Δημήτρης Λάγιος: Του Σολωμού και της Ζάκυνθος (1986)

Ο τόσο πρόωρα χαμένος συνθέτης μας Δημήτρης Λάγιος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 7 Απριλίου του 1952 και πέθανε στην Αθήνα στις 9 Απριλίου του 1991, σε ηλικία μόλις 39 ετών. Μελέτησε πιάνο, κιθάρα και θεωρητικά με τους συνθέτες Μιχάλη Βούρτση και Δημήτρη Δραγατάκη στο Εθνικό Ωδείο. Συνέχισε τις μουσικές σπουδές του στην Αμερική στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στο Σικάγο (1974-78, ανάλυση της μουσικής με καθηγητή τον Ernest Brown), όπου, παράλληλα, άρχισε να ασχολείται και με την έρευνα για το προεπαναστατικό τραγούδι στην Ελλάδα. Στην Αμερική γνώρισε και τη σύζυγο και παντοτινή του σύντροφο, Πέγκυ.

Στην Ελλάδα επέστρεψε οριστικά το 1980 κι επιδόθηκε σε εντατική μουσικολογική δραστηριότητα με επίκεντρο την αγαπημένη του γενέθλια γη. Προς τιμή της μάλιστα ονόμασε και την κόρη του Υακίνθη. Η αγάπη του για τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της πατρίδας του (χρώματα, ήχοι) τον οδήγησαν στην έρευνα, στη μελέτη, στην καταγραφή και στη διδασκαλία έργων της Επτανησιακής Μουσικής Σχολής, απ' όπου προέκυψαν κάποιες δισκογραφικές δουλειές και η σύσταση του συνόλου καλλιτεχνών «Μουσικό Ασκηταριό», με το οποίο διοργάνωσε «Γιορτές Τέχνης και Λόγου» στη Ζάκυνθο. Επίσης ίδρυσε το «Κάλβειο Κέντρο Μουσικών Μελετών» και το «Κάλβειο Ωδείο». 

Η πρώτη δισκογραφική εμφάνιση του Δημήτρη Λάγιου σημειώθηκε το 1975 με το δίσκο «Τέσσερα Επαναστατικά Τραγούδια του Ρήγα Φεραίου», όπου εμφανίζεται ως ερμηνευτής και ενορχηστρωτής. Ο δίσκος αυτός εκδόθηκε σε πολύ περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και σήμερα πια είναι απολύτως δυσεύρετος. Έτσι ως επίσημη πρώτη δισκογραφική του κατάθεση με δικές του συνθέσεις θεωρείται ο σημαντικός δίσκος «Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας» (1982) βασισμένος σε ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη. Το έργο γράφτηκε στο διάστημα 1978-1980, ενώ ίδιος ο ποιητής έδειξε πολύ θερμή διάθεση για τη συγκεκριμένη μελοποίηση.

Από νωρίς ο Λάγιος επιδόθηκε με ιδιαίτερο ζήλο στη μελοποίηση μεγάλων ποιητών. Αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας ήταν μια σειρά αξιόλογα έργα, όπως «Ιδανικοί Αυτόχειρες» (ποίηση Κώστα Καρυωτάκη) και "Ψαλμοί" (ποίηση Δαβίδ). Το 1983 ηχογράφησε δύο λαϊκούς δίσκους, έναν με τη Σωτηρία Μπέλλου με τίτλο «Ο Άη Λαός» (στίχοι Μιχάλη Μπουρμπούλη) κι άλλον έναν με τον Αντώνη Καλογιάννη με τίτλο «Εδώ που γεννηθήκαμε» (στίχοι Φώντα Λάδη). 

Παράλληλα συνέχισε τη μελέτη της επτανησιακής μουσικής, καρπός της οποίας υπήρξε μια σειρά σχετικών έργων, όπως: «Λαϊκά τραγούδια της Ζάκυνθος», «Του Σολωμού και της Ζάκυνθος», «Ζακυνθινές Σερενάδες», «Ζακυνθινή Εκκλησιαστική Παράδοση», «Του μαντολίνου», «Ομιλίες» (λαϊκό θέατρο) και άλλα. Δυστυχώς πολλά από τα έργα αυτά εκδόθηκαν μόνο σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και είναι εξαντλημένα, ενώ κάποια παραμένουν ανέκδοτα.

Ο δίσκος «Του Σολωμού και της Ζάκυνθος» κυκλοφόρησε το 1986 σε ανεξάρτητη παραγωγή και ανήκει στον επτανησιακό κύκλο των έργων του συνθέτη. Περιέχει ένα απάνθισμα συνθέσεων Επτανησίων δημιουργών βασισμένων κυρίως στην ποίηση του Διονυσίου Σολωμού, καθώς και λαϊκά παραδοσιακά κομμάτια της Ζακύνθου σε μουσική επεξεργασία του Δημήτρη Λάγιου. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται και συνθέσεις του ίδιου προσαρμοσμένες στο μουσικό ύφος της πατρίδας του. Περιλαμβάνεται επίσης κι ένα μικρό απόσπασμα από τον "Ύμνο εις την Ελευθερία" μελοποιημένο από τον Νικόλαο Μάντζαρο.

(c) LP | Ανεξάρτητη παραγωγή | 1986 | πηγή: d58