Πέμπτη 15 Μαρτίου 2018

Γιάννης Ζουγανέλης, Πάρις Τακόπουλος: Κενή Διαθήκη (1982)

Η πρώτη συνθετική περίοδος του Γιάννη Ζουγανέλη στάθηκε η πιο δημιουργική και πιο ουσιαστική στη μακροχρόνια διαδρομή του μέχρι σήμερα. Είναι η εποχή που η νεανική ορμητικότητα του συνθέτη ενταγμένη στο κυρίαρχο κλίμα του πολιτικού τραγουδιού τον οδήγησε σε επιλογές ποιοτικών προδιαγραφών και το αποτέλεσμα ήταν μια άκρως ενδιαφέρουσα σειρά δίσκων βασισμένων εν πολλοίς στον ποιητικό λόγο. Η αρχή έγινε το 1977 με τη "Λαϊκή Ανθολογία Βάρναλη" και ολοκληρώθηκε το 1983 με το "Μονόγραμμα" του Οδυσσέα Ελύτη.
Ήδη σας παρουσίασα όλη τη σειρά των δίσκων του συνθέτη αυτής της περιόδου, αλλά θα ήθελα να προσθέσω μια ακόμη δουλειά του από την ίδια εποχή, η οποία όμως είναι εντελώς διαφορετική απ' όλες τις άλλες, τόσο σε επίπεδο μουσικής, όσο και σε επίπεδο λόγου. Αναφέρομαι στο δίσκο "Κενή Διαθήκη", άγνωστο ίσως στους πολλούς, αλλά άκρως ενδιαφέροντα και πρωτότυπο, ώστε να αξίζει μιας μικρής προσοχής.
Γιά να δούμε όμως περί τίνος ακριβώς πρόκειται. Η ηχογράφηση λοιπόν αυτή βασίζεται στο βιβλίο "Κενή Διαθήκη" του θεατρικού συγγραφέα Πάρι Τακόπουλου, το οποίο είχε εκδοθεί το 1973 με πρόλογο μάλιστα του σπουδαίου λόγιου, φιλοσόφου και (αμφιλεγόμενου) πολιτικού Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Είναι ένα εξαιρετικά πρωτότυπο και εντυπωσιακό κείμενο που χαρακτηρίζεται από μια καταιγιστική πλημμυρίδα γλωσσικής και γλωσσοπλαστικής ανάπτυξης εικόνων και θεμάτων που αναβλύζουν από μια ανεξάντλητη λογοπαικτική έμπνευση του συγγραφέα σε μορφή σπαραγμάτων που συσπειρώνονται από μια μαγική κεντρομόλο δύναμη, ενώ την επόμενη στιγμή εκρήγνυνται σε απειροελάχιστες ψηφίδες που ακυρώνουν κάθε συγκροτημένο νοητικό συνειρμό!
Ένα κείμενο που υπονομεύει τα πάντα και συγχρόνως αυτοϋπονομεύεται με τη λογική κοινού προβοκάτορα! 
Σ' αυτό λοιπόν το αλλοπρόσαλλο, αλλά αποστομωτικά ευφυές κείμενο τι δουλειά έχει ο Γιάννης Ζουγανέλης; Μα ακριβώς εδώ καταφέρνει ο δαιμόνιος δημιουργός να φωνάξει σε όλους τους αμφισβητίες του ότι πίσω από μια απατηλή εικόνα μπορεί κρύβεται ο αληθινός μουσικός που σμιλεύει το ηχητικό του πεδίο με γνώση, σεμνότητα και ουσία, μακριά από τις επιταγές των εμπορικών απαιτήσεων. Στο δίσκο αυτό λοιπόν ο συνθέτης μετατρέπεται με ευκολία σ' έναν πιστό θεράποντα του δυναμικού κειμένου συνεισφέροντας απλές, διακριτικές και λειτουργικές πινελιές στη ροή του λόγου. Ένα πιάνο, μια κιθάρα, ήπια χρήση των κρουστών και των ξύλινων πνευστών μαζί με τον ηλεκτρικό ήχο του συνθεσάιζερ είναι τα απλά εργαλεία του συνθέτη, υπεραρκετά ωστόσο για τη δημιουργία του κατάλληλου ηχητικού υποστρώματος.
Να προσθέσω απλώς ότι την ανάγνωση του κειμένου κάνει η καλή ηθοποιός Μάγια Λυμπεροπούλου. Δύσκολο κείμενο και δύσκολη ανάγνωση, γιατί απαιτείται σε κάθε λέξη ή σπάραγμα λέξης ο κατάλληλος τονισμός και η διαρκής ετοιμότητα της απρόβλεπτης κάθε στιγμή συνέχειας.

(c) LP | Minos | 1982 | πηγή: d58/Νίκος

Δεν υπάρχουν σχόλια: