Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2019

Νίκος Μαμαγκάκης, Κώστας Βάρναλης: Σκλάβοι πολιορκημένοι (1974)

Οι "Σκλάβοι Πολιορκημένοι" αποτελούν κατά κάποιο τρόπο το τρίτο μέρος μιας τριλογίας δίσκων του μεγάλου συνθέτη Νίκου Μαμαγκάκη (1929-2013) αφιερωμένων στον Μεγάλο Ξεσηκωμό του 1821. Η αρχή έγινε με το δίσκο "Αγωνιστές της Λευτεριάς" (1971). Την ίδια χρονιά επίσης παρουσίασε το δίσκο "1821, είτε θάνατος, είτε λευτεριά" βασισμένο στα "Απομνημονεύματα" του Μακρυγιάννη. 
Ο τίτλος του δίσκου παραπέμπει ευθέως στους "Ελεύθερους πολιορκημένους" του Διονυσίου Σολωμού και στον εξιδανικευμένο αγώνα των Μεσολογγιτών. Το έργο βασίζεται στην ομώνυμη ποιητική σύνθεση του Κώστα Βάρναλη (1884-1974), που γράφτηκε το 1927. Στο έργο αυτό ο ποιητής επιδιώκει να μετατοπίσει το χριστιανικό θείο Πάθος από το μεταφυσικό και θεολογικό πεδίο στη σφαίρα της κοινωνικοπολιτικής επανάστασης. Ο τίτλος εκφράζει μια διάθεση απομυθοποίησης του "υπερταξικού" χαρακτήρα του πολέμου και λειτουργεί ως ένα είδος αντίλογου στην ιδεαλιστική αντίληψη των "Ελεύθερων Πολιορκημένων" του Σολωμού.
Στο εσώφυλλο του δίσκου σημειώνει ο συνθέτης:
Οι "Σκλάβοι Πολιορκημένοι" είναι ένα από τα έργα μου που γράφτηκαν στην επταετία ύστερα από την ανάγνωση πολλών κειμένων γύρω από την Επανάσταση του '21. Ήταν αυτό ένα είδος εκτόνωσης από το άγος της δικτατορίας. Εγώ ο κιοτής και βολεμένος έβρισκα τότε παρηγοριά στα νταηλίκια του '21. Ο Βάρναλης ήταν το παν εκείνη την εποχή. Σύμβολο. Αυτά διαβάζαμε και κατά κάποιο τρόπο... εφησυχάζαμε. ( ... ) Ο Πατσιφάς έκανε αγώνα ο δίσκος να βγει μέσα στην επταετία, αλλά επειδή ήταν ο Βάρναλης, δε θέλανε να τον βγάλουνε και τελικά κυκλοφόρησε μετά (1974). Θεωρώ ότι έχει μια συμπαθητική ατμόσφαιρα. Είναι βέβαια αρκετά επικός. Η Δημητριάδη έτσι κι αλλιώς ήταν τότε τραγουδίστρια του Θεοδωράκη και είχε εκ των πραγμάτων επηρεαστεί από όλα αυτά τα μεγαλόστομα. Δεν ξέρω κιόλας... έχω αυτή τη φοβερά κακή "αρρώστια" να μη θέλω τις παλιές μου δουλειές. Εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις. Ας πούμε, εδώ μου αρέσει "Η μάνα του Χριστού". Θυμάμαι, όταν το έγραφα, ήρθε στο σπίτι ο Σαββόπουλος, το άκουσε και μου λέει: "Περίεργο είναι. Σαν ...ναπολιτάνικη καντσονέτα"...
Τα λέει όλα ο συνθέτης που του άρεσε πάντα να αυτοϋπονομεύεται. Ο δίσκος είναι σπουδαίος και μερικά τραγούδια αριστουργηματικά. Προσωπικά ξεχωρίζω πάνω απ' όλα το "Ήσουν ωραίος σαν άγγελος" για τους συνταρακτικούς του στίχους και τη σπαρακτική (διόλου επική) ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη. Εξαιρετικός στέκεται πλάι της ο Δημήτρης Ψαριανός με τον αέρα της δυναμικής του εκκίνησης δύο χρόνια νωρίτερα στα τραγούδια του "Μεγάλου Ερωτικού".
(c) LP | Lyra | 1974 | πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: