθάρια ματιά απέναντι στη ζωή και τους ανθρώπους που στάθηκαν η πηγή της έμπνευσής του. Το λέει κι ο ίδιος με το δικό του τρόπο σε ένα από τα ποιήματα της συλλογής «Εικοστός πρώτος αιώνας» (Μυτιλήνη, 2002): «Έχω την πίστη μέσα μου κρυφήν ελπίδα στο Θεό / σεμνά τραγούδια έγραψα και τους φτωχούς υμνούσα / κι ας ήτανε κι η αφορμή μες στο σκοτάδι να βρεθώ / πάντα μου είχα δύναμη και τα κακά σκορπούσα». Με την αυθόρμητη έμπνευση του άδολου μαχητή της ζωής και την πηγαία του γραφή μάς έχει δώσει ως τώρα έξι ποιητικές συλλογές («Μόχθος και ιδρώτας Α», «Μόχθος και ιδρώτας Β», «Δεύτερη όψη», «Δέκα εντολές», «Εικοστός αιώνας», «Εικοστός πρώτος αιώνας») και δυο πεζογραφήματα («Δεύτερη όψη του τρελού», «Πετούλιας») από το 1977 που έκανε την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στα γράμματα.
Την ειδικότερη αφορμή για τη δεύτερη αυτή αναφορά μας στον λαϊκό Λέσβιο ποιητή την έδωσε ένα χαρακτηριστικό ποίημά του με τίτλο «Η μυγδαλιά». Το ποίημα αυτό μελοποίησε ο επίσης Λέσβιος λόγιος συνθέτης Παράσχος Μανιάτης και το παρουσίασε, μαζί με το ποίημα «Ο τσολιάς» (δηλαδή ο Θεόφιλος), στη μεγάλη συναυλία που έδωσε στις 8 Νοεμβρίου 2012 στο Δημοτικό Θέατρο της Μυτιλήνης στο πλαίσιο του εορτασμού για τη συμπλήρωση ενός αιώνα ελεύθερης Λέσβου από τον τουρκικό ζυγό. Το τραγούδι ερμήνευσε η σοπράνο της Λυρικής Σκηνής Ελισάβετ Αθανασοπούλου, ενώ την ορχήστρα διηύθυνε ο συνθέτης. 
Ο πηγαίος και ανεπιτήδευτος λόγος του Δημήτρη Σιμιτσή μορφοποιημένος σε έμμετρο ομοιοκατάληκτο στίχο, καταφέρνει να αποδώσει εύστοχα το θέμα του μέσα από έναν μυστικό «μονόλογο» με την ανθισμένη μυγδαλιά της αυλής του που γίνεται η αφορμή για στοχαστικούς διαλογισμούς με συμβολικές βιωματικές αυτοαναφορές. Το ποίημα κωδικοποιεί σε μεγάλο βαθμό όλον τον ποιητικό κόσμο του Σιμιτσή, τον οποίο ο παλιός και έγκριτος κριτικός της λογοτεχνίας μας Γιώργος Βαλέτας (1907-1989), επίσης Λέσβιος, δε δίστασε να τον αποκαλέσει λαϊκό βάρδο επαινώντας την «προχωρημένη στιχουργική μαστοριά» του ποιητή με τη βαθιά ανθρώπινη ευαισθησία που αναβλύζει απευθείας από τις πιο καθάριες τρεχούμενες πηγές, ενώ ο Λέσβιος συγγραφέας Κώστας Μίσσιος έκανε λόγο για «έναν ολιγογράφο εργάτη με πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, ταξική συνείδηση και ποιητικό ταλέντο». 
Ιδού το ποίημα στην πλήρη του μορφή, καθώς και το βίντεο με το απόσπασμα της συναυλίας, όπου ακούγεται ζωντανά στη μελοποιημένη του μορφή:

Η ΜΥΓΔΑΛΙΑ

Πώς βιάζεσαι κάθε φορά, ω μυγδαλιά, ν’ ανθίσεις

μέσα στους κλώνους να δεχτείς τα νιόφερτα πουλιά

μέσα στο βαρυχείμωνο τη θλίψη σου να πνίξεις 

και να ζεστάνεις στοργικά την πρώτη τη φωλιά. 


Κάθε χρονιά βιαζόσουνα, θαρρούσες πως θ’ αντέξεις

και θα σταθείς ατράνταχτη στη βαρυχειμωνιά,

όμως δεν είναι φρόνιμο με τους καιρούς να παίζεις

κόντρα σαν πας στο χτύπημα σε τρώει η καταχνιά.


Πρέπει να μάθεις, δένδρο μου, να καρτεράς την ώρα

και τη στιγμή την ώριμη ν’ ανοίγεις τον ανθό.

Έχε τη σκέψη σου κοφτή, πάλευε με την μπόρα,

γιατί τα άνθη σου σαν δω κάτω στη γη πενθώ.




Δεν υπάρχουν σχόλια: