Ανδρέας Κάλβος: Μελοποιημένα ποιήματα και αναγνώσεις (συλλογή)

Σαν σήμερα, στις 3 Νοεμβρίου 1869, έφυγε από τη ζωή ο σημαντικός ζακυνθινός ποιητής Ανδρέας Κάλβος (1792-1869), σύγχρονος σχεδόν του μεγάλου συντοπίτη του Διονυσίου Σολωμού, μαζί με τον οποίο αποτελούν τις ακρώρειες της λεγόμενης Επτανησιακής Σχολής, η οποία γνώρισε μεγάλη άνθιση κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα, σε μια εποχή που τα Επτάνησα δεν είχαν ακόμη ενσωματωθεί στο επίσημο ελληνικό κράτος και τελούσαν υπό ξένη κατοχή με εναλλασσόμενους επικυριάρχους (Βενετοί, Γάλλοι, Άγγλοι). Έζησε πολλά χρόνια στο εξωτερικό (Ιταλία, Αγγλία, Γαλλία, Ελβετία), αλλά το σύνολο σχεδόν του σωζόμενου ποιητικού του έργου είναι αφιερωμένο στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων κατά των Οθωμανών με την Επανάσταση του 1821. Η συγκεντρωτική έκδοση του ποιητικού του corpus φέρει τον τίτλο Ωδαί, όπου έχουν ενσωματωθεί δύο επιμέρους ποιητικές συλλογές που είχε εκδόσει ο ίδιος με τίτλους "Η Λύρα" και "Τα λυρικά". Το ύφος του είναι εμποτισμένο από το ευρωπαϊκό νεοκλασικιστικό πνεύμα της προρρομαντικής εποχής, ενώ η γλώσσα του αποτελεί μίγμα στοιχείων της λόγιας (καθαρεύουσας) και λαϊκής (δημοτικής) ελληνικής γλώσσας του καιρού του.

Ο κάπως δύσκαμπτος τεχνικά στίχος του ποιητή δεν επέτρεψε να καταπιαστούν πολλοί μουσικοί με το έργο του κι έτσι οι μελοποιήσεις ποιημάτων του είναι περιορισμένες. Πρώτος ο Μίκης Θεοδωράκης μας έδωσε το 1969 τον μικρό κύκλο "Αρκαδία IV" με τρία μελοποιημένα ποιήματα που στη συνέχεια συμπεριλήφθηκαν στον ευρύτερο κύκλο Τραγούδια του Αγώνα (1974). Μεμονωμένα ποιήματα μελοποίησαν στη συνέχεια ο Σίμος Βενάρδος, ο Τίμος Αρβανιτάκης και οι Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω, ενώ πιο πρόσφατα ο Ηλίας Ανδριόπουλος καταπιάστηκε πιο συστηματικά με τον ποιητή και μας έδωσε δυο ολοκληρωμένους κύκλους με τίτλο Ωδαί, τον πρώτο το 2003 σε φόρμα για φωνή και πιάνο και τον δεύτερο το 2007 με συνοδεία ορχήστρας. 

Κατά καιρούς επίσης κυκλοφόρησαν και κάποιες ηχογραφήσεις με απαγγελίες ποιημάτων του Ανδρέα Κάλβου, από τις οποίες ξεχωρίζουν τρεις: Η Άννα Συνοδινού διαβάζει Κάλβο, Φεραίο, Σολωμό, Μακρυγιάννη (1972), Δέκα Ωδές (2006) με τον Βασίλη Παπαβασιλείου και Ανδρέας Κάλβος (2014), έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή με απαγγελίες από τους ηθοποιούς Δημήτρη Καταλειφό και Ευριπίδη Γαραντούδη.

(c) Minos, Olympic, Lyra, MBI, Ωδή, MLK | 1969-2015 | Πηγή: d58