Γιάννης Κωνσταντινίδης: Έργα για Ορχήστρα (1985)

Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης (1903-1984), γνωστός περισσότερο με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Κώστας Γιαννίδης, με το οποίο υπέγραφε ως συνθέτης του "ελαφρού" τραγουδιού, είναι ένας από τους επιφανέστερους δημιουργούς της λεγόμενης "Εθνικής Μουσικής Σχολής", με αξιολογότατο έργο στον τομέα της λόγιας μουσικής. Γεννήθηκε στη Σμύρνη από εύπορη αστική οικογένεια. Από πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησε μαθήματα μουσικής στην πατρίδα του, ενώ αμέσως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία, όπου παρέμεινε μέχρι το 1930 και ήρθε σε επαφή με σημαντικούς ανθρώπους της μουσικής. Μεταξύ αυτών ο Κουρτ Βάιλ, αλλά και ο δικός μας Νίκος Σκαλκώτας, με τον οποίο ανέπτυξε στενή φιλική σχέση. 

Το 1931 ο Κωνσταντινίδης εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και για λόγους βιοπορισμού επιδόθηκε στη σύνθεση μουσικής για το μουσικό θέατρο. Και είναι αλήθεια ότι η δημοφιλία της "ελαφράς" μουσικής του επισκίασε σχεδόν ολοκληρωτικά το "σοβαρό" του έργο, το οποίο συνέχισε αθόρυβα και με ιδιαίτερο ζήλο να παράγει. Στήριξε το έργο αυτό κυρίως πάνω στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι, το οποίο μελέτησε συστηματικά και γνώριζε σε βάθος. Σεμνός, ακριβής και λακωνικός στην έκφρασή του, βρίσκεται στον αντίποδα της πληθωρικότητας του Μανόλη Καλομοίρη και άλλων συνθετών. Χαρακτηριστικό του επίσης είναι ότι συχνά δε δίσταζε να χρησιμοποιήσει αυτούσιες λαϊκές μελωδίες, τις οποίες όμως επεξεργαζόταν με μεγάλη ευχέρεια στην αρμονική τους ανάπτυξη.

Πέρα από άφθονη μουσική για πιάνο, ο Γιάννης Κωνσταντινίδης μας κληροδότησε μια σειρά από ενδιαφέροντα ορχηστρικά έργα, τα οποία περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση. Ανάμεσά τους δεσπόζουν οι δύο Δωδεκανησιακές Σουίτες (1948-49), οι Τρεις Ελληνικοί Χοροί (1950) και το αριστούργημά του, η Μικρασιατική Ραψωδία (1950-65). Η ορχηστρική γραφή του συνθέτη διακρίνεται για την εξαιρετική της λεπτότητα, βασισμένη στην αρχή της ηχοχρωματικής ποικιλίας, πάνω στην οποία στηρίζεται η τεχνική της λεγόμενης "αέναης παραλλαγής". Σε όλα του τα έργα έχουν ενσωματωθεί πασίγνωστες μελωδίες και σ' αυτό ακριβώς το στοιχείο ο ίδιος εντόπιζε την εμφανέστερη διαφορά των δικών του "χορών" από τους "χορούς" του Νίκου Σκαλκώτα, ο οποίος απέφευγε να χρησιμοποιήσει γνωστές και αναγνωρίσιμες μελωδίες.

Η συγκεκριμένη ολοκληρωμένη ηχογράφηση των ορχηστρικών έργων του Γιάννη Κωνσταντινίδη φέρει τις υπογραφές του αρχιμουσικού Βύρωνα Φιδετζή, ο οποίος διευθύνει τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας, και του μουσικολόγου Λάμπρου Λιάβα, ο οποίος επιμελήθηκε την ιδιαίτερα προσεγμένη αυτή έκδοση της Lyra.

(c) CD | Lyra | 1985 | Πηγή: d58