Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2023

Ο Charles Dutoit διευθύνει Μίκη Θεοδωράκη (2004)

Ο Μίκης Θεοδωράκης αποτελεί κλασική περίπτωση πολυπρόσωπου δημιουργού, αφοσιωμένου με θαυμαστή πίστη και παραγωγικότητα, αλλά και μοιρασμένου ανάμεσα σε μουσικές εκφράσεις που μοιάζουν διαμετρικά αντίθετες αναμεταξύ τους: Τη λόγια και τη λαϊκή μουσική. Και βέβαια η καταξίωσή του στον τομέα της λαϊκής του δημιουργίας είναι λαμπρή και διαχρονική, χάρις στην οποία κατέχει απόλυτα δικαιωματικά μία από τις δύο κορυφαίες θέσεις στο λαϊκό μουσικό μας πολιτισμό, πλάι στον Μάνο Χατζιδάκι ασφαλώς.
Όμως ο Θεοδωράκης είναι κατά βάσιν και ουσία ένας συνθέτης λόγιος με έργο τεράστιο στην κατηγορία της λεγόμενης κλασικής μουσικής, αν και όχι ιδιαίτερα αναγνωρισμένο και αποδεκτό από τις ευρείες μάζες. Θεωρώ βέβαιο ότι αυτό οφείλεται ελάχιστα στην ποιότητα αυτή καθαυτήν του συμφωνικού του έργου, όσο στην δεσποτική κυριαρχία της αδιαμφισβήτης γοητείας των κοσμαγάπητων τραγουδιών του, η οποία «καπέλωσε» το «άλλο» έργο του με τρόπο άδικο και αφύσικο. Πιθανώς να συνέβαλε σ’ αυτό και η δική του εμμονή να επιδιώκει την προφανή ουτοπία να περάσει στα πλήθη τη συμφωνική μουσική αγνοώντας το μορφωτικό επίπεδο των αποδεκτών της και τους μηχανισμούς της εγχώριας μουσικής παραγωγής που πάντοτε ενδιαφέρονταν να προωθούν πράγματα «εύπεπτα» και αναλώσιμα.
Ο παρών δίσκος είναι ένα λαμπρό δείγμα του συμφωνικού Θεοδωράκη. Ξεκινάει με ένα εξαίσιο λυρικό κομμάτι με το λιτό τίτλο «Adagio», σύνθεση για φλάουτο, έγχορδα και κρουστά, γραμμένη το 1993 και αφιερωμένη στα θύματα του πολέμου στη Βοσνία. Η αρχική πηγή της μελωδίας εντοπίζεται στο έργο «Η Βεατρίκη στον Οδό Μηδέν» (1987). Πρόκειται για τη γοητευτική μελωδία που σε άλλη εκτέλεση ακούγεται ως υπόκρουση στην έξοχη ανάγνωση του ποιήματος «Μονόγραμμα» του Οδυσσέα Ελύτη από τον Μίκη και την Ιουλίτα Ηλιοπούλου.
Στο κύριο μέρος του ο δίσκος καλύπτεται από μια Σουίτα μπαλέτου από τον «Ζορμπά», το διασημότερο ίσως ελληνικό μουσικό έργο του 20ου αιώνα. Στη σουίτα περιλαμβάνονται, πέρα από το πασίγνωστο θέμα του Ζορμπά, και μερικά πολύ γνωστά θέματα από άλλους κύκλους τραγουδιώνΓειτονιά των Αγγέλων», «Μικρές Κυκλάδες») προσαρμοσμένα στη φόρμα της συμφωνικής γραφής.
Ο δίσκος επιπλέον περιλαμβάνει ένα μέρος από τη σημαντική πρωτότυπη σύνθεση «Καρναβάλι» ("Ελληνική Αποκριά"), που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ως μπαλέτο στην Όπερα της Ρώμης το 1953, έργο που αξιώθηκε μάλιστα μιας ιστορικής ηχογράφησης το 1964 υπό τη διεύθυνση του εμβληματικού αρχιμουσικού Colin Davis.
Στο τραγούδι ακούγεται η ελληνίδα μεσόφωνος Ιωάννα Φόρτη. Ο δίσκος φέρει τις υπογραφές λαμπερών ονομάτων της διεθνούς κλασικής δισκογραφίας. Στο φλάουτο είναι ο Kenneth Smith. Τη Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία του Μόντρεαλ και την Ορχήστρα Φιλαρμόνια διευθύνει ο κορυφαίος αρχιμουσικός Charles Dutoit. Η ηχογράφηση έγινε με τα υψηλότερα ποιοτικά στάνταρ για λογαριασμό της μεγάλης δισκογραφικής εταιρείας DECCA.


(c) CD | DECCA | 2004 | Πηγή: d58

1 σχόλιο:

thouthou είπε...

Ωραία μουσική, που βέβαια δεν συγκρίνεται με τα σπουδαία Ελληνικά τους έργα. Δυστυχώς, η "κλασική" παιδεία στην Ελλάδα είναι μεταφορά της αντίστοιχης δυτικής, έτσι και οι μεγάλοι μας συνθέτες, έχασαν χρόνια δημιουργίας και ενέργεια προσπαθώντας είτε να μεταγράψουν σε, είτε να δημιουργήσουν δυτικότροπη "λόγια" μουσική, αντί να δημιουργήσουν και να θεμελιώσουν Ελληνική "λόγια", "κλασική" ή όπως αλλιώς, μουσική έκφραση. Η συγκυρία ήταν θαυμάσια, καθώς είχαν ακόμη άμεση επαφή με την μεγαλύτερη μουσική παράδοση στον κόσμο, και ο Ελληνικός ήχος έδινε ευκαιρία για απίστευτους δρόμους. Δυστυχώς χάθηκε η ευκαιρία πριν την παρακμή.