Παράσχος Μανιάτης: Αντίκοσμος (1988)

Πριν από μερικά χρόνια είχαμε παρουσιάσει ένα σπάνιο δίσκο μελοποιημένης ποίησης με τίτλο Νοσταλγία (1983) που εκδόθηκε στη Σουηδία κι έφερε την υπογραφή του συνθέτη Παράσχου Μανιάτη. Επανέρχομαι λοιπόν σήμερα στον παραγνωρισμένο από το ελληνικό κοινό αυτόν συνθέτη, για να δούμε και το υπόλοιπο δισκογραφημένο του έργο, αλλά κυρίως για να γνωρίσουμε καλύτερα μια σημαντική προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας που είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλό συνθέτη τραγουδιών.

Ο Παράσχος (Πάρης) Μανιάτης γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το 1957, ενώ έκανε σημαντικές σπουδές στον τομέα της Μηχανολογίας στη Σουηδία και στις ΗΠΑ και ανέπτυξε ακαδημαϊκή δραστηριότητα επί σειρά ετών μέχρι την πιο πρόσφατη στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Παράλληλα είχε και ολοκληρωμένες μουσικές σπουδές στη βυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική στο Εθνικό Ωδείο και το Ωδείο Αθηνών, αλλά και στο Πανεπιστήμιο Webster του Σεντ Λούις στις ΗΠΑ. Η ευρεία μουσική του κατάρτιση τού έδωσε τη δυνατότητα να αναπτύξει ένα πολυσύνθετο και ετερόκλητο συνθετικό έργο που περιλαμβάνει συνθέσεις λόγιου ύφους (συμφωνίες, κοντσέρτα, μουσική δωματίου, πιανιστικά έργα), αλλά και πληθώρα κύκλων τραγουδιών, πολλά από τα οποία βασίζονται σε ποιητικά κείμενα. Δυστυχώς το μεγαλύτερο μέρος αυτού του έργου παραμένει ανέκδοτο, αν και έχει επανειλημμένα παρουσιστεί σε ζωντανές εμφανίσεις του συνθέτη, κυρίως στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου δε σταμάτησε ποτέ να επιστρέφει και να αποτίει τον απαραίτητο φόρο τιμής επιλέγοντας μάλιστα συχνά να μελοποιεί Λέσβιους ποιητές ή να αξιοποιεί το ντόπιο μουσικό δυναμικό στις συναυλίες του.

Αφού λοιπόν μας έδωσε το 1983 ένα πρώτο δείγμα της μελοποιητικής του ευχέρειας με το άλμπουμ Νοσταλγία που προαναφέραμε, ο επόμενος δισκογραφικός σταθμός του Παράσχου Μανιάτη ήρθε το 1988 με το έργο Anticosmos (Αντίκοσμος) που αποτελεί ανεξάρτητη παραγωγή και ανήκει στο πεδίο της λόγιας δημιουργίας. Πρόκειται για έναν κύκλο δώδεκα μικρών συνθέσεων (η διάρκειά τους κυμαίνεται από 2,5 μέχρι 8 λεπτά) για σόλο πιάνο που συνιστούν το έργο 4 στον κατάλογο της επίσημης εργογραφίας του. Στοχαστικές μελωδίες με ισχυρό λυρικό φορτίο μας μεταφέρουν σε ένα κόσμο ονειρικό, πέρα από το πεδίο των αισθήσεων, έναν αντίκοσμο που αναδύεται αίφνης ως φιλόξενο καταφύγιο της κρυμμένης μας ευαισθησίας, η οποία μοιάζει να ακουμπά εκεί νωχελικά και εξαγνισμένη από την τριβή της καθημερινότητας. Χαρακτηριστικοί είναι κάποιοι τίτλοι: "Εωθινή ηχώ", "Κοσμογονία", "Μεσουράνηση", "Νέμεση", "Φωτονεφέλη".

Το έργο ερμηνεύει με άριστη τεχνική η αξιόλογη πιανίστρια Ερμιόνη Νάστου, μια δραστήρια μουσικός με καταγωγή από την Ήπειρο, εγκατεστημένη από παιδί στην Αθήνα, όπου είχε την τύχη να μελετήσει πιάνο δίπλα σε σημαντικούς δασκάλους, ενώ το 1977 βρέθηκε στη Σοβιετική Ένωση κι έκτοτε αποτελεί σταθερό μέλος του συλλόγου Εμείς που σπουδάσαμε στο Σοσιαλισμό. Είναι αξιοσημείωτο ότι η εκλεκτή αυτή πιανίστρια καταπιάστηκε παράλληλα και με τον τομέα της Αρχιτεκτονικής, πράγμα που φανερώνει ότι είχε παράλληλο βίο με αυτόν του συνθέτη και μηχανολόγου-οικονομολόγου Παράσχου Μανιάτη, με τον οποίο κάποια στιγμή διασταυρώθηκαν οι καλλιτεχνικές τους πορείες!

(c) Ανεξάρτητη παραγωγή | 1988 | Πηγή: Παρ.Μαν./d58