Το 1968 ο Σταύρος Ξαρχάκος βρίσκεται ήδη στο απόγειο της δημιουργικής του ακμής έχοντας πίσω του μια πολύ παραγωγική 6ετία, στη διάρκεια της οποίας είχε καταθέσει τα καλύτερα τραγούδια του κι έγραψε σπουδαία μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Τη χρονιά αυτή μάλιστα εμφανίστηκε δυναμικά με έναν ολοκληρωμένο κύκλο τραγουδιών ("Χρώματα"), ένα υπέροχο soundtrack ("Κορίτσια στον ήλιο"), καθώς κι έναν δίσκο με ρεμπέτικα τραγούδια σε δική του ενορχήστρωση.
Θέλω λοιπόν σήμερα να σταθώ σ' αυτόν τον τελευταίο δίσκο. Τίτλος του: "Μάρκος ο δάσκαλός μας". Και φυσικά ο Μάρκος δεν είναι άλλος από τον πατριάρχη του αυθεντικού ρεμπέτικου τραγουδιού Μάρκο Βαμβακάρη (1905-1972). Ο Ξαρχάκος σε κάθε ευκαιρία έχει δηλώσει τον απέραντο θαυμασμό του για το έργο του μεγάλου Συριανού κι ο συγκεκριμένος δίσκος αποδεικνύει έμπρακτα αυτόν το θαυμασμό. Ο δίσκος περιλαμβάνει δώδεκα κλασικά τραγούδια του Βαμβακάρη, γραμμένα τα παλιότερα στα μέσα της δεκαετίας του '30 και τα νεότερα στις αρχές του '60. Έχουν επιλεγεί μερικά από τα πιο εμβληματικά τραγούδια, όπως "Φραγκοσυριανή", "Τα ματόκλάδα σου λάμπουν", "Ο Κάβουρας", "Βεργούλες", "Αντιλαλούν οι φυλακές", "Αλεξανδριανή", μαζί με κάμποσα άλλα λιγότερο γνωστά. Ο Ξαρχάκος έχει ενορχηστρώσει το υλικό με απόλυτο σεβασμό και βαθιά γνώση του είδους και, χωρίς να ακυρώσει την πρωτότυπη οργανική γραμμή, περιορίστηκε σε λιγοστές, αλλά καίριες προσωπικές πινελιές τονίζοντας κάποια σημεία που ήθελε να τους δώσει μια καινούργια δυναμική. Το αποτέλεσμα είναι αντάξιο του μεγάλου δασκάλου του, ο οποίος ήταν ακόμη εν ζωή, αν και πλέον στα αζήτητα των εταιριών. Και φαίνεται πως ο δίσκος αφύπνισε και πάλι το ενδιαφέρον τους για τον απόμαχο συνθέτη δίνοντάς του κάποιες τελευταίες ευκαιρίες να επανέλθει στο προσκήνιο.
Στην ερμηνεία των τραγουδιών ο Ξαρχάκος εμπιστεύτηκε τους τρεις βασικούς τραγουδιστές των δικών του τραγουδιών, δηλαδή τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, τη Βίκυ Μοσχολιού και τον Σταμάτη Κόκοτα. Μαζί τους πρόσθεσε και δυο φωνές από το χώρο του αυθεντικού λαϊκού τραγουδιού: Την υπέροχη Γιώτα Λύδια που ερμηνεύει συγκλονιστικά το τραγούδι "Το συμφέρον", και τον Γιώργο Ζαμπέτα που ερμηνεύει με το δικό του αμίμητο τρόπο κάποια πιο εύθυμα τραγούδια του δίσκου.
Εν κατακλείδι οφείλω να αποδώσω τα εύσημα στη συγκεκριμένη εργασία του Σταύρου Ξαρχάκου, γιατί ιστορικά αποτελεί την πρώτη "έντεχνη" προσέγγιση στο ρεμπέτικο τραγούδι με πολύ σοβαρό τρόπο. Το "πρώτη" έχει να κάνει με την ολοκληρωμένη μορφή αυτών των τραγουδιών (μουσική και φωνή), γιατί φυσικά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι πρώτος απ' όλους ήταν ο Μάνος Χατζιδάκις που ανέσυρε από την ανυποληψία το ρεμπέτικο και δούλεψε συστηματικά στο πεδίο αυτό με τις εμπνευσμένες οργανικές διασκευές του, κρατώντας δηλαδή τις μελωδίες χωρίς λόγια ("Έξι λαϊκές ζωγραφιές", "Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη"), μια προσέγγιση που τη συνέχισε και μετά την "παρέμβαση" του Ξαρχάκου στη δεκαετία του '70 ("Λειτουργικά", "Ο σκληρός Απρίλης του '45").
Πρέπει να διευκρινίσω ότι ο δίσκος γνώρισε αρκετές επανεκδόσεις στο διάστημα 1968-1970, καθώς και μια ξενόγλωσση έκδοση στην Αγγλία με τίτλο "A Vision of Greece", ενώ το 1991 και το 1993 επανεκδόθηκε και ψηφιακά.
(c) LP | EMI Columbia | 1968 | πηγή: d58
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου