Ο Τάσος Γκρους μελοποιεί Μπρεχτ: Γενιές σημαδεμένες (2011)

Κλείνοντας (προσωρινά) το άτυπο αυτό αφιέρωμα στη δισκογραφία του καλού συνθέτη Τάσου Γκρους θα σταθούμε σήμερα σε μια προγενέστερη δουλειά του που κυκλοφόρησε το 2011, με την οποία μας έδειξε ένα πολύ διαφορετικό μουσικό πρόσωπο αποκαλύπτοντας έτσι την πολύπλευρη σχέση του με τη μουσική, παρόλο που στο ευρύ κοινό είναι πιο γνωστός για τις λαϊκές του δημιουργίες μέσα από τις πολύ ενδιαφέρουσες συνεργασίες του με καταξιωμένους ερμηνευτές, όπως ο Μανώλης Λιδάκης, η Βούλα Σαββίδη, η Αργυρώ Καπαρού, η Λιζέτα Καλημέρη και άλλοι.

Πρόκειται για έναν ευρύ κύκλο μελοποιημένης ποίησης βασισμένο στο εμβληματικό ποιητικό και θεατρικό έργο του κορυφαίου Γερμανού δημιουργού Bertolt Brecht (1898-1956), ο οποίoς βέβαια είναι πολύ γνωστός στο ελληνικό μουσικόφιλο κοινό μέσα από τις πολυάριθμες μελοποιήσεις του έργου του από συνθέτες, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Νίκος Μαμαγκάκης, ο Θάνος Μικρούτσικος και άλλοι. Ο Τάσος Γκρους έσκυψε με πολύ ιδιαίτερο και εντελώς προσωπικό τρόπο στο σημαντικό αυτό έργο και συνέθεσε μια σειρά τραγουδιών σε ύφος ροκ διανθισμένων όμως και με μικρές γέφυρες από πεζά αφηγηματικά μέρη. Έτσι το έργο που επιγράφεται Γενιές σημαδεμένες αποκτά μια μορφή σκηνικής σύνθεσης, κάτι σαν μοντέρνα όπερα, η οποία μάλιστα δομείται σε τρεις διακριτές ενότητες με τους τίτλους: «Κοσμογονία – Πόλεμος – Αμφισβήτηση». Καθεμιά περιλαμβάνει τραγούδια και αφηγηματικά μέρη. Ατυχώς, η αρχική μορφή του έργου δεν πέρασε ολοκληρωμένη στη δισκογραφημένη του εκδοχή, γιατί ο γερμανικός εκδοτικός οίκος Suhrkamp που έχει τον έλεγχο των πνευματικών δικαιωμάτων της μπρεχτικής εργογραφίας απαίτησε την αφαίρεση αρκετών πεζών και μελοποιημένων μερών κι έτσι στο δίσκο το αρχικό υλικό των 40 μερών περιορίστηκε στα 26, από τα οποία τα 16 είναι τραγούδια, τα 9 αναγνώσεις κειμένων, ενώ υπάρχει και μια οργανική εισαγωγή.

Γράφει σχετικά με την έκδοση ο ίδιος ο συνθέτης: "Στην εποχή του σύγχρονου μεσαίωνα ο λόγος του Μπέρτολτ Μπρεχτ στροβιλίζεται σαν σίφουνας στα καλντερίμια της ανθρώπινης ιστορίας, αποδομεί το σύστημα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και συμβάλλει με τον τρόπο αυτό σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά στην τελική προσπάθεια για την έφοδο στον ουρανό. Ας ακούσουμε λοιπόν τον σκληρό αλλά ανθρώπινο λόγο του, όπως τον διαβάσαμε και τον καταγράψαμε οι συνεργάτες μου κι εγώ. Το έργο είναι αφιερωμένο στους συναγωνιστές από την Ιταλία".

Στην εκτέλεση του έργου παίρνει μέρος ένα μεγάλο επιτελείο μουσικών και ερμηνευτών. Τραγουδούν ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Καλλιόπη Βέττα, η Μαρία Παπαγιάννη-Κόμη, ο Τάσος Αντωνίου και ο συνθέτης. Τα αφηγηματικά μέρη αποδίδουν οι ηθοποιοί Μάνια Παπαδημητρίου με τον σύζυγό της Ανδρέα Μαυραγάνη (που χάθηκε πριν από μερικούς μήνες), η συγγραφέας και πολιτικός Νάντια Βαλαβάνη  που έκανε την επιλογή των κειμένων και ο συνθέτης. Συμμετέχει επίσης η πολυμελής Παιδική Χορωδία του Ελληνικού Ωδείου (Παράρτημα Πειραιά) που διευθύνει η Ανθή Γουρουντή και η τριμελής Χορωδία του Κόκκινου Γάτου που διευθύνει ο Γιάννης Κ. Ιωάννου, ο οποίος έχει και τη γενική ενορχηστρωτική επιμέλεια του έργου.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το συγκεκριμένο ηχογράφημα υπήρξε η πρώτη έκδοση της δισκογραφικής εταιρείας Ο Κόκκινος Γάτος των Σύγχρονων Πολιτειών που ίδρυσε το 2010 ο γιος του συνθέτη Γιώργος Γκρους, ο πρόωρος ωστόσο θάνατος του οποίου οδήγησε σύντομα στην αναστολή λειτουργίας της. Το εικαστικό μέρος της έκδοσης επιμελήθηκε η κόρη του συνθέτη Αλέξια Γκρους.

(c) CD-book | 2011 | Ανεξάρτητη έκδοση | Πηγή: d58