Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020

Ο Σαββόπουλος στη Lyra: Αχαρνής (1977)

Με τους "Αχαρνής" ο Διονύσης Σαββόπουλος απέδειξε ότι διαθέτει βαθιά αίσθηση των θεατρικών κωδίκων, την οποία επιστράτευσε μαζί με το ισχυρό γλωσσικό του ένστικτο και την αφηγηματική του ευχέρεια, για να προσεγγίσει με τον δικό του, εντελώς ιδιόμορφο, αλλά απολύτως πειστικό τρόπο ένα κλασικό έργο της αρχαιοελληνικής γραμματείας και να το φέρει στα καθ' ημάς.
Το έργο αποτελεί την αρχαιότερη σωζόμενη από τις 11 κωμωδίες του Αριστοφάνη και διδάχθηκε το 425 π.Χ., στην καρδιά του Πελοποννησιακού Πολέμου, κατακτώντας μάλιστα το πρώτο βραβείο. Προφανώς το αντιπολεμικό μήνυμα του έργου άγγιξε τις ευαίσθητες χορδές των Αθηναίων, οι οποίοι λίγο νωρίτερα είχαν θρηνήσει αμέτρητα θύματα του πολέμου, αλλά και του μεγάλου λοιμού.
Θεωρητικά η μουσική και ο λόγος που περιλαμβάνονται σ' αυτήν τη σύνθεση προορίζονταν για το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν, αλλά η παράσταση αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ και γιαυτό τελικά ανέλαβε την παρουσίασή της από μόνος του ο Διονύσης αρχικά σε μια μπουάτ της Πλάκας, αλλά στη συνέχεια και σε άλλους χώρους. 
Το έργο έχει και δύο ξεχωριστούς υπότιτλους. Ο πρώτος είναι: "Ο Αριστοφάνης που γύρισε από τα θυμαράκια", για να δηλώσει την αναβίωση του μεγάλου κωμικού στη σύγχρονη εποχή. Και ο δεύτερος: "Τραγούδια για νέους κανταδόρους", γιατί στην ερμηνεία των τραγουδιών επιστράτευσε μια σειρά νέους τραγουδιστές, οι οποίοι αργότερα έγραψαν ο καθένας τη δική του ιστορία στο ελληνικό τραγούδι. Ιδού τα ονόματα: Μανώλης Ρασούλης, Σάκης Μπουλάς, Νίκος Παπάζογλου, Μελίνα Τανάγρη, Νίκος Ζιώγαλας, Ηλίας Λιούγκος, Βαγγέλης Ξύδης! Λίγοι απ' όλους αυτούς είχαν κάποια προϋπηρεσία στο ελληνικό τραγούδι, όπως ο Ηλίας Λιούγκος στα "Παράλογα" (1976) του Μάνου Χατζιδάκι ή ο Σάκης Μπουλάς στην "Καντάτα για τη Μακρόνησο" (1976) του Θάνου Μικρούτσικου ή ο Μανώλης Ρασούλης στα "Νέγρικα" (1975) του Μάνου Λοΐζου. 

Η απόδοση του κειμένου από τον Διονύση είναι αλήθεια ότι είναι πολύ ελεύθερη και ίσως εκεί εστιάζεται η διαφωνία του με τον Κάρολο Κουν που οδήγησε στη ματαίωση της προγραμματισμένης παράστασης του έργου από το "Θέατρο Τέχνης". Ωτσόσο είναι εμφανές ότι η προσπάθεια διαθέτει πολύ ευφυή ευρήματα και εύστοχες αναφορές στη σύγχρονη πραγματικότητα. Θα έλεγα ότι οι "Αχαρνής" του Σαββόπουλου είναι η δεύτερη πιο επιτυχημένη μεταφορά του αριστοφανικού λόγου στα μέτρα της εποχής μας μετά την ιστορική και πολύκροτη παράσταση των "Ορνίθων" από τον Κουν το 1959 στη μνημειώδη απόδοση του Βασίλη Ρώτα με την αριστουργηματική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι.

(c) CD | Lyra | 1977 | πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: