Μιχάλης Τερζής: Αρχαία Λυρικά (1982)

Επανέρχομαι σήμερα σε μια παλιότερη ανάρτησή μου που αναφέρεται στην αξιόλογη μελοποίηση αρχαίων λυρικών ποιητών από τον σημαντικό συνθέτη της νεότερης γενιάς Μιχάλη Τερζή με τίτλο "Αρχαία Λυρικά".

Οι αρχαίοι λυρικοί ποιητές μας (6ος και 5ος αιώνας π.Χ.) στάθηκαν πηγή έμπνευσης πολλών συνθετών μας, λόγιων ή λαϊκών. Η ευαίσθητη ποίησή τους με θεματολογία άμεσα συναρτημένη με την καθημερινή ζωή των ανθρώπων με έμφαση στο ερωτικό στοιχείο δείχνει να προσφέρεται για τη δημιουργία απλών τραγουδιών που να αφορούν κι έναν σημερινό ακροατή. Το πρώτο παράδειγμα που αυθόρμητα μπορεί κανείς να επικαλεστεί είναι το ωραιότατο "Κέλομαί σε Γογγύλα" από τον "Μεγάλο Ερωτικό" (1972) του Μάνου Χατζιδάκι, ο οποίος μελοποίησε στο πρωτότυπο το ποίημα αυτό της Σαπφώς. Το 1986 ο Σπύρος Βλασσόπουλος παρουσίασε έναν ολόκληρο κύκλο τραγουδιών πάνω σε ποίηση πάλι της Σαπφώς με τη φωνή της Αλέκας Κανελλίδου ("Σαπφώ", 1986). Άλλωστε η Σαπφώ υπήρξε η δημοφιλέστερη ποιήτρια όχι μόνο της αρχαιότητας, αλλά και όλων των εποχών. Η καλύτερη δισκογραφική της παρουσία βρίσκεται στο δίσκο της σπουδαίας ελληνίδας μουσικού Angelique Ionatos "Sappho de Mytilene" (1991) με μελοποιημένα αποσπάσματα στο πρωτότυπο ή στην εξαιρετική απόδοση του Οδυσσέα Ελύτη. Ακολούθησαν πάμπολλες άλλες ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις στο έργο της από τους Άβατον ("Εξ αδοκήτω", 1996), τη Μαρίζα Κωχ ("Στον κήπο της Σαπφούς", 2006), τον Γιάννη Γλέζο ("Ρόδα της Πιερίας", 2006), τον Νίκο Ξυδάκη ("Γρήγορα η ώρα πέρασε", 2006), τον Νίκο Μαμαγκάκη ("Σπαράγματα", 2008) και αρκετούς άλλους.

Η απόπειρα του Μιχάλη Τερζή να μελοποιήσει αρχαίους λυρικούς ποιητές ξεκίνησε το 1981, όταν στους περίφημους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού της Κέρκυρας με εμψυχωτή τον Μάνο Χατζιδάκι πρωτοακούστηκε το γλυκύτατο τραγούδι του "Νυχτωδία" ερμηνευμένο κατανυκτικά από την Κρίστη Στασινοπούλου. Ήταν ένα μελοποιημένο ποίημα της Σαπφώς, που αποτέλεσε τη βάση για μια ολοκληρωμένη δουλειά του συνθέτη πάνω σε επιλεγμένα ποιήματα ή αποσπάσματα λυρικών ποιητών, όπως ο Ανακρέων, ο Αρχίλοχος, ο Αλκμάν, ο Αρίων, ο Εύκλος, ο Βακχυλίδης, ο Αλκαίος και φυσικά η Σαπφώ. Αξιοποιήθηκαν οι δόκιμες μεταφράσεις του κλασικού μεταφραστή της παλιότερης γενιάς Ηλία Βουτιερίδη, αλλά και του νεότερου ποιητή και γνωστού στιχουργού Άκου Δασκαλόπουλου, ο οποίος είχε όλη την επιμέλεια του δίσκου. Σε μερικά ποιήματα επίσης έχουμε μεταφράσεις του Χ. Παρασκευαΐδη και του μεγάλου Κύπριου ποιητή Κώστα Μόντη.

Ο Μιχάλης Τερζής, χωρίς προκαταλήψεις και μεγαλοστομίες, έγραψε μια σειρά απλές μελωδίες και έντυσε αυτά τα ποιήματα με ηχοχρώματα ασυνήθιστα αλλά άμεσα καταληπτά δημιουργώντας ένα πολύ όμορφο αποτέλεσμα. Τραγουδούν: Πέτρος Πανδής, Νικόλας Μητσοβολέας, Βάσια Ζήλου και Νίκος Λόλης.

(c) LP | Minos-EMI | 1982 | πηγή: d58