Miklós Rózsa: Ben-Hur (πλήρες soundtrack)

Η Μεγάλη Εβδομάδα και το θείο Πάθος αποτελούν μια καλή ευκαιρία να θυμηθούμε τα μεγάλα θρησκευτικά έργα που μας χάρισαν οι λόγιοι συνθέτες από τα χρόνια της Αναγέννησης και δώθε, με κορωνίδα φυσικά τα αξεπέραστα "Κατά Ματθαίον Πάθη" του Μπαχ, γραμμένα στην ύστερη περίοδο του Μπαρόκ. Μας δίνεται επίσης η ευκαιρία να θυμηθούμε και τα εμβληματικά κινηματογραφικά έπη που γυρίστηκαν από τον αμερικάνικο και ευρωπαϊκό κινηματογράφο με ιδιαίτερη άνθηση στη δεκαετία του '50, όταν το Χόλιγουντ και τα μεγάλα στούντιο των κινηματογραφικών του κολοσσών (κυρίως της MGM) επένδυσαν τεράστια κεφάλαια σε λαμπερές υπερπαραγωγές με θεματολογία αντλημένη από τη Βίβλο και την ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Εποχής.

Από τις μεγάλες αυτές παραγωγές (Quo Vadis, The Robe, Demetrius & the Gladiators, The Ten Commandments, Ben-Hur, Barabbas, The Bible), αναμφισβήτητα ξεχωρίζουν οι δυο ταινίες με πρωταγωνιστή τον Charlton Heston, πρώτα η ταινία του αρχιμάστορα του είδους Cecil  B. deMille "The Ten Commandments" (1956) και πάνω απ' όλες ο αγέραστος "Ben-Hur" (1959) που σκηνοθέτησε ο κορυφαίος και πολυβραβευμένος σκηνοθέτης William Wyler (Wuthering Heights, Mrs. Miniver, The Best Years of Our Lives, Roman Holiday, Ben-Hur).

Η ταινία "Ben-Hur", βασισμένη στο μυθιστόρημα του Lew Wallace, απέσπασε 11 βραβεία όσκαρ, κατακτώντας ένα ρεκόρ αξεπέραστο για πολλές δεκαετίες. Το θέμα της αναφέρεται στις συγκλονιστικές περιπέτειες ενός Εβραίου στα χρόνια της σταύρωσης του Χριστού, όπου το θείο Πάθος διαπλέκεται με αρκετές σκηνές και επηρεάζει έμμεσα την εξέλιξη της ιστορίας. 

Η ταινία ωστόσο διαθέτει, πέρα από το εξαιρετικό καστ σπουδαίων ηθοποιών (Charlton Heston, Jack Hawkins, Stephen Boyd, Cathy O' Donell) και τις συναρπαστικές σκηνές (ναυάγιο της γαλέρας, αρματοδρομία κλπ), ένα επιπλέον ακαταμάχητο προσόν: Τη μουσική του κορυφαίου κινηματογραφικού συνθέτη Miklos Rosza (1907-1995), ουγγρικής καταγωγής με μεγάλη καριέρα σε πολλές χώρες και κυρίως στην Αμερική, όπου εργάστηκε συστηματικά από το 1940 και μετά επενδύοντας μουσικά πάνω από εκατό ταινίες και αποσπώντας συνολικά τρία βραβεία όσκαρ.

Ο Ρόζα μας χάρισε ένα αριστουργηματικό soundtrack για τον Ben-Hur, μια γιγαντιαία σύνθεση πολλαπλών μουσικών θεμάτων που καλύπτει ολοκληρωμένα μια ταινία συνολικής διάρκειας 222 λεπτών! Κατά τα πρότυπα των μεγάλων επικών ταινιών, έχουμε κι εδώ ανεξάρτητα συμφωνικά θέματα ως εισαγωγή και γέφυρες (ιντερμέδια) μεταξύ των μεγάλων σκηνών, ενώ κάθε κίνηση σχεδόν της ταινίας συνοδεύεται από την ανάλογη μουσική πινελιά. 

Η ολοκληρωμένη εκδοχή του σημαντικού αυτού soundtrack εκδόθηκε το 1959 παράλληλα με την προβολή της ταινίας κι επανεκδόθηκε ψηφιακά σε διπλό δίσκο το 1996 σε πολυτελή έκδοση με πολυσέλιδο συνοδευτικό βιβλιαράκι. Περιλαμβάνει συνολικά 88 μουσικά θέματα, τα περισσότερα με καθαρά συμφωνικό χαρακτήρα, τα οποία ερμηνεύει η Συμφωνική Ορχήστρα της MGM υπό τη διεύθυνση του συνθέτη. 

(c) 2CD | Turner Entertainment Co. | 1959/1996 | Πηγή: d58