Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2020

Μίκης Θεοδωράκης, Μαν. Αναγνωστάκης: Μπαλάντες (1975)

Ανοίγω σήμερα έναν μικρό θεματικό κύκλο αφιερωμένο στον "λυρικό" Μίκη Θεοδωράκη μέσα από την εξαιρετική συνεργασία του με τη Μαργαρίτα Ζορμπαλά στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '70. Ο θεματικός αυτός κύκλος βασίζεται σε τέσσερις πολύ όμορφες δισκογραφικές εκδόσεις με τραγούδια του μεγάλου συνθέτη που ερμηνεύει η νεοφώτιστη τότε 18/χρονη τραγουδίστρια. Πρόκειται για τους δίσκους: "Μπαλάντες" (1975), "Ταξίδι μέσα στη νύχτα" (1978), "Τρεις κύκλοι" (1979) και "Μεθυσμένο κορίτσι" (1980).
Συμπληρώνονται φέτος δεκαπέντε χρόνια από το θάνατο του μεγάλου μεταπολεμικού μας ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005) και δε θα μπορούσαμε να μην παρουσιάσουμε στον Δισκοβόλο τη σημαντικότερη δισκογραφική του "εμφάνιση", δηλαδή τον κύκλο μελοποιημένων του ποιημάτων "Μπαλάντες" που ηχογράφησε ο Μίκης Θεοδωράκης το 1975, αν και η μελοποίηση είχε γίνει νωρίτερα κατά τη διετία 1973-1974. Αρχικά συμπεριλήφθηκαν στην ενότητα "Λερναία Ύδρα", αλλά τελικά εννέα από αυτά δισκογραφήθηκαν αυτόνομα, ενώ έμεινε εκτός δίσκου το "Ίσκιοι βουβοί", το οποίο θα ηχογραφηθεί πολλά χρόνια αργότερα και θα ενσωματωθεί τελικά στο δίσκο "Άσματα" (Peregrina, 1998).
Η σχέση του Μίκη Θεοδωράκη με την ποίηση του Αναγνωστάκη ήταν παλιότερη, όταν το 1969 ο συνθέτης μελοποίησε δύο μεγάλα ποιήματα ("Μιλώ", "Χάρης 1944") για τον κύκλο "Αρκαδία VIII" που τραγούδησε η Μαρία Φαραντούρη. Το "Μιλώ" μάλιστα γνώρισε την πλατιά αποδοχή σε μια δεύτερη ερμηνεία του λίγο αργότερα από τον Αντώνη Καλογιάννη. Το 1976 επίσης στο δίσκο "Της Εξορίας" που ερμήνευσε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου είχαμε άλλα τέσσερα μελοποιημένα ποιήματα του Αναγνωστάκη («Έφτασες αργά», «Δεν έφταιγεν ο ίδιος», «Ήτανε νέοι», «Κάθε πρωί»).
Οι "Μπαλάντες" αποτελούν ένα υψηλό δείγμα της λυρικής πλευράς του συνθέτη. Οι δωρικές μελωδίες και η υποδειγματικά λιτή - λόγιου προσανατολισμού - ενορχήστρωση δίνουν την ευκαιρία στους δύο σπουδαίους θεοδωρακικούς ερμηνευτές, τον δοκιμασμένο Πέτρο Πανδή και την πρωτόβγαλτη Μαργαρίτα Ζορμπαλά, να αναδείξουν τις μεγάλες εκφραστικές τους δυνατότητες στην αναμφισβήτητα καλύτερη δισκογραφική τους παρουσία. 
Τα τραγούδια "Δρόμοι παλιοί" και "Μες στην κλειστή μοναξιά μου" είναι αυθεντικά διαμάντια και - κατά τη γνώμη μου - ανήκουν στις κορυφαίες στιγμές του μεγάλου συνθέτη. Και τα υπόλοιπα τραγούδια είναι υψηλής αισθητικής αξίας. Θα ξεχώριζα ίσως παραπάνω το εναρκτήριο "Ναυάγιο" και το πεσιμιστικό ελεγείο "Οι στίχοι αυτοί".

ΥΓ. Το 2007 ο Σταύρος Ξαρχάκος ενορχήστρωσε εκ νέου τις "Μπαλάντες" και τις ηχογράφησε με τις φωνές της Μαρίας Φαραντούρη και του Πέτρου Πανδή για την εταιρία Legend. Ενδιαφέρουσα προσέγγιση, χωρίς όμως την ποιότητα της πρώτης εκτέλεσης που παραμένει αξεπέραστη!

(c) LP | Minos | 1975 | πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: