Γιώτα Λύδια: Τραγούδια από τις 78 στροφές (1953-1959)

Η Γιώτα Λύδια εμφανίστηκε στη δισκογραφία στα 19 της χρόνια, σύζυγος ήδη του συνθέτη Στράτου Ατταλίδη, ο οποίος μάλιστα συμμετείχε στην πρωτόλεια ηχογράφησή της το 1953 με το τραγούδι του Γεράσιμου Κλουβάτου "Κάποια φωνή ακούστηκε" μαζί με το τραγούδι "Όποιος πολλά έχει βάσανα", όπου τη συνόδευσε ο Δημήτρης Ρουμελιώτης. Σε ολόκληρη τη δεκαετία του '50 η μεγάλη ερμηνεύτρια έκανε δεκάδες ηχογραφήσεις τραγουδιών που εκείνη την περίοδο καταγράφονταν σε δίσκους 78 στροφών, πριν κυριαρχήσει ως αποκλειστικός φορέας ήχου το 45άρι με δύο πάντα τραγούδια κι από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας ο δίσκος μακράς διαρκείας 33 στροφών με διευρυμένο περιεχόμενο.

Από την πλούσια παρακαταθήκη τέτοιων ιστορικών ηχογραφήσεων για τις 78 στροφών που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα 1953-1959 έφτιαξα μια μεγάλη συλλογή 46 συνολικά τραγουδιών διαφόρων συνθετών από διάφορες χρονικές στιγμές αυτής της περιόδου. Όλα φυσικά είναι μονοφωνικά ηχογραφημένα σε μια πλούσια μουσική γκάμα που περιλαμβάνει ζεϊμπέκικα, τσιφτετέλια, ακόμη και δημοτικά τραγούδια που αποτέλεσαν ένα ξεχωριστό κομμάτι στο ερμηνευτικό ρπερτόριο της τραγουδίστριας.

Η συλλογή περιλαμβάνει, μαζί με τις δύο πρώτες ηχογραφήσεις του 1953, και μερικές εμβληματικές στιγμές της Γιώτας Λύδια που συνέβαλαν αποφασιστικά στην καθιέρωσή της ως μεγάλης δύναμης στο χώρο του λαϊκού πενταγράμμου. Ανάμεσά τους το αριστούργημα του Απόστολου Καλδάρα "Συ μου χάραξες πορεία" (1958) που νομίζω πως αποτελεί την κορυφαία ερμηνευτική στιγμή της μαζί ίσως με το μεταγενέστερο αριστούργημα του Άκη Πάνου "Η πιο μεγάλη ώρα". Ξεχωρίζει επίσης η εξαιρετική ερμηνεία του εμβληματικού τραγουδιού "Ηλιοβασιλέματα" (1958) του Μανώλη Χιώτη σε στίχους Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου σε παράλληλη ηχογράφηση με τη Μαίρη Λίντα. Άλλη μια ξεχωριστή ερμηνευτική στιγμή είναι το κλασικό τσάμικο "Ο γεροτσέλιγκας" (1957) που φέρει την υπογραφή του άγνωστου Γιώργου Τρίμη, ένα τραγούδι που άνοιξε ένα διαφορετικό δρόμο για την τραγουδίστρια με λαμπρές κατακτήσεις. Έχουμε επίσης τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη, του Στελλάκη Περπινιάδη, του Βασίλη Καραπατάκη, του Μπάμπη Μπακάλη, του Θόδωρου Δερβενιώτη, του Στέλιου Καζαντζίδη, του Γρηγόρη Μπιθικώτση και άλλων. Στα περισσότερα τραγούδια οι στίχοι είναι γραμμένοι από τους ίδιους τους συνθέτες, αλλά έχουμε και αρκετά τραγούδια με στίχους του Κώστα Βίρβου, του Χρήστου Κολοκοτρώνη και του Κώστα Κοφινιώτη. Σε πολλά τραγούδια επίσης την τραγουδίστρια συνοδεύουν μεγάλοι λαϊκοί ερμηνευτές, όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Μανώλης Αγγελόπουλος, ο Σταύρος Τζουανάκος, ο Στράτος Ατταλίδης και ο Πέτρος Αναγνωστάκης.

(c) 78"" | Columbia | 1953-1959 | Πηγή: d58