Τρίτη 23 Απριλίου 2019

Δημήτρης Λάγιος: Λαϊκή καντάτα (ανέκδοτο)

Ο Δημήτρης Λάγιος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 7 Απριλίου του 1952 και πέθανε στην Αθήνα στις 9 Απριλίου του 1991, σε ηλικία μόλις 39 ετών. Γιος του Σπύρου Λάγιου και της Μαρίας, το γένος Τετράδη από τη Ζάκυνθο. Μελέτησε πιάνο, κιθάρα και θεωρητικά με τους συνθέτες Μιχάλη Βούρτση και Δημήτρη Δραγατάκη στο Εθνικό Ωδείο. Συνέχισε τις μουσικές σπουδές του στην Αμερική στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στο Σικάγο (1974-78, ανάλυση της μουσικής με καθηγητή τον Ernest Brown), όπου, παράλληλα, άρχισε να ασχολείται και με την έρευνα για το προεπαναστατικό τραγούδι στην Ελλάδα. Στην Αμερική γνώρισε και τη σύζυγο και παντοτινή του σύντροφο, την Πέγκυ. Στην Ελλάδα επέστρεψε οριστικά το 1980 κι επιδόθηκε σε εντατική μουσικολογική δραστηριότητα με επίκεντρο την ιδιαίτερη πατρίδα του. Αγάπησε βαθιά τη Ζάκυνθο και την υπηρέτησε με το έργο του. Προς τιμή της μάλιστα ονόμασε και την κόρη του Υακίνθη. Η αγάπη του για τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της πατρίδας του (χρώματα, ήχοι) τον οδήγησαν στην έρευνα, στη μελέτη, στην καταγραφή και στη διδασκαλία έργων της Επτανησιακής Μουσικής Σχολής, απ' όπου προέκυψαν κάποιες δισκογραφικές δουλειές και η σύσταση του συνόλου καλλιτεχνών «Μουσικό Ασκηταριό», με το οποίο διοργάνωσε «Γιορτές Τέχνης και Λόγου» στη Ζάκυνθο. Επίσης ίδρυσε το «Κάλβειο Κέντρο Μουσικών Μελετών» και το «Κάλβειο Ωδείο»
Η πρώτη δισκογραφική εμφάνιση του Δημήτρη Λάγιου σημειώθηκε το 1975 με το δίσκο «Τέσσερα Επαναστατικά Τραγούδια του Ρήγα Φεραίου», όπου εμφανίζεται ως ερμηνευτής και ενορχηστρωτής. Ο δίσκος αυτός εκδόθηκε σε πολύ περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και σήμερα πια είναι απολύτως δυσεύρετος. Η πρώτη επίσημη δισκογραφική κατάθεσή του, όπου για πρώτη φορά ηχογραφούνται δικές του συνθέσεις, θεωρείται ο σημαντικός δίσκος «Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας» (1982) βασισμένος σε ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη. Το έργο γράφτηκε στο διάστημα 1978-1980, ενώ ίδιος ο ποιητής έδειξε πολύ θερμή διάθεση για τη συγκεκριμένη μελοποίηση. Από το 1980 που εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, ο Δημήτρης Λάγιος επιδόθηκε με ιδιαίτερο ζήλο στη μελοποίηση μεγάλων ποιητών. «Ιδανικοί Αυτόχειρες» (ποίηση Κώστα Καρυωτάκη) και "Ψαλμοί" (ποίηση Δαβίδ). Το 1983 κυκλοφόρησε 
δύο λαϊκούς δίσκους, έναν με τη Σωτηρία Μπέλλου με τίτλο «Ο Άη Λαός» (στίχοι Μιχάλη Μπουρμπούλη) κι άλλον έναν με τον Αντώνη Καλογιάννη με τίτλο «Εδώ που γεννηθήκαμε» (στίχοι Φώντα Λάδη). Παράλληλα συνέχιζε τη μελέτη της επτανησιακής μουσικής, καρπός της οποίας υπήρξε μια σειρά σχετικών έργων: «Λαϊκά τραγούδια της Ζάκυνθος», «Του Σολωμού και της 
Ζάκυνθος», «Ζακυνθινές Σερενάδες», «Ζακυνθινή Εκκλησιαστική Παράδοση», «Ομιλίες» (λαϊκό θέατρο), καθώς και το έργο «Του Μαντολίνου» με μουσική επτανήσιων συνθετών διασκευασμένη από τον ίδιο για μαντολίνο. Δυστυχώς πολλά από τα έργα αυτά εκδόθηκαν μόνο σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και είναι εξαντλημένα, ενώ κάποια παραμένουν αδισκογράφητα.
Από το πλήθος των ανέκδοτων έργων του Δημήτρη Λάγιου έχουμε εδώ μια ζωντανή ηχογράφηση του έργου "Λαϊκή Καντάτα" (αρ.1), η οποία πραγματοποιήθηκε το 1978 και περιλαμβάνει μελοποιημένο υλικό πάνω σε κείμενα των Διονύση Σέρρα, Μιμίκας Σταμίρη και Τάλμποτ Κεφαλινού. Ο τελευταίος διετέλεσε και δήμαρχος Ζακύνθου και άφησε αρκετά ποιήματα, πολλά από τα οποία μελοποίησε ο Λάγιος, όπως το θαυμάσιο "Σε καρτερούσα". Στο τραγούδι "Ούτε σημάδι" οι στίχοι ανήκουν στην Πέγκυ Λάγιου. Η ηχογράφηση δυστυχώς είναι πολύ μέτριας ποιότητας, αλλά το ηχογράφημα αποτελεί σημαντικό μουσικό ντοκουμέντο για τον αδικοχαμένο συνθέτη.

(c) Ανέκδοτη ηχογράφηση | 1978 | mp3 | Αυτοσχέδια εξώφυλλα
ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ | ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ
πηγή: Δ./d58

4 σχόλια:

Dimitris Dimitriou είπε...

Θαυμάσιο! Μπροστά στα ντοκουμέντα,η ποιότητα εγγραφής είναι αμελητέα παράμετρος.
Μια διευκρίνηση θέλω.Τα μέρη 5 έως 9 του CD 2 συμπεριλαμβάνονται στο "προσμένοντας
την ξαστεριά" ή είναι σκόρπια ;
Καλή ανάσταση και πολλά ευχαριστώ για όσα μας χαρίζεις.

Άαβας / d58 είπε...

Έχεις δίκιο, Δημήτρη! Κάτι ξέχασα εδώ. Πράγματι, υπάρχει και 4ο μέρος με τίτλο "Πατρίδα, πατρίδα μου" που περιλαμβάνει τα κομμάτια 5-9. Ανεβάζω αμέσως το extra αυτοσχέδιο εξωφυλλάκι που ξέχασα...

Ανώνυμος είπε...

σας ευχαριστούμε...
καλή Ανάσταση...
θα μπορούσαμε να βρούμε κι άλλα τραγουδισμένα από τον πρόωρα "χαμένο" Μίμη Σταμίρη, (αν θυμάμαι καλά 'έφυγε" μετά από δυο-τρία χρόνια μετά τον Λάγιο)
vafman

ίσως ενδιαφέρει...
Συναυλία – αφιέρωμα στο συνθέτη Δημήτρη Λάγιο, από το Άλσος Νέας Σμύρνης (ΕΡΤ2, 6/4/2018) https://youtu.be/H_eDeZ5A_II
Από τα ρείθρα του Ιορδάνη στα κύματα των FM_ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΓΙΟΣ (28_4_1990https://youtu.be/VkQCIdtTVnU

Άαβας / d58 είπε...

Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά, φίλε vafman, και σ' ευχαριστώ πολύ!
Μακάρι να μπορούσαμε να βρούμε οτιδήποτε άλλο ανέκδοτο από το έργο του Δημήτρη Λάγιου και των συνεργατών του...