Σταύρος Ξαρχάκος: Ξαρχάκος+Κόκοτας (1970)

Με το δίσκο "Ξαρχάκος+Κόκοτας" ο κορυφαίος μας συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος ολοκληρώνει έναν κύκλο στη συνθετική του διαδρομή, που ξεκίνησε από το 1962. Είναι ο "λαϊκός" του κύκλος, κατά τον οποίο μας έδωσε μια σειρά σπουδαία λαϊκά τραγούδια με τους μεγάλους τραγουδιστές της εποχής (Παγιουμτζής, Μπιθικώτσης, Γαβαλάς, Πόλυ Πάνου, Μοσχολιού, Κόκοτας, Μελίνα, Φυτούση, Μαβίλη, Γιοβάννα). Αμέσως μετά θα ξεκινήσει ένα νέο κεφάλαιο με μια πολύ ενδιαφέρουσα στροφή σε πιο έντεχνες κατευθύνσεις αντλώντας παράλληλα κάποια ζωντανά στοιχεία από την ελληνική παράδοση με κύριο όχημα τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη ("Διόνυσε, καλοκαίρι μας", "Το μεγάλο μας τσίρκο", "Συλλογή", "Συμφωνία της Γιάλτας...").

Αυτή το φορά εμπιστεύθηκε όλα τα τραγούδια του δίσκου στον περιζήτητο τραγουδιστή της εποχής Σταμάτη Κόκοτα, που έτσι κι αλλιώς ήταν δικό του δημιούργημα από τον καιρό του "Ένα μεσημέρι" (1966). Άλλωστε ήταν ο "αδικημένος" στις προηγούμενες δουλειές του Ξαρχάκου ("Χρώματα", "Κόσμε, αγάπη μου"), οπότε ήρθε η σειρά του για μια ολοκληρωμένη συνεργασία με τον μεγάλο συνθέτη. Και παρόλο που ο δίσκος δεν σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία, νομίζω πως είναι η καλύτερη προσωπική δουλειά του τραγουδιστή με θαυμάσιες ερμηνείες.

Οι περισσότεροι στίχοι γράφτηκαν από τους δύο κορυφαίους Έλληνες στιχουργούς και μάλιστα σε μια περίοδο που βρίσκονταν στο αποκορύφωμα της δημιουργικής τους ακμής. Πρόκειται φυσικά για τον Νίκο Γκάτσο και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο σε μια σπανιότατη συνύπαρξή τους στον ίδιο δίσκο. 

Ο δίσκος ξεκινάει με το ωραιότατο "Γιατί θαρρείς με κέφι" του Λευτέρη πλημμυρισμένο από τη χαρά της ζωής αντάμα με τον καημό του έρωτα. Ο ίδιος έγραψε επίσης το θαυμάσιο ζεϊμπέκικο "Το θαμπό φανάρι". Ο Γκάτσος έγραψε τρία τραγούδια: Το ηδονικό "Φρύνη", το εσχατολογικό ζεϊμπέκικο "Αχερουσία" και το περιπαικτικό "Ο Πάρις και το μήλο". Στο δίσκο επίσης συμμετέχει ο Ιάκωβος Καμπανέλλης με δύο τραγούδια, από τα οποία ξεχωρίζει το δυνατό, ορθόδοξο ζεϊμπέκικο "Πόσο μικρός ο άνθρωπος".

Η έκπληξη έρχεται στο κλείσιμο του δίσκου, όπου βρίσκουμε δυο τραγούδια του γνωστού κοσμικογράφου και μπον βιβέρ της εποχής Ζάχου Χατζηφωτίου. Το τελευταίο έχει τίτλο "Τι μας μέλει" και δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω αν αποτελεί μια αυθόρμητη και κυνική ομολογία του στιχουργού ή αν πρέπει να το εκλάβουμε ως ειρωνική καταγγελία για την περιρρέουσα κατάσταση. Το κομμάτι είναι γραμμένο σε ποπ ύφος και προεκτείνεται με μια ενδιαφέρουσα ορχηστρική coda.

(c) LP | EMI Columbia | 1970 | πηγή: d58