Μιχάλης Σουγιούλ: Πάμε σαν άλλοτε (2003)

Σαν σήμερα, στις 16 Οκτωβρίου 1958, έφυγε πρόωρα από τη ζωή, μόλις στα 52 του χρόνια, ένας από τους πολυγραφότερους και πολυτραγουδισμένους Έλληνες τραγουδοποιούς της προπολεμικής και πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, ο οποίος άφησε βαθύ αποτύπωμα στο χώρο του λεγόμενου "ελαφρού" ή "ρετρό" τραγουδιού, αν και φρόντισε στο τελευταίο κομμάτι της ζωής του να πατήσει στέρεα και στα χωράφια του λαϊκού πενταγράμμου. 

Ο λόγος για τον σπουδαίο Μιχάλη Σουγιούλ (1906-1958), κατά κόσμον Σουγιουλτζόγλου, ο οποίος γεννήθηκε στο Αΐδίνι της Μ. Ασίας από εύπορη οικογένεια, μαζί με την οποία αναγκαστικά μετακινήθηκε στον ελλαδικό χώρο μετά τα τραγικά γεγονότα της Σμύρνης, χωρίς ποτέ να ολοκληρώσει τις μουσικές του σπουδές, αν και ήταν θαυμάσιος πιανίστας, αλλά και ακορντεονίστας. Γύρω στα 1928 πιθανολογείται η σύνθεση του πρώτου του τραγουδιού, αλλά η επίσημη δισκογραφία του άρχισε να χτίζεται από τα μέσα της δεκαετίας του '30, όταν είχε πλέον δικά του οργανικά σχήματα κι εμφανιζόταν ζωντανά σε διάφορα μαγαζιά, ενώ παράλληλα είχε αρχίσει να γράφει και μουσική για ποικίλες θεατρικές παραστάσεις και επιθεωρήσεις. Βασικοί του συνεργάτες στάθηκαν οι θεατρικοί συγγραφείς και στιχουργοί Αλέκος Σακελλάριος και Χρήστος Γιαννακόπουλος, με τη σύπραξη των οποίων άλλωστε δημιούργησε το αγέραστο ταγκό «Άσ' τα μαλλάκια σου» (1951). Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του πάντως ήταν το ανατολίτικο «Ζεχρά» (1938) σε στίχους του Αιμίλιου Σαββίδη, το οποίο σφράγισε με την ερμηνεία της η Σοφία Βέμπο και μάλιστα σε διπλή εκδοχή, καθώς με το ξέσπασμα του πολέμου το τραγούδι απέκτησε νέους στίχους με την υπογραφή του Μίμη Τραϊφόρου και πήρε τον τίτλο «Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά», για να γίνει έτσι ο ύμνος του ηρωικού αγώνα του ελληνικού στρατού στο αλβανικό μέτωπο. Τα τελευταία του τραγούδια ο Σουγιούλ τα έγραψε για τη θεατρική παράσταση «Στουρνάρα 288» (1957) με τη φωνή της Σοφίας Βέμπο και μας διασώζονται μέσω της ομώνυμης ταινίας που γυρίστηκε δυο χρόνια αργότερα.

Το 2003 η δισκογραφική εταιρεία ΕΜΙ / His Master Voice εξέδωσε δύο εκτεταμένες ανθολογίες με τραγούδια του Μιχάλη Σουγιούλ. Η πρώτη από αυτές με τίτλο Πάμε σαν άλλοτε καλύπτει κυρίως το «ελαφρό» ρεπερτόριο του δημιουργού με 40 τραγούδια της περιόδου 1936-1957. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τραγούδια που δύσκολα θα μπορούσαν να περιγραφούν με τον μάλλον άστοχο αυτό χαρακτηρισμό του «ελαφρού» (όπως σωστά το επισημαίνει και ο έγκυρος μουσικός παραγωγός Γιώργος Τσάμπρας στο εξαιρετικό και άκρως διαφωτιστικό κείμενο που έγραψε ειδικά για την έκδοση αυτή), μιας και καλύπτουν μια ευρεία ρυθμική και μελωδική γκάμα (ταγκό, βαλς, ρομάντσες, αρχοντρεμπέτικα, δημώδη). Εκείνο που έχει σημασία είναι η αγέραστη ομορφιά και η μελωδική δύναμη πολλών από τα τραγούδια αυτά, όπως: «Κάτι με τραβά κοντά σου» (1936), «Θα καθόμουνα πλάι σου» (1938) και «Ζεχρά» (1938) με τη Σοφία Βέμπο, «Άσε τον παλιόκοσμο να λέει» (1938) και «Για μας κελαηδούν τα πουλιά» (1938) με τον Νίκο Γούναρη, «Πού να 'σαι τώρα» (1946) με τη Στέλλα Γκρέκα, «Ας ερχόσουν για λίγο» (1947) με τη Δανάη, «Αν δεν είχα και σένα, αγαπούλα μου» (1949) με την Κούλα Νικολαΐδου, «Πάμε σαν άλλοτε» (1949) με την Κούλα Ευστρατοπούλου, «Άσ' τα τα μαλλάκια σου» (1951) με τον Φώτη Πολυμέρη, «Στο μικρό το μουράγιο» (1953) με τον Τώνη Μαρούδα και πάμπολλα άλλα.

(c) 2CD | Minos-EMI / His Master Voice | 2003 | Πηγή: d58