.jpg)
Αποφράδα επέτειος η σημερινή, καθώς συμπληρώνονται 55 χρόνια από τη θλιβερή εκείνη νύχτα που τα τανκς προκάλεσαν την κατάλυση του παραπαίοντος δημοκρατικού πολιτεύματος επιβάλλοντας ένα ολοκληρωτικό καθεστώς που κράτησε τον τόπο στο σκοτάδι για επτά ολόκληρα χρόνια και κατέληξε στη διπλή τραγωδία του Πολυτεχνείου και της Κύπρου.
Αντί λοιπόν άλλων ιστορικών αναλύσεων για ένα θέμα έτσι κι αλλιώς υπερκορεσμένο, θα ήθελα σήμερα να κάνω ένα αφιέρωμα στη μαύρη επέτειο με ...αντάρτικα τραγούδια! Τραγούδια βγαλμένα από μιαν άλλη σκοτεινή περίοδο της νεότερης ιστορίας μας από αυτές που διανθίζουν την πολύπαθη πορεία του ελληνισμού σε όλο του τον ιστορικό βίο. Άλλωστε μέσα στον 20ο αιώνα το απριλιανό καθεστώς δεν ήταν η μοναδική μαύρη σελίδα του τόπου μας. Είχαν προηγηθεί οι στυγνές δικτατορίες ενός Κονδύλη, ενός Πάγκαλου κι ενός Μεταξά. Ήρθε και η απάνθρωπη γερμανική Κατοχή και ο τραγικός εμφύλιος που στιγμάτισε βαθιά τον πολιτικό μας βίο και δημιούργησε αγεφύρωτα ρήγματα στον κοινωνικό ιστό.
Αν κάτι ωστόσο μένει από τέτοιες σκοτεινές διαδρομές κι αποκτάει μιαν υπεραξία μέσα στο χρόνο είναι η μετουσίωση της τραγωδίας σε έκφραση πνευματική και καλλιτεχνική, όπως είναι η μουσική. Και το τραγούδι που πηγάζει μέσα από τέτοιες εμπειρίες έχει τη δύναμη να ξεφεύγει από τις στενές επικαιρικές του αφορμές και να διασπά το χρόνο αποκτώντας μια διαχρονική αξία, ώστε πλέον να αφορά κάθε εποχή.
Έχουμε ξαναμιλήσει για τα αντάρτικα τραγούδια |εδώ, εδώ, εδώ, εδώ|, αυτό το ιδιαίτερο είδος αγωνιστικού τραγουδιού που δεν μπορεί να το κατατάξει κανείς σε κάποιο συγκεκριμένο μουσικό ρεύμα, αφού μοιάζει να διατρέχει ποικίλα μουσικά πεδία, από το δημοτικό τραγούδι ως την πολιτική μπαλάντα, ενώ συχνά δανείζεται μελωδίες από γνωστά και δημοφιλή τραγούδια του διεθνούς ρεπερτορίου.
Η συγκεκριμένη συλλογή με τον λιτό τίτλο "Αντάρτικα" πρωτοκυκλοφόρησε το 1972 στη Γαλλία με τον γαλλικό υπότιτλο "Chants des partisans grecs", ενώ στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 1981. Περιλαμβάνει αυθεντικό υλικό από ιστορικές ηχογραφήσεις αντάρτικων τραγουδιών που χρονολογούνται από τα χρόνια του εμφυλίου μέχρι τα χρόνια της δικτατορίας. Η παλιότερη ηχογράφηση είναι του 1945 με το τραγούδι "Το αετόπουλο" του λόγιου συνθέτη και αγωνιστή Αλέκου Ξένου (1912-1995), ενώ ακούγονται και αυθεντικές φωνές ανταρτών. Συμμετέχει επίσης ο Μίκης Θεοδωράκης ερμηνεύοντας τον "Ύμνο του ΕΛΑΣ" και το τραγούδι "Του μικρού χωριού".
(c) LP | Delta | 1972 | Επανέκδοση: 1981 | Πηγή: d58
1 σχόλιο:
Διαμάντι. Για όσους παθιάζονται με την μουσική, το ίδιο με τους βιβλιομανιακούς... Που δεν κοιτούν αν έχουν το "ο αγών μου", το "κεφάλαιο", (ή ακόμη σπουδαιότερα κείμενα όπως του Περικλή Γιαννόπουλου ή του Λίνου Καρζή) ιδεολογικά, αλλά κοιτούν ότι έχουν στα χέρια τους ένα ιστορικό, φορτισμένο κειμήλιο...
Ο συγκεκριμένος δίσκος είναι μουσικά αστείος. Ίσως λιγότερο σημαντικός ακόμη και από αυτούς των αντιστοίχων της επταετίας ή του Μεταξά... Όμως ιστορικοπολιτισμικό διαμάντι. Για όποιον έχει ξεπεράσει τις μαύρες σελίδες της ιστορίας. Κυρίως γιατί έχουν αυτή την πρωτόλεια βασική μαγιά που δίνει στην μουσική την δύναμή της: το πάθος της έκφρασης ζωής. Έστω και απόλυτα στρατευμένο, αστεία στοχευμένο.
Εξέφραζε ζωή, έστω τότε, έστω κάποιων. Δεν ήταν μόνο προϊόν. όπως σήμερα. Η ιστορία, η ζωή, περνούσε στην μουσική. Δεν ήταν "εκτέλεση", ήταν τραγούδι, ύμνος, φωνή, κραυγή. Όραμα και πρόταση. Αυτό είναι παραγωγή πολιτισμού, είτε την δέχεσαι είτε όχι. Όταν υπάρχει παραγωγή, έκφραση, βράσιμο, από εδώ, από εκεί, μέσα έξω, κάτι θα βγει, τώρα ή μετά. Απλά πράγματα. Μετά μπήκαν οι ποιητές, οι εργάτες μουσικής ακούσιοι ή εκούσιοι, η τεράστια παράδοση, και έδωσε τεράστιο έργο, που αν δεν ήταν το ανάδελφο Ελληνικό, θα αναγνωριζόταν παγκόσμια ως αυτό που ήταν: ως ένα απίστευτο έργο που δεν έχει δώσει λαός/χώρα αντίστοιχο, τουλάχιστον όχι αναλογικά....
Δημοσίευση σχολίου