Παρασκευή 26 Απριλίου 2019

Νίκος Γκάτσος: Δυο τραγούδια για τη Μεγάλη Εβδομάδα

Ο μεγάλος ποιητής και κορυφαίος στιχουργός Νίκος Γκάτσος (1911-1992) έχει εμπνευστεί από το κλίμα και την ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδας δύο αριστουργηματικά ποιήματα που μελοποιήθηκαν εξαιρετικά σε τελείως διαφορετικούς χρόνους από τους συνθέτες Σταύρο Ξαρχάκο και Χρήστο Τσιαμούλη.
Το πρώτο έχει τίτλο "Μεγάλη Πέμπτη" και περιλαμβάνεται στο δίσκο "Δωδεκάορτο" του Χρήστου Τσιαμούλη που κυκλοφόρησε το 2007. Ερμηνεύει με κατανυκτική συγκίνηση ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. Η οργανική συνοδεία περιλαμβάνει βιολοντσέλο, πιάνο και βιολί.
Το δεύτερο τραγούδι με τίτλο "Μεγάλη Παρασκευή" είναι πολύ παλιότερο και ίσως λίγο γνωστότερο. Περιλαμβάνεται στο δίσκο "Νυν και αεί" του Σταύρου Ξαρχάκου που εκδόθηκε το 1974. Ερμηνεύει η Βίκυ Μοσχολιού σε μια από τις πλέον εκλεκτές στιγμές της μεγάλης της διαδρομής στο ελληνικό τραγούδι.
Σεπτός ποιητικός λόγος, λυρικές μελωδίες υπέρτατης ομορφιάς και αντάξιες ερμηνείες διαμορφώνουν δυο ακριβές μουσικές στιγμές που, αν και ελάχιστα γνωστές και πρόδηλα υποτιμημένες, αξίζουν την προσοχή μας, ειδικά σήμερα μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα του Επιτάφιου θρήνου...


Μεγάλη Πέμπτη
Αυτός που κρέμασε τον ήλιο / στο μεσοδόκι τ’ ουρανού / κρεμάται σήμερα σε ξύλο / ίλεως, Κύριε, γενού / και στ’ ασπαλάθια της ερήμου / μια μάνα φώναξε "παιδί μου!" / 
Με τ’ Απριλιού τ’ αρχαία μάγια / με των δαιμόνων το φιλί / μπήκε στο σπίτι κουκουβάγια / μπήκε κοράκι στην αυλή / κι όλα τ’ αγρίμια στο λαγκάδι / πήραν το δρόμο για τον Άδη / 
Θα ξανασπείρει καλοκαίρια / στην άγρια παγωνιά του νου / Αυτός που κάρφωσε τ’ αστέρια / στην άγια σκέπη τ’ ουρανού / κι εγώ κι εσύ κι εμείς κι οι άλλοι / θα γεννηθούμε τότε πάλι

Μεγάλη Παρασκευή
Στο περιβολάκι / μπρος στην εκκλησιά / έμοιαζες πουλάκι / σ’άγρια φυλλωσιά / δυόσμο κι αγιοκέρι / κράταγες στο χέρι / κι έλεγες: "Ραβί / σώσε μας και πάλι"!  / Ήτανε Μεγάλη / Παρασκευή / 
Νύχτες κι άλλες νύχτες / γύρισε η χρονιά / του πολέμου οι δείχτες / σήμαναν εννιά / κι είδαμε να βγαίνει / μ’όψη κολασμένη / μέσα απ’το κλουβί / το φριχτό τσακάλι / Ήτανε Μεγάλη / Παρασκευή / 
Τα παιδιά φευγάτα / έρμα τα χωριά / πάλευαν τα νιάτα / για τη λευτεριά / κι όταν ήρθα λίγο / να σε δω πριν φύγω / έκλαιγες βουβή / με σκυφτό κεφάλι / Ήτανε Μεγάλη / Παρασκευή

(c) CD | Minos/EMI /  Ινστιτούτο Άγ. Μάξιμος ο Γραικός | 1974/2007 | mp3
ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΑ
πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: