Χριστόδουλος Χάλαρης: Τροπικός της Παρθένου (1973)

Σαν σήμερα πριν από έξι χρόνια, στις 30 Ιανουαρίου 2019, έφυγε από τη ζωή ένας πολύ ξεχωριστός άνθρωπος της ελληνικής μουσικής, ο συνθέτης, ερευνητής και παιδαγωγός Χριστόδουλος Χάλαρης (1946-2019), μια σημαντική προσωπικότητα που λάμπρυνε το λεγόμενο "έντεχνο" τραγούδι με μια σειρά εκλεκτών κύκλων τραγουδιών στα μέσα της δεκαετίας του '70 (Τροπικός της Παρθένου, Ακολουθία, Τα παιδικά, Δροσουλίτες), πέρασε ευδόκιμα και και από το χώρο του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, αλλά κυρίως αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη μελέτη και καταγραφή της αρχαίας και βυζαντινής μουσικής με δεκάδες δισκογραφικές εργασίες υψηλής επιστημονικής εγκυρότητας μέσω της δισκογραφικής εταιρείας Orata που ο ίδιος ίδρυσε, αλλά και μέσω του Μουσείου αρχαίων και βυζαντινών Οργάνων που δημιούργησε στη Θεσσαλονίκη, ενώ μας άφησε και το τρίτομο μουσικολογικό έργο "Η ιστορία της αρχαίας ελληνικής και βυζαντινής μουσικής" (2018).

Η πρώτη δισκογραφική κατάθεση του Χριστόδουλου Χάλαρη ήρθε το 1973 με τον κύκλο τραγουδιών Τροπικός της Παρθένου που εκδόθηκε από την Columbia σε μια δύσκολη εποχή, αφού υπέστη τον έλεγχο της προληπτικής λογοκρισίας, η οποία δεν επέτρεπε την κυκλοφορία έργων που δεν εκπληρούσαν κάποιες ειδικές προδιαγραφές που όριζε αυθαίρετα εκείνη. Ο δίσκος περιλαμβάνει δέκα μέρη, από τα οποία το ένα είναι ορχηστρικό, ενώ τα υπόλοιπα βασίζονται σε ποίηση του Γιάννη Κακουλίδη (1946-2015), παλιού φίλου του συνθέτη, με τον οποίο επρόκειτο στη συνέχεια να γράψουν το σημαντικό έργο Ακολουθία (1974). Οι στίχοι του Κακουλίδη εδώ είναι απόλυτα εναρμονισμένοι με τα μουσικά χρώματα της ιδιόμορφης ορχήστρας του συνθέτη. Θεματολογία δημώδους αφετηρίας και γραφή παραδοσιακή με πρωτότυπες μελωδίες ενορχηστρωμένες πάνω στη γραμμή του διεθνούς φολκ κινήματος σε μια ισορροπημένη μίξη με στοιχεία ψυχεδέλειας. 

Ο Νίκος Ξυλούρης είναι ο βασικός ερμηνευτής του έργου παρά τις παρασκηνιακές αντιρρήσεις του συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου που διεκδικούσε την αποκλειστικότητα του ερμηνευτή. Ο μεγάλος βάρδος καταθέτει άλλη μια αξεπέραστη ερμηνεία. Πάντως το γνωστότερο και πιο όμορφο τραγούδι του δίσκου με τίτλο "Πάνω στ' αργυρό σκαμνί" το ερμήνευσε ο ίδιος ο συνθέτης, αν και στη συνέχεια το ερμήνευσε και ο Νίκος Ξυλούρης στο δίσκο Συλλογή (1974) και το έκανε ευρύτερα γνωστό. Τραγουδά επίσης η Δάφνη Ζούνη.

(c) CD | EMI Columbia | 1973 | Πηγή: d58