Μίκης Θεοδωράκης: Ελληνική Αποκριά (Ορχήστρα Χρωμάτων, 2007)

Μπορεί να οφείλει τη μεγάλη του δημοφιλία στα σπουδαία τραγούδια του, αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε ένας εξαιρετικά προικισμένος λόγιος δημιουργός με τεράστιο όγκο έργου πολυσήμαντου και ποικιλόμορφου, αφού καλύπτει όλα τα είδη της συμφωνικής γραφής, αλλά και της μουσικής δωματίου. Σε διάστημα σχεδόν πενήντα χρόνων, από το 1947 ίσαμε το 1994, συνέθεσε κάπου πενήντα έργα σκηνικής μουσικής, άλλοτε για το κλασικό ή νεότερο θέατρο, άλλοτε για παραστάσεις όπερας ή μπαλέτου.

Το 1947, εξόριστος ήδη στην Ικαρία, άρχισε να καταγράφει τα πρώτα σχεδιάσματα του σημαντικότερου ίσως συμφωνικού του έργου, της σουίτας μπαλέτου "Ελληνική Αποκριά", μέρη της οποίας αργότερα ενσωματώθηκαν στο διάσημο μπαλέτο του "Ζορμπάς". Αφορμή στάθηκαν τα λαϊκά και παραδοσιακά τραγούδια που άκουγε από τους συντρόφους του και ιδιαίτερα ο περίφημος μπάλος του ρεμπέτη Γιάννη Παπαϊωάννου "Ανδρέας Ζέππος", από τον οποίο άντλησε τις πρώτες μελωδικές ιδέες. Ήταν μια εποχή που ο συνθέτης, κόντρα στις αντικειμενικές αντιξοότητες της εξορίας, διαπνέονταν από μεγάλη αισιοδοξία για το μέλλον κι αυτό το κλίμα επηρέασε άμεσα το έργο του, το οποίο είναι πλημμυρισμένο από ευφρόσυνες μελωδίες και έκδηλη ερωτική διάθεση.

Η σύνθεση ολοκληρώθηκε το 1953 βασισμένη πάνω σε μυθοπλασία του Βασίλη Ρώτα και του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου που αποτύπωσαν το αποκριάτικο σκηνικό της παλιάς Αθήνας. Γιαυτό και τελικά πήρε τον τίτλο "Ελληνική Αποκριά", ενώ ο συνθέτης αρχικά το είχε ονομάσει "Σουίτα από το σπίτι των σκορπιών" παίρνοντας αφορμή από τους σκορπιούς που φώλιαζαν στο χαμόσπιτο της Ικαρίας, όπου κοιμόταν! Την ίδια χρονιά πρωτοεκτελέστηκε στο κινηματοθέατρο Ορφέας της Αθήνας από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τη διεύθυνση του σημαντικού αρχιμουσικού Ανδρέα Παρίδη προκαλώντας ενθουσιώδεις αντιδράσεις. Την επόμενη χρονιά μάλιστα ως σουίτα μπαλέτου παρουσιάστηκε από το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου στη Ρώμη παρόντος και του Μάνου Χατζιδάκι που επίσης συμμετείχε στην ίδια παράσταση με δικά του έργα. Άλλωστε ο Μάνος δεν έκρυψε ποτέ ότι "έκλεψε" μια μελωδία της "Ελληνικής Αποκριάς" (από το θέμα της "Γκαμήλας"), για να φτιάξει το υπέροχο τραγούδι "Το πέλαγο είναι βαθύ"!

Η πρώτη, ιστορική πια, ηχογράφηση του έργου έγινε το 1964 με τη Συμφωνική Ορχήστρα του BBC υπό τη στιβαρή διεύθυνση του εμβληματικού αρχιμουσικού sir Colin Davis, ενώ το 2004 από τη Decca εκδόθηκε άλλη μια πανέμορφη εκτέλεση με διεύθυνση του διάσημου ελβετού αρχιμουσικού Charles Dutoit. Νωρίτερα, το 1995, είχε ηχογραφηθεί ακόμη μια ενδιαφέρουσα εκτέλεση με τον ίδιο τον συνθέτη να διευθύνει τη Συμφωνική Ορχήστρα της Αγίας Πετρούπολης, η οποία κυκλοφόρησε από τη γερμανική Intuition το 2003.

Τέλος, το 2005 το έργο παίχτηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από την Ορχήστρα των Χρωμάτων με διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη. Η ζωντανή ηχογράφηση αυτής της συναυλίας δισκογραφήθηκε και κυκλοφόρησε το 2007 από τη Legend ενταγμένη σε μια ευρεία έκδοση της συμφωνικής μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη. Πολύ φροντισμένη έκδοση με πλούσιο πληροφοριακό υλικό που υπογράφει ο έγκυρος ιστορικός της μουσικής Γιώργος Μονεμβασίτης.

(c) CD | Legend | 2007 | Πηγή: Γ. Μ./d58