Πέμπτη 16 Ιουλίου 2020

Η τραγουδοποιός Νένα Βενετσάνου: Το κουτί της Πανδώρας (1984)

Ο δεύτερος προσωπικός δίσκος της Νένας Βενετσάνου με τίτλο "Το κουτί της Πανδώρας", που κυκλοφόρησε το 1984 από τη Lyra, αποτελεί - κατά τη γνώμη μου - και τη σημαντικότερη συνεισφορά της στο ελληνικό τραγούδι. Μουσικά βρίσκεται πολύ κοντά στο ύφος των πρωτόλειων "Ελληνικών τραγουδιών" της που είχαν εκδοθεί το 1980. Εδώ όμως τα μουσικά της γνωρίσματα βρίσκουν την ολοκλήρωσή τους αποκαλύπτοντας ένα πηγαίο λυρικό ταλέντο με ξεχωριστό μελωδικό χάρισμα. Και δε διστάζει να εκθέσει τις μελωδίες της σχεδόν γυμνές από ορχηστρικά ψιμύθια, ουσιαστικά με τη συνοδεία μιας απλής κιθάρας που παίζει έξοχα ο σπουδαίος σολίστ Κώστας Γρηγορέας ή ενός πιάνου που παίζει η ίδια.
Ο δίσκος έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι αποτελεί μια εξολοκλήρου γυναικεία δημιουργία. Μουσική, στίχοι και ερμηνεία, όλα από γυναίκες! Φυσικά η Νένα Βενετσάνου ηγείται αυτού του υπέροχου γυναικείου θιάσου, ενώ μαζί της εξαίσιοι θιασώτες οι στιχουργοί και ποιητές των τραγουδιών: Μαρία Πολυδούρη, Αιμιλία Δάφνη, Μυρτιώτισσα, Γαλάτεια Καζαντζάκη από το πεδίο της ποίησης, Μπέττυ Κομνηνού, Στέλλα Χρυσουλάκη και η ίδια η Βενετσάνου από το χώρο της απλής στιχουργικής.
Η ίδια η δημιουργός δεν κρύβει την πρόθεσή της να δώσει το δικό της "φεμινιστικό" μανιφέστο με τη δουλειά αυτή ανατρέχοντας στο αρχετυπικό πρότυπο της μυθικής Πανδώρας, της πρώτης γυναικείας μορφής της ελληνικής μυθολογίας, απόλυτα αντίστοιχης της βιβλικής Εύας, η οποία αποδίδει τη γυναικεία φύση με όλα τα προτερήματα και τα ελαττώματά της.
Ιδού το σχόλιο της δημιουργού που είναι αποτυπωμένο στο εσώφυλλο της ψηφιακής επανέκδοσης του 1994.
«Αναζητώντας ένα πρόσωπο ικανό να συγκινήσει το κοινό, χωρίς όμως να προκύπτει από ένα μηχανισμό τραγουδιστικού εργοταξίου, αλλά που να πηγάζει από μια στάση ζωής, ξεκίνησα με προβληματισμούς γύρω από τα γυναικεία πρότυπα μέσα στο τραγούδι. Μπήκα λοιπόν στο χορό του τραγουδιού και σαν δημιουργός πια, επιμένοντας σε μιαν εικόνα που δεν έχει σχέση με την τρέχουσα ‘’ροζ’’ αντίληψη για το τραγούδι. Το τραγουδιστικό μου πρότυπο είχε διαμορφωθεί από τη χρυσή εποχή του ελληνικού τραγουδιού, δηλαδή τις δεκαετίες ’60 και ’70, κατά τις οποίες το τραγούδι μας με την ποιότητά του κέρδισε παγκόσμια αναγνώριση, αν και ο διεθνής χώρος αναγνώρισε τον εξωτερικό του μόνο χαρακτήρα. Η μαθητεία ή η όποια εμπειρία που είχα ή έχω με τους δημιουργούς αυτής της αναγέννησης με οδήγησε σε μια συνειδητή επιλογή, με την οποία υπερασπίζομαι το καλό ελληνικό τραγούδι. Παράλληλα όμως σαν δημιουργός, αναζητώ πάντα στα μέτρα των δυνατοτήτων μου και δίχως καμιά έπαρση, μια καθαρά προσωπική έκφραση που στοχεύει στον εντοπισμό και την ανάδειξη ενός νέου γυναικείου ειδώλου. Μελοποίησα γυναικεία ποίηση ακολουθώντας μια συμβατική μουσική φόρμα θεωρώντας ότι έτσι ανεδείκνυα καλύτερα τη δραματικότητα του γυναικείου λόγου. Ο λόγος που με ενδιαφέρει από πάντα. Σε ό,τι έχω κάνει μέχρι σήμερα είναι ό λόγος που με έχει οδηγήσει. Ίσως γιατί πάντα αποζητούσα στο τραγούδι έναν προορισμό μια ιδέα. Τα τραγούδια τα αντιμετωπίζω σαν θεατρικά σκετς, σαν περιστατικά ή σαν σχόλια, σαν μια δραματοποιημένη μουσική μέσα στις φυσικές ανθρώπινες διαστάσεις και σαν μια καθαρά προσωπική υπόθεση. Τα τραγούδια μου άντεξαν στο χρόνο, αν και ποτέ δεν τα φρόντισα ιδιαίτερα, χαίρομαι όμως γι’ αυτά».
Να επισημάνω μόνο ότι το 1994 εκδόθηκε ο ομότιτλος ψηφιακός δίσκος, ο οποίος όμως αποτελεί ένα συμπίλημα των δύο πρώτων δίσκων της Βενετσάνου που ηχογραφήθηκαν στη Lyra (1980/1984).

(c) LP | Lyra | 1984 | πηγή: d58


Δεν υπάρχουν σχόλια: