Φώτης Αγγουλές: 100 Χρόνια

Σεμνή και διακριτική η παρουσία του ποιητή Φώτη Αγγουλέ στα νεοελληνικά γράμματα γνώρισε μια μάλλον απροσδόκητη αναγνώριση στο χώρο της ελληνικής μουσικής με αρκετές και συχνά άκρως ενδιαφέρουσες μελοποιήσεις ποιημάτων του από πολλούς συνθέτες, κυρίως από το χώρο της τραγουδοποιίας. Η χαμηλόφωνη, συχνά μελαγχολικών τόνων ποιητική γραφή εύλογα οδήγησε σε ανάλογου ύφους μελοποιήσεις με έντονα μελωδικό και ελεγειακό χαρακτήρα.

Η πρώτη μελοποίηση ανήκει στον μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος αφιέρωσε στον ποιητή ένα νεανικό του τραγούδι, το «Νανούρισμα», γραμμένο στα 1945. Ωστόσο ο μουσικός που εισήγαγε ουσιαστικά τον ποιητή στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού ήταν ο Πάνος Τζαβέλλας, ο οποίος έχει αφιερώσει στον ποιητή έναν ολόκληρο δίσκο («Πορεία μες στη νύχτα», 1977), που είναι και ο μοναδικός δίσκος με ποίηση αποκλειστικά του Αγγουλέ. Οι άλλες αξιοσημείωτες δισκογραφικές εμφανίσεις του ποιητή ήταν τα «Δεκατέσσερα τραγούδια» (1979) του Πάνου Τριανταφυλλίδη με 6 συνθέσεις σε ύφος λόγιο, η «Πορεία στη νύχτα» (1981) του Θωμά Μπακαλάκου με 5 τραγούδια και η «Νοσταλγία» (1983) του Παράσχου Μανιάτη επίσης με 5 τραγούδια που κυκλοφόρησε στη Σουηδία. Τα πιο πρόσφατα χρόνια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η μελοποίηση δύο ποιημάτων από τον συμπατριώτη του ποιητή τραγουδοποιό Παντελή Θαλασσινό. Υπάρχουν βέβαια και κάποιες άλλες μεμονωμένες μελοποιήσεις που καταγράφονται αναλυτικά στον πιο κάτω κατάλογο. Σημειώνω απλώς ότι το ποίημα «Νανούρισμα» αναδείχθηκε στο «σουξέ» του ποιητή, καθώς έχουν καταγραφεί συνολικά 4 διαφορετικές μελοποιήσεις του.

Ιδού ο πλήρης κατάλογος* των δισκογραφημένων μελοποιήσεων του Φώτη Αγγουλέ:

- Πορεία μες στη νύχτα (SONORA/LEGEND, 1977) Πάνου Τζαβέλλα [«Μόνο η ψυχή σου», «Μείνε», «Το στίγμα», «Σταυροί», «Ο δρόμος μας», «Ώρα καλή», «Μην καρτεράτε», «Πένθιμο εμβατήριο», «Λύτρωση», «Ναγκασάκι», «Αφρόκρινα», «Ο Τζιόρτζιο», «Αν», «Παπαρούνες», «Νανούρισμα»]

- Στην άδεια την πόλη (MINOS, 1978) προσωπικός δίσκος του Γιώργου Ζωγράφου [«Μια θλίψη» σε μουσική Μιχάλη Τερζή]

- Δεκατέσσερα τραγούδια (TELESILA, 1979) Πάνου Τριανταφυλλίδη [περιέχει 6 ποιήματα του Αγγουλέ]

- Σ’ αγάπησα, μ’ αγάπησες (EMI COLUMBIA, 1980) δίσκος της Λιζέτα Νικολάου [«Ώρα καλή» σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου]

- Κάποια μέρα θάρθει (PANVOX, 1980) Τάκη Βούη [ποιήματα των Αγγουλέ, Μάτεσι, Δασκαλόπουλου, Τριπολίτη]

- Πορεία στη νύχτα (MINOS, 1981) Θωμά Μπακαλάκου [«Ώρα καλή», «Νανούρισμα», «Ο δρόμος μας», «Μπιρ Χακίμ», «Μην καρτεράτε»]

- Νοσταλγία (PM, 1983) Παράσχου Μανιάτη [«Νοσταλγία», «Παπαρούνες», «Στο χωρισμό της», «Λύτρωση», «Αναμνήσεις»]

- Από το ποίημα… στο τραγούδι (ΚΟΧΥΛΙ, 1996) Βασίλη Παπανικολάου [«Νανούρισμα»]

- Τραγούδια για παιδάκια και παιδιά (PHILIPS POLYGRAM, 1994) Μίκη Θεοδωράκη [«Νανούρισμα»]

- Στους άγιους τόπους της καρδιάς (LYRA, 1995) Προσωπικός δίσκος της Αναστασίας Μουτσάτσου σε μουσική Παντελή Θαλασσινού [«Στο χωρισμό της»]

- Αστρανάμματα (LYRA, 1996) Παντελή Θαλασσινού [«Όλα με τη γλώσσα της χαράς»]

- Τραγούδια της πατρίδας μου (LYRA, 1996) προσωπικός δίσκος της Λίλας Αδαμάκη [«Νανούρισμα» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη]

- Ωχρά Σπειροχαίτη (OSCD, 1997) [άγνωστο περιεχόμενο]

- Στου ονείρου την αυλή (PROTASIS, 2005) Πάρη Περυσινάκη [«Περιμένει…»]

* Σημείωση: Το υλικό αντλήθηκε από το μελέτημα «Ελληνική μελοποιημένη ποίηση» των Δημήτρη Κωστούλα και Νίκου Πασχάλη (τελική καταγραφή 2010)

Δημήτρης Κωστούλας

φιλόλογος, μουσικός ερευνητής

Η εργασία αυτή γράφτηκε για το περιοδικό ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ