Ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο μεγαλύτερος Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής, ένας μυθοποιημένος καλλιτέχνης που τραγουδήθηκε όσο κανένας άλλος, έστω κι αν η εκ των υστέρων ετυμηγορία της ιστορίας δεν έχει δικαιώσει ποιοτικά τον μεγαλύτερο όγκο των τραγουδιών του, ο Καζαντζίδης λοιπόν συνειδητά και ασυμβίβαστα πάλεψε να κρατήσει αμόλυντο το καθαρό λαϊκό του πρόσωπο αρνούμενος πεισματικά να κάνει "ανοίγματα" στα νεότερα μουσικά ρεύματα, ιδιαίτερα σ' αυτό που ονομάστηκε "έντεχνο" τραγούδι, σε αντίθεση με τον μεγάλο συνοδοιπόρο του, τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, ο οποίος ουσιαστικά έστησε τη ζηλευτή καριέρα του ακριβώς σ' αυτό το είδος τραγουδιού που χαρακτήρισε ολόκληρη τη δεκαετία του '60.
Παρόλα αυτά, κατά καιρούς σημειώθηκαν κάποιες μικρές ρωγμές σ' αυτήν τη σκληρή γραμμή, χάρις κυρίως στην ισχυρή επιρροή των δύο μεγάλων μας συνθετών, του Μίκη Θεοδωράκη και του Μάνου Χατζιδάκι. Έτσι, εκεί στις αρχές της δεκαετίας του '60 ο Καζαντζίδης (μαζί πάντα με τη Μαρινέλλα) ερμήνευσε μερικά μεγάλα τραγούδια από την "Πολιτεία" του Μίκη ("Καημός", "Σαββατόβραδο, "Βράχο βράχο" κ.ά.), ενώ παράλληλα ηχογράφησε μερικά σκόρπια λαϊκά του Χατζιδάκι ("Κουρασμένο παλικάρι", "Το πέλαγο είναι βαθύ", Ο κυρ Αντώνης"), πολλά από τα οποία παράλληλα τα ερμήνευσαν κι άλλοι τραγουδιστές, όπως η Νάνα Μούσχουρη, χωρίς ποτέ να καταφέρουν να ξεπεράσουν τις μνημειώδεις ερμηνείες του Στέλιου. Το 1964 τραγούδησε μαζί με τη Μαρινέλλα την "Καταχνιά" του Χρήστου Λεοντή και στη συνέχεια σε δεύτερη εκτέλεση κάποια τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου ("Άπονη ζωή") και του Γιάννη Μαρκόπουλου ("Ποιος δρόμος"), ενώ στο ξεκίνημα της δεκαετίας του '70 ηχογράφησε δύο υπέροχα λαϊκά τραγούδια του Μάνου Λοΐζου ("Δε θα ξαναγαπήσω", "Όταν βλέπετε να κλαίω"). Ο μοναδικός προσωπικός του δίσκος που θα μπορούσε να ενταχθεί στην κατηγορία του "έντεχνου" ήταν ο δίσκος του Μίκη Θεοδωράκη "Στην Ανατολή" (1974). Από κει και πέρα αρχίζει σταδιακά η δισκογραφική αποχή του μεγάλου τραγουδιστή, για να επιστρέψει δυναμικά μερικά χρόνια αργότερα, λίγο πριν από την ολοκλήρωση της μεγάλης του καριέρας, όταν και θα ερμηνεύσει 2-3 ακόμη σκόρπια τραγούδια "έντεχνου" προσανατολισμού, γραμμένα από τον Αντώνη Βαρδή, τον Θανάση Πολυκανδριώτη και τον Σταμάτη Σπανουδάκη.
Η παρούσα συλλογή καταγράφει όλο αυτό το σκόρπιο υλικό, με εξαίρεση τον ολοκληρωμένο δίσκο "Στην Ανατολή", απ' όπου χρησιμοποίησα ενδεικτικά μόνο δυο τραγούδια. Εκείνο που μπορεί να βγάλει κανείς αβίαστα ως συμπέρασμα από την ακρόαση αυτού του υλικού είναι ότι ο Στέλιος Καζαντζίδης, είτε τραγουδούσε καθαρόαιμα λαϊκά τραγούδια, είτε ανατολίτικα και ινδοπρεπή, είτε "έντεχνα", ήταν πάντοτε ΜΕΓΑΛΟΣ. Μπορούσε με χαρακτηριστική άνεση να ερμηνεύσει όλα αυτά τα ετερόκλητα είδη. Και πάντα να είναι ο ίδιος. Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ.
(c) Vinyl/cd | EMI Columbia, MINOS, MBI | 1960-1988 | mp3 | Αυτοσχέδια εξώφυλλα
πηγή: d58
2 σχόλια:
Βέβαια το πόσο "έντεχνο" είναι ένα τραγούδι είναι και λίγο υποκειμενικό... Προσωπικά συμπεριλαμβάνω σε αυτή τη λίστα και τα 4-5 τραγούδια του Γ. Ζαμπέτα [σε στίχους Δ. Χριστοδούλου] και του Γ. Κατσαρού [σε στίχους Πυθαγόρα].
Μα και βέβαια ειναι συζητήσιμο τι ακριβώς είναι το έντεχνο τραγούδι. Γιαυτό και βάζω πάντα τη λέξη σε εισαγωγικά. Θεωρητικά ο Ζαμπέτας δεν υπολογίζεται σ' αυτή την κατηγορία. Αλλά τραγούδια σαν αυτά που εννοείς ("Με το βοριά", "Μεσάνυχτα πού να σε βρω") σίγουρα φλερτάρουν έντονα με αυτή την κατηγορία.
Δημοσίευση σχολίου