Σταύρος Ξαρχάκος: Χρώματα (1968)

Δυο χρόνια μετά το "Ένα μεσημέρι" (1966) ο Σταύρος Ξαρχάκος ηχογραφεί για την Columbia έναν δεύτερο κύκλο τραγουδιών με τίτλο "Χρώματα". Και οι δύο δίσκοι έχουν ανάλογα χαρακτηριστικά, καθώς τα τραγούδια εναλλάσσονται με οργανικά κομμάτια, ενώ έχουν και τους ίδιους ερμηνευτές.

Ο συγκεκριμένος δίσκος περιλαμβάνει πέντε τραγούδια και έξι οργανικά μέρη. Ξεκινάει μάλιστα με μια αριστουργηματική οργανική σύνθεση που επιγράφεται "Μια βόλτα για τον φίλο μου", όπου ο ανήσυχος συνθέτης δοκιμάζει να μπολιάσει τα λαϊκά χρώματα με στοιχεία συμφωνικής μουσικής, η οποία είχε αρχίσει εκείνη την εποχή να τον ενδιαφέρει άμεσα. Το αποτέλεσμα είναι ένα έξοχο κομμάτι νεοκλασικού ύφους με το μπουζούκι σε κεντρικό ρόλο!

Τα δύο τραγούδια της πρώτης πλευράς ("Παλικάρι διψασμένο", "Έσβησε το τραγούδι"), σε ύφος χαμηλόφωνης λαϊκής μπαλάντας, έχουν στίχους του σκηνοθέτη Ντίνου Δημόπουλου, ο οποίος συνήθιζε να γράφει στίχους για τραγούδια που ακούγονταν στις ταινίες του. Τα ερμηνεύει υποβλητικά ο Βίκυ Μοσχολιού. 

Η δεύτερη πλευρά έχει τρία υπέροχα τραγούδια, όλα σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Τα δύο πρώτα ("Κλάψτε ουρανοί κι αστέρια", "Στου Δεληβοριά") ακολουθούν τη δοκιμασμένη λαϊκή φόρμα, πάνω στην οποία είχε μεγαλουργήσει λίγα χρόνια νωρίτερα ο συνθέτης. Άλλωστε το δεύτερο απ' αυτά βασίζεται σε παλιότερη μελωδία. Τα ερμηνεύει αφοπλιστικά ο μεγάλος Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Το τρίτο τραγούδι, το πανέμορφο ζεϊμπέκικο "Έξω φυσάει και βρέχει", το αποδίδει όμορφα ο Σταμάτης Κόκοτας.

Τα οργανικά αποτελούν ορχηστρικές σπουδές πάνω στις μελωδίες των τραγουδιών με σαφείς συμφωνικές διαθέσεις και μπαρόκ ηχοχρώματα, που αναδεικνύουν ανάγλυφα την ενορχηστρωτική δεινότητα του συνθέτη. Ξεχωρίζουν οι υπέροχες adagio μελωδίες "Βαρκαρόλα" (παλιότερο κομμάτι), "Απέναντι" και το ακροτελεύτιο "Στη μνήμη της κυρά Τούλας". 

Εν κατακλείδι, θα έλεγα ότι τα "Χρώματα" αποτελούν ένα εξαιρετικό μουσικό έργο σπάνιας μελωδικής και ερμηνευτικής ομορφιάς, ασφαλώς μία από τις κορυφώσεις στο συνθετικό έργο του Σταύρου Ξαρχάκου.

(c) EMI Columbia | 1968 | πηγή: d58