Χρήστος Λεοντής, F.G. Lorca: Αχ, έρωτα (1974)

Θέλω να σταθώ τώρα σε δυο μεγάλες δισκογραφικές στιγμές του σημαντικού συνθέτη Χρήστου Λεοντή, με τις οποίες έκανε τη δυναμική επιστροφή του στη δισκογραφία αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση, τρία χρόνια μετά το "Δώδεκα παρά πέντε", τη μοναδική δουλειά που είχε παρουσιάσει στα χρόνια της χουντικής επταετίας.

Αναφέρομαι στους εμβληματικούς κύκλους τραγουδιών "Αχ, έρωτα" (1974) και "Παραστάσεις" (1975). Μάλιστα μέσα στο 1975 μας έδωσε συγχρόνως και την πιο δημοφιλή δισκογραφική του δουλειά, δηλαδή το "Καπνισμένο τσουκάλι" (σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου), για να περάσει και πάλι στη σιωπή για κάμποσα χρόνια, όπως το συνηθίζει άλλωστε σε όλη τη μουσική του διαδρομή.

Επιτρέψτε μου εδώ να εκφράσω την προσωπική μου άποψη για τη δισκογραφία αυτού του σπουδαίου δημιουργού, μια άποψη που πιθανότατα θα ξενίσει και δε θα βρει σύμφωνους τους περισσότερους που θα διαβάσουν αυτό το κείμενο. Πιστεύω λοιπόν ότι αυτοί δυο δίσκοι ("Αχ, έρωτα", "Παραστάσεις") είναι οι κορυφαίες στιγμές του Λεοντή, έστω κι αν η πρωτόλεια εργασία του ("Καταχνιά", 1965) θεωρείται από πολλούς η σημαντικότερη κατάθεσή του ή το "Καπνισμένο τσουκάλι" από κάποιους άλλους. Εγώ βρίσκω ότι οι πιο εμπνευσμένες μελωδίες του περιέχονται σ' αυτούς τους δυο δίσκους, οι οποίοι κυκλοφόρησαν απανωτά, λες και ήθελε να βγάλει μεμιάς από μέσα του ο συνθέτης ένα μεγάλο βάρος που κουβαλούσε!

Ας σταθούμε σήμερα στον πρώτο από τους δυο αυτούς δίσκους, το πολυαγαπημένο "Αχ, έρωτα", έναν έξοχο κύκλο δώδεκα μελοποιημένων ποιημάτων πάνω σε κείμενα του σημαντικού Ισπανού ποιητή και θεατρικού συγγραφέα Federico Garcia Lorca (1898-1936) μεταφερμένα στα ελληνικά σε ελεύθερη απόδοση από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο. Η αλήθεια είναι ότι ο Λόρκα έχει τόσο ισχυρή παρουσία στην ελληνική μουσική πραγματικότητα, ώστε να θεωρείται περίπου Έλληνας ποιητής! Ήταν ο Νίκος Γκάτσος που μας χάρισε παλιότερα την αριστουργηματική μετάφραση του "Ματωμένου Γάμου" κι από εκεί ξεκίνησε η απίστευτη αυτή μελοποιητική εμμονή πολλών συνθετών μας πάνω στο έργο του που μας πρόσφερε πάμπολλα διαχρονικά αριστουργήματα, όπως αυτά του Μάνου Χατζιδάκι, του Μίκη Θεοδωράκη, του Γιάννη Γλέζου, του Σταύρου Ξαρχάκου, του Χρήστου Λεοντή, του Νίκου Μαμαγκάκη, του Νότη Μαυρουδή και πολλών νεότερων, όπως ο Γιάννης Μεταλλινός και ο Δημήτρης Μαραμής. 

Η προσέγγιση του Χρήστου Λεοντή έχει πιο λαϊκό χρώμα τόσο στο μουσικό, όσο και στο ενορχηστρωτικό μέρος. Ο συνθέτης μας δίνει μια σειρά ρωμαλέες μελωδίες συνδυασμένες ιδανικά με κάποιες υπερευαίσθητες λυρικές στιγμές που γοητεύουν βαθιά τον ακροατή με το πρώτο άκουσμα! Πώς μπορεί να αντισταθεί κανείς στην ομορφιά τραγουδιών, όπως το "Μέρα γεμάτη θλίψη" ή το "Νανούρισμα"; Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι πλάι στο κυρίαρχο μπουζούκι έχουν ενσωματωθεί και όργανα με ειδικό ισπανικό χρωματισμό, ώστε να γίνεται αμεσότερα η αναφορά στην ποιητική αφετηρία των τραγουδιών. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το ομότιτλο τραγούδι που είναι και το πιο "ισπανικό" του δίσκου.

Ο Μανώλης Μητσιάς και η Τάνια Τσανακλίδου είναι οι ερμηνευτές αυτού του υπέροχου κύκλου τραγουδιών. Αμφότεροι είναι εξαιρετικοί και προσθέτουν τις άρτιες ερμηνείες τους στα ισχυρά διαπιστευτήρια του δίσκου. Θα σταθώ λίγο παραπάνω στην Τσανακλίδου που με το δίσκο αυτό (και τη "Θητεία" του Μαρκόπουλου) κάνει την παρθενική της είσοδο στο ελληνικό πεντάγραμμο χαρίζοντάς του μια εξαίσια ελεγειακή κι εκφραστικότατη φωνή.

ΥΓ.: Ο δίσκος φυσικά έχει επανεκδοθεί ψηφιακά, αλλά δυστυχώς παραμένει από τους ελάχιστους κορυφαίους δίσκους της Minos-EMI που δεν ευτύχησε μιας επιμελημένης remaster επανέκδοσης με βελτιωμένο ήχο και πλούσιο artwork, όπως θα του άξιζε!

(c) LP | EMI Columbia | 1974 | πηγή: d58