Βίκυ Μοσχολιού: Μικρό πορτρέτο (1964-1977)

Πριν από τρεις ημέρες είχαμε τα γενέθλια της Μαρινέλλας (γενν. 20/5/1938). Σήμερα είναι η γενέθλια ημέρα της άλλης μεγάλης κυρίας του ελληνικού τραγουδιού, της Βίκυς Μοσχολιού που γεννήθηκε στις 23 Μαΐου 1943 κι έφυγε νωρίς από τη ζωή, μόλις στα 62 της χρόνια, στις 16 Αυγούστου 2005. Οι δυο αυτές "κυρίες" αποτελούν αναμφίβολα το κορυφαίο γυναικείο ερμηνευτικό δίδυμο που ανέδειξε η δεκαετία του '60 στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού και δε νομίζω πως τις ξεπέρασε καμιά άλλη από τις ουκ ολίγες σημαντικές ερμηνεύτριες που εμφανίστηκαν στα κατοπινά χρόνια (Δήμητρα Γαλάνη, Χάρις Αλεξίου, Ελένη Βιτάλη, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Τάνια Τσανακλίδου). Προφανώς δεν υπολογίζω στο ίδιο πεδίο ερμηνεύτριες, όπως η Μαρία Φαραντούρη, η Φλέρυ Νταντωνάκη ή η Μαρία Δημητριάδη.

Πάντως μια άτυπη "κόντρα" μεταξύ Μαρινέλλας και Μοσχολιού διατρέχει εδώ και δεκαετίες τη σκέψη πολλών μουσικόφιλων, εν πλήρη αγνοία βέβαια των ιδίων: Ποια από τις δυο ήταν η κορυφαία! Κάτι ανάλογο δηλαδή με τη σύγκριση μεταξύ Καζαντζίδη και Μπιθικώτση. Τι να απαντήσω τώρα εγώ; Σε καθαρά φωνητικό επίπεδο δε νομίζω πως μπορεί κανείς εύκολα να κάνει τέτοιου είδους αξιολόγηση. Ωστόσο σε επίπεδο ρεπερτορίου, θα έλεγα ότι η Βίκυ Μοσχολιού έχει σαφές προβάδισμα, γιατί ευτύχησε από το ξεκίνημα της καριέρας της να συμπορευτεί με τους κορυφαίους συνθέτες της εποχής της και να ηχογραφήσει αμέτρητα διαμάντια διαχρονικής ομορφιάς, κάτι που στην περίπτωση της Μαρινέλλας δεν συνέβη στον ίδιο βαθμό. 

Ξεκίνησε το 1961 ερμηνεύοντας καθαρόαιμα λαϊκά τραγούδια μικρού ενδιαφέροντος, ώσπου το 1964 ο Σταύρος Ξαρχάκος της έδωσε τη μεγάλη ευκαιρία επιλέγοντάς την για την ερμηνεία της εξαίσιας λαϊκής μπαλάντας "Χάθηκε το φεγγάρι" για την ταινία "Λόλα". Η συνέχεια ήταν λαμπρή, πρώτα με τραγούδια του Ξαρχάκου ("Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι", "Τα τρένα που φύγαν", "Λευτέρης") κι αμέσως μετά με μια σειρά αριστουργηματικά τραγούδια του Γιώργου Ζαμπέτα ("Χωρισμός", "Ξημερώματα", "Τα δειλινά") και του Απόστολου Καλδάρα ("Μην τα φιλάς τα μάτια μου", "Ένα αστέρι πέφτει πέφτει", "Πήρα απ' τη νιότη χρώματα"), καθώς και με μια φευγαλέα συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη ("Θαλασσινά φεγγάρια"). Ακολούθησαν τα τραγούδια του Δήμου Μούτση ("Σ' έβλεπα στα μάτια", "Φαρμάκι τα γεράματα", "Πού να 'βρω ταχυδρόμο"), του Άκη Πάνου ("Δεν κλαίω για τώρα"), του Γιάννη Σπανού ("Τι σου 'φταιξαν τα νιάτα μου", "Τα χέρια", "Ξύπνησε η πόλη") και του Λουκιανού Κηλαηδόνη ("Η πόλη μας"). Η λαμπρή αυτή πορεία συνεχίστηκε με αμείωτο ενδιαφέρον και στη δεκαετία του '70, πρώτα με ένα νέο κύκλο συνεργασίας με τον Γιώργο Ζαμπέτα ("Αλήτης", "Αδιέξοδο") και ύστερα με τον Άκη Πάνου ("Πρέπει"), τον Δήμο Μούτση ("Σα λυγαριά σε φύτεψα", "Η κορδέλα", "Άσπρα κόκκινα κίτρινα μπλε", "Στους μπαξέδες"), τον Γιάννη Μαρκόπουλο ("Θεσσαλικός κύκλος", "Μετανάστες") και τον Σταύρο Ξαρχάκο ("Νυν και αεί"), έπειτα με μια σύμπραξη με τη Δήμητρα Γαλάνη σε τραγούδια του Γιώργου Χατζηνάσιου ("Λεύκωμα"), για να κορυφωθεί αυτή η διαδρομή το 1977 με το δίσκο "Η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδά Γιάννη Σπανό", απ' όπου ξεπήδησε το τελευταίο της αριστούργημα ("Κάτω απ' τη μαρκίζα"). 

Αν και σ' αυτό το σημείο (1977) θεωρώ ότι ολοκληρώθηκε η ανοδική πορεία αυτής της λαμπρής διαδρομής, η Μοσχολιού δε σταμάτησε ασφαλώς εκεί, αλλά συνέχισε με πολλές ακόμη ενδιαφέρουσες συνεργασίες, πρώτα με τον Σταύρο Κουγιουμτζή, στη συνέχεια με τον Σταμάτη Κραουνάκη, κάποια στιγμή ξανασυνάντησε τον Γιάννη Μαρκόπουλο, αλλά και κάποιους νεότερους τραγουδοποιούς παραμένοντας στο προσκήνιο ως το τέλος της ζωής της, παρόλο που η μαύρη αλήθεια είναι ότι στα τελευταία της χρόνια η φωνή της είχε πλέον χάσει την παλιότερη εκφραστική της γλυκύτητα.

Από τη μυθική λοιπόν αυτή πορεία της Βίκυς Μοσχολιού στο ελληνικό πεντάγραμμo σταχυολόγησα 26 μεγάλες στιγμές της που ηχογραφήθηκαν κατά τη γόνιμη περίοδο 1964-1977, αφήνοντας βέβαια αναγκαστικά απέξω πληθώρα άλλων επίσης σπουδαίων τραγουδιών της. Με μια λογική αντιπροσωπευτικής παρουσίας των σπουδαιότερων δημιουργών που τροφοδότησαν σ' αυτό το διάστημα το ρεπερτόριό της δίνουν το παρών οι εξής συνθέτες: Σταύρος Ξαρχάκος, Γιώργος Ζαμπέτας, Απόστολος Καλδάρας, Γιάννης Μαρκόπουλος, Βαγγέλης Πιτσιλαδής, Δήμος Μούτσης, Άκης Πάνου, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Χατζηνάσιος και George Moustaki. Τραγούδια μνημειώδη και εμβληματικά που όλοι κάποτε σιγοτραγουδήσαμε και που ποτέ δεν έχασαν την πρώτη τους γοητεία και δεν έπαψαν να αποτελούν σημείο αναφοράς ακόμη και στο ρεπερτόριο πολλών νεότερων ερμηνευτών.

(c) EMI Columbia, Philips/PolyGram, Lyra | 1964-1977 | Πηγή: d58