Χρόνης Αηδονίδης: Τραγούδια και σκοποί της Θράκης (1994)

Έφυγε χθες από τη ζωή σε βαθιά γεράματα ο μεγάλος θεράπων της παραδοσιακής μας μουσικής Χρόνης Αηδονίδης (1928-2023), ο άνθρωπος που ταυτίστηκε με τη θρακιώτικη μουσική παράδοση και την έκανε κτήμα όλων των Ελλήνων με την επίμονη μελέτη και το πλούσιο δισκογραφικό του έργο πάνω στη μουσική της ιδιαίτερης πατρίδας του έχοντας ως ακαταμάχητο προσόν του το υπέροχο φωνητικό του ηχόχρωμα. 

Γεννήθηκε και μεγάλωσε σ' ένα χωριό κοντά στο Διδυμότειχο, όπου κι άρχισε να μαθαίνει σκοπούς και τραγούδια της Θράκης από τη μητέρα του, ενώ αργότερα μελέτησε συστηματικά βυζαντινή μουσική με σπουδές στο Ελληνικό Ωδείο της Αθήνας. Το 1953 βρέθηκε στο κρατικό ραδιόφωνο συμμετέχοντας στην εκπομπή "Θρακιώτικοι αντίλαλοι", λίγο αργότερα θήτευσε και πλάι στον μεγάλο δάσκαλο της δημοτικής μας παράδοσης Σίμωνα Καρά, ενώ από το 1957 άρχισε να ηχογραφεί τραγούδια της πατρίδας του παράλληλα με αμέτρητες ραδιοφωνικές παραγωγές, αλλά και πληθώρα άλλων συναφών δραστηριοτήτων σε ποικίλα μουσικά ιδρύματα ως δάσκαλος. Έντονη ήταν επίσης και η δραστηριότητά του στο χώρο των ζωντανών συναυλιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Πλουσιότατη είναι και η δισκογραφική παρακαταθήκη του Χρόνη Αηδονίδη, ιδιαίτερα από τα χρόνια της ωριμότητάς του κατά τις δεκαετίες του '90 και '00 με αφετηρία κυρίως την πολύ πετυχημένη συνεργασία του με τον Γιώργο Νταλάρα το 1990 που απέφερε το δίσκο "Τ' αηδόνια της Ανατολής". Το 2001 τον αξιοποίησε ο Νίκος Κυπουργός στο δίσκο του "Τα μυστικά του κήπου" και το 2003 ο Παντελής Θαλασσινός στον κύκλο τραγουδιών "Στης καρδιάς μου τ' ανοιχτά".

Η κορυφαία ωστόσο δισκογραφική του στιγμή ήρθε το 1994 με την έκδοση του πολυσήμαντου διπλού άλμπουμ "Τραγούδια και Σκοποί της Θράκης" από την εμβληματική σειρά δίσκων αφιερωμένων στην ελληνική παράδοση σε παραγωγή των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης υπό την επιμέλεια του μουσικολόγου Νίκου Διονυσόπουλου. Πρόκειται για μια εξαιρετική έκδοση από κάθε άποψη, τόσο σε επίπεδο υλικού, όσο και επίπεδο παραγωγής και ηχοληψίας. Περιλαμβάνει συνολικά 28 τραγούδια που καλύπτουν αντιπροσωπευτικά κάθε γωνιά της θρακικής γης, αλλά και κάθε ιδιαίτερο ήχο και ρυθμό από το ευρύ αυτό γεωγραφικό κομμάτι του ελληνισμού στη διαχρονική του εκδοχή. Έχουμε λοιπόν τραγούδια καθιστικά, καρσιλαμάδες (αντικριστά), ζωναράδικα, γαμήλιους χορούς, καθιστικούς της τάβλας, τοπικά κάλαντα, τραγούδια του ξενιτεμού, αλλά και τραγούδια του δρόμου ή τραγούδια τελετουργικής χρήσης. Τα ερμηνεύει με ασύγκριτη εκφραστικότητα ο μέγας θρακιώτης αοιδός συνοδευόμενος από λιτή ορχήστρα με αυθεντικά τοπικά όργανα, όπως φλογέρα, καβάλι, κλαρίνο, γκάιντα, βιολί, νταϊρέ, θρακιώτικη και πολίτικη λύρα, ούτι, λαγούτο, κανονάκι, τουμπελέκι και ζίλια.

Η έκδοση, όπως είπαμε, είναι εξαιρετικά επιμελημένη και πλούσια, καθώς συνοδεύεται από πολυσέλιδο βιβλιαράκι 270 σελίδων με δίγλωσσα (ελληνικά και αγγλικά) αναλυτικά κείμενα για το περιεχόμενο των δίσκων που υπογράφει ο Νίκος Διονυσόπουλος, καθώς και άφθονο φωτογραφικό υλικό και υπέροχες ζωγραφικές απεικονίσεις των παραλογών "Του νεκρού αδελφού" και "Της Άρτας το γεφύρι", μία από τις οποίες κοσμεί και το εξώφυλλο.

(c) 2CD | ΠΕΚ | 1994 | Πηγή: d58