Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2024

Μίμης Πλέσσας: Ζει; (1971)

Συνεχίζουμε το αφιέρωμά μας στη λιγότερο γνωστή δισκογραφία του Μίμη Πλέσσα με μια σειρά κύκλων τραγουδιών που δεν μπόρεσαν να περάσουν στο ευρύ κοινό, όπως άλλοι δίσκοι του συνθέτη, αλλά έχουν το ενδιαφέρον τους και σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις μπορούμε να μιλήσουμε και για αδικημένες δουλειές που ίσως αξίζουν μια δεύτερη ευκαιρία.
Θα σταθούμε πρώτα σε κάποιους δίσκους από την ευρεία συνεργασία του συνθέτη με τον λαϊκό στιχουργό Κώστα Βίρβο, μια συνεργασία που απλώνεται σε ολόκληρη τη δεκαετία του '70 (1971-1979) και απέφερε συνολικά τους εξής επτά δίσκους: Το πανόραμα (1971), Ζει; (1971), Θάλασσα πικροθάλασσα (1973), Νεκρικοί διάλογοι (1974), Το πανόραμα, β' εκδοχή (1976), Ουτοπία (1976),  Λουκιανού διάλογοι (1979).
Βρισκόμαστε λοιπόν στο σωτήριον έτος 1971 και το Έθνος εορτάζει την 150η επέτειο της παλιγγενεσίας! Τη μεγάλη επέτειο έμελλε να τιμήσει για λογαριασμό των Πανελλήνων η σύγχρονη απριλιανή Επανάστασις! Και φυσικά η δισκογραφία δεν έμεινε άπραγη, αλλά ανταποκρινόμενη στο καλέσμα της επικαιρότητας προχώρησε σε πάμπολλες δισκογραφικές εκδόσεις αφιερωμένες στο '21 και στην ελληνική ιστορία γενικότερα.
Ο Μίμης Πλέσσας και ο Κώστας Βίρβος προτίμησαν να δηλώσουν την παρουσία τους στην πανηγυρική αυτή διαδικασία μ' έναν δίσκο "αλλιώτικο" που πήρε τον αινιγματικό-υπαινικτικό τιτλο Ζει; Η αναφορά στην ιστορία και την παράδοση έγινε μέσω δύο ηρώων ετερόκλητων, αλλά απόλυτα καταξιωμένων στη λαϊκή συνείδηση: Τον Μεγαλέξανδρο και ...τον Καραγκιόζη. Είχαν άλλωστε φροντίσει οι κλασικοί καραγκιοζοπαίκτες του παρελθόντος να γεφυρώσουν έξυπνα τους δύο αυτούς ήρωες μέσα από την αρχετυπική ιστορία του "Καταραμένου φιδιού", την οποία αξιοποίησε με την ομώνυμη αριστουργηματική του σύνθεση ο Μάνος Χατζιδάκις.
Ήταν κατά μία έννοια μια τολμηρή κίνηση των δύο δημιουργών η κυκλοφορία αυτού του δίσκου, καθώς η πρόθεσή τους να στιγματίσουν το καθεστώς λανθάνει με τρόπο σχεδόν προκλητικό μέσα από τη θεματολογία των τραγουδιών, έστω κι αν δε σημείωσαν καμιά ιδιαίτερη επιτυχία και πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα. Το έχει η μοίρα κάποιων έργων αυτό. Ίσως και η συγκεκριμένη συγκυρία. Γιατί τα τραγούδια είναι ενδιαφέροντα, μερικά μάλιστα πολύ καλά, ακριβώς πάνω στις προδιαγραφές που είχε διαμορφώσει εκείνον τον καιρό της απόλυτης δημιουργικής ακμής του ο αρχιμάστορας Μίμης Πλέσσας. Ήχος καθαρά λαϊκός με εμφανείς αναφορές στο ρεμπέτικο και το κλασικό λαϊκό ή παραδοσιακό τραγούδι. Ρυθμοί ζεϊμπέκικου ή χασάπικου εναλλάσσονται με τσιφτετέλια ή ζακυνθινές σερενάτες ή ακόμη και τσάμικα, ενώ ξεχωριστή στιγμή του δίσκου είναι ένα ορθόδοξο νεορεμπέτικο που συνοδεύει τη φιγούρα του Σταύρακα ερμηνευμένο από την εμβληματική φωνή του Πρόδρομου Τσαουσάκη. Κάποια τραγούδια έχουν εμφανή θεατρικό χαρακτήρα και ερμηνεύονται από χορωδία. 
Βασικοί ερμηνευτές του δίσκου είναι το δίδυμο Γιώργος Νταλάρας και Γιάννης Καλατζής που εκείνη την εποχή το βρίσκουμε να συνυπάρχει σε πολλούς δίσκους της Minos (Ο Σταθμός, Συνάντηση, Θαλασσογραφίες, Όταν ανθίζουν πασχαλιές, Ο Σταμούλης ο λοχίας, Νάχαμε τι νάχαμε). Ο Καλατζής είχε ήδη συνεργαστεί με τον συνθέτη σε ένα 45άρι του 1969 ("Σε πίκρανα", "Ο φίλος μου ο Παναγής"), αλλά ο Νταλάρας εδώ συναντιέται για πρώτη και μοναδική φορά με τον Πλέσσα. Ένα τραγούδι επίσης ερμηνεύει με τον δικό του πεζολογικό τρόπο ο ηθοποιός Ανέστης Βλάχος. Το εξώφυλλο του δίσκου κοσμεί ζωγραφικός πίνακας του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου.

(c) CD | Minos | 1971 | Πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: