Πριν από 99 χρόνια, στις 23 Οκτωβρίου 1925, ήρθε στον κόσμο μια κορυφαία μουσική ιδιοφυία που λάμπρυνε την ελληνική μουσική από τα μέσα της δεκαετίας του '40 που πρωτοεμφανίστηκε καταφέρνοντας μάλιστα να ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα, να μεγαλουργήσει ακόμη και στην Αμερική επί σειρά ετών, όπου απέσπασε και το oscar τραγουδιού του 1961. Φυσικά αναφέρομαι στον Μάνο Χατζιδάκι (1925-1994), έναν μεγάλο αυτοδίδακτο που κατέκτησε μόνος του όλες τις πτυχές της μουσικής τέχνης χαρίζοντάς μας μια πολύτιμη κληρονομία σπουδαίων κύκλων τραγουδιών, αλλά και θεατρικής και κινηματογραφικής μουσικής, από την οποία μάλιστα μεγάλο μέρος παραμένει δυστυχώς ανέκδοτο.
Το καλοκαίρι του 1966 ο Μάνος Κατράκης και το θεατρικό του σχήμα Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο ανέβασε στο Θέατρο Βεάκη την ιστορική παράσταση Καπετάν Μιχάλης βασισμένη στο ομώνυμο επικό ιστορικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη που είχε εκδοθεί το 1953. Τη θεατρική προσαρμογή υπέγραψαν ο Γεράσιμος Σταύρου και ο Κώστας Κοτζιάς. Μάλιστα η θεατρική αυτή εκδοχή είχε ήδη ανέβει για πρώτη φορά το 1959 από το θίασο Νίκου Χατζίσκου με μουσική του λόγιου συνθέτη Αλέκου Ξένου. Η παράσταση του Κατράκη αποτέλεσε σταθμό στη θεατρική ιστορία του τόπου. Έπαιξαν οι: Μάνος Κατράκης, Καίτη Παπανίκα, Ιορδάνης Μαρίνος, Βύρων Πάλλης, Σπύρος Κωνσταντόπουλος, Δημήτρης Καλλιβωκάς, Τώνης Ιακωβάκης, Ηλέκτρα Παπαθανασίου κ.ά.
Τη μουσική της παράστασης συνέθεσε ο Μάνος Χατζιδάκις και μάλιστα πέρασε αμέσως και στη δισκογραφία. Ο συνθέτης κατέθεσε ένα εξαιρετικά εμπνευσμένο έργο με επτά ωραιότατα τραγούδια, αν και στην παράσταση ακούγονταν άλλα δύο που παραμένουν ανέκδοτα, καθώς και τέσσερα οργανικά θέματα που αναβλύζουν χαρακτηριστικά αναγεννησιακά ηχοχρώματα μέσα από όργανα εποχής, όπως το λαούτο και το τσέμπαλο. Τα τραγούδια βασίστηκαν σε στίχους που έγραψε ο Γεράσιμος Σταύρου συναρμολογώντας με προσφυή τρόπο διάσπαρτες φράσεις του Καζαντζάκη μέσα στο μυθιστόρημα. Τα ερμήνευσε με θρησκευτική προσήλωση κι εφραστικότητα ο Γιώργος Ρωμανός, τον οποίο ο συνθέτης μας είχε πρωτοσυστήσει αρχικά με το τραγούδι "Τ' αστέρι του Βοριά" στο soundtrack America America (1963) και λίγο αργότερα ως αποκλειστικό ερμηνευτή του εμβληματικού κύκλου τραγουδιών Μυθολογία (1965).
Σημειώνω ότι το τραγούδι "Δεν ήταν νησί" είχε τη δική του αυτόνομη πορεία μέσα στο χρόνο με ποικίλες επανεκτελέσεις, τις οποίες εκ των υστέρων απέρριψε εξ ολοκλήρου ο συνθέτης, ο οποίος φρόντισε να αποκαταστήσει το κύρος του έργου με μια δεύτερη εκτέλεση στην απλή φόρμα για φωνή και πιάνο με ερμηνεύτρια τη Φλέρυ Νταντωνάκη και τον ίδιο στο πιάνο. Η συγκεκριμένη εκτέλεση ηχογραφήθηκε το 1973 (αμέσως μετά την οριστική επιστροφή του συνθέτη από την Αμερική) και κυκλοφόρησε σε δίσκο το 1975 μαζί με τα έργα Ο κύκλος του CNS και Δυο ναυτικά τραγούδια (με ερμηνευτή τον Σπύρο Σακκά). Επίσης μεταθανάτια κυκλοφόρησε και μια τρίτη εκτέλεση του έργου βασισμένη στην αρχική ενορχήστρωση του 1966 ανασκευασμένη εν μέρει από τον Νίκο Κυπουργό με ερμηνευτές τον Μανώλη Λιδάκη και τον Αλκίνοο Ιωαννίδη (Σείριος, 2006).
(c) CD | EMI Columbia | 1966 | Remaster edition, 2008 | Πηγή: d58
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου