Εύα Φάμπα: Capriccio Diabolico (2007)

Σαν σήμερα, στις 3 Μαΐου 1996, έφυγε από τη ζωή ο πατριάρχης της ελληνικής κιθαριστικής τέχνης Δημήτρης Φάμπας (1921-1996) αφήνοντας σε μας τη σημαντική δισκογραφική του κληρονομιά, αλλά και την κόρη του Εύα Φάμπα (γενν. 1964), η οποία αποτελεί σήμερα μία από τις λαμπρότερες Ελληνίδες σολίστ της κλασικής κιθάρας. Πρώτος μάλιστα δάσκαλός της ήταν ο πατέρας της, ενώ ανώτερα θεωρητικά διδάχθηκε από το μεγάλο συνθέτη Δημήτρη Δραγατάκη. 

Η Εύα Φάμπα ξεκίνησε ρεσιτάλ στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση, αλλά και στις μουσικές σκηνές ήδη από την ηλικία των 12 χρόνων, ενώ κατά καιρούς έχει συνεργαστεί με πολλές διεθνείς και ελληνικές ορχήστρες. Κέρδισε μάλιστα το πρώτο βραβείο στον 16ο Διεθνή Διαγωνισμό Κιθάρας της Ακαδημίας του Μιλάνου (όπου παλιότερα είχε χρηματίσει δάσκαλος ο Νότης Μαυρουδής). Παράλληλα αναπτύσσει αξιόλογο παιδαγωγικό και συγγραφικό έργο, αλλά και ενδιαφέρουσα δισκογραφική δραστηριότητα με ελληνικές και ξένες δισκογραφικές εταιρείες, όπως η συνεργασία της με την εταιρεία Naxos που απέφερε τον σπουδαίο δίσκο Greek Guitar Music (2014).

Σημαντική δισκογραφική κατάθεση της Εύας Φάμπα αποτελεί το άλμπουμ Capriccio Diabolico που εκδόθηκε στην Ιταλία το 2007. Ο δίσκος περιλαμβάνει επιλεγμένες συνθέσεις για κλασική κιθάρα, οι οποίες μάλιστα στο μεγαλύτερο ποσοστό τους είναι σε πρώτη παγκόσμια ηχογράφηση. Συγκεκριμένα, την πρώτη τους δισκογραφική εμφάνιση γνωρίζουν εδώ οι συνθέσεις: Σπουδή σε Αρχαίες Ελληνικές Αρμονίες σε έξι μέρη του Πέτρου Ταμπούρη (γενν. 1964), έργο που προσπαθεί να αναπλάσει τους αρχαιοελληνικούς μουσικούς τρόπους, εδώ σε μεταγραφή για κιθάρα από την Εύα Φάμπα, Four Brazilian Pieces σε τέσσερα μέρη του Waltel Branco (1928-2018), Βαρκαρόλα του Γεράσιμου Πυλαρινού (γενν. 1949) και Ελληνικοί Χοροί για Δύο Κιθάρες σε τρία μέρη του Δημήτρη Φάμπα. 

Ο δίσκος συμπληρώνεται με συνθέσεις των Mario Castelnuovo-Tedesco (1895-1968) και Andersen Viana (γενν. 1962) μαζί με πέντε κινηματογραφικές μελωδίες του Μάνου Χατζιδάκι (1925-1994) σε μεταγραφή του Τάσου Καρακατσάνη και του Δημήτρη Φάμπα, καθώς και τρεις από τις δώδεκα Σπουδές για Κιθάρα του πρόωρα χαμένου συνθέτη Αμάραντου Αμαραντίδη (1947-1995) από το έργο του "Σπουδές ύφους". Σημειώνω ότι στο έργο για δύο κιθάρες του Δημήτρη Φάμπα στη δεύτερη κιθάρα είναι ο Κώστας Τσερεγκώφ (γενν. 1965), μαθητής επίσης του μεγάλου δασκάλου.

Δημήτρης Ρεγγίνος: Guitar Recital (2004)

Θα σταθούμε σήμερα σε άλλον έναν αξιόλογο Κύπριο μουσικό, τον κλασικό κιθαριστή και συνθέτη Δημήτρη Ρεγγίνο (γενν. 1968), ο οποίος ξεκίνησε τις σπουδές του στη κιθάρα το 1982 με τον Χρίστο Σαββόπουλο, μετά από τρία χρόνια απέκτησε το Licentiate Diploma των Royal Schools of Music, ενώ την ίδια χρονιά (1985) έδωσε το πρώτο του σόλο ρεσιτάλ με αφορμή τον εορτασμό των 300 χρόνων από τη γέννηση των Bach, Handel και Domenico Scarlatti. Συνέχισε ανώτερες σπουδές στη Ρωσική Ακαδημία Μουσικής Gnessins, ενώ το 1990 κατέκτησε το πρώτο βραβείο στο Διεθνή Διαγωνισμό Κιθάρας στο Βόλο κι αργότερα πολλά βραβεία σε διάφορους διεθνείς διαγωνισμούς. Έχει δώσει εκατοντάδες ρεσιτάλ σε πολλές χώρες της Ευρώπης με ένα ευρύτατο ρεπερτόριο που καλύπτει ολόκληρο το φάσμα της κιθαριστικής φιλολογίας.

Ένα καλό δείγμα της τέχνης του Δημήτρη Ρεγγίνου αποτελεί ο ψηφιακός δίσκος Guitar Recital που κυκλοφόρησε το 2004 με υλικό που καλύπτει ένα χρονικό ορίζοντα πέντε αιώνων μουσικής για κιθάρα, ξεκινώντας από τον Ιταλό συνθέτη της Αναγέννησης Francesco da Milano (1497-1543) και τον Άγγλο John Dowland (1563-1626), διατρέχει την εποχή του Μπαρόκ με τον μεγάλο Γερμανό δημιουργό Joahann Sebastian Bach (1685-1750) και τον Ισπανό Fernando Sor (1778-1839), φυσικά επιμένει στην ισπανική κιθαριστική σχολή με τον κύριο εκπρόσωπό της Francisco Tarrega (1852-1909), ο οποίος μας έχει χαρίσει τη μνημείωδη κιθαριστική σύνθεση "Αναμνήσεις από την Αλάμπρα" (Recuerdos de l' Alhabra), για να καταλήξει στον 20ο αιώνα με τον Κουβανό συνθέτη Leo Brouwer (γενν. 1939), καθώς και τρία μουσικά κομμάτια (μεταγραφή από σύνθεση για σόλο πιάνο) του Κύπριου συνθέτη Νίκου Οικονόμου (1954-1994) και μια σύνθεση του ίδιου του κιθαριστή με τίτλο "Κυπριακή Ραψωδία" βασισμένη σε δυο λαϊκά κυπριακά θέματα.

Όμορφος δίσκος και όμορφες μελωδίες ερμηνευμένες με άψογη δεξιοτεχνία από τον σημαντικό κιθαριστή. Η ηχοχγράφηση πραγματοποιήθηκε στο Grand Hall of the Gnessins Russian Academy of Music της Μοσχας στο διάστημα 3-5 Ιουλίου 2004.

Ευαγόρας Καραγιώργης, Λεύκιος Ζαφειρίου: Στιγμές (2024)

Έχουμε ασχοληθεί κι άλλες φορές στο παρελθόν με τον εκλεκτό Κύπριο συνθέτη Ευαγόρα Καραγιώργη (Πάφος, 1957) με αφορμή τις μουσικές του εργασίες Κεντήματα (2017) και 10 Χαϊκού (2019). Πρόκειται για μια σημαντική μουσική προσωπικότητα που αποτελεί τον κορυφαίο εν ζωή εκπρόσωπο της κυπριακής μουσικής ζωής και μάλιστα με ένα έργο και μια δραστηριότητα που έχει διεθνή χαρακτηριστικά, καθώς γαλουχήθηκε μουσικά στη Νέα Υόρκη, όπου έζησε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '80 έχοντας μαθητεύσει πλάι σε μεγάλους συνθέτες της μουσικής πρωτοπορίας, όπως ο Philip Glass, ο Steve Reich και ο Brian Eno. Το 1992 κέρδισε το πρώτο βραβείο τραγουδιού σε σχετικό διαγωνισμό του ΡΙΚ, ενώ το πλούσιο και πολυδιάστατο έργο του καλύπτει ευρύ φάσμα της μουσικής, από το απλό τραγούδι μέχρι τη συμφωνική γραφή. Τα πρώτα του τραγούδια τα συνέθεσε κατά την περίοδο 1975-1980, ενώ η διπλωματική του εργασία το 1988 περιλάμβανε τη σύνθεση ενός κουαρτέτου εγχόρδων με τίτλο "Νεφέλες". Έχει μελοποιήσει πολλούς Κύπριους και Ελλαδίτες ποιητές (Παλληκαρίδης, Λιπέρτης, Πασιαρδής, Καβάφης, Δροσίνης κ.ά.), ενώ έχει γράψει μουσική για διάφορα θεατρικά σχήματα της Κύπρου, για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, και έχει ήδη και μια πλούσια δισκογραφία.

Η πιο πρόσφατη δισκογραφική κατάθεση του Ευαγόρα Καραγιώργη εκδόθηκε το 2014 με το λιτό τίτλο Στιγμές. Περιλαμβάνει δέκα μελοποιημένα ποιήματα του Κύπριου ποιητή Λεύκιου Ζαφειρίου (1948-2022), τα περισσότερα από τα οποία προέρχονται από την ποιητική συλλογή «Σχεδόν μηδίζοντες» (1977) που αποτελείται από σύντομα κείμενα συμπυκνωμένης και αλληγορικής γραφής, τα οποία κουβαλούν τις νωπές ακόμη μνήμες από την τραγική περιπέτεια της μαρτυρικής Μεγαλονήσου. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο συνθέτης, «... ποιητής είχε την ικανότητα να συμπυκνώνει τα πράγματα, όπως ένας μινιμαλιστής: Να λέει λίγα και ν’ αφήνει να εννοηθούν πολλά». Επτά από τα τραγούδια του δίσκου είναι παλιότερα, καθώς γράφτηκαν για τη θεατρική παράσταση «Ο γάμος της Χαρούλας» που επρόκειτο να ανέβει στη σκηνή το 1992, κάτι που τελικά ματαιώθηκε εξαιτίας του τολμηρού της θέματος (ο έρωτας μιας Ελληνοκύπριας με έναν έποικο στα κατεχόμενα). Τα υπόλοιπα τρία τραγούδια είναι καινούργια και γράφτηκαν ειδικά για τη συγκεκριμένη έκδοση.

Τα τραγούδια ερμηνεύει ο Πάρης Παράσχος, ενώ τον συνοδεύει στο πιάνο η Κλειώ Παπαδιά. Το εικαστικό μέρος της έκδοσης επιμελήθηκε ο Ευάγγελος Χατζηκυριάκος σε συνεργασία με τη σχεδιάστρια Σέφανη Παντελίδου. Η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2024 με την υποστήριξη του Ιδρύματος Φώτου Φωτιάδη, του Δήμου Λευκωσίας και διαφόρων εκκλησιαστικών ιδρυμάτων.

Γεωργία Συλλαίου: Η μπαλάντα των πειρατών (2000)

Η τρίτη κατά σειρά συνεργασία του καλλιτεχνικού ζεύγους Σάκη Παπαδημητρίου και Γεωργίας Συλλαίου ήρθε με το εξαιρετικό άλμπουμ Η μπαλάντα των πειρατών που κυκλοφόρησε το 2000 από την Ankh Productions.

Εδώ ο εκλεκτός πιανίστας έχει διασκευάσει σε μορφή lied (πιάνο και φωνή) μια σειρά δεκατριών συνολικά ελληνικών και ξένων τραγουδιών, τα οποία αποδίδει η Γεωργία Συλλαίου με εντελώς ιδιαίτερο τρόπο, αργά και τελετουργικά με εμφανή αυτοσχεδιαστική διάθεση, χωρίς καμία εξάρτηση από το ύφος των εκτελέσεων που γνωρίζουμε γι' αυτά τα σπουδαία τραγούδια. 

Ο μεγάλος Γερμανός συνθέτης Kurt Weill (1900-1950) έχει τον κύριο λόγο με έμφαση στην ιστορική σύμπραξή του με τον επίσης μεγάλο Γερμανό ποιητή και θεατρικό συγγραφέα Bertolt Brecht (1898-1956). Ξεχωρίζουν τα αριστουργηματικά τραγούδια: "Alabama Song" και "Σουραμπάγια Τζόνι", καθώς και το ομότιτλο "Η μπαλάντα των πειρατών" που έχει μουσική του ίδιου του Μπρεχτ, ενώ την ελληνική απόδοση υπογράφει ο Παύλος Μάτεσις και είναι η ίδια που είχε χρησιμοποιήσει παλιότερα η Μαρία Φαραντούρη στο δικό της δίσκο με τραγούδια του Μπρεχτ.

Ο δίσκος έχει επίσης ένα τραγούδι του παλιού Γερμανού συνθέτη Friedrich Hollaender (1896-1976), ο οποίος είχε γράψει τη μουσική της εμβληματικής γερμανικής ταινίας "Ο γαλάζιος άγγελος" (1930) με τη Μάρλεν Ντίτριχ, αλλά και πολλά soundtrack αργότερα σε χολιγουντιανές παραγωγές. Περιλαμβάνονται επίσης και δυο τραγούδια του Αμερικανού φολκ και τζαζ τραγουδοποιού Tom Waits (γενν. 1949), με τη μουσική του οποίου η Γεωργία Συλλαίου παρουσίασε το 2016 ολόκληρο ζωντανό πρόγραμμα στο Μέγαρο Μουσικής της Θεσσαλονίκης.

Ο δίσκος συμπληρώνεται και με ελληνικές συνθέσεις. Συγκεκριμένα, έχουμε ένα παλιό τραγούδι ("Πέρσι τέτοιον καιρό") του Κώστα Γιαννίδη (1903-1984), καθώς και δυο τζαζ μουσικές επενδύσεις του Σάκη Παπαδημητρίου σε ποιήματα του Μπρεχτ μεταφρασμένα στα ελληνικά από τους Πέτρο Μάρκαρη και Γιώργο Βελουδή.

Ο δίσκος ηχογραφήθηκε τον Μάρτιο του 1999 στο υπερσύγχρονο Εργαστήριο Ηλεκτροακουστικής του ΑΠΘ και διαθέτει εξαιρετικά λαμπερό ήχο που καθιστά ακόμη πιο συναρπαστική την ακρόασή του.  

Γεωργία Συλλαίου, Σάκης Παπαδημητρίου: Ανοιχτές διαδρομές (1997)

Μιλώντας για την πρώτη συνεργασία του (Το τραγούδι της Lulu, 1996) με την κοντράλτο ερμηνεύτρια και σύζυγό του Γεωργία Συλλαίου ο πιανίστας και συνθέτης Σάκης Παπαδημητρίου είχε χαρακτηρίσει εκείνη τη δουλειά με τη φράση: "Ανοιχτές διαδρομές και αγκαλιές στο χρόνο...". 

Κι ακριβώς αυτή η φράση αποτέλεσε και τον τίτλο της αμέσως επόμενης συνεργασία τους με ένα πολύ ενδιαφέρον άλμπουμ που φέρει τον τίτλο Ανοιχτές διαδρομές και κυκλοφόρησε το 1997 από την AnoKato Roecords με τον υπότιτλο: Εννέα τραγούδια με ιστορία ή, όπως λέει και πάλι ο συνθέτης: "... Ιστορίες αιώνων που συνομιλούν μεταξύ τους με την ίδια φωνή...".

Το άλμπουμ περιλαμβάνει εννέα μουσικά θέματα ενετελώς ετερόκλητης προέλευσης που έχουν διασκευαστεί για φωνή και πιάνο από τον Σάκη Παπαδημητρίου. Η προέλευσή τους είναι από ποικίλες πηγές της μουσικής παράδοσης, ελληνικής ή ξένης. Έτσι λοιπόν συνυπάρχουν μουσικά θέματα από την κελτική παράδοση των Εβρίδων - που μας επαναφέρουν στο πρώτο δισκογραφικό φανέρωμα της Γεωργίας Συλλαίου (Ιχνηλάτες του Ιούρα, 1993) - και την προβυζαντική ποίηση του Διονυσίου Αλικαρνασσέως (2ος αι. μ.Χ.), διατρέχουν την αρμενική και μικρασιατική (Καππαδοκία) παράδοση, φτάνουν ως τα νέγρικα θρησκευτικά τραγούδια (spirituals) και στα ελληνόφωνα της Κάτω Ιταλίας, για να κλείσει αυτός ο μεγάλος κύκλος με τη δική μας νησιώτικη παράδοση και το αυθεντικό ρεμπέτικο. 

Η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε και πάλι στο στούντιο Αγροτικόν του Νίκου Παπάζογλου από τις 10 ως τις 14 Οκτωβρίου 1997. Το εξώφυλλο απεικονίζει το ζωγραφικό πίνακα "Αντίξοες συνθήκες" (1987) του Άρι Γεωργίου.

Σάκης Παπαδημητρίου, Γεωργία Συλλαίου: Το τραγούδι της Lulu (1996)

Κλείνοντας τον πρώτο κύκλο συνεργασιών της με τον Μιχάλη Σιγανίδη που απέφερε τους δίσκους Ιχνηλάτες του Ιούρα (1993) και Το τρένο φάντασμα φίλος (1995), η ερμηνεύτρια Γεωργία Συλλαίου ανοίγει μια καινούργια πολύ γόνιμη περίοδο στην καριέρα της που σημαδεύτηκε από τη γνωριμία της με τον πιανίστα Σάκη Παπαδημητρίου, με τον οποίο θα συνδέσει σταθερά στη συνέχεια τη ζωή και την καλλιτεχνική της πορεία.

Ο Σάκης Παπαδημητρίου (γενν. 1940) αποτελεί εμβληματική μορφή της μουσικής ζωής της Θεσσαλονίκης. Εκλεκτός πιανίστας με συνεχή δραστηριότητα από τη δεκαετία του '60 στο χώρο της τζαζ, πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία στα τέλη της δεκαετίας του '70 συνεργαζόμενος με τον κλαρινετίστα Φλώρο Φλωρίδη, ενώ μεγάλο μέρος της μουσικής του δραστηριότητας αφιέρωσε στη μουσική υπόκρουση κλασικών ταινιών του βωβού κινηματογράφου με αυτοσχεδιαστικά θέματα, παράλληλα με ποικίλες άλλες δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων και η πεζογραφία και συγγραφή μελετών για τη μουσική. 

Το 1996 μαζί με τη Γεωργία Συλλαίου ηχογράφησαν μια τέτοια μουσική παράσταση εμπνευσμένη από το διαχρονικό μύθο της Lulu, αρχετυπικής μορφής που δημιούργησε ο θεατρικός συγγραφέας Frank Wedekind με το έργο "Το πνεύμα της γης" (1895), πάνω στο οποίο βασίστηκε η κλασική βωβή ταινία "Lulu, Το κουτί της Πανδώρας" (1928) του μεγάλου Αυστριακού σκηνοθέτη Georg W. Pabst, αλλά και η όπερα "Lulu" του σημαντικού Αυστριακού συνθέτη Alban Berg. Το έργο μάλιστα παρουσιάστηκε επανειλημμένα και στην ελληνική θεατρική σκηνή. Ο Σάκης Παπαδημητρίου έγραψε ένα πρωτότυπο soundtrack για φωνή και πιάνο με στίχους δικούς του σε συνεργασία με τη σκηνοθέτιδα Ρούλα Πατεράκη και την Τίνα Στεφανοπούλου και αποκλειστική ερμηνεύτρια τη Γεωργία Συλλαίου αντλώντας την έμπνευση απ' όλες τις διαχρονικές σκηνικές μεταμορφώσεις του έργου. Όπως λέει κι ο ίδιος: "Από αυτές τις σχέσεις εικόνας-ήχου, οθόνης-σκηνής, σιωπής και μουσικής, παρελθόντος και παρόντος, μυθολογίας και ανατροπής, ξεκίνησαν οι διάλογοι του δίσκου, ανοιχτές διαδρομές και αγκαλιές στο χρόνο...". Ο μουσικός εκδότης Γιώργος Χαρωνίτης σημειώνει χαρακτηιστικά: "Το τραγούδι της Lulu είναι ένα αιώνιο ερωτικό μοτίβο σε μια ποικιλία παραλλαγών με την ίδια πάντα σφραγίδα, ένα φιλί που διαρκεί...".

Η ηχογράφηση του έργου έγινε στο στούντιο Αγροτικόν του Νίκου Παπάζογλου στη Θεσσαλονίκη κατά το διάστημα 16-29 Φεβρουαρίου 1996. Έπαιξε πιάνο ο Σάκης Παπαδημητρίου και τραγούδησε η Γεωργία Συλλαίου. Ο δίσκος διανεμήθηκε μέσω του μουσικού περιοδικού Jazz & Τζαζ.

Μιχάλης Σιγανίδης: Το τρένο φάντασμα φίλος (1995)

Η δεύτερη δισκογραφική κατάθεση της Θεσσαλονικιάς ερμηνεύτριας Γεωργίας Συλλαίου, μετά την πρώτη της εμφάνιση με το δίσκο Ιχνηλάτες του Ιούρα (1993), ήρθε το 1995 με τη συμμετοχή της στο δίσκο Το τρένο φάντασμα φίλος του Μιχάλη Σιγανίδη.

Ο Μιχάλης Σιγανίδης (γενν. 1958) ανήκει στην άτυπη σχολή της Θεσσαλονίκης που αναπτύσσεται στη συμπρωτεύουσα από τη δεκαετία ήδη του '80 με μπροστάρη τον Νίκο Παπάζογλου. Υπήρξε μέλος του συγκροτήματος Χειμερινοί Κολυμβητές και είναι δεξιοτέχνης του κοντραμπάσου και του μαντολίνου, ενώ ως συνθέτης κινείται κυρίως στο χώρο της τζαζ με σταθερούς συνεργάτες τον Κώστα Βόμβολο και τον Φλώρο Φλωρίδη, με τους οποίος μας έδωσε τις δύο πρώτες οργανικές τζαζ δουλειές του με τίτλο Krok Trio (1987-1988), ενώ το 1988 παρουσίασε τον πρώτο του δίσκο με τραγούδια (Μικρός αδελφός).

Η δεύτερη λοιπόν δουλειά του πάνω στο τραγούδι ήρθε το 1995 με το άλμπουμ Το τρένο φάντασμα φίλος. Αυτή τη φορά επέλεξε να επενδύσει μουσικά διάφορα ποιητικά κείμενα, ελληνικά ή ξένα. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται κείμενα του Μίλτου Σαχτούρη, του Ανδρέα Εμπειρίκου, του Νίκου Ασλάνογλου, του Ομάρ Καγιάμ, του Πολ Ελιάρ και του Σάμουελ Μπέκετ, καθώς και δικά του. Τις ελληνικές αποδόσεις των ξένων κειμένων έκαναν ο Αργύρης Ευστρατιάδης (Ομάρ Καγιάμ), ο Οδυσσέας Ελύτης (Ελιάρ) και ο Γιώργος Βέλλιος (Μπέκετ). Τα περισσότερα κομμάτια είναι αφιερωμένα σε φίλους του συνθέτη, ενώ το οργανικό θέμα "Πάντα χαίρεται" είναι αφιερωμένο στον Άγιο Παΐσιο.

Ο δίσκος κινείται καθαρά στο πεδίο της τζαζ μουσικής με ένα οργανικό σχήμα που απαρτίζουν άξιοι μουσικοί, μεταξύ των οποίων οι: Δήμος Δημητριάδης (φλάουτο, άλτο σαξόφωνο), Θοδωρής Ρέλλος (τενόρο σαξόφωνο), Φλώρος Φλωρίδης (μπάσο κλαρινέτο), Χρήστος Παρμενίδης (hammond, κύματα Μαρτινό), Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί), Ιωάννα Πολυζωίδου (πιάνο), Τάκης Κανέλος (τύμπανα) και φυσικά ο Μιχάλης Σιγανίδης (κοντραμπάσο, κιθάρα).

Στα φωνητικά συμμετέχει, όπως είπαμε, η Γεωργία Συλλαίου και μαζί της ο Ισίδωρος Παπαδάμου, ο Αχιλλέας Γιαβάσογλου, η Αθηνά Σιγανίδου, ο Νικηφόρος Παπανδρέου, η Ρούλα Μανισάνου, ο συνθέτης και άλλοι, καθώς και η ανδρική χορωδία "Βορειοϋπηρέτες", ενώ στο ποίημα "Ο τρελός λαγός" ακούγεται και η αυθεντική φωνή του ποιητή Μίλτου Σαχτούρη. Ο τίτλος του δίσκου είναι παρμένος από ένα διήγημα του δημοσιογράφου και κιθαρίστα Θέμελη Ρίζου, ενώ το εξώφυλλο αποτελεί ζωγραφικό πίνακα του ερασιτέχνη ζωγράφου Γιάννη Βογιατζή με τίτλο "Λούνα παρκ Αλεξανδρουπόλεως", έργο του 1982.

Γεωργία Συλλαίου: Ιχνηλάτες του Ιούρα (1993)

Η Γεωργία Συλλαίου είναι μια ιδαίτερη ερμηνεύτρια πολύ εκλεκτικού ρεπερτορίου, ολοκληρωμένη μουσικός και συγγραφέας με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, όπου έκανε και τις πρώτες μουσικές της σπουδές στο κλασικό τραγούδι, τις οποίες ολοκλήρωσε στην Αυστρία και την Ολλανδία, για επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη που αποτελεί και τη βάση της δραστηριότητάς της μαζί με τον σύζυγό της, πιανίστα και συνθέτη Σάκη Παπαδημητρίου. 

Στη δισκογραφία πρωτοεμφανίστηκε το 1993 με το δίσκο Ιχνηλάτες του Ιούρα, ενώ ακολούθησαν αρκετές ακόμη πολύ προσεγμένες δουλειές της, όπως το Τραγούδι της Lulu (1996) με συνθέσεις του συζύγου της, Η μπαλάντα των πειρατών (2000) με διασκευασμένα ξένα και ελληνικά τραγούδια, και Ο σχοινοβάτης (2004) σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου και μουσική του Θάνου Μικρούτσικου.

Με το παρθενικό της άλμπουμ Ιχνηλάτες του Ιούρα που κυκλοφόρησε το 1993 από τη Lyra μάς συστήθηκε η Γεωργία Συλλαίου ως μια ώριμη ερμηνεύτρια με εξαιρετική φωνή κοντράλτο. Ο δίσκος φέρει το διευκρινιστικό υπότιτλο: Τραγούδια από τα νησιά των Εβρίδων. Προσδιορίζεται έτσι η προέλευση του υλικού που αναφέρεται στην πολυπληθή νησιωτική συστάδα του αρχιπελάγους των Εβρίδων, στα δυτικά της Σκοτίας, που κατοικούνται από ελάχιστο πληθυσμό με κελτική καταγωγή. Τα κελτικά λοιπόν παραδοσιακά ηχοχρώματα χαρακτηρίζουν τα επιλεγμένα τραγούδια, τα οποία ενορχήστρωσε ο Μιχάλης Σιγανίδης με λιτή οργανική σύνθεση που απαρτίζουν αξιόλογοι μουσικοί, όπως ο ίδιος ο Σιγανίδης στο κοντραμπάσο και το μαντολίνο, η Ιωάννα Πολυζωίδου στο πιάνο και το αρμόνιο και ο Θόδωρος Ρέλλος στο σαξόφωνο. Τις ανδρικές φωνές αποδίδουν οι: Πέτρος Μπεκιαρίδης, Τάσος Μισυρλής, Τάκης Κανέλλος και Μιχάλης Σιγανίδης.

Η έκδοση είναι πολύ φροντισμένη και περιλαμβάνει πλήρη υπομνηματισμό των τραγουδιών με δίγλωσσα κείμενα που επιμελήθηκε η Βίκυ Καπλάνη, η οποία έκανε και την ελληνική απόδοση των πρωτότυπων στίχων.

Κώστας Ψυχογιός, Κώστας Καφάσης: Γέλα κυρία μου (1975)

Μιας και κινούμαστε αυτές τις μέρες στο χώρο του εμπορικού λαϊκού τραγουδιού ευρείας κατανάλωσης με αφορμή την πρώιμη προσωπική δισκογραφία του Γιώργου Κοινούση, ευκαιρία είναι να σταθούμε και σε μια "επέτειο", καθώς φέτος συμπληρώνονται πενήντα ολόκληρα χρόνια, μισός αιώνας, από την κυκλοφορία ενός ιδιαίτερου λαϊκού δίσκου που χάλασε κόσμο στην εποχή του, παρόλο που ήταν η εποχή της απόλυτης κυριαρχίας του μεταπολιτευτικού πολιτικού τραγουδιού.

Βρισκόμαστε λοιπόν στα 1975 κι αίφνης στα ραδιόφωνα ξεπετάχτηκε μια απροσδόκητη επιτυχία που ακουγόταν ασταμάτητα. Τίτλος της: Γέλα κυρία μου. Ερμηνευτής ο Κώστας Καφάσης. Συνθέτης ο Κώστας Ψυχογιός. Ουσιαστικά άγνωστοι και οι δυο. Άγνωστοι βέβαια με την ιδιότητα που έχουν στο συγκεκριμένο τραγούδι και στον ομώνυμο δίσκο που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά από τη δισκογραφική εταιρεία PanVox. Στην πραγματικότητα όμως και οι δύο είχαν τη δική τους προϊστορία στον καλλιτεχνικό χώρο. Ο Κώστας Καφάσης (1940-2010) ήταν ένας ηθοποιός με δεύτερα ρολάκια σε αρκετές ταινίες της προηγούμενης δεκαετίας ("Μοντέρνα Σταχτοπούτα", "Η κόρη μου η σοσιαλίστρια", "Καλωσήρθε το δολλάριο", "Το πιο λαμπρό αστέρι", "Μαριχουάνα στοπ"), ο οποίος ωστόσο κατάφερε να γίνει πανελλήνια γνωστός με το ρόλο του ονειροπόλου γκαρσονιού στη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά "Η γειτονιά μας" (1972-1977) του Κώστα Πρετεντέρη. Κι ακριβώς αυτή την εικόνα του επίδοξου λαϊκού τραγουδιστή που έβγαζε σ' αυτό το ρόλο θέλησε να εκμεταλλευτεί ο Ψυχογιός, για να τον κάνει αληθινό τραγουδιστή! 

Ο Κώστας Ψυχογιός (1934-2005) δεν ήταν συνθέτης, αλλά πετυχημένος λαϊκός στιχουργός και οι συνεργασίες του με τον συνθέτη Γιώργο Μανισαλή είχαν αποφέρει τεράστιες λαϊκές επιτυχίες με τη φωνή της Ρίτας Σακελλαρίου ("Κάθε ηλιοβασίλεμα", "Ιστορία μου, αμαρτία μου"). Ωστόσο η πιασάρικη τηλεοπτική περσόνα του Κώστα Καφάση τον οδήγησε στην απόφαση να καταπιαστεί και με τη σύνθεση κι έτσι φτάσαμε αρχικά στη δημιουργία ενός δίσκου 45 στροφών με τα τραγούδια "Περίπτωσή μου" και "Γέλα κυρία μου" που γνώρισαν αμέσως επιτυχία κι οδήγησαν στην άμεση ηχογράφηση ολόκληρου του άλμπουμ.

Δε θα ήθελα να κάνω κάποιου είδους ανάλυση ή αξιολογική κρίση του δίσκου που σαφώς κινείται έξω από τα προσωπικά μου αισθητικά γούστα, αλλά θεωρείται ήδη "cult" του είδους του. Μπορώ να πω μονάχα ότι είναι ένας δίσκος που τραγουδήθηκε μετά μανίας, σχεδόν όλα τα τραγούδια του έγιναν σουξέ κι άνοιξε ένα καινούργιο μονοπάτι στο λαϊκό τραγούδι της νύχτας, ενώ ασφαλώς ο ερμηνευτής του - που διέθετε ιδιαίτερα αρρενωπή κι εκφραστική φωνή, απόλυτα ταιριαστή για το ύφος των τραγουδιών - εξασφάλισε μια σύντομη, αλλά δυναμική καριέρα στο ελληνικό πεντάγραμμο ως το τέλος της ίδιας δεκαετίας.