Δευτέρα 18 Μαΐου 2020

Τα ορχηστρικά του Ξαρχάκου: Μοναστηράκι & Τετράγωνο (1964)

Όπως είναι γνωστό, ο Σταύρος Ξαρχάκος εμφανίστηκε στο μουσικό προσκήνιο ως κινηματογραφικός συνθέτης και προσανατόλισε το μεγαλύτερο μέρος του έργου του σ' αυτήν την κατεύθυνση. Ξεκίνησε με το "Ταξίδι" (1962) του Ντίνου Δημόπουλου κι ακολούθησαν σημαντικές άλλες συνεργασίες, όπως τα "Κόκκινα Φανάρια" (1963) του Βασίλη Γεωργιάδη, η "Λόλα" πάλι του Ντίνου Δημόπουλου (1964), "Μοντέρνα Σταχτοπούτα" (1965) του Αλέκου Σακελλάριου κλπ.
Στα 1964 λοιπόν έγραψε τη μουσική για δύο ακόμη, λιγότερο γνωστές, ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Η πρώτη είχε τίτλο "Μοναστηράκι" και η δεύτερη "Τετράγωνο". Γιαυτό και ο δίσκος που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά ονομάστηκε "Μοναστηράκι και Τετράγωνο" και περιλαμβάνει 12 οργανικές συνθέσεις.
Η πρώτη πλευρά έχει τη μουσική για το "Μοναστηράκι" του Τάσου Δενέγρη. Όπως σημειώνεται στο οπισθόφυλλο του δίσκου, ο συνθέτης περιγράφει μουσικά έξι χαρακτηριστικές εικόνες που συνθέτουν μια συνηθισμένη Κυριακή στο Μοναστηράκι. Το πρωινό ξεκινά με το στήσιμο των πάγκων ("Πανδρόσου"), προχωρά με την έκθεση των ετερόκλητων εμπορευμάτων ("Γιουσουρούμ"), κορυφώνεται με το ατελείωτο πάρε δώσε ("Αλισβερίσι") και την εμφάνιση των απαραίτητων τουριστών που χαζεύουν τα ετερόκλητα εκθέματα των καταστημάτων ("Τουρίστες"), ενώ μια ξεχασμένη μεγαλοκοπέλα περιδιαβαίνει την πραμάτεια ("Δεσποινίς Αριστέα"), για να τελειώσει η μέρα μελαγχολικά κατά το απομεσήμερο ("Πλατεία Αβησσυνίας").
Η δεύτερη πλευρά περιέχει τη μουσική για την ταινία "Τετράγωνο" τεσσάρων πρωτοεμφανιζόμενων τότε σκηνοθετών (Γιάννης Κοκόλης, Στέλιος Τζάκσον, Νίκος Οικονόμου και Πάνος Κατέρης). Ο τίτλος αναφέρεται επίσης στα τέσσερα αντίστοιχα διηγήματα του Αντώνη Σαμαράκη που κινηματογραφήθηκαν για τη συγκεκριμένη ταινία, η οποία μάλιστα απέσπασε και βραβείο στην κατηγορία Ελπιδοφόρος Εμφάνισις στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το πρώτο κομμάτι ("Σαρξ") βασίζεται στη μελωδία του τραγουδιού "Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι" που εκείνη τη χρονιά έκανε μεγάλη επιτυχία η Βίκυ Μοσχολιού.

Η αλήθεια είναι ότι οι δυο πλευρές του δίσκου μοιάζουν αταίριαστες μεταξύ τους, καθώς η πρώτη είναι πλημμυρισμένη με τις εξαίσιες λαϊκές μελωδίες του συνθέτη, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει κυρίως πρωτότυπες συνθέσεις καθαρά κινηματογραφικής υπόκρουσης που δύσκολα μπορούν να σταθούν ως ανεξάρτητο υλικό. Πάντως και αυτός ο δίσκος στην ψηφιακή του επανέκδοση εμφανίστηκε με διαφορετικά εξώφυλλα από αυτά της έκδοσης του 1964.

(c) EMI Columbia | 1964 | πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: