Μετά την "ατομική" έκρηξη που αποτέλεσε για τα πολιτιστικά πράγματα του τόπου μας η κυκλοφορία του "Επιτάφιου" το 1960 σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, το ενδιαφέρον για τη μελοποιημένη ποίηση έγινε επιτακτικό. Ο ίδιος ο μεγάλος συνθέτης παρουσίασε αμέσως και τα τέσσερα ποίηματα του Γιώργου Σεφέρη που αποτελούν τον κύκλο των "Επιφανίων", ενώ ταυτόχρονα παρουσίαζε τα έργα αυτά σε μεγάλες λαϊκές συναυλίες, αλλά και σε μικρούς μυσταγωγικούς χώρους της Πλάκας, όπου η συμμετοχή του κόσμου ήταν αμεσότατη.
Το καλοκαίρι του 1963 ο Μίκης Θεοδωράκης απηύθυνε δημόσια έκκληση στους ποιητές να γράψουν πρωτότυπα έργα προσαρμοσμένα στη φόρμα του τραγουδιού, για να μελοποιηθούν από τους συνθέτες και να περάσουν έτσι στο πλατύ κοινό, δεδομένου ότι οι δύο κύκλοι του "Επιτάφιου" και των "Επιφανίων" ανήκαν σε προϋπάρχοντα έργα και δεν είχαν γραφτεί για το σκοπό αυτό.
Ο Οδυσσέας Ελύτης, ο οποίος είχε ήδη δώσει τη μεγάλη ποιητική σύνθεση "Το Άξιον Εστί" στον συνθέτη για να το μελοποιήσει, ενώ το 1961 είχε γράψει ακριβώς για να γίνει τραγούδι το ποίημα "Ανάμεσα Σύρο και Τζια" (που εντάχθηκε στον κύκλο "Αρχιπέλαγος"), ανταποκρίθηκε αμέσως στο κάλεσμα αυτό κι έγραψε μια σειρά από επτά ποιήματα, απλά, δροσερά, γεμάτα εικόνες από τη φύση και τον έρωτα με τον τίτλο "Μικρές Κυκλάδες", τα οποία αργότερα ενσωματώθηκαν στην ποιητική του συλλογή "Τα Ρω του Έρωτα" (1972).
Ο Μίκης μελοποίησε αμέσως τα ποιήματα αυτά μέσα σ' ένα κλίμα μεγάλης ευφορίας και έμπνευσης και τα παρουσίασε στη μπουάτ Συμπόσιον στην Πλάκα με τον νεαρότατο Νότη Μαυρουδή να συνοδεύει με την κιθάρα του την ηθοποιό Ντόρα Γιαννακοπούλου, που ήταν η πρώτη τους ερμηνεύτρια.
Το 1964 τα τραγούδια δισκογραφήθηκαν σε διπλή εκτέλεση: Μία με τη Γιαννακοπούλου για λογαριασμό της Columbia και μία με τη Σούλα Μπιρμπίλη για τη νεοσύστατη Lyra του Πατσιφά. Ο ίδιος ο συνθέτης είχε την πλήρη ενορχηστρωτική ευθύνη για την πρώτη εκτέλεση, ενώ στη δεύτερη η επιμέλεια ανήκε στον Γιώργο Κατσαρό.
Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς και να αξιολογήσει τις δύο αυτές εκδοχές του έργου. Αν και δεν προκάλεσε την ίδια διαμάχη που είχε ακολουθήσει τις δύο εκτελέσεις του "Επιτάφιου" μερικά χρόνια πριν, γεγονός είναι ότι και για τις "Μικρές Κυκλάδες" έγινε αρκετή συζήτηση. Και πάλι, ωστόσο, φαίνεται να επικράτησε η άποψη του συνθέτη και να επέβαλε την εκτέλεση της Γιαννακοπούλου ως την εγκυρότερη.
Τέλος, να προσθέσω ότι συμπληρωματικά στα επτά τραγούδια των "Μικρών Κυκλάδων" ο δίσκος 33 στροφών που εκδόθηκε το 1974 περιλαμβάνει και τον κύκλο "Λιποτάκτες" με τέσσερα μελοποιημένα ποιήματα του Γιάννη Θεοδωράκη, αδελφου του συνθέτη. Τα ερμηνεύει ο ίδιος ο Μίκης με τον Μανώλη Χιώτη να παίζει μπουζούκι και τον Δημήτρη Φάμπα κιθάρα. Η μελοποίηση αυτή είναι προγενέστερη του "Επιτάφιου" και πραγματοποιήθηκε σταδιακά κατά το διάστημα 1952-1957, αλλά η ηχογράφηση έγινε λίγο μετά τον "Επιτάφιο", τον Οκτώβριο του 1960, και κυκλοφόρησε αμέσως σε δίσκο extended play 45 στροφών. Ξεχωριστή αναλυτική παρουσίαση του έργου μπορείτε να βρείτε εδώ: https://diskovolos58.blogspot.com/2015/09/1960.html
(c) LP | EMI Columbia | 1963/1974 | πηγή: d58
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου