Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2021

Λουκάς Θάνος, Νίκος Ξυλούρης: Σάλπισμα (1978/80)

Ο Λουκάς Θάνος (γενν. 1954) αποτελεί μιαν εντελώς ιδιότυπη περίπτωση δημιουργού με πολύπλευρο φάσμα ενδιαφερόντων που απλώνονται από τη μουσική, ως το χορό και τη σκηνοθεσία. Από τα εφηβικά του ήδη χρόνια, στα τέλη της δεκαετίας του '60, καταπιάστηκε με τη μελοποίηση Ελλήνων ποιητών με ιδιαίτερη έμφαση στον Κώστα Καρυωτάκη. Με εκλεκτό υλικό λοιπόν στις αποσκευές του από το διάστημα 1969-1972 έκανε το πρώτο του δισκογραφικό φανέρωμα στα τέλη της δεκαετίας του '70 που έμελλε να σημαδέψει βαθιά την ελληνική δισκογραφία.
Το 1976 λοιπόν ο Λουκάς Θάνος μπήκε στο στούντιο και ηχογράφησε τον κύκλο μελοποιημένων ποιημάτων "Σάλπισμα" με ερμηνευτή τον Νίκο Ξυλούρη! Πρόκειται φυσικά για έναν δίσκο κλασικό που αποτελεί πλέον δίσκο αναφοράς μιας χρυσής εποχής για το ελληνικό τραγούδι. Συγχρόνως όμως πρόκειται για μια εργασία που γνώρισε πολλά προσκόμματα μέχρι να κυκλοφορήσει στην αγορά, αφού ο αρχικός προγραμματισμός της έκδοσής του το 1978 για κάποιο ανεξήγητο λόγο ακυρώθηκε, παρόλο που σχεδόν παντού αναφέρεται ως έτος κυκλοφορίας αυτή η χρονιά! Στην πραγματικότητα όμως ο δίσκος εκδόθηκε το 1980, αμέσως μετά τον πρόωρο θάνατο του μεγάλου βάρδου, πράγμα που θα έλεγα ότι δεν τιμά και τόσο τη δισκογραφική εταιρία που είχε τα δικαιώματα της έκδοσης!
Επί της ουσίας τώρα: Δε νομίζω πως χρειάζεται να παραβιάσω θύρες ανοιχτές τονίζοντας την ομορφιά αυτού του δίσκου κι ας μην εκτιμήθηκε δεόντως στην αρχή. Πρόκειται στ' αλήθεια για μια πολύ όμορφη δουλειά από κάθε άποψη. Πρώτα πρώτα είναι ο καίριος ποιητικός λόγος των τραγουδιών με τις υπογραφές μεγάλων μας ποιητών, όπως ο Κώστας Βάρναλης, ο Κώστας Καρυωτάκης και ο Άρης Αλεξάνδρου, μαζί με δυο τραγούδια σε ποίηση του συνθέτη. Ειδικά η "Μπαλάντα του κυρ Μέντιου" με τον ευρηματικό και καίρια συμβολικό λόγο του, αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο διαχρονικά και πολυτραγουδισμένα ελληνικά τραγούδια, έστω κι αν χρειάστηκε η παραμορφωτική μεσολάβηση ενός Νότη Σφακιανάκη, για να περάσει το τραγούδι στο ευρύ κοινό!
Ο δεύτερος λόγος που καταξιώνει το δίσκο είναι οι πραγματικά πολύ τρυφερές και λυρικές μελωδίες του συνθέτη που δένουν αρμονικά με τα ποιητικά κείμενα και συμβάλλουν με το δικό τους τρόπο στην ανάδειξη του λόγου. Ανάμεσα στις μελωδίες αυτές ξεχωριστή, νομίζω, θέση έχουν τα τραγούδια "Πόνοι της Παναγίας", "Κι αν έσβησε" και "Είσαι ψυχή μου".
Ίσως όμως πάνω απ' όλα ο δίσκος έχει καταξιωθεί για τη συγκλονιστική ερμηνεία του Νίκου Ξυλούρη σε μια δουλειά που διαφέρει πολύ από όσες άλλες σημαδεύτηκαν με τη μαγική φωνή του και που έμελλε να αποτελέσει και το κύκνειο δισκογραφικό του άσμα. Ο ίδιος ο συνθέτης μας πληροφορεί με πόση τρυφερότητα και ευγένεια δέχθηκε τη συμμετοχή του σ' αυτή τη δουλειά και τελικά τη διεκπεραίωσε με ιδεώδη τρόπο.

(c) CD | ΕΜΙ Columbia | 1980 | Πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: