Η Παναγία στο ελληνικό τραγούδι (αφιέρωμα)

Δεκαπενταύγουστο σήμερα! Κορυφαία γιορτή της χριστιανοσύνης, αφιερωμένη στην Παναγία. Σε κάθε γωνιά της ελληνικής γης, σε χωριά και πόλεις, δεσπόζει η μορφή της και τιμάται με περικαλλείς ναούς, ενώ σ' όλη την επικράτεια στήνονται πανηγύρια και χοροί μετατρέποντας την καλοκαιρινή αυτή μέρα σε ένα όψιμο Πάσχα κι ας είναι η μέρα της Κοίμησης της Παναγίας και όχι μια από τις άλλες χαρούμενες γιορτές της, όπως η Γέννηση (8 Σεπτεμβρίου), τα Εισόδιά της στο ναό του Σολομώντα (21 Νοεμβρίου) και φυσικά ο Ευαγγελισμός της, δηλαδή η χαρμόσυνη είδηση ότι θα γίνει μητέρα του Χριστού (25 Μαρτίου).

Η Παναγία στάθηκε πάντα η πιο κοντινή μας θεϊκή μορφή, αυτή που μας παραστέκει στις δύσκολες στιγμές και την επικαλούμαστε ασταμάτητα σε χαρές και λύπες, ακόμη και στο θυμό μας. Γιαυτό και μοιάζει πολύ φυσιολογικό ότι πέρασε και στο τραγούδι μας, όπου κατέχει δεσπόζουσα θέση, καθώς επωμίζεται αγόγγυστα κάθε λεπτή συναισθηματική μας απόχρωση, συχνότατα μάλιστα λειτουργώντας και ως ερωτικό υποκατάστατο μέσα από τις ασταμάτητες μεταμορφώσεις της σε μάνα, αδελφή, ερωμένη, απαντοχή και παρηγοριά, άπιαστο ιδανικό ή ακόμη και ιδεατή μας πατρίδα!

Η συλλογή τραγουδιών που σας παρουσιάζω σήμερα έχει απόλυτη πρωταγωνίστρια την Παναγία με όποια μορφή της μπορεί κανείς να φανταστεί. Άλλοτε είναι η βιβλική Παναγία, η πονεμένη μάνα του Εσταυρωμένου, άλλοτε είναι η Παναγιά της παράδοσης και των προσευχών μας κι άλλοτε μια απλή επίκληση της δύσκολης στιγμής. Τραγούδια λαϊκά, τραγούδια ποιητικά, τραγούδια της δημοτικής και βυζαντινής μας παράδοσης κορφολογούνται για τη συλλογή αυτή. Για εξώφυλλο διάλεξα έναν πίνακα του Γιάννη Τσαρούχη με την Παναγιά των ταξιδιών και των ατέρμονων προσδοκιών... 

Χρόνια Πολλά σε όσους γιορτάζουν σήμερα και σε όλο τον κόσμο! 

(c) Minos, EMI, Lyra | 1960-1992 | Πηγή: d58