Με το δίσκο "Διόνυσος" σε μουσική και στίχους του Μίκη Θεοδωράκη εγκαινιάστηκε η καινούργια δισκογραφική εταιρία Σείριος που ίδρυσε το 1985 ο Μάνος Χατζιδάκις με σκοπό την απεξάρτηση από το δισκογραφικό κατεστημένο και την έκδοση ποιοτικών έργων χωρίς καμία εμπορική επιδίωξη.
Ο “Διόνυσος”, όπως χαρακτηρίζεται και από τον υπότιτλό του, είναι "ένα σύγχρονο μουσικό θρησκευτικό δράμα" που περιγράφει τη φανταστική δίκη, την καταδίκη και την νεκρώσιμη πομπή του Διονύσου. Τα τραγούδια του δίσκου αυτού, κατά τον συνθέτη, χαρακτηρίζονται "θρησκευτικά", καθώς συνοδεύουν την τελετουργία της θυσίας του Διονύσου που αποτελεί το συμβολισμό του αγωνιστή μέσα από τις ατέρμονες περιπέτειές του στη μετακατοχική, εμφυλιοπολεμική, μετεμφυλιακή και χουντοκρατούμενη Ελλάδα. Θα έλεγα ότι κατά ένα τρόπο είναι η "απάντηση" του Μίκη στην ιδέα της "Εποχής της Μελισσάνθης" (1980) του μεγάλου συνοδοιπόρου του!
Πρόκειται για ιδιόμορφα λαϊκά τραγούδια με λυρικό υπόβαθρο χωρίς το άγχος της "στρογγυλεμένης" μελωδίας, βασισμένα όμως στέρεα στους "δρόμους" του λαϊκού τραγουδιού κι ερμηνευμένα με πάθος και ένταση από τον νέο τραγουδιστή Θανάση Μωραϊτη, ο οποίος διαθέτει μοναδικό φωνητικό μέταλλο, ενώ κι ο ίδιος αργότερα εξελίχθηκε σε αξιόλογο συνθέτη, αλλά και ερευνητή του παραδοσιακού αρβανίτικου τραγουδιού. Ο Μωραΐτης θα γίνει ο βασικός ερμηνευτής των λυρικών έργων του συνθέτη κατά το επόμενο διάστημα.
Το έργο δομείται σε κυκλική μορφή με έναν αυτοσχεδιαστικό οργανικό διάλογο των δύο μπουζουκιών ως πρόλογο και επίλογο. Κάποια τραγούδια, όπως η "Φυλακή" και η "Αρκούδα", ξεχώρισαν από την πρώτη στιγμή κι απέκτησαν μια διαχρονική απήχηση γνωρίζοντας μάλιστα και νεότερες εκτελέσεις από τον ίδιο τον Μίκη. Η "Φυλακή” ακούγεται στο δίσκο “Ασίκικο πουλάκη” (1996) με νέο τίτλο “Η κάθοδος των Δωριέων”, ενώ η "Αρκούδα” στο δίσκο "Mikis Theodorakis sings his songs" (1997, Peregrina). Οι ερμηνείες του Μίκη Θεοδωράκη, αν και πολύ διαφορετικές από του Θανάση Μωραΐτη, είναι πραγματικά συγκλονιστικές. Έχει πάντως κι άλλα αξιόλογα τραγούδια ο δίσκος, όπως τα: "Τη ρωμιοσύνη να την κλαις", “Καλά βουνά”, “Το ταξίδι”, “Ο κολίγος” και “10 του Δεκέμβρη”.
Πολύ θερμά εκφράζεται για το έργο ο Μάνος Χατζιδάκις εγκαινιάζοντας έτσι τη λειτουργία του Σείριου. Γράφει μεταξύ άλλων: "...Με τον "Διόνυσο" ο Μίκης Θεοδωράκης πραγματοποιεί κάτι που μόνο ένας αληθινός τεχνίτης της μουσικής μπορούσε να πραγματοποιήσει. Μια οικοδομημένη προέκταση του ¨λαϊκού" μέσα στην περιοχή του προβληματισμένου έντεχνου τραγουδιού... Το επικό στοιχείο στην απόλυτη ωριμότητά του και μακριά από τις μεγαλόπρεπες εκτονώσεις των δρόμων, τέλεια συγκερασμένο με την ελεγεία των πολιτικών απογοητεύσεων και του ενεδρεύοντος θανάτου".
Το έργο παρουσιάστηκε ζωντανά στο Θέατρο Ορφέας στις 18 Φεβρουαρίου 1985 κι αμέσως μετά ηχογραφήθηκε. Στην εκτέλεσή του συμμετέχουν σπουδαίοι μουσικοί. Στα μπουζούκια είναι οι κορυφαίοι δεξιοτέχνες Κώστας Παπαδόπουλος και Λάκης Καρνέζης. Φλάουτο παίζει η Στέλλα Γαδέδη, όμποε ο Κλοντ Σιλιέ, κιθάρες η Στέλλα Κυπραίου, ο Στέλιος Καρύδας και ο Μπάμπης Λασκαρίδης, βιολοντσέλο ο Σωτήρης Ταχιάτης και ο Πλούταρχος Ρεμπούτσικας, μπάσο ο Νίκος Τσεσμελής, κρουστά ο Νίκος Αντύπας και ο Σπύρος Λιβιεράτος. Τη χορωδιακή συνοδεία διευθύνει ο Αντώνης Κοντογεωργίου.
(c) LP | ΣΕΙΡΙΟΣ | 1985 | πηγή: d58
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου