Τετάρτη 3 Μαρτίου 2021

Μίκης Θεοδωράκης, Δήμητρα Γαλάνη: Χαιρετισμοί (1982)

Ολοκληρώνουμε το αφιέρωμα στη μεταπολιτευτική δισκογραφία του Μίκη Θεοδωράκη με μια ξεχωριστή του δημιουργία που δύσκολα μπορεί να καταταγεί σε κάποια από τις γνωστές κατηγορίες των έργων του, γιατί είναι μια εντελώς ιδιότυπη σύνθεση με χαρακτηριστικά που, όπως διαπιστώνεται εκ των υστέρων, ανοίγουν δυναμικά τον καινούργιο δρόμο της δημιουργικής του έμπνευσης που είναι γνωστός ως "λυρικός βίος" του συνθέτη και καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του '80. 
Το έργο λοιπόν αυτό έχει τον τίτλο "Χαιρετισμοί" που παραπέμπει στους θρησκευτικούς "χαιρετισμούς" προς την Παναγία και χρησιμοποιείται με την επαναληπτική προστακτική "χαίρε" στο ομότιτλο τραγούδι του επιλόγου. Περιλαμβάνει δέκα μέρη που μόνο συμβατικά θα μπορούσε κανείς να τα χαρακτηρίσει τραγούδια λόγω της διευρυμένης φόρμας τους, αλλά και της ιδιότυπης ενορχήστρωσης που κινείται στο συμφωνικό πεδίο, ώστε το αποτέλεσμα να ηχεί σαν ένα είδος lieder με συνοδεία ορχήστρας και χορωδίας. Η σύνθεση του έργου πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 1978-1981 στην Ελλάδα και στο Παρίσι και βασίζεται σε ποιητικούς στίχους του Γιάννη Θεοδωράκη και της Αγγελικής Ελευθερίου, ενώ το ομώνυμο τελευταίο μέρος έχει στίχους του συνθέτη.
Το έργο χαρακτηρίζεται κυρίως από το έντονα μελωδικό χρώμα της μουσικής σε largo τέμπο που αναπτύσσεται αργόσυρτα διαμορφώνοντας ένα μαγικό ηχητικό τοπίο και αναδεικνύοντας με πειστικό τρόπο τη βαθιά λυρική φύση του συνθέτη, αλλά και τη γνώση του για τη βυζαντινή υμνογραφία που αφήνει το αποτύπωμά της στις μελωδίες των τραγουδιών. Μοναδική ερμηνεύτρια αυτού του απαιτητικού υλικού η εξαίσια Δήμητρα Γαλάνη στην κορυφαία ερμηνευτική στιγμή της μεγάλης της καριέρας. Τη συνοδεύει η σπουδαία Χορωδία της Τερψιχόρης Παπαστεφάνου, τόσο στενά άλλωστε συνδεδεμένη με το έργο του συνθέτη από τη δεκαετία του '60 ακόμη. Το εξώφυλλο του δίσκου κοσμείται από ζωγραφικό πίνακα του Γιάννη Τσαρούχη.
Το εναρκτήριο αριστουργηματικό τραγούδι "Νύχτα μαγικιά" είχε ήδη ακουστεί νωρίτερα με τίτλο "Ποτέ μαζί" σε τελείως διαφορετική ενορχήστρωση ερμηνευμένο επίσης έξοχα από τη Μαρία Δημητριάδη στο δίσκο "Δελτίο καιρού" (1980), ενώ η μελωδική του αφετηρία αντλείται από το γλυκύτατο κιθαριστικό κομμάτι "Recuerdos de l' Alhambra" του ισπανού συνθέτη Francisco Tarrega. Με ανάλογη μεταμόρφωση επίσης εμφανίζεται το τραγούδι "Μη με προδώσεις" που έχει την ίδια μελωδία με το τραγούδι "Κάποτε θα 'ρθουν να σου πουν" του Μίκη σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου ερμηνευμένο από τον Παύλο Σιδηρόπουλο.
Το έργο είχε πρωτοπαρουσιαστεί ζωντανά το 1980 στο περίφημο φεστιβάλ πολιτικού τραγουδιού Volksbuhne στο Ανατολικό Βερολίνο, αλλά και στη Στοκχόλμη, ενώ παρουσιάστηκε εκ νέου ένα χρόνο μετά την ηχογράφησή του και στις εκδηλώσεις του "Μουσικού Αυγούστου" της Αθήνας το καλοκαίρι του 1983.    

(c) LP | Minos | 1982 | Πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: