Ο Γιάννης Ρίτσος διαβάζει Ρίτσο, ΙΙ (1972)

Ο Γιάννης Ρίτσος έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του κυνηγημένος από το επίσημο κράτος για τις αριστερές του ιδέες. Στα χρόνια μάλιστα του εμφυλίου σπαραγμού και ως τις αρχές της δεκαετίας του '50 βρέθηκε εξόριστος στη Μακρόνησο, αλλά και στη Λήμνο και τον Άη Στράτη, γεγονός που αναγκαστικά ανέστειλε την πυκνή ως τότε συγγραφική του δραστηριότητα. 

Μετά το 1952 πάντως επανήλθε δυναμικά στο δημιουργικό πεδίο, για να ακολουθήσει μια δεκαπενταετία (ως την επιβολή του χουντικού καθεστώτος) υπερπαραγωγική, κατά την οποία θα συνθέσει και τα σημαντικότερα έργα του. Μεταξύ αυτών και η ποιητική σύνθεση Όταν έρχεται ο ξένος που εκδόθηκε το 1958, ενώ αργότερα ενσωματώθηκε στον ευρύτερο ποιητικό κύκλο Τέταρτη διάσταση (1972). Το έργο χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από τον πνευματικό κόσμο της εποχής του. Χαρακτηριστικά μάλιστα το λογοτεχνικό περιοδικό Νέα Πορεία έγραψε μεταξύ άλλων: "Αυτή η καινούργια συλλογή του Γιάννη Ρίτσου αποτελεί ένα ποιητικό κατόρθωμα πρώτης γραμμής. Μέσα στις λιγοστές σελίδες της ανασυντίθεται το τεμαχισμένο πρόσωπο της ποίησης και της ζωής και ξαναβρίσκει τη χαμένη ενότητά του (...) Είναι ο Ξένος, όσο μπορούμε να αποσαφηνίσουμε, ένα ποιητικό είδωλο, η θαυμαστή υπέρβαση ή μάλλον η καλή κατεστραμμένη πλευρά της ζωής που ενώνει τους ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες, εχθρούς και φίλους, τον ουρανό με τη γη, τη ζωή με το θάνατο, τη στιγμή με το χρόνο (...)".

Το 1972, παράλληλα με την έκδοση της Τέταρτης Διάστασης του Γιάννη Ρίτσου από τον Κέδρο, κυκλοφόρησε και ο δεύτερος δίσκος της Lyra (Διόνυσος) από τη σειρά Ελληνικά Ποιήματα αφιερωμένος στον μεγάλο ποιητή με τίτλο: Ο Ρίτσος διαβάζει Ρίτσο, ΙΙ. Ο δίσκος περιλαμβάνει αποκλειστικά την ανάγνωση από τον ίδιο τον ποιητή του έργου "Όταν έρχεται ο ξένος" με τον γνωστό στιβαρό και απόλυτα εκφραστικό τρόπο εκφοράς του λόγου. Η απαγγελία αυτή τη φορά δε συνοδεύεται από κάποια μουσική υπόκρουση.

Να προσθέσω ότι το 2009 η σκηνοθέτιδα Λουκία Ρικάκη γύρισε μια ταινία μικρού μήκους αφιερωμένη στο συγκεκριμένο έργο του Γιάννη Ρίτσου επιλέγοντας ως φυσικό σκηνικό την παλιά πόλη της Λευκωσίας.

(c) CD | Lyra/Διόνυσος | 1972 | Πηγή: d58