Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020

Νίκος Ξυδάκης: Τένεδος (1991)

Αν το "Κάιρο Ναύπλιο Χαρτούμ" είναι - κατά τη γνώμη μου - ο πιο αντιπροσωπευτικός του ξυδακικού ήχου, η "Τένεδος" είναι ο πιο αγαπημένος μου δίσκος του Νίκου Ξυδάκη, γιατί θεωρώ ότι αποτελεί την κορύφωση της συνθετικής του εξέλιξης. Επειδή τον άκουγα τότε, μόλις πρωτοβγήκε, μέρα νύχτα ασταμάτητα για πολύ καιρό, υπέθετα ότι μετά από κάποια χρόνια θα είχε εξαντληθεί μέσα μου το αποθεματικό αποδοχής του δίσκου και τα τραγούδια θα έχαναν εκείνη την αρχική τους γοητεία. Δεν συνέβη αυτό! Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά εξακολουθώ να τα αγαπώ και να τα ακούω, πολύ πιο αραιά πια, με την ίδια όμως πάντα αγάπη και απόλαυση. 
Πρόκειται για έναν ολοκληρωμένο κύκλο τραγουδιών του δυνατού δίδυμου Νίκου Ξυδάκη και Θοδωρή Γκόνη που ενσωματώνει όλη τη μουσική και θεματική μυθολογία των δύο δημιουργών με αδρές πινελιές από χρώματα της ζωντανής παράδοσης και δυνατή εικονογραφία του ελληνικού τοπίου από την Αττική ως το Ναύπλιο κι ως τις απολήξεις του ελληνισμού στο βόρειο Αιγαίο. Οι δυο τους μας είχαν ήδη προϊδεάσει για τους "κακούς" τους σκοπούς από τις προηγούμενες συνεργασίες τους ("Κοντά στη Δόξα μια στιγμή", "Κάιρο Ναύπλιο Χαρτούμ"), αλλά φαίνεται ότι είχαν ακόμη πολλά πράγματα να πουν κι έτσι η "Τένεδος" στάθηκε ένα πολύ ηχηρό μανιφέστο της αντίληψής τους για το τραγούδι, ενώ στη συνέχεια μας έδωσαν κάμποσα ακόμη δείγματα της εκλεκτής τους γραφής. 
Τα τραγούδια του δίσκου γράφτηκαν σταδιακά κατά το διάστημα 1986-1990. Τρία τουλάχιστον από αυτά αποτελούν δείγματα υψηλής μελωδικής έμπνευσης: "Ποια μέλισσα", "Ωραία κοιμωμένη" και "Ίμβρος". Αλλά και τα υπόλοιπα είναι πολύ όμορφα, άλλοτε σε χαριτωμένους χορευτικούς ρυθμούς κι άλλοτε σε αργό στοχαστικό τέμπο. Στίχοι και μουσική σκαλίζουν επίμονα τις κρυφές χάρες της ζωντανής παράδοσης κι αναδίνουν τους υπέροχους χυμούς και τα αρώματά της απλόχερα. 

Σπουδαία στάθηκε και η ενορχηστρωτική δουλειά του λεπτολόγου Γιώργου Ανδρέου, στενού τότε συνεργάτη του Ξυδάκη, ενώ ο χαρακτηριστικός ήχος από το κανονάκι του Πέτρου Ταμπούρη αποτελεί το σήμα κατατεθέν των τραγουδιών του Νίκου Ξυδάκη. Ο ίδιος ο συνθέτης είναι ο βασικός ερμηνευτής, ενώ συμμετέχουν η Ελευθερία Αρβανιτάκη και η ηθοποιός Δώρα Μασκλαβάνου. Το καλαίσθητο εξώφυλλο σχεδίασε αυτή τη φορά ο συνθέτης.


(c) LP | Lyra | 1991 | πηγή: d58

Δεν υπάρχουν σχόλια: